Tíminn - 10.12.1981, Page 15

15
tæplega sextugur og með dapra sjón á öðru
auga með þeim aukahreyfingum á höfðinu,
sem þvi fylgdi að sjá til vinstri með hægra
auganu.
En nú hafði hann sumsé drifið sig. Hafði
beðið konuna, sem hann leigði hjá, að
vökva blómin. Vökva álftalaukinn, barna-
rótina steinbrjótinn og melfjöðrina og lika
gúmmitréð og pálmann sem gat allteinsvel
verið úr plasti.
Hann var neínilega blómavinur, en hafði
aðrar jurtir en annað iólk. Tindi blóm i
Heiðmörk og á Þingvöllum, og ræktaði upp
og sumar smágerar jurtir náðu ævintýra-
legri stærð hjá honum, eftir að þær voru
lausar við næturfrost, morgunkul og renn-
ing, og voru komnar i réttan hita i stofunni
hans á Viðimelnum.
Oft sá hann sig sjálfan i svona jurtum,
hvernig hann hefði orðið i réttum bónus og
réttum hita alla tið.
Já, og nú var hann kominn. Það hafði
verið heiðskirt þegar flugvélin hélt af stað
og farþegarnir höiðu spennt beitin. Við hlið
hans sat vel búinn maöur, sem var við-
ræðuglaður.
— Hefurðu komið þangað hafði maðurinn
spurt, og hann hafði svarað glaðbeittur i
hálftóni ofar en á verkstæðinu.
Hann hafði sagt honum, að hann væri nú
ættaður þaðan, væri einskonar heimamað-
ur. Ég þekki þennan stað, hafði hann sagt,
hvert hús og alla menn.
—Að visu hefi ég ekki komið þangað
nokkuð lengi, „bætti hann við, en svona
staðir breytast ekki svo glatt. Þeir eru að
visu á bónus núna, hafði hann sagt, svona
til að undirstrika aö allt væri með i þessari
kös af úldinni þekkingu haris á æskustöðv-
unum, og maðurinn hlustaöi af undarlegri
ákefð. Hann var vist i pólitik.
—En fólkið?
—Fólkið? Hann varö að hugsa sig um.
Það er vinsamlegt, sagði hann siðan. Og
duglegt að vinna. Fellur aldrei verk úr
hendi, bætti hann viö. Og þú muntkunna vel
við það. Og hann hugsaði til æsku sinnar,
um allt þetta horaöa fólk sem var eins og
nýþvegið, óstraujað léreft i framan. Hver
angist hafði sett sina hrukku i þessi andlit,
hvert reiðarslag kreppunnar hafði sett sinn
skugga i augun og langvarandi móskortur
og kólaleýsi hafði kælt i þvi beinin svo þvi
varð ekki lengur heitt. Ekki einu sinni á
sumrin. En hann þagöi um það. Þetta var
hans fólk, og það hafði reynst honum vel.
Hafði dafnað i draumi hans, likt og viða-
vangsjurtirnar i pottunum.
—Já.þér mun liða vel, haföi hann sagt, en
hann hafði hinsvegar gleymt að spyrja
manninn erinda.
Að hann hefði gleymt þvi, var kannski of
mikið sagt. Hann haföi i rauninni aldrei
spurt neinn mann neins, og þá allra sist
ókunnuga. Greinilegt var þó, að maðurinn
hlakkaði nú til að koma á þennan stað, í
þorpið undir fjöllunum þungu.
Og brátt kom fjörðurinn i ljós i sólinni og
hann fann til þeirrar eftirvæntingar er
finnst meira i kviðnum en i hjartanu. Hann
leit á manninn, sem sat viö hlið hans. Von-
andi tækju þeir honum lika vel, ókunnugum
manninum. Honum sjálfum væri borgið.
Hann var heimamaöur. Það gerði mikinn
mun. Eða hvað, og út frá þessum hugrenn-
ingum sofnaði hann i hinu bláhvita hreiðri
hótelsins i fölu skini þokuljosanna.
III.
Hann sat næsta dag i flugvélinni og sá
sársauki sem annars oftast sest að i hjart-
anu, hafði búið um sig i kviðnum. Meðan
hann beið á flugvellinum virti hann fyrir
sér bæinn. Bónusinn blasti allsstaðar við.
Ný hús, nýjar starfsstöðvar, togari og
mótorbátar, og nokkur hundruð
manneskjur með bónus i augunum og tvö-
falt gler.
Hann rifjaði upp, þegar hann kom fyrir
tveim dögum og gekk meö töskuna sina i
hendinni og bros á vör inn i þennan nýja
draum, til að hitta vini sina.
1 fyrstu, áður en hann lagöi af stað, hafði
hann hugleitt hvar hann ætti að gista, en
svo kom hann sér ekki til að bera einhvers
staðar niður. Hann átti enga nákomna ætt-
ingja eða vini lengur. Hann ætlaöi þó að
borða hjá Sigrúnu. Stór fiskstykki, steikt i
feiti, fljótandi i brúnni, dökkri sósu og
borða rauðan eyvind meö og sætt skyr á eft-
ir.
En hún var þá löngu hætt matsölu og
komin á hjúkrunarheimili sem starfrækt
var i samvinnu við kirkjugarðinn og kven-
félagið.
Hann gekk um i sólinni og brosti, en brátt
breyttist bros hans i einskonar þjáningu.
Bros hans breyttist i rauninni i grimu. Hon-
um fannst annað óviðeigandi, en að brosa,
og hann reyndi að halda upp um sig brosi
sinu, eins og maður i viðum buxum, sem
.hefur týnt axlaböndunum sinum.
í rauninni þekkti hann engan mann hér,
nema þá helst i kirkjugarðinum, og þótt
þeir hlustuðu á hann þar af ögn meiri þolin-
mæði en þetta háfætta, unga fólk i bónusn-
um, náði hann i raun og veru engu sam-
bandi þar heldur. Það virtist ekki skipta
öllu máli lengur hvort maður sat á gröf eða
lá i henni. Hann fékk sér að borða á hótel-
inu, og hótelmaðurinn varð forviða, þegar
hann spurði um fisk.
—Neiþvimiður.Fiskurvaraðeins i hraö-
frystihúsinu á þessum stað og svo auðvitað
i sjónum, sagði hótelmaðurinn og hann fékk
hamborgara og franskar. Rauðan eyvind,
sem nú var orðinn franskur, og sósan var
Slott tómatsósa og Slott sinnep. Náðargáfa
þessa bæjar i sósum, var sumsé komin á
hjúkrunarheimili, eða jafnvel enn lengra
ofan i kalda, svarta jörðina.
Hægt og hægt sótti angistin að honum,
eins og haustkvöld að löngum degi, og hon-
umvar þaö ljóst, að hann var ekki lengur
til. Hann gekk aðeins um, eins og gegnsær
glermaður. Hann talaði eða reyndi að tala
við fólk, sem hann bar kennsl á, en það var
þá annaðhvort i bónus, eða kom honum ekki
fyrir sig, og hafði ekki tima til að hörfa svo
langt aftur i timann, að frekari umræða
kæmi að haldi. Og að þvi dró, að hann
komst að þvi, að annaðhvort var hann ekki
lengur til, eða þessi undarlegi bær, sem lif-
aö hafði i huga hans i þrjá áratugi, eða lið-
lega það var horfinn. Meira að segja kirkj-
an var læst þegar hann kom og búið var að
rifa Nýlendu.
Hann hitti að visu nokkra gamla kun-
ingja, sem töluðu við hann fáein orð , hvað
það væri nú gaman að sjá hann, og svo
hurfu þeir i bónusinn og hann stóð einn á
götunni, eins og legsteinn, sem biður flutn-
ings á sinn stað. Og svo byrjaði að rigna, Qg
honum fór að liða betur. Volgt haustregnið
var einhvern veginn i meira samræmi við
hugarástand hans en geislandi sólskin, og
hann grét með þessum himni með sér sjálf-
um. Hann sagði hótelmanninum, að hann
yrði að flýta för sinni af sérstökum ástæð-
um, og gekk frá farinu með flugvélinni sið-
degis næsta dag.
Fólkið streymdi inn i flugvélina, og áður
en hann vissi af, hlammaði fyrrverandi
sessunautur hans sér niður við hlið hans, og
virtist i besta skapi. Þeir spenntu beltin og
mótorarnir bónusuðu suðandi á vængjunum
og von bráðar lyfti vélin sér þunglega af
votri flugbrautinni eins og sjófugl, sem
komist hefur i of mikið æti. Þeir flugu yfir
bæinn, yfir tangann, sjúkrahúsið og kirkju-
garðinn. Yfir hjartað, yfir hótelið, yfir hann
eyvind rauða, sem nú var orðinn franskur,
yfir hamborgarana og bónusinn og yfir
svipmikilfjöllin, sem voru milljón tonn, og
svo var stefnan sett suður.
Ferðafélagi hans ók sér i sætinu og brosti.
—Þúhafðir rétt fyrir þér, vinur. Þetta er
indælisfólk. Það er nú meira, sagði hann og
gleði hans leyndi sér ekki. Bara stöðug boð
frá morgni til kvölds. Hingað þarf ég að
koma oftar, sagði ferðafélaginn.en hann
setti upp grimuna og stirðnaða brosið.
—Já ég þekki mitt fólk, það er gott. Þetta
hafa verið merkilegir dagar.
—Hittirðu marga, spurði ferðafélaginn?
—Já alltof marga, sagði hann, og leit aft-
ur og barði þennan bæ augum i siðasta sinn,
þangað kæmi hann aldrei framar.
Jónas Guðmundsson
FLOAMANNA
óskar starfsfólki o»j \ióski|>la\iniiiu.
svo ofj Ic111 <Is■ 11«>111111111 (illiiin
gleðilegra jóla
farsœls nýárs
Þakkar jjott samstarf
oh viðskinti á liónum árum
á bókamarkadi
Stefán
Aðalsteinsson
Sauðkindin
landið og þjóðin
Sauðkindin, landið og
þjóðin
■ Bjallan hefur gefið út bókina
Sauðkindin, landið og þjóðin eftir
dr. Stefán Aðalsteinsson búfjár-
fræðing.
í bókinni er fjallað á forvitni-
legan hátt um hinar fjölbreyttu
nytjar af fénu, mjólk og ost, skyr
og smjör, kjöt og mör, ull og
skinn. Þjóðin hefur búiö við sauð-
fé i 1100 ár. Þekking manna á
sauðkindinni var svo náin löngu
fyrir daga nútimavisinda og
tækni, að menn kunnu furöu glögg
skil á þvi, hvernig átti að nýta og
varðveita hverja afurð og hvert
liffæri.
Viða hefur verið leitað fanga
um efni i bókina og er meðal
annars ýmislegt dregið fram,
sem varpa kann nýju ljósi á þaö
hverjar séu frumorsakir land-
gæðarýrnunar á Islandi frá land-
námsöld og fram á þennan dag.
Húsið við ána
■ Setberg hefur gefið út þriðju
bókina i bókaflokknum
„Láru-bækurnar” eftir Lauru
Ingalls Wilder, en þessi bók heitir
„Húsið við ána”, en áður hafa
komið út bækurnar „Húsið i
Stóru-Skógum” og „Húsið á slétt-
unni”.
Þessi bókaflokkur er saga Láru
Ingalls Wilder, en hún fæddist i
litlum bjálkakofa i Stóru-Skóg-
um, Wisconsin og flutti með fjöl-
skyldu sinni i tjaldvagni til Kans-
as, þá til Minnisota og siöan til
Dakota. Teiknarinn Garth Willi-
ams hefur myndskreytt allar
bækurnar af miklu listfengi.
„Húsiö við ána” er 250 blað-
siður, prentuð i Prisma, en bund-
in i Félagsbókbandinu. Þvðandi
er Herborg Friðjónsdóttir, en
ljóðin i bókinni þýddi BÖðvar
Guðmundsson skáld.
LAURA INGALLS WILDER
við öll tœkifœri
SIGMAR 6. MARÍUSSON
Hvarflsgtttu 16A - Sfmi 213S6.