Tíminn - 16.08.1978, Qupperneq 8
8
Miövikudagur 16. áglist 1978
á víðavangi
Hvað tæki við, ef
ísland færi úr Nato?
Gils Guömundsson alþm.
birti grein i Þjóöviljanum
siöastl. sunnudag, þar sem
hann tekur undir meö Svani
Kristjánssyni i grein, sem
hann birti í Þjóöviljanum 29.
júli, en þar segir Svanur, aö
mörgatriöi i málflutningi her-
stöövaandstæöinga þarfnist
athugunar og umræöu. Gils
Guömundsson segir m.a.:
Ein þeirra spurninga sem
Svanur Kristjánsson varpar
fram f grein sinni er þessi:
„Hvaö tekur viö þegar hcrinn
fer og island gengur úr
Nató?”
Þessi spurning er næsta
mikilvæg, og hefur raunar
oröiö á því háskaiega langur
dráttur af hálfu herstöövaand-
stæöinga aö ræöa hana hrein-
skilnislega og leita skynsam-
legra svara. Hvorki er hægt,
né ástæöa til, aö loka augun-
um fyrir þeirristaöreynd, aö á
Miönesheiöi er stór alþjóöa-
flugvöllur og innan fugvallar-
giröingar ýmsar nýtilegar
byggingar. Er ekki einsætt, aö
flugvöll þennan hljótum viö aö
reka? Fáa hygg ég talsmenn
þe ss, aö flugvöllurinn veröi
sprengdur I loft upp og öll
mannvirki þar jöfnuö viö
jöröu.Viö þurfum því vissu-
lega aö gera okkur grein fyrir
þvl og sýna öörum fram á þaö
með rökum, hvernig okkur
reynist kleift aö reka flugvöll-
inn einir i þágu eölilegra flug-
samgangna. Hver vandkvæöi
fylgja slikum rekstri? Veröur
hann okkur torveldur fjár-
hagslega? Meö hverjum hætti
getum viö best sniöiö okkur
stakk eftir vexti?
i þessu sambandi er vert aö
nema andartak staöar viö
fyrirætlanir þær, sem uppi
hafa veriö hjá stjórnvöldum
aö undanförnu um stórkost-
lega flugstöövarbyggingu,
sem sagt er aö kosta eigi tugi
miljaröa króna. Er Banda-
rikjamönnum ætlaö aö leggja
fram þetta fjármagn aö mestu
eöa öliu leyti.
Þá vakna spurningar: Hvaö
höfum viöaö gera viö svo risa-
vaxna flugstöö nema ráö sé
fyrir þvi gert aö herinn veröi
hér um langt skeiö enn?
Hvernig reynist okkur kleift
aö reka hana þegar herinn
fer? Er ekki meö þessari
ákvöröun veriö aö gera okkur
óþarflega og óeölilega háöa
Bandarikjamönnum um langa
framtið?
Mér viröist einsætt aö viö
herstöðvaandstæöingar eigum
aö krefjast skýrra svara um
fyrirætlanir stjórnvalda i
þessum efnum. Vissulega er
þaö rétt, aö þörf er á aö bæta
aðstöðuna til afgreiöslu far-
þégaflugs á Kefla vikurvelli
En er þaö ekki heilbrigt og
eölilegt viöhorf, aö viö kostum
slikt sjálfir, og miöum allar
framkvæmdir og fram-
kvæmdahraöa viö eigin þarfir
og getu?
Óvopnuð
eftir-litsstöð
Gils Guömundsson segir enn
fremur:
"Þegarsú stund rennur upp,
aö viö islendingar tökum einir
rekstur Keflavikurflugvallar i
okkar hendur, veröur aö sjálf-
sögöu ekki undan þvi vikist
aö halda þar uppi nauösyn-
tegri löggæslu. En þá vaknar
jafnframt önnur spurning,
sem ýmsirhafa velt fyrir sér á
undanförnum árum: Er hægt
frá sjónarmiöi herstöövaand-
stæöinga aö fallast á þaö, aö
hér taki viö af herliöinu
óvopnuö eftirlitsstöö, annaö
tveggja á vegum Sameinuöu
þjóöanna eöa islendinga
sjálfra? Er sllkt ef til vill
æskilegt? Má ekki leiöa rökaö
þvi, aö full ástæöa sé til aö viö
islendingar reynum eftir
megni aö fylgjast meö þvi
vopnaskaki stórvelda sem
fram fer I nánd viö okkur á sjó
og f lofti?
Þá er ég raunar kominn aö
enn einni spurningu, sem full
ástæöa er til aö viö herstöðva-
andstæöingar veltum fyrir
okkur og leitum svars viö:
Hvers viröier hugmynd sú um
friölýsingu Noröur-Atlants-
hafs sem Jónas Arnason og
fleiri góöir menn hafa barist
fyrir, án þess aö máliö fengi
þann hljómgrunn aö þaö hafi
komist verulega á umræöu-
stig, hvaö þá lengra? Ég tel
einsætt aöþetta mál þurfi aö
ræöast I fullri alvöru. Tel ég
þaö verðugt verkefni samtaka
herstöðvaandstæöinga aö
kynna hygmyndina og fjalla
rækilega um hana, en taka aö
þvi búnu endanlega afstööu til
hennar. En þetta er svo stórt
mál og viöamikiö aö þaö er
efni I aöra grein.
Aö lokum þetta: Látum þaö
ekki henda, aö islenska þjóöin
flæki sig æ þéttar I herstöðva-
netinu án þess aö viö her-
stöðvaandstæöingar gerum
nokkurn skapaöan hlut annan
en hrópa okkar ágætu kjörorö
um island úr Nató og herinn
burt — svo réttmæt og sjálf-
sögö sem þau vissulega eru.”
Þ.Þ.
Alfreð Þorsteinsson:
Ómengaður
Mö ðruvellingur
— Örstutt svar til formanns FUF í Reykjavík
Vegna fjarveru minnar Ur
bænum hefur dregist úr hömlu,
aö ég svaraði blaöafulltrúa
nýrrar Mööruvallahreyfingar i
Framsóknarflokknum, Birni
Lindal, formanni FUF. En
raunar undrar mig hógværö
hins raunverulega foringja
þessa hóps, aö hann skuli ekki
sjálfur ganga fram fyrir skjöldu
i staö þess aö etja reynslulitlu
ungmenni fram á ritvöllinn. En
hér, eins og oftar, endurtekur
sagan sig. Aöstoöarmaöur
dómsmálaráöherra kýs heldur
aö nota búktalsaöferöina eins og
gömlu Möðruvellingunum var
tittaö gera, en foringjum þeirra
var stundum likt viö frægan is-
lenskan bUktalara og brúöu
hans fyrir þá sök, aö sá, sem
talinn var hinum fremri talaöi
gjarnan i gegnum hinn.
En hvað sem öllum tækni-
brögöum liöur, þá kemst boö-
skapurinn ómengaöur til skila.
Satt best að segja haföi mig
ekki óraö fyrir þvi, aö hin örfáu
viövörunarorö min i Timanum
myndu valda slikum usla i
hænsnabúinu á Mööruvöllum.
Alvarleg
þversögn
Kjarni málsins er sá, aö þaö
var aöeins veriö aö benda þessu
fólki á mjög alvarlega þversögn
i framferöi þess. Sá boöskapur
þess, aö nauösynlegt væri aö
nreinsa til i ýmsum stofnunum
flokksins, m.ö.o. aö reka þyrfti
ýmsa starfsmenn vegna
slælegrar frammistööu þeirra,
til þess, aö „umbótasinnarnir”,
einsog þeir kalla sig, gætu tekiö
til hendi og lyft flokknum upp Ur
öldudalnum.er almennt séö ekki
óeölilegur. Raunar er þaö mjög
algengt, aöbreytingar séu gerö-
ar, hafi menn brugðist i starfi.
En i þessu tilviki er alveg ljóst
hverja á aö reka, ef einhver ja á
að reka. Smásjáin beinist auö-
vitaö aö fólkinu, sem tók aö sér
öll lykilhlutverkin f nýafstöön-
um kosningum og brást ger-
samlega. Kjósendur sáu sjálfir
um aö reka þá Mööruvellinga,
sem skipuöu baráttusæti flokks-
ins i Reykjavik meö þvi aö fella
þá, en viö kosningastjórann
Björn Lindal var þrautin
þyngri, þar sem hann var ekki i
framboöi sjálfur.
Spyrja má, hvers konar siö-
feröier þaö hjá manni, sem ber
höfuðábyrgö á misheppnaöri
kosningabaráttu, jafnvel þótt
afsaka megi þaö aö hluta til
vegna reynsluleysis, aö kenna
öðrum um ófarirnar, aö krefjast
þess, aö aörir séu reknir fyrir
nluti, sem hann og meðreiðar
sveinarhans bera sjálfir ábyrgö
á? Enn dýpra er siöleysiö fyrir
þá sök, aö mennirnir, sem hann
heimtar i burtu, eru einmitt þeir
menn, sem einna ötulast hafa
gengið fram i flokksstarfinu I
Reykjavik og skiluöu blómlegu
búi i hendur Björns Lindal og
félaga hans. Mættu þeir gjarnan
minnast þess, þegar þeir orna
sér viö eldinn aö Rauöarárstig
18. Og Björn Lindal bjargar sér
ekki fyrir horn meö þvi aö
bendla ýmsa ágæta Fram-
sóknarmenn i kosninganefnd
við mistök sin. Hann veit manna
best, aö „sigurvegaramir” úr
prófkjörinu ásamt honum
stýröu skútunni.
Þvættingur
Björns Líndal
Þrátt fyrir þaö, aö kosninga-
ósigur Framsóknarflokksins i
Reykjavik kæmi ekki á óvart,
m.a. varaöi ég viö honum vegna
þess, aö ég vissi hvaöan það liö
kom, sem „sigurvegarar” próf-
kjörsins drógu i kjörklefana, og
þaö myndi ekki skila sér i al-
mennum ksoningum, þá var siö-
ur en svo, aö ég og ýmsir aörir
ömuöumst viö Birni Lindal og
ófarafólki hans eftir borgar-
stjórnarkosningarnar. Þaö er
þvi hreinn þvættingur, sem
hann segir, aö hann og hans fólk
hafi aöeins „mætt þögn milli
dembulygaog sviviröinga” auk
„undirferlis.” Það sagöi enginn
eitt aukatekiö orö. Menn höföu
aðeins samúö meö þessu fólki
vegna hrakfara þess, sem aö
visu bitnuöu á flokknum. Þaö er
ekki fyrr en þetta Mööruvalla-
fölk fer aö sparka Ut og suöur,
að þaö fær ádrepu.
Blaðstjórn
svarar
Möðruvellingum
Blaöstjórn Timans hefur þeg-
ar svaraö á veröuganhátt kröf-
um Björns Lindal um brott-
rekstur Kristins Finnbogason-
ar, framkvæmdastjóraTimans,
meö þvi aö samþykkja einróma
traustsyfirlýsingu honum til
handa. Ein hjáróma Mööru-
valiarödd lét i sér heyra eftir
þennan fund, en sú hin sama
komst ekki á blaöstjórnarfund-
inn, enda búin á mettima aö
flækja sig svo I barnaheimilis-
málin i Reykjavik, eftir aö
henni var falin forsjá félags-
málaráös, aö hUn situr væntan-
lega föst i þeim það sem eftir er
kjörti'mabilsins og gerir ekki
annað á meöan.
En hvern ætluðu Mööru-
vellingar aö reka af ritstjórn
Timans, sbr. samþykkt þeirra
um hreinsun þar? Og fyrir
hvern átti aö losa ritstjórastól?
Þaö á ekki aö reka Þórarin
segja þeir núna. En hvern þá?
Ætla þeir aö reka Jón Sigurðs-
son? Eöa Jón Helgason? Tæp-
lega hafa þeir i huga aö reka
einstaka blaöamenn, sem vinna
undir stjórn þessara manna. Er
til of mikils mælst, að Mööru-
vellingar tali hreint út og segi
hvað þeir méini? Þaö biöa
ýmsir spenntir eftir útskýring-
um þeirra.
Málefnabarátta
Möðruvellinga
Það er siöur en svo aö ég ótt-
ist að ræöa einstök málefni við
Mööruvellingana nýju. En ég
hef ekki orðiö þess var, aö þeir
væru á þeim buxunum aö ræöa
nein málefni yfirhöfuö, aö
undanskildum almennum
„frösum” um nánari tengsl viö
verkalýös- og samvinnu-
hreyfingu. Vilja ekki allir efla
þau tengsl? Nei, þaö eru ekki
málefni, sem nýju Mööru-
vellingarnir bera fyrir brjósti.
Þaö er sifellt veriö að kljást viö
persónur, bola i burtu til aö ota
sinum tota. Ég mætti nýju
Mööruvellingunum fyrst i próf-
kjörinuás.l. vetri. Égvarðþess
ekki var, aö þeirheföu neitt Ut á
störf mi'n I borgarstjórn aö
setja, nema siöur væri. Sem
dæmi má nefna, aö þegar einn
aðalframbjóöandi þeirra kom
fram I sjónvarpi skömmu fyrir
borgarstjórnarkosningar, haföi
hann það eitt til málanna aö
leggja, að auka ætti aöstoö viö
svokallaöa frjálsa félaga-
starfsemi i borginni, iþróttafé-
lög, skátahreyfinguna og ýmsa
skylda starfsemi. Þessi eini
boöskapur nýja frambjóðand-
ans var „gömul lumma” frá
mér, baráttumál frá 1970 og all-
ar götur siöan.
Þegar hundur
og köttur
gangaí
fóstbræðralag...
Ég efast um, aö ég hafi geö i
mér til aö standa i frekari oröa-
skaki viö þennan hóp, sem nú
hælir sér opinskátt fyrir aö vera
i ætt viö gömlú Mööruvelling-
ana. Ég hreinlega nenni ekki aö
moka flórinn úr Möðruvalla-
fjósinu aftur, lái mér hver sem
vill. En tilupprifjunarfyrir hinn
unga Björn Lindal, sem stærir
sig af þvi aö vera Mööruvelling-
ur, án þess aö þekkja sögu
þeirrar hreyfingar nægilega vel
aðeigin sögn, skal á þaö minnt,
að gömlu Mööruvellingarnir
áttu ekki aöeins i útistööum viö
Alfreö Þorsteinsson, Tómas
Karlsson eöa Kristin Finnboga-
son, heldur miklu fremur við
ólaf Jóhannesson, formann
Framsóknarflokksins, sem þeir
töldu höfuöandstæöing sinn. 1 þá
daga birtust svivirðingar um
formann Framsóknarflokksins
dag eftir dag á SUF-siöu Tim-
ans.
Nú, þegar formaöur FUF og
mágur hans, aöstoðarmaöur
dómsmálaráöherra, annars
vegar, og ýmsir stærri fylgifisk-
ar hins vegar, hafa svarist I
fóstbræöralag undir fána
Möðruvalla má minna á þaö, aö
þegar hundur og köttur gera
fóstbræðralag, er samsærinu
venjulegast beint gegn brytan-
um, þó aö leiðin i búriö geti orö-
iö bæöi löng og ströng.