Fréttablaðið - 02.05.2007, Blaðsíða 8

MARKAÐURINN 2. MAÍ 2007 MIÐVIKUDAGUR8
Ú T T E K T
„Ég held því óhikað fram að fjármálaþjón-
usta sé einn helsti drifkraftur efnahagslífsins
á Íslandi um þessar mundir enda hníga öll rök
að því,“ segir Bjarni Ármannsson, formaður
Samtaka fjármálafyrirtækja (SFF) og fráfar-
andi forstjóri Glitnis, í ræðu sem hann hélt á
nýafstaðinni ráðstefnu samtakanna í Borgar-
leikhúsinu. „Í samkeppni þjóðanna ræður
þróunarstig fjármálakerfisins, eða fjármála-
menningin, mestu um velgengni á mörkuðum
og úthald í viðskiptum. Allt of fáir gera sér
grein fyrir mikilvægi
þess að umhverfið, um-
gjörðin um fjármála-
starfsemina, sé í senn
rúmt og sterkt.“
Samtökin notuðu
tækifærið í kjölfar aðal-
fundar 26. apríl til að
vekja athygli á umfangi
og stöðu fjármálastarf-
semi hér með ráð-
stefnu og útgáfu nýrr-
ar skýrslu. Daginn áður
birti Seðlabanki Íslands
rit sitt um fjármálastöð-
ugleika þar sem segja
má að fjármálakerfið
hér hafi fengið vottun
eftir nokkur áföll í um-
ræðu og fjármögnun í fyrra, meðan áhyggjur
bankans beinast í meira mæli að viðvarandi
þjóðhagslegu efnahagslífi. Niðurstaða bank-
ans er að fjármálakerfið sé í meginatriðum
traust og að frá því fyrir ári hafi viðnáms-
þróttur bankanna styrkst þrátt fyrir að á
sama tíma hafi þjóðhagslegt ójafnvægi auk-
ist.
Seðlabankinn bendir engu að síður á að
ýmsir áhættuþættir séu til staðar þótt fjár-
málakerfið sé í meginatriðum traust og stand-
ist vel álagsprófanir. „Líklega hefur íslensk-
ur þjóðarbúskapur aldrei verið jafn næmur
fyrir breytingum á alþjóðlegum mörkuðum
og um þessar mundir. Þetta birtist til dæmis
í nánum tengslum á milli gengis krónunn-
ar og annarra hávaxtagjaldmiðla og erlendr-
ar vaxtaþróunar. Hin nánu tengsl má að
nokkru leyti rekja til mikils viðskiptahalla,
sem leiðir til þess að gengi krónunnar og
framvinda þjóðarbúskaparins í heild eru háð
hvata eða vilja erlendra fjárfesta og lánar-
drottna til að fjármagna hallann. Hvatinn er
mikill vaxtamunur á milli Íslands og helstu
gjaldmiðlasvæða. Hann freistar áhættusæk-
inna fjárfesta sem festa fé í hávaxtagjald-
miðlum víða um heim. Á sama tíma hefur
skuldsetning þjóðarbúsins og erlendar eignir
þess vaxið hratt og önnur fjármálaleg tengsl
við umheiminn stórauk-
ist. Ofgnótt sparnaðar á
heimsvísu hefur á undan-
förnum árum þrýst niður
vöxtum og greitt fyrir
fjármögnun mikils við-
skiptahalla margra landa,“
segir Seðlabankinn í riti
sínu Fjármálastöðugleiki
2007, en bendir um leið á
að aðstæður geti breyst,
þótt óvíst sé hvenær og
hversu hratt. „Hve mikil
áhrif það hefur á íslensk-
an þjóðarbúskap ræðst
að töluverðu leyti af því
hvort tekst að draga úr
ójafnvæginu sem nú er fyrir hendi áður
en aðstæður á erlendum fjármálamörkuðum
versna. Ójafnvægið jókst enn frekar á síðasta
ári þótt drægi úr vexti eftirspurnar.“
HORFUR GÓÐAR Á MARKAÐSSVÆÐUM
Seðlabankinn segir hins vegar að sem standi
séu horfur góðar á helstu markaðssvæðum
íslenskra fjármálafyrirtækja. „Framvinda
efnahagsmála á Norðurlöndum og Bretlandi,
þar sem íslensk fjármálafyrirtæki hafa eink-
um haslað sér völl, hefur í meginatriðum
verið jákvæð. Verðbólga hefur þó aukist tölu-
vert á Bretlandi og fasteignaverð er mjög
hátt, sem gæti haft áhrif á útlánastarfsemi
fjármálafyrirtækja þar. Fasteignaverð á
Norðurlöndunum er einnig afar hátt.
Hagvöxtur á Bretlandi fór heldur vax-
andi á síðastliðnu ári,“ segir Seðlabankinn og
bendir á að áætlað sé að þar hafi verg lands-
framleiðsla vaxið um 2,8 prósent í fyrra og
spáð sé svipuðum hagvexti í ár. „Mestur
vöxtur var í þjónustugeiranum, einkum fjár-
málaþjónustu þar sem arðsemi hefur verið
góð um langt skeið.“
Þá bendir Seðlabankinn á að
efnahagsástandið á
Norðurlöndunum utan Ís-
lands hafi verið ágætt á
liðnu ári. „Hagvöxtur, sem
jókst í öllum löndunum,
var drifinn áfram af inn-
lendri eftirspurn, vöxtur
einkaneyslu var til dæmis
víðast mikill, en útflutn-
ingur jókst einnig veru-
lega.“ Hagvöxtur á Norð-
urlöndunum var á bilinu
3 til 5,5 prósent á síðasta
ári, mestur í Finnlandi og
Svíþjóð og að sögn Seðla-
bankans er gert er ráð
fyrir að hagvöxtur verði
áfram ör á næstu tveimur árum.
Helstu hættuna sem steðji að íslenskum
þjóðarbúskap og fjármálakerfinu um þessar
mundir segir Seðlabankinn að líkindum vera
hraða og óvænta hækkun erlendra vaxta. Af
þeim sökum segir bankinn að fjármálafyrir-
tæki eigi að miða áhættustýringu sína við að
vextir hækki umtalsvert á næstu árum. Um
leið segir bankinn erfitt að meta líkurnar á
því að erlendir vextir hækki á næstu miss-
Fjármálaþjónustan drífur efn
Seðlabanki Íslands segir viðnámsþrótt bankanna hafa aukist frá því fyrir ári síðan um leið og þeir hafi tryggt fjárm
fjallar um nýtt rit bankans um fjármálastöðugleika og væntingar Samtaka fjármálafyrirtækja um næstu skref til að
starfsumhverfi hér.
S K I P T I N G Ú T L Á N A
B A N K A N N A E F T I R L Ö N D U M
Land Hlutfall af heild
Ísland 39%
Bretland 18%
Danmörk 16%
Noregur 12%
Svíþjóð 4%
Lúxemborg 2%
Þýskaland 1%
Finnland 1%
Aðrir 8%
Heimild: Seðlabanki Íslands, Fjármálastöðugleiki 2007