Fréttablaðið - 06.01.2007, Blaðsíða 18
ÍFréttablaðinu 3. janúar 2007 er birt grein eftir Sigurð T. Sig-
urðsson, fyrrverandi formann
Verkalýðsfélagsins Hlífar, undir
yfirskriftinni: Mannréttindi snið-
gengin. Í henni er fjallað um full-
gildingu samþykktar Alþjóða-
vinnumálastofnunarinnar (ILO)
nr. 158 um uppsögn starfs af hálfu
atvinnurekanda. Greinin hefst á
þeim orðum að Framsóknar- og
Sjálfstæðisflokkur eigi vítur skilið
fyrir sinnuleysi gagnvart réttind-
um launafólks. Sigurður segir að
þetta komi berlega fram í því að
láta undir höfuð leggjast að full-
gilda nefnda alþjóðasamþykkt.
Ekki veit ég hvort það er gert af
ráðnum hug en það kemur ekki
fram í grein Sigurðar hvenær
alþjóðasamþykktin var afgreidd
af þingi Alþjóðavinnumálastofn-
unarinnar. Það var á 68. Alþjóða-
vinnumálaþinginu í Genf árið 1982.
Hvað skyldu margir samherjar
Sigurðar í stjórnmálum hafa setið
á stóli félagsmálaráðherra frá
þeim tíma? Til upprifjunar má
nefna Svavar Gestsson, Jóhönnu
Sigurðardóttur, Rannveigu Guð-
mundsdóttur og Guðmund Árna
Stefánsson. Hefur Sigurður spurt
þetta fólk að því hvers vegna það
beitti sér ekki fyrir fullgildingu
samþykktarinnar þegar það var
sannanlega í aðstöðu til þess?
Hvaða einkunn skyldi þetta fólk fá
þegar Framsóknarflokkur og Sjálf-
stæðisflokkur eiga vítur skilið
fyrir sinnuleysið sem þeir hafa
sýnt að mati Sigurðar T. Sigurðs-
sonar?
Til fróð-
leiks má
geta þess að
samkvæmt
1. gr. sam-
þykktarinn-
ar er heim-
ilt að hrinda
efni hennar
í fram-
kvæmd m.a.
með kjara-
samning-
um. Ég minnist þess ekki að rétt-
indi samkvæmt samþykkt ILO nr.
158 hafi verið forgangskrafa
hvorki Alþýðusambandsins né
Verkalýðsfélagsins Hlífar í kjara-
samningum við atvinnurekendur?
Sannleikurinn er auðvitað sá að
hér er um að ræða mál sem lengi er
búið að vera ágreiningsefni fulltrúa
Alþýðusambands Íslands og Sam-
taka atvinnulífsins. Það hafa verið
gerðar ítrekaðar tilraunir af hálfu
félagsmálaráðuneytisins að leita
leiða til samkomulags um málið.
Það kæmi mér ekki á óvart þótt
félagsmálaráðherrar úr Framsókn-
arflokknum hafi lagt meira af mörk-
um í þeim efnum en þeir ráðherrar
sem voru nefndir hér að framan.
Kjarni málsins er þessi. Stjórn-
völd hafa ekki viljað beita sér fyrir
fullgildingu samþykktar ILO nr.
158 í fullri andstöðu annars aðilans
á vinnumarkaðnum. Samtök
atvinnurekenda hafa eindregið
lagst gegn fullgildingu með þeim
rökum að með henni og fram-
kvæmd samþykktarinnar dragi úr
sveigjanleika og hreyfanleika á
íslenskum vinnumarkaði. Hreyf-
anleiki, sveigjanleiki og öryggi eru
aðalviðfangsefni vinnumála um
þessar mundir. Í lok nóvember
kom út á vegum framkvæmda-
stjórnar Evrópusambandsins
grænbók um þetta efni. Þar er lögð
áhersla á að aðildarríki ESB setji
sér markmið um aukinn sveigjan-
leika á evrópskum vinnumarkaði
þannig að samkeppnishæfni hans
aukist en jafnframt sé félagslegt
öryggisnet til fyrir einstaklinga
sem á þurfa að halda. Núverandi
ríkisstjórn hefur unnið í þessum
anda. Árið 2000 tóku gildi lög um
vernd gegn uppsögnum vegna fjöl-
skylduábyrgðar. Í framhaldi af því
fullgiltu íslensk stjórnvöld sam-
þykkt ILO um það efni. Öllum eru
ljósar réttarbæturnar fyrir launa-
fólk sem felast í lögum um fæðing-
ar- og foreldraorlof og nýjum
lögum um atvinnuleysistrygging-
ar þar sem verulega er aukin vernd
einstaklinga við atvinnumissi.
Stjórnvöld hafa síður en svo
verið sinnulaus um efni samþykkt-
ar ILO nr. 158. Félagsmálaráð-
herra hefur falið Rannsóknarsetri
í vinnurétti og jafnréttismálum
við Háskólann á Bifröst að semja
tillögu að leiðbeiningarreglum
varðandi uppsagnir starfsmanna í
anda samþykktar ILO nr. 158. Í
bréfinu til háskólans er lögð
áhersla á að við smíði leiðbeining-
arreglnanna verði m.a. litið til
reglna sem um þetta efni gilda í
ríkjum sem standa Íslendingum
næst í efnahagslegu og félagslegu
tilliti. Þegar tillagan liggur fyrir
verður hún lögð fyrir samstarfs-
nefnd félagsmálaráðuneytisins um
málefni Alþjóðavinnumálastofn-
unarinnar, ASÍ og Samtaka
atvinnulífsins til frekari umfjöll-
unar.
Höfundur er félagsmálaráðherra.
Mannréttindi og ágreiningur
plast-
kassar
1.290
690
1.990
489
Þóra Einarsdóttir sópransöngkona
hefur sungið á árlegum Vínartón-
leikum Sinfóníunnar síðustu daga
fyrir fullu húsi. Heimsókn hennar
er áhugamönnum um glæsilegan
söng kærkomin. Og um leið sorgleg
áminning um að listakonan
hefur í nær tíu ár átt sinn feril
að mestu leyti í erlendum tón-
leikahöllum og óperuhúsum en
hún starfar við óperuna í Wies-
baden.
Þóra sneri sér bráðung að
söng af fullum þunga atvinnu-
manns. Hún hafði tveggja
heima sýn, foreldrar hennar
stunduðu nám í Danmörku og
þegar Þóra sneri hingað heim
sem krakki tók hún strax að
syngja í kórum sjö ára gömul.
Hún var ákaflega lifandi og
björt ung stúlka, dæmalaust
glöð að eðlisfari og heillaði þá
strax alla sem henni kynntust.
Ólöf Kolbrún Harðardóttir
tók hana undir sinn verndar-
væng og leiddi hana í gegnum
nám í Söngskólanum í Reykja-
vík: „Hún var rosalega áhuga-
verð með þetta flotta hljóð-
færi, duglegur nemandi sem
hafði óvenjulega mikið frum-
kvæði, hafði fyrir að hlusta á
ýmislegt og kom með það til
mín og spurði hvort hún réði
við þetta, heilu söngvabálkana.
Það var frekar að maður þyrfti að
halda aftur af henni. Hún er með
keppnisskap: hún lauk áttunda stigs
prófinu í Söngskólanum sama vorið
og stúdentsprófinu. Hún var strax
trú yfir litlu og hefur átt einstak-
lega farsælan feril. Það sést á því
að þeir í Wiesbaden hafa haldið fast
í hana í öll þessi ár.“
Átján ára stóð Þóra á sviði
Íslensku óperunnar og söng í Rigol-
etto – í kór. Tveimur árum síðar lá
leið hennar í Guildhall í London þar
sem Diddú hafði síðast stundað
nám. Þaðan útskrifaðist Þóra með
láði og fór beinustu leið í vinnu hjá
Opera Factory hjá David Freeman.
Skóli Freemans leiddi hana í kynni
við kröfuhörð vinnubrögð sem í
þann tíma voru róttæk endurskoð-
un á aðkomu óperusöngvara að
hlutverki, meir í ætt við vinnu leik-
ara. Sá skóli skilaði henni á svið
Glyndebourne-óperunnar í hlut-
verk Mirror í The Second Mrs.
Kong eftir Sir Harrison Birtwistle.
Síðan hefur hún sungið við Íslensku
óperuna, English National Opera,
Opera North í Leeds og Music
Theatre Wales, Tónlistarleikhúsið í
Malm, Óperuna í Lausanne, Ríkis-
leikhúsið í Mannheim, Ríkisóper-
urnar í Nürnberg, Darmstadt og
Wiesbaden þar sem hún hefur starf-
að um fimm ára skeið.
Óperuhlutverk Þóru eru orðin á
fjórða tug og spanna vítt svið, frá
Rameau til Birtwistle, en þó með
sérstakri áherslu á Mozart, en hún
hefur nú sungið yfir hundrað sinn-
um í óperum Mozarts. Á hinum
vængnum er Wagner. Hefur Þóra
sungið í öllum fjórum óperum Nifl-
ungahringsins eftir Wagner. Hér
heima hefur hún sungið í La
Bohème og Cosi en verkefni henn-
ar hafa flest verið í öðrum tónlist-
arflutningi en á óperusviði: „Ein af
okkar bestu söngkonum,“
sagði Jón Ásgeirsson um hana
fyrir tólf árum er hún söng á
samsettri dagskrá ungra
söngvara hjá Styrktarfélagi
óperunnar. Það var 1996.
Ólöfu verður tíðrætt um
sviðsgeislun Þóru: hún hafi
þegar sem unglingur dregið að
sér athygli fyrir bjarta fram-
komu: „Við vorum að tala um
það eftir tónleikana á fimmtu-
dag hvað henni tekst auðveld-
lega að ná sambandi við salinn,
hvernig augun skína við flutn-
inginn. Persónutöfra geta
menn ekki lært, þeir eru guðs
gjöf.“
Þroski söngkonu í harðri
samkeppni óperuhúsa Evrópu
kemur ekki af sjálfu sér: Þóra
hefur sótt námskeið hjá mönn-
um á borð við: Elisabeth Söder-
stöm, Mirellu Freni, Emmu
Kirkby, Sherrill Milnes, Katiu
Riccarelli og Dalton Baldvin.
Þóra hefur margoft komið
fram á tónleikum á Íslandi og
víða um Norðurlönd, einnig í
Eistlandi, Þýskalandi, Belgíu,
Frakklandi, Sviss, Englandi og
Bandaríkjunum. Þóra hefur unnið
með mörgum virtum hljómsveitar-
stjórunum og hljómsveitum:
Orchestre de la Suisse Romande,
Berliner Rundfunk Orchester í
Berliner Dom, með Mozart Festival
Orchestra í Royal Albert Hall og
Royal Festival Hall í London, svo
og Sinfóníuhljómsveit Íslands á
Íslandi og í Kennedy Centre í Wash-
ington og í Weill Recital Hall í Carn-
egie Hall. Stærstu hallir hefur hún
sótt heima og heiman. Útrás henn-
ar spannar nú rúman áratug og er
langt í að linni. Því er henni vel
fagnað þá hún kemur heim og syng-
ur, eins og þessa vikuna.
Einstaklega farsæll ferill