Tíminn - 08.03.1981, Qupperneq 2

Fáeinar laglegar visur úr gmsum áttum:
„Nú er bjart í beituskúr,
blikar skartið kvenna”
Lifsgleöin er ekki húsavönd.
Þaft er ekki sjálfgefift, aft hjarta
mannsins verfti glaftara i stórum
og íburftarmiklum húsakynnum
en hinum fátæklegustu afdrepum.
Lffshamingjan er nefnilega
hvorki gulláimur né palisander,
heldur hugarástand efta tilfinn-
ing, skammvinn efta varanleg eft-
ir atvikum.
Löngu fyrir daga þess aragrúa
vínveitingastaða, er nú hefur ver-
iö ungað út i kaupstöðum og bæj-
um, og áður en nokkurt hinna
myndarlegu félagsheimila var til
orðið, kom fólk saman sér til
yndis og ánægju, er engan baga
leið, þótt húsakynni væru órifleg.
Þannig var kannski slegið upp
böllum i beituskúrum með ágæt-
um árangri, og um þess konar
gleöskap vitnar þessi visa Jóns
Rafnssonar, sem ef til vill hefur
verið ort i Vestmannaeyjum:
Nú er bjart I beituskúr,
blikar skartiö kvenna,
flyja artir fjötrum úr,
finnst mér hjartaft brenna.
Þannig var þetta i beituskúrn-
um niðri við höfnina eða vörina.
En þaö voru til fleiri skúrar, þar
sem lffsyndinu þótti viðfelldið að
búa um sig i hjörtum mannanna.
Fræg er visa um skúrinn á Vaðla-
heiöi:
Oft á hausti svannar sungu
sætt í moll og dúr
I Vaftlaheiftarvegamanna-
verkfærageymsluskúr.
Skyldu margar gleðistundir i
hinum dýrustu viðhafnarsölum
verða öllu langlifari i endurminn-
ingunni en hin söngværu haust-
kvöld i verkfæraskúrnum á
Vaðlaheiöi?
Ef þú hyggst fjárfesta í Ijósrit-
unarvél, þá er svariö:
Canon
Canon
býöur stærri og
smærri gerðir.
NP-200 á Kr.
34.5000.00! 20 afrit
pr. mín., duftvél,
tekur aö stæröinni
A3.
NP-30 á kr.
19.970.00! 12 afrit
pr. mín. tekur að
stæröinni B4 og á
glærur.
Athugið:
Enginn annar býöur samsvarandi vélar á
lægra veröi.
og gæöi þekkja allir.
Leitið upplýsinga.
Shrifúélin hf
Suðurlandsbraut 12.
Sími 85277.
FJÖLEIGN hf.
félag áhugamanna um flugrekstur hefur
opnað skrifstofu að Rauðarárstig 31 (áður
bilaleigan Falur.) — Skrifstofan verður
opin vikulega mánudaga til föstudaga, kl.
2-6 eftir hádegi. Simi 26822. Þeir sem óska
enn að gerast hluthafar geta snúið sér til
skrifstofunnar og fengið þar afgreiðslu.
Einnig eru veittar allar upplýsingar um
helztu viðfangsefni félagsins.
Stjórnin.
öllu víöari samkomusal hefur
Ólína Jónasdóttir á Sauðárkróki
haft fyrir sér, þegar þetta var
kveðið:
Frjálsri gleði fagna skal,
fjölbreytt skeftur gaman.
Hlýnar geð í hamrasal,
hlegift og kveftið saman.
Á fjörur okkar hefur rekið
þessa vísu, sem séra Hjálmar
Jónsson á Sauöárkróki orti um
Guðlaug Arason rithöfund, og
fylgir henni sú skýring, að þeir
voru samtiða i Húnavallaskóla:
Hans er brellift hugarþel,
haus af dellu bólginn.
Annars fellur okkur vel
vift eldhúsmelludólginn.
Margir hafa kveðið fagurlega
um æskustöövar sinar, ekki sizt
þeir, sem burt hafa flutzt og dval-
izt langdvölum á öörum slóðum.
Þannig kvað Guðrún Arnadóttir
frá Oddsstöðum um Borgarfjörð:
Kæti veitir kærust sveit,
kjörum breyta náfti.
Aldrei leit ég annan reit,
er ég heitar þráfti.
Eftir hana er lika þessi visa, og
ber þar að sama brunni og i hinni
fyrri:
Ekki er margt, sem eins á jörð
yljar hjarta minu,
sjái ég bjartan Borgarfjörð,
búinn skarti sinu.
Aftur á móti gat verið tvennt
um móttökur:
Faftmi þinum fell ég aft
framandi og einskis virfti.
Engan visan á ég staö
eina nótt i Borgarfirði.
Guðrún átti i Borgarfjörð að
sækja úr Reykjavlk. Steinbjörn
Jónsson var frá Háafelli i Hvitár-
siðu og fluttist norður i Húna-
vatnssýslu. Hann kvaö, er hann
eitt sinn kom suður um heiðar:
Birtast minnar bernsku lönd,
bjart er um hlift og leitin.
Falla eins og hanzki að hönd
heiðrikjan og sveitin.
Birtast mér um Borgarfjörð
byggftalöndin friftu,
en áfengustum ilmi úr jörft
andaði i Hvitársiðu.
Hjörtur Glslason á Akureyri
var ættaður úr Húnaþingi, og
þannig kvað hann:
Þegar vorift vængjablátt
um ver og dali streymir,
horfins tima hófaslátt
Húnvetninginn dreymir.
Páll Guðmundsson á Hjálms-
stöðum orti að vorlagi, þegar
bjart var yfir:
Sólarbaugur bjartur hlær,
brenna taugar halnum.
Meðan augaft opnast fær
ann ég Laugardalnum.
Konráð Vilhjálmsson frá
Hafralæk kvað við heimkomu i
Aðaldal:
Dvínar kali I muna mér,
melur, bali þánar,
'fram f dalinn fagra sér,
fjallasalur blánar.
Heimavengi sé ég senn,
svás þar engi spretta.
Laxárstrengi óma enn
ofan úr þrenging kletta.
Guðmundur Sigurðsson frá
Heggsstöðum gerði þessa visu um
heimkynni sin, Hnappadalinn:
Æskan geymir ylinn sinn,
unað dreymir falinn.
Alltaf sveimar andi minn
aftur heim i dalinn.
Þessu má svo ljúka með visum
eftir ólinu Andrésdóttur,er hún
kvað um Breiöafjörðinn sinn:
Sé ég landift hljótt og hlýtt
handaband þitt strjúka,
heyri þig anda undurblitt
upp vift sandinn mjúka.
Og friðarboga faftmlags til
faðminn toga bláa,
glampa og loga af Ijósi og yl
lygna voga og gljáa.
Skin f heiöi himins frítt,
heldur á leiðum vörftinn,
lætur greiftast ljúft og blítt
Ijós inn Breiftafjörðinn.
Oddng Guðmundsdóttir:
Orðaleppar
(„Það ku vera”)
Einhvers staðar á landinu er það lík-
lega venja að segja: Það ku vera. En
varla er ástæða til, að við, sem aldrei
höfum vanizt þessu, tökum það eftir.
Alltaf var sagt greinilega ,,kvað“, en
ekki „ku": Hann kvað vera ríkur. Það
kvað vera reimt í kofanum. En svo
kom Kiljan og sagði ,,ku". Og sögufólk
hans sagði ,,ku". Þá héldu blaðamenn
og aðrir enn minni spámenn, að þeir
gætu líka nálgast frægðina svolítið
með því segja „ku".
Nýjungagjörn æskan hélt, að þetta
væri f ínt og sagði „ku". „Þá kom Þrí-
björn, tók í Tvíbjörn, Tvibjörn í Ein-
björn, Einbjörn í kerlinguna, kerlingin
í karlinn, karlinn í rófuna — og þá
slitnaði rófan", segir ævintýrið. Ætli
sá, sem upphaflega tók ástfóstri við
„kuið", sé ekki orðinn leiður á þessum
ósköpum?
Stundum dettur einhverjum í hug
sjaldgæft og smellið orð, sem honum
þykir eiga við í það skiptið. Óðar grípa
blaðamenn orðið á lofti og halda, að
það eigi alls staðar við. Einkum er
voðinn vís, ef frægur maður lætur sér
eitthvað óvenjulegt um munn fara.
Ætli tízka orðalagsins að berja augum
sé ekki þannig til komin? Allt í éinu
var þetta komið alls staðar eins og
boðflenna: Við börðum bilinn auqum.
Ég barði matinn augum. Hann barði
klukkuna augum. Alls staðar sömu
augnabarsmíðarnar. Blaðamaður get-
ur ekki vænzt þess að teljast „góður
penni", ef hann segir bara: Við sáum
bílinn og hann leit á klukkuna.
Hvaða erindi ætli forneskjuorðið
„spúsa" eigi inn í daglegt mál blek-
iðjumanna í staðinn fyrir eiginkona?
Satt er það, að stundum grafa hag-
leiksmenn upp eldforn orð. En þá fara
þau svo vel i nútímamáli, að okkur
grunar ekki, hvað þau eru langt að
komin. En „spúsan" á hvergi heima
nema í Gerplu. Þar kom hún að óvör-
um og gladdi eyrað eins og f leiri f urð-
ur í þeirri' bók. Slæmt, að ekki skuli
vera hægt að friða Gerplu fyrir grip-
deildum. Það er ekki eins gaman að
opna hana núna, síðan skemmtilegu
orðin fóru að sjást á glámbekk, þar
sem þau verða eins og hver önnur mis-
smíði.
Það er ekki fallegt til afspurnar, ef
satter, að einhverjir hafi „leiðrétt" i
handriti gamals manns orðið „hyski" í
gömlu merkingunni fjölskylda.
Kannske var það þó happ með óhappi.
Blaðamenn hefðu verið vísir til að
fara að tala um hyskisfeður og vísi-
töluhyski.
Oddný Guðmundsdóttir.