Fréttablaðið - 20.07.2006, Qupperneq 22
20. júlí 2006 FIMMTUDAGUR22
Umsjón: nánar á visir.is
KAUPHÖLL ÍSLANDS [Hlutabréf]
ICEX-15 5.450 -0,34% Fjöldi viðskipta: 116
Velta: 811 milljónir
HLUTABRÉF Í ÚRVALSVÍSITÖLU: Actavis 63,00 +0,48% ... Alfesca
4,23 -1,17% ... Atlantic Petroleum 585,00 +0,17% ... Atorka 6,23
+0,48% ... Avion 33,10 +0,00% ... Bakkavör 48,40 -0,62% ...
Dagsbrún 5,58 -0,36% ... FL Group 16,50 -0,60% ... ... Glitnir
16,80 +0,60% ... KB banki 737,00 +0,96% ... Landsbankinn 21,10
-0,47% ... Marel 73,00 +0,00% ... Mosaic Fashions 17,10 +0,00%
... Straumur-Burðarás 16,50 -0,60% ... Össur 112,50 -0,44%
MESTA HÆKKUN
KB banki 0,96%
Glitnir 0,60%
Atorka 0,48%
MESTA LÆKKUN
Alfeska 1,17%
Bakkavör 0,62%
Straum.-Bur.0,60%x,xx%
Íbúðalán viðskiptabankanna hafa
dregist saman úr tæpum 34,4 millj-
örðum króna á mánuði, þegar mest
var í október 2004, í 7,5 milljarða í
maí síðastliðnum, samkvæmt
tölum frá Seðlabanka Íslands.
Samdrátturinn nemur sjötíu og
fimm prósentum.
Nýjum íbúðalánum bankanna
hefur fækkað úr rúmlega þrjú
þúsund í tæplega átta hundruð á
sama tímabili. Tólf mánaða lækk-
un nemur sextíu prósentum. Mark-
aðshlutdeild bankanna á íbúða-
lánamarkaði er nú fjörutíu og
fimm prósent, Íbúðalánasjóðs litlu
minni og lífeyrissjóðanna um tólf
prósent.
Vala Pálsdóttir, upplýsingafull-
trúi Glitnis, segir þrjá meginþætti
valda því að íbúðalán bankans hafi
dregist saman; í fyrsta lagi hafi
hægst á hjólum efnahagslífsins og
eðlilegt að fólk haldi að sér hönd-
um þegar kemur að stórum fjár-
festingum. Þá hafi hægst á fast-
eignamarkaði síðan bankarnir
fóru fyrst inn. Síðast en ekki síst
hafi vaxtahækkanir orðið til þess
að dregið hafi úr eftirspurn eftir
íbúðalánum. „Við finnum fyrir
þessum samdrætti eins og allir
aðrir. Það var mikil gróska hérna
þegar bankarnir fóru inn á íbúða-
lánamarkað og svo virðist sem nú
séu að koma fram ákveðin mettun-
aráhrif.“
Þrengri lánsskilyrði og erfiðari
markaðsaðstæður vegna hærri
raunvaxta og lægra lánshlutfalls
eru helstu orsakir samdráttar
íbúðalána, að mati Magnúsar Árna
Skúlasonar, forstöðumanns Rann-
sóknarseturs í húsnæðismálum
við Viðskiptaháskólann á Bifröst.
Hann segir markaðinn leita í
jafnvægi eftir sprenginguna sem
varð þegar bankarnir hófu innreið
sína á íbúðalánamarkað í ágúst
2004. „Þá verða skilyrðin mun hag-
stæðari og eftirspurnin eykst gríð-
arlega. Svo þegar allir eru búnir
að skipta um húsnæði, liggur við
einu sinni, er ekki nema eðlilegt að
hægist á og markaðurinn leiti í
jafnvægi.“
Árni segir að spennandi verði
að fylgjast með leigumarkaðn-
um á næstunni. „Það getur vel
farið svo að fólk leiti í auknum
mæli eftir leiguhúsnæði. Mér
finnst ekki ólíklegt að leigu-
markaðurinn taki við sér.“
jsk@frettabladid.is
75 prósenta sam-
dráttur íbúðalána
Íbúðalán viðskiptabankanna hafa dregist gríðarlega mikið saman síðan þeir
hófu innreið sína á lánamarkað. Helstu orsakir eru versnandi efnahagsástand,
hægari fasteignamarkaður og óhagstæðari lánsskilyrði. Sérfræðingur spáir því
að leigumarkaðurinn taki við sér.
101 SKUGGAHVERFI Íbúðalán viðskiptabankanna námu 34,4 milljörðum króna á mánuði
þegar mest lét. Síðan hafa þau dregist saman um sjötíu og fimm prósent. Sérfræðingur
segir samdráttinn eðlilega afleiðingu þrengri lánsskilyrða og erfiðra markaðsaðstæðna.
Tiltölulega litla verðlækkun
þyrfti til þess að ekki yrði lengur
hagkvæmt að byggja íbúðar-
húsnæði í stað þess að kaupa.
Greiningardeild Glitnis banka
gerði lauslega könnun meðal
verktaka sem leiddi í ljós að þeir
myndu að meðaltali taka um 200
þúsund krónur á fermetrann til
að byggja sérbýli á höfuðborgar-
svæðinu. Það er ekki fjarri mark-
aðsvirði sérbýlis, sem er á bilinu
200 til 240 þúsund krónur á fer-
metrann um þessar mundir,
miðað við höfuðborgarsvæðið.
Hagstofan birti í gær vísitölu
byggingarkostnaðar og hækkaði
hún um 4,14 prósent frá því í júní.
Ingólfur Bender, forstöðumaður
Greiningardeildar Glitnis, segir
að auk almennrar þenslu í hag-
kerfinu megi að langmestu leyti
rekja þessa miklu hækkun til
endurskoðaðra kjarasamninga
iðnaðarmanna og verkafólks.
Hækkuðu laun, sem vega þyngst í
byggingarvísitölunni, um 8,1 pró-
sent. - hhs
Lítill munur á því
að kaupa og byggja
IÐNAÐARMENN AÐ VERKI Litla verðlækkun á íbúðarhúsnæði þarf til þess að óhagkvæmt
verði að byggja.
Starfandi fólki fjölgaði um 7.800 á
öðrum fjórðungi 2006 frá sama tíma
fyrir ári, samkvæmt nýjustu mæl-
ingum Hagstofunnar. Voru 171.600
starfandi af 178.700 manns á vinnu-
markaði, sem jafngildir 85,1 pró-
sents atvinnuþátttöku. Samkvæmt
Morgunkorni Glitnis banka hafa
aldrei fleiri verið starfandi á vinnu-
markaði. Þar segir að af öllum lönd-
um OECD sé þetta hlutfall einungis
hærra í Sviss.
Tölur Hagstofunnar sýna að fjög-
ur prósent vinnuaflans, eða um
7.200 manns, voru að meðaltali án
vinnu á öðrum ársfjórðungi. Er það
nokkur aukning frá fyrsta ársfjórð-
ungi þegar 2,4 prósenta atvinnuleysi
mældist. Nýlegar tölur Vinnumála-
stofnunar gefa hins vegar til kynna
1,3 prósenta atvinnuleysi fyrir sama
tímabil. Þessi munur á sér eðlilegar
skýringar samkvæmt Morgunkorn-
inu þar sem skilgreining atvinnu-
leysis í könnun Hagstofunnar er
mjög ólík mælingu Vinnumálastofn-
unar. Meirihluti þeirra sem mælast
atvinnulausir samkvæmt Hagstof-
unni eru þannig námsmenn í
atvinnuleit, sem skýrir jafnframt að
miklu leyti aukninguna milli árs-
fjórðunga. - hhs
Metfjöldi í vinnu
MARKAÐSPUNKTAR...
Kaupþing banki mun birta afkomu sína
á fyrri helmingi ársins 2006 miðviku-
daginn 26. júlí, fyrir opnun markaða.
Kynningarfundur fyrir hluthafa og
markaðsaðila verður haldinn sama dag í
höfuðstöðvum Kaupþings banka.
Aðilar að samningum um kaup og sölu
á hlutum í Straumi-Burðarási, sem til-
kynnt var um 28. júní síðastliðinn, hafa
náð samkomulagi um að færa frágang
viðskiptanna frá 20. júlí til 4. ágúst
næstkomandi. Engin breyting verður
á skilmálum viðskiptanna, öðrum en
tímasetningu á afhendingu hlutanna.
Skráð hefur verið hlutafjárhækkun
Dagsbrúnar hf. um 85.000.000 hluti
sem tilkynnt var um hinn 14. júlí síðast-
liðinn. Skráðir hlutir félagsins á Aðallista
Kauphallar Íslands eftir hækkunina eru
nú 6.014.871.824.
Allir sjö meðlimir peningamál-
anefndar Englandsbanka voru
fylgjandi óbreyttum stýrivöxtum
í landinu á fundi nefndarinnar í
gær. Stýrivextir í Bretlandi
standa nú í 4,5 prósentum og hafa
verið óbreyttir í ellefu mánuði.
David Walton, einn
meðlimanna, sem lést í lok síð-
asta mánaðar, var sá eini sem
studdi hækkun vaxtanna. Með-
limir nefndarinnar eiga að vera
níu en hafa verið sjö í kjölfar
bæði andláts Waltons og brott-
hvarfs annars meðlims hennar.
Gordon Brown, fjármálaráðherra
Bretlands, skipaði nýja menn í
nefndina í síðustu viku og taka
þeir sæti í henni síðar á árinu.
- jab
Óbreyttir stýri-
vextir í Bretlandi
VINNANDI MAÐUR Iðjuleysi er rót mik-
ils vanda. Atvinnuleysi á Íslandi er með
minna mót, en merkir eru um að úr
þenslu á vinnumarkaði hafi dregið.
Björgólfur Thor Björgólfsson er
áfram formaður stjórnar
Straums Burðaráss fjárfestingar-
banka, en Hannes Smárason var
kjörinn varaformaður bankans
þegar stjórnin skipti með sér
verkum. Stjórnin var sjálfkjörin
á hluthafafundi í gær, en auk
þeirra tveggja eru Jón Ásgeir
Jóhannesson, forstjóri Baugs,
Eggert Magnússon og Birgir
Már Ragnarsson kjörnir í stjórn-
ina.
Varaformennska Hannesar
þykir benda til þess að vilji sé til
þess að stærstu hluthafar bank-
ans verði samstíga um að efla
hann til frekari sóknar. Straum-
ur skilaði uppgjöri yfir vænting-
um við erfiðar markaðsaðstæð-
ur.
Forstjóra félagsins var sagt
upp störfum og vildi Víglundur
Þorsteinsson, stjórnarformaður
Lífeyrissjóðs verslunarmanna,
spyrjast fyrir um ástæður þess
að svo fór, sérstaklega í ljósi
góðrar afkomu bankans.
Pétur Guðmundarson fundar-
stjóri heimilaði ekki fyrirspurn
Víglundar þar sem skýrt er kveð-
ið á um það í samþykktum félags-
ins að slíkar fyrirspurnir þurfi
að berast viku fyrir hluthafa-
fund. Þau skilyrði voru ekki upp-
fyllt. Víglundur lét bóka mót-
mæli við því sem hann kallaði
ofríki fundarstjóra. - hh
Hannes kosinn varaformaður
stjórnar Straums Burðaráss
SJÁLFKJÖRIÐ Í STJÓRN Stærstu fjárfestar
landsins voru sjálfkjörnir í stjórn. Verka-
skipting stjórnarinnar er þannig að fulltrúar
stærstu hluthafa gegna formennsku og
varaformennsku.
Vilja frekar „specialöl“
Næststærsta bruggverksmiðja Danmerkur, Royal
Unibrew, sem er að rúmlega tuttugu prósenta hlut í
eigu FL Group, hefur hafið stórsókn gegn Carslberg,
sem hefur svo lengi sem elstu menn muna verið
ráðandi á dönskum ölmarkaði og hefur nú um fjöru-
tíu prósenta markaðshlutdeild. Sókninni er aðallega
beint að markaði með innfluttar
eðalbjórtegundir en Danir virðast
í ríkari mæli vilja erlendan eðal-
bjór, „specialöl“, á kostnað hinna
rótgrónu dönsku bjórtegunda;
Tuborg og Carlsberg. Neysla
hefðbundins dansks öls hefur
snarminnkað síðustu ár á meðan
neysla „fínni“ bjórtegunda hefur
aukist um þrjátíu prósent það
sem af er ári. Næsta skref Royal
Unibrew og FL Group væri væntan-
lega að opna sérverslun með öl hér á
landi, ef ekki væri fyrir einokun ríkisins á því sviði.
Stefnufesta í Straumi
Á markaði er pískrað um að Lífeyrissjóður
verslunarmanna hafi ekki farið mikla frægðarför
í tengslum við átök í Straumi. Þar er þó að finna
samúð með spurningu Víglundar
Þorsteinssonar um starfslok
forstjóra. Á það er bent að
uppgjör Straums hafi verið
gott og að ekki sé nein merki
að finna um það að stefna
fyrirtækisins sé önnur en
sú sem fyrrverandi forstjóri
framfylgdi. Rótanna sé því
að leita annars staðar og
þá líklega í því að samband
forstjórans við fyrrverandi
hluthafa í Straumi hafi einfaldlega
verið of gott.
Peningaskápurinn...