Tíminn - 04.08.1978, Blaðsíða 8

8
Föstudagur 4. ágúst 1978
á víðavangi
Verkamönnum sýndur
verðskuldaður sómi
1 Vinnunni, timariti Alþýöu-
sambands lslands, birtist ný-
lega lýsing á hinu nýja mötu-
neyti Eimskips viö Reykja-
víkurhöfn. Vinnan telur þaö
vera tii fyrirmyndar og þykir
þvi rétt aö birta hér frásögn
hennar:
„Fyrst er gengiö upp tvo
breiöa stiga, áöur en komiö er
upp á hæöina sem hinn nýi Qg
giæsilegi matsalur þeirra er á.
Þar uppi á pallinum er hægt
aö fara út á svalir, sé veöur
gott, en ef fariö er inn i kaffi-
stofuna, kemur maöur fyrst I
langan gang, þar sem viö
blasir löng röð af handlaugum
með speglaröð fyrir ofan. Aö-
staöan gerist ekki giæsilegri
annarsstaöar. Gegnt hand-
laugunum er fatageymsla,
auk bekkja sem hægt er aö
tylla sér á. Inn af þessum
gangi er svo sjáifur matsalur-
inn.
Þar er bæöi hátt til lofts og
vftt til veggja. Salurinn er
stór, bjartur, lýsing eins og
best verður á kosiö og greini-
legt aö hverskonar hreinlæti
er þar I hávegum haft. Þrjár
konur sjá um aö hita kaffi, af-
greiöa mat og halda matsaln-
um hreinum. Þarna geta
menn fengið hádegísmat og
kosta 5 máltiðir yfir vikuna
1700 kr. Kaffi eftir matinn er
innifalið og mega menn
drekka eins marga bolla af þvf
og þá lystir. Tvisvar á dag er
svo selt kaffi, sem kostar 50
kr. og þá mega menn einnig
drekka kaffi aö lyst sinni. Sé
unnin auka- eöa næturvinna,
er hægt aö fá þarna kaffi og
meölæti milli kl. 19 og 20 á
kvöldin.
Sannleikurinn er sá, aö
hvaöa veitingahús sem er,
gæti verið hreykið af aö hafa
jafnglæsileg húsakynni og
Eimskip hefur komiö þarna
upp fyrir hafnarverkamenn
sina. Og þaö er félaginu til
hróss aö hafa staðið svo
mannlega aö þessum mál-
um.”
Hörmulegir
skúrar
Vinnan segir ennfremur:
„Þaö færist sem betur fer i
vöxt, einkum hjá stærri fyrir-
tækjum, aö búa starfsfólki
sinu mannsæmandi aöstööu,
ur ekki horfa, aö alltof margir
vinnustaöir eru enn á alda-
mótastigi I þessum efnum.
Hvergi mun þó ástandiö vera
jafn hryllilegt og I byggingar-
iönaöinum, þar sem menn
verða aöneyta matarog kaffis
i einhverjum ömurlegustu
skúrræksnum sem um getur.
Sumir þessara skúra, sem
byggingarmenn veröa aö gera
sér aö góöu, jafnt sumar sem
vetur, eru svo lélegir aö maö-
ur efast um aö verstu skepnu-
niöingar myndu geyma hest-
ana sina vetrarlangt I þeim.
En mönnum þykir greinilega
ekkert athugavert viö aö bjóöa
byggingariðnaðarmönnum
þessa aöstööu og þaö áriö
1978.”
Vinnan segir aö lokum, aö
tslendingar stæri sig oft af
stéttlausu þjóöfélagi. Staö-
reyndin sé samt oft sú, aö
verkamönnum sé iðulega boö-
in önnur og lakari aöstaöa en
öörum starfsstéttum. Sem
dæmi um þaö megi nefna, aö
fyrirtæki, sem haldi uppi góöu
mötuneyti fyrir skrifstofufólk
sitt, neiti verkamönnum sfn-
um um aögang aö þvi.
Þ.Þ.
Björn Teitsson og Bjöm Þorsteinsson:
Hreinlætisaðstaðan f kaffi-
stofu Eimskips
bæði á sjálfum vinnustaönum
og eins þar sem fólk neyt-
irmatar og kaffis og er þaö
vel. En framhjá hinu má held-
Upptökur voru oftast á
Undanfarna daga hefur nokk-
uö verið fjallað i dagblöðum um
fréttaflutning fjölmiöla, þ.á.m.
sjónvarps, af innlendum
stjórnmálaviðburðum hin seinni
ár. Ingvar Gislason alþingis-
maður kom að þessu efni i grein
i Timanum 20. júli. I forystu-
grein Morgunblaðsins 25. júli
var þetta rætt, og þar segir
m.a.: „Þegar málið um „yfir-
hilmingar” Ólafs Jóhannesson-
ar var tekið fyrir á Alþingi 1976
var sjónvarpið mætt, þó að fæst-
ir þingmenn — og allra sizt
Ólafur Jóhannesson — hefðu
haft hugmynd um til hverra tið-
inda þar ætti að draga.” í þætt-
inum A viðavangi i Timanum
26. júli segir Þ(órarinn) Þtórar-
insson) til viðbótar um þetta
mál: „Rétt er að geta þess að
sjónvarpið varpaði út umrædd-
um umræðum að kvöldi þess
dags, sem þær fóru fram, og
breytti verulega dagskrá
sjónvarpsins til þess að gera
það framkvæmanlegt. Sú dag-
skrárbreyting var gerð án nokk-
urs samráðs við útvarpsráö og
sama gilti um upptökuna á
Alþingi.” I þættinum Stakstein-
ar i Morgunblaðinu 27. júli er
enn rætt um þetta efni og m.a.
talið „æskilegt að heyra and-
svör viökomandi fréttastofu viö
þessum orðum útvarpsráðs.”
Okkur undirrituðum, sem á
þessum umrædda tima sáum
um þingfréttaþátt sjónvarpsins,
þykir rétt að skýra hér nokkuö
atburðarásina 2.-3. febr. 1976, i
ljósi þeirra venja sem riktu um
upptöku sjónvarpsefnis i þing-
sölum.
Ætluöu að taka
landhelgis-
umræöur
Þátturinn Þjóðarskútan var á
kvölddagskrá sjónvarps annan
hvern þriðjudag veturinn 1975-
76 og stóð yfirleitt i hálftima
hvert sinn. Okkur var umhugað
um aö efni þáttarins væri yfir-
leitt sem nýjast af nálinni, og þá
helzt frá umræðum á Alþingi.
Oftast nær fóru upptökur þvi
fram á mánudegi fyrir útsend-
ingu, en þannig gafst dagsfrest-
ur til að klippa þáttinn. Um
mánaðamótin jan.-febr. 1976
stóð svo á að forsætisráöherra,
Geir Hallgrimsson, var nýkom-
inn heim frá London, og vitaö
var að hann hugðist flytja þingi
og alþjóð skýrslu um viðræður
sinar og annarra islenzkra
fulltrúa viö brezk stjórnvöld um
mánudögum
Um fréttaflutning sjónvarps
2. febrúar 1976
Björn Teitsson og Björn Þorsteinsson (sagnfr. — yngri)
fiskveiðideilu þjöðanna, sem þá
stóð yfir. Mánudag 2. febr. voru
liðnir fáeinir dagar frá
heimkomu sendinefndarinnar
og töldu starfsmenn sjónvarps
afar sennilegt að skýrlsan yrði
flutt þennan dag. Við undirrit-
aðir vildum ná sem beztri
upptöku af ræðu forsætisráö-
herra og væntanlegum umræö-
um um hana fyrir þátt okkar
daginn eftir, og forráðamenn
Frétta- og fræðsludeildar
sjónvarps féllust á sjónarmið
okkar. Þvi var upþtökubifreið
sjónvarps send að alþingishús-
inu um hádegi þennan dag til
upptöku. Landhelgismálið var i
brennidepli um þessar mundir,
eins og menn muna, og þessi
ákvörðun þvi skiljanleg.
Sighvatur kvaddi
sér hljóðs
Hins vegar bar svo við, að
skýrsla ráðherra var ekki flutt
þennan dag, heldur kvaddi
Siehvatur Biörevinsson sér
bifreið sjónvarps var við
alþingishúsið þennan dag, 2.
febr., þótti eðlilegt að taka upp
það sem fram fór.
Forráðamenn
ákváðu
útsendingu
hljóðs utan dagskrár og hóf um-
ræður um svonefnt Klúbbmál og
i framhaldi af þvi um Geir-
finnsmálið, m.a. með tilvisun-
um til Hauks Guðmundssonar
rannsóknarlögreglumanns.
Ræðu Sighvats svaraði Ólafur
Jóhannesson sem frægt var.
Ekki er unnt að bera á móti þvi
að þjóðin hafði einnig áhuga á
þessum málum um þessar
mundir. Ólafur Jóhannesson
hafði einmitt i simaviðtalsþætti
i hljóðvarpi kvöldið áður, 1.
febrúar, talað um „Visis-
mafiu.” Úr þvi nú að upptöku-
Þegar til kom siðar um dag-
inn, ákváðu forráðamenn
sjónvarps, að senda þetta efni út
sama kvöld sem sérstakan dag-
skrárlið, og taka það þannig af
okkur umsjónarmönnum
Þjóðarskútunnar. í staðinn
fengum við loforð fyrir upptöku
aftur næsta dag, 3. febr., og þá
var upptökubifreiðin á ný send
að Alþingishúsinu. Þann dag
flutti forsætisráðherra loks um-
rædda skýrslu sina um viðræð-
urnar við Breta. Við fengum að
kvöldi þess dags óvenju langan
tima fyrir Þjóðarskútuna i
kvölddagskrá sjónvarps, og
voru þá sendir út langir kaflar
úr umræðunum um landhelgis-
málið. Tæpt stóð, að unnt væri
að klippa efnið til samdægurs
fyrir þáttinn, en það tokst þó.
Skylt er að taka fram, að
samstarf okkar undirritaðra
árin 1972-76 við útvarpsráð, ekki
sizt formenn þess, var að okkar
dómi prýðilegt. Við höfðum
þann hátt á að biðja þingforseta
munnlega i hvert sinn um leyfi
til upptöku i þingsölum, og mun
það einnig hafa verið gert bæði
2. og 3. febr. 1976. Ætið veittu
forsetar þessi leyfi góðfúslega.
Næsta haust eftir framan-
greinda atburði var ekki leitað
til okkar um gerð sjónvarps-
þátta um störf Alþingis. Við
álitum að það hafi stafað af þvi
að eðlilegt hafi þótt að skipta
öðru hvoru um menn i þessu
starfi, og munum við állta þaö
unz annað sannast. Að okkar
dómi er eðlilegt og nauðsynlegt
að rikisfjölmiðlar segi rækilega
og án hlutdrægni frá öllu þvi
markverðasta — og um leið
umdeildasta — sem fram fer i
sjálfu Alþingi íslendinga.
Þessi greinargerð er af okkar
hálfu einungis ætluð til skýring-
ar á ákveðinni atburðarás dag-
ana 2.-3. febr. 1976, og hún er al-
gerlega gerð að okkar eigin
frumkvæði. Við samningu henn-
ar hefur verið stuðzt við minnis-
punkta okkar og dagblöð frá
þessum tima.
Reykjavik, 31. júli 1978
Björn Teitsson
Björn Þorsteinsson