Tíminn - 07.12.1980, Blaðsíða 7

,-t;L : i.ijabju.uy
Sunnudagur 7. desember 1980

7
Jón Sigurðsson:
Flokksráðið vill fyrst
„hreinsa,, til
Ekki veröur sagt að margt
hafi komið á óvart á nýafstöön-
um fundi flokksráös og for-
manna flokksfélaga i Sjálfstæö-
isflokknum. Deilurnar innan
flokksins halda áfram aö
haröna, og hefur bókin „Valda-
tafl i Valhöll” sist orðiö til þess
aö lægja þær enda tæplega til-
gangur höfundanna.
Ef til vill má segja aö þaö sé
merkast af þessum fundi aö
fjóröungur fundarmanna lýsti I
raun andstööu viö afstööu
flokksforystunnar meö þvi aö
greiöa ekki atkvæöi meö tillögu
sem fól i sér yfirlýsingu um
andúö á núverandi rlkisstjórn
og stjórnarmyndun dr. Gunnars
Thoroddsen.
Þaö hlýtur aö teljast tiöindi aö
dr. Gunnar skuli þannig, beint
eöa óbeint, njóta stuönings svo
mikils hluta helsta framvaröa-
liös flokksins, eftir allt sem á
undan er gengiö. Sannleikurinn
er nefnilega sá aö ekki skarst
fyrst i odda viö myndun núver-
andi rikisstjórnar, heldur hefur
það veriö opinbert leyndarmál i
Sjálfstæöisflokknum um
margra ára skeiö aö i flokks-
deildum og öörum stofnunum,
svo sem flokksráöinu, hefur
meirihlutaarmurinn 1 flokknum
jafnt og þétt unniö aö þvi aö ýta
stuöningsmönnum varafor-
mannsins til hliöar.
Þegar á allt er litiö fer ekki
hjá þvi aö úrslitin á flokksráös-
fundinum verði talin mjög al-
varlegt áfall fyrir eininguna
innan flokksins og eru þaö ekki
mikil tiöindi, — en á hinn bóginn
er reyndar ekki hægt annað en
lita á þau sem markverðan sig-
ur fyrir forsætisráðherra og
stuðningsmenn hans, jafnvel
þótt þeir hafi orðið i minnihluta
en enginn vænti annars.
aö hann minntist einkum „ný-
sköpunarstjórnarinnar” — nátt-
úrlega fyrir utan þær athafnir
sem hann telur eigin persónuleg
afrek sin.
Engin hindrun
gegn samvinnu
Það er alveg ljóst aö engin
ófrávikjanleg grundvallaratriöi
hindra Sjálfstæöisflokkinn og
starfs þeirra, og óskirnar um
nýja ,,nýsköpun” hefur fengiö
aukinn þunga.
Sem dæmi um samstarf Sjálf-
stæöismanna og Alþýöubanda-
lagsins má nefna þaö aö Sjálf-
stæöismönnum hefur ekki þótt
neitt viö þaö aö athuga að vinna
meö „kommúnistunum” aö
endurskoöun sjálfrar stjórnar-
skrárinnar. Gleggsta dæmiöum
þetta er auövitaö kjördæma-
byltingin 1959, og þegar ihaldiö
talar sem mest um sjálft sig
sem „lýðræöisflokk” er rétt aö
Innri málin
fremri
þjóðarhag
Sú fordæming á dr. Gunnari,
rikisstjórn hans og samstarfi
viö sósialista nú, sem fram
kemur i yfirlýsingu fundar
flokksráös Sjfálfstæöisflokks-
ins, hlýtur þvi aö miöast viö
önnur sjónarmiö og önnur
vandamál en látið er i veöri
vaka. Og þaö hefur alls ekki
I þessu ljósi er þaö ekki hvaö
sist athyglisvert aö fullur fjórö-
ungur fulltrúanna i sjálfu
flokksráöinu skuli lýsa ágrein-
ingi i' atkvæöagreiöslu um slikt
meginmál fldíksins.
Aðalatriði að
höggva
dr. Gunnar
Staöan i islenskum stjórn-
málum nú einkennist ekkisist af
þvi aö Sjálfetæöisflokkurinn er I
reynd úr sögunni sem pólitiskt
afl. Meö þeim oröum er ekki
veriöaö slá fram neinni spá um
framtiöina, en þannig standa
málin um þessar mundir hvaö
svo sem siöar kann aö veröa.
Sjálfstæöisflokkurinn er ekki
Sögulegar
sættir fyrir ári
t yfirlýsingu flokksráösins er
flest tint til aö leggja áherslu á
andstööu forystunnar gegn nú-
verandi rikisstjórn. Þannig er
þaöt.d fordæmt aö meö myndun
rikisstjórnarinnar hafi „komm-
únistar” veriö leiddir „til æöstu
valda á tslandi”, rétt eins og
þaö séu ný tiöindi aö Alþýðu-
bandalagsmenn sitji i rikis-
stjórn tslands.
Þegar þessi haröoröa yfirlýs-
ing Sjálfstæöismanna kemur
fram er merkilegt aö bera hana
saman viö málflutning sjálfs
Morgunblaösins, eins og hann
var fyrir tæplega einu ári. Þá
mátti aftur og aftur lesa i blað-
inu ýtarlegar og málefnalegar
greinar um svo nefndar ,,sögu-
legar sættir” milli Sjálfstæöis-
flokksins og Alþýöubandalags-
ins. Þá hélt blaöiö þvi fram aö
vel kæmi til greina að þessir
flokkar tækju höndum saman
viö myndun rikisstjórnar enda
ættu þeir margt sameiginlegt,
og eftir þvi var tekiö aö menn
mjög nákomnir formanni Sjálf-
stæöisflokksins áttuhlut aö máli
um samantekt þessara greina.
Um þær mundir tók GeirHall-
grimsson einmitt mikinn þátt i
stjórnarmyndunartilraunum og
haföi um þær forystu um skeiö.
Þeir sem til þekkja eru sam-
mála um þaö að innan Sjálf-
stæöisflokksinshefurlengi mjög
gætt þeirra sjónarmiöa að þaö
sébeinlinis nauösynlegt að ná á
ný „góöu sambandi” við Al-
þýðubandalagiö og ryöja Ur vegi
hindrunum sem verið hafa af
ýmsum ástæöum I vegi slikra
samskipta. Gamli dagdraum-
urinn um „nýsköpunarsam-
starf” hefur lengi yljaö Sjálf-
stæöismönnum. Og allir vita aö
þessi sami dagdraumur svifur
sósialistunum enn fyrir sjónum.
Þaö var t.d. mjög eftirtektar-
vert i' viötölum viö Lúövik Jós-
efsson, þegar hann lét af for-
mennsku i Alþýðubandalaginu,
staöið á Sjálfstæöismönnum
sjálfum aö skýra hvaö til grund-
vallar liggur. Þaö er veriö aö
reyna aö ná markmiöum innan
flokksins meö þvl að fordæma
samstarf við aöila utan hans.
Yfirlýsing flokksráösins er meö
öörum oröum byggö á Albanlu-
aöferöinni frægu. Yfirlýsingin
segir ekkert um afstööu Sjálf-
stæöisflokksins til rikisstjórnar-
innar i sjálfu sér eöa um afstöö-
una til annarra flokka. Hiö eina
sem hún felur i sér er skot á
varaformann Sjaflstæöisflokks-
ins sjálfs.
Þaöer meö öörum orðum mat
forystu Sjálfstæöisflokksins að
innanflokksvandinn skipti
meira máli en afstaöan til rikis-
stjórnarinnar. Lifsbarátta
Sjálfstæöisflokksins skiptir
flokksforystuna meira máli en
málefni þjóðarinnar. Aö mati
mikils meirihluta i flokksráöi
Sjálfstæöisflokksins veröa mál-
efni lands og þjóðar einfaldlega
aö biða og sitja á hakanum uns
innri málin hafa veriö leyst meö
einhverjum „skaplegum” hætti.
aöeins úr sögunni, um skeiö
a.m.k., vegna þess aö flokkur-
inn er klofinn, heldur og vegna
hins aö þetta ber viö á sama
tima og flokkurinn hefur misst
af sterkustu valdaaöstööu sinni,
sjálfri valdamiöstöö sinni i
Reykjavikurborg. Stjónmála-
kerfi þjóöarinnar er þannig i
nokkurs konar upplausn, og
mjög athyglisveröir timar
framundan sem erfitt er aö ráöa
i.
Yfirlýsingu flokksráös Sjálf-
stæðisflokksins veröur aö skilja
og meta i samræmi viö þetta.
Forysta flokksins telur þaö öllu
máli skipta aö „leysa” innri
málin sem allra fyrst,
„hreinsa” til i flokknum sem
allra kirfilegast. Afstaða til
málefna þjóöarinnar, jafnvel
raunveruleg afstaöa til annarra
stjórnmálaflokka veröur látin
biöa á meðan öllum kröftum
veröur beint aö þvi aö koma
höggi á varaformann flokksins,
dr. Gunnar Thoroddsen, og
helstu samstarfsmenn hans.
JS
Alþýðubandalagiö i þvi aö
starfa saman. Þetta hefur
margsinnis komið fram i ýms-
um málum og ýmsum vett-
vangi, enda veröur þaö allsekki
talið óeölilegt á neinn hátt. Eins
og veröa vill eru auövitaö
harkalegir pólitiskir árekstrar
milli þessara flokka, og um
langt skeiö hafa leikar fariö svo
milli þeirra aö um samstarf i
rikisstjórn hefur ekki oröiö aö
ræöa.
En á þaö ber aö leggja sér-
staka áherslu aö eftir þvi sem
árin hafa liöið hefur þeim aukist
fylgi 1 þessum flokkum sem
hyggja til endurnýjaðs sam-
menn minnist þess aö vondir
„kommúnistar” og „Stalinist-
ar” hafa á þeim bæ þótt sjálf-
sagöir til ráöuneytis og sam-
starfs um sjálfa stjórnarskrá
lýöveldisins.
1 núverandi rikisstjórn starf-
ar dr. Gunnar Thoroddsen
þannig I fullu samræmi viö ára-
langa hefö og afstööu Sjálfstæö-
isflokksins. Og rétt er aö hafa
þaö i huga aö þegar rikisstjórn-
in var mynduö haföi sjálft
Morgunblaðið viku eftir viku
haldiö uppi höröum áróöri fyrir
„sögulegum sættum” eins og
það var nefnt og áöur er vikiö
að.
menn og málefni