Fréttablaðið - 28.01.2008, Blaðsíða 8

8 28. janúar 2008 MÁNUDAGUR
LÖGREGLUMÁL Fjöldi fólks hefur haft samband
við lögregluna á höfuðborgarsvæðinu
undanfarna daga vegna ávísana sem það
hefur fengið póstsendar frá útlöndum og
grunar að séu falsaðar. „Það virðist vera
einhver slík bylgja í gangi núna,“ segir
Helgi Magnús Gunnarsson, saksóknari
efnahagsbrotamála hjá Ríkislögreglustjóra,
og varar hann fólk við að leysa þær út.
Kona ein sem selur hesta og fleira á
smáauglýsingavef fékk slíka ávísun upp á
fimm þúsund evrur, eða um 485 þúsund
íslenskra króna. Maður sem kynnti sig sem
Robert Ellis hafði samband við hana og
sagðist hafa áhuga á að kaupa hest á þúsund
evrur og átti hún að senda mismuninn á
annan reikning sem hann sagði að væri fyrir
útgjöldum við flutninginn. Sá sem gaf
ávísunina út bað hana svo um að ganga frá
millifærslunni um leið og hún hefði leyst
ávísunina út, sem hún gerði ekki.
„Það getur tekið bankann
nokkurn tíma að klára
afgreiðslu á ávísuninni svo
mönnum gefst svigrúm til
að reyna að ná til sín
einhverjum fjárhæðum,“
segir Helgi Magnús.
Fleiri brögð viðgangast í
þeim tilgangi að hagnast
með prettum. Í haust
varaði lögreglan við
hótunarbréfum sem bárust
fólki með tölvupósti en þá var látið líta út
fyrir að þau kæmu frá leigumorðingjum.
Var þá viðtakanda hótað lífláti ef hann
borgaði ekki háa upphæð á bankareikning
erlendis.
- jse
Fjöldi fólks hefur haft samband við lögreglu vegna dularfullra ávísana:
Dularfullar ávísanir berast að utan
HELGI MAGNÚS
GUNNARSSONDULARFULL ÁVÍSUN Konu sem selur hesta barst þessi
ávísun en hún er langt umfram kaupvirði. Mismuninn
átti hún að millifæra á annan reikning.
ALASKA Mary Smith Jones var 89
ára þegar hún lést á heimili sínu í
borginni Anchorage á mánudag-
inn. Hún var síðasti Eyak-indján-
inn sem talaði tungumál þjóðar
sinnar reiprennandi. Með henni dó
því heilt tungumál.
Jones hafði þó unnið árum
saman með málvísindamanninum
Michael Krauss að varðveislu
tungumálsins á bókum í þeirri von
að síðar meir yrði hægt að vekja
það til nýs lífs.
Eyak-málið er aðeins eitt af um
tuttugu tungumálum frumbyggja
í Alaska sem eru í útrýmingar-
hættu. Jones var sér vel meðvituð
um þetta og vann hörðum höndum
að því að vinna gegn þessari
þróun. Hún veitti Krauss ríkulega
aðstoð við að semja bæði ítarlega
lýsingu á málfræði Eyak-málsins
og stóran orðalista með þýðingum
sem meining er að gefa út á bók.
Frumbyggjaþjóðin Eyak bjó á
stóru landsvæði við strendur
Alaskaflóa. Þar fæddist Jones árið
1918 og ólst upp við erfiðar
aðstæður. Flest systkini hennar
létust ung að aldri, en það var ekki
fyrr en síðasti bróðir hennar lést á
síðasta áratug tuttugustu aldar
sem hún gerði sér grein fyrir
alvöru málsins og tók að vinna að
varðveislu móðurmáls síns.
Sjálf eignaðist Jones níu börn. Sjö
þeirra eru enn á lífi en ekkert þeirra
lærði Eyak-málið, enda var faðir
þeirra ekki Eyak-maður og á þeim
tíma þótti ekki rétt að kenna börn-
um að tala neitt annað en ensku.
Málvísindamenn óttast að á
komandi árum muni sífellt fleiri
tungumálum lenda í útrýmingar-
hættu. Mörg eru nú þegar nánast
útdauð, en vandamálið mun vera
einna verst í norðurhluta Ástralíu
þar sem fjölmörg tungumál frum-
byggja eru í útrýmingarhættu.
Einnig er ástandið slæmt í
Suður-Ameríku, Kanada, Banda-
ríkjunum og austurhluta Síberíu
þar sem tungumál frumbyggja
eru smám saman að víkja fyrir
tungumálum á borð við ensku,
spænsku eða rússnesku.
Alls eru nú töluð nærri sjö þús-
und tungumál víða um heim og
talið er að í hverjum mánuði deyi
að minnsta kosti tvö tungumál út.
gudsteinn@frettabladid.is
Tekur tungumál sitt
með sér í gröfina
Mary Smith Jones var síðasta manneskjan sem talaði tungumál Eyak-indjána
í Alaska. Hún lést í vikunni og með henni tungumálið hennar. Hún skildi þó
eftir sig miklar heimildir um málið og vonaðist til að það yrði endurvakið.
MARY SMITH JONES Hafði unnið að
ítarlegri málfræðibók og orðabók um
Eyak-málið í samvinnu við málvísinda-
menn. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
DÓMSMÁL Karlmaður á þrítugs-
aldri hefur verið dæmdur í
tveggja mánaða fangelsi og til
ævilangrar ökuleyfissviptingar í
Héraðsdómi Norðurlands eystra.
Lögregla tók manninn við
akstur undir áhrifum fíkniefna.
Hann var ökuréttindalaus og með
tóbaksblandað hass í bílnum.
Hann játaði sök.
Maðurinn á sakaferil að baki.
Hann rauf skilorð með brotum
sínum nú. Honum var, auk
ofangreindrara refsingar, gert að
greiða allan málskostnað. - jss
Tveggja mánaða fangelsi:
Réttindalaus og
undir áhrifum
1 Hverjir fögnuðu þjóðhátíðar-
degi sínum með grillveislu í
Reykjavík á laugardag?
2 Kvenréttindafélag Íslands átti
afmæli í gær. Hversu gamalt er
félagið?
3 Hvaða sjónvarpsmaður byrj-
aði nýverið að nota gleraugu?
SVÖR Á SÍÐU 30
FÉLAGSMÁL Afstaða, félag fanga,
gerði skoðanakönnun á vef sínum,
timamot.is, um hvert viðhorf
fólks væri ef fyrrverandi fangi
flytti í hverfið þeirra. Rúmlega
sextíu prósent svarenda sögðu
viðhorf sitt fara eftir því hvert
brot fangans hefði verið.
Fjórðungur hafði enga skoðun á
því að fyrrverandi fangi flytti í
hverfið þeirra, tæp níu prósent
vildu fá að vita af viðkomandi og
rúm sex prósent sögðust verða
ósátt ef fyrrverandi fangi flytti í
hverfið þeirra.
Alls 174 tóku þátt í könnuninni,
sem stóð yfir í um mánuð. - sgj
Könnun félags fanga:
Vilja vita um brot
frjálsra fanga
NEW YORK, AP Saddam Hussein,
fyrrverandi forseti Íraks, fékk
umheiminn til
að trúa því að
hann hefði yfir
kjarnorkuvopn-
um að ráða af
ótta við að
nágrannaríkið
Íran myndi
ráðast inn í
Írak. Jafnframt
átti hann ekki
von á því að
Bandaríkjamenn myndu ráðast af
öllu afli inn í land sitt. Þetta sagði
George Piro, starfsmaður
bandarísku alríkislögreglunnar,
FBI, sem yfirheyrði Saddam eftir
að hann var handsamaður, í viðtali
í fréttaskýringaþættinum 60
Minutes. „Hann sagðist hafa
misreiknað áform Bush Banda-
ríkjaforseta,“ sagði Piro. „Hann
hélt að Bandaríkin myndu svara
með svipaðri árás og árið 1998;
fjögurra daga loftárás. Hann lifði
hana af og var tilbúinn að sætta
sig við aðra slíka árás.“ - fb
Saddam Hussein:
Bjóst ekki við
innrás í Írak
SADDAM HUSSEIN
Barði mann í heimahúsi
Karlmaður barði annan í heimahúsi
á Selfossi aðfaranótt sunnudags með
þeim afleiðingum að hann hlaut tals-
verða áverka í andliti. Fórnar lambið
var flutt á slysadeild í Fossvogi til
aðhlynningar.
LÖGREGLUFRÉTTIR
VEISTU SVARIÐ?