Fréttablaðið - 15.10.2008, Blaðsíða 2

2 15. október 2008 MIÐVIKUDAGUR
EFNAHAGSMÁL „Allt það sem
íslenska þjóðin upplifir í dag er
afleiðing Seðlabankans,“ segir
Sigurður G. Guðjónsson, fyrrver-
andi stjórnarmaður í Glitni. Hann
segir stjórnmálamenn hafa sam-
þykkt inngrip í bankann án þess
að kynna sér aðgerðina að nokkru
marki.
„Það að ríkið lánaði ekki þessa
peninga [600 milljónir evra] á
þessum tíma, sem hefði gert Glitni
kleift að anda og mæta þeim
hremmingum sem voru augljós-
lega að ríða yfir bankakerfi heims-
ins, hefur skapað það ófremdar-
ástand sem er á Íslandi í dag.
Beint í kjölfar inngripsins á Glitni
var mati á öllum bönkunum koll-
varpað og dregið yfir lánalínur.“
Ólafur Ísleifsson, prófessor í
hagfræði við HR, spyr í grein í
Markaðnum í dag hvort málin
hafi þurft að þróast með þessum
hætti. Í lokaorðum sínum segir
hann:
„En líkindi má telja til þess að
önnur afgreiðsla á máli Glitnis
hefði gefið bönkunum svigrúm til
að mæta lausafjárþurrðinni,
hugsanlega nógu lengi til að kom-
ast í það skjól sem vænta má af
samræmdum alþjóðlegum
aðgerðum til stuðnings fjármála-
kerfinu. Kannski var þetta spurn-
ing um tvær eða þrjár vikur. Við
því fæst ekki svar héðan af.
Afgreiðslan á erindi Glitnis
tæmdi stundaglasið.“
- kóp, jsa / Sjá Markaðinn
Spurningum velt upp um réttmæti þjóðnýtingar Glitnis:
Þjóðnýting Glitnis orsökin
ÓLAFUR
ÍSLEIFSSON
SIGURÐUR G.
GUÐJÓNSSON
VIÐSKIPTI „Ekkert kom fram sem
veitti Fjármálaeftirlitinu ástæðu til
að afturkalla starfsleyfi Lands-
bankans,“ segir Jónas Fr. Jónsson,
forstjóri Fjármálaeftirlitsins, þegar
hann er spurður um erlenda starf-
semi bankans sem gerði út Icesave-
reikningana.
Breskir og hollenskir sparifjár-
eigendur lögðu sem nemur hundr-
uðum milljarða króna inn á reikn-
ingana, en þeir hafa verið lokaðir
um nokkurra daga skeið. Íslensk
stjórnvöld ræða enn við Breta um
lausn mála. „Heimild til að banna
stofnun útibús getur aðeins komið
til ef Fjármálaeftirlitið hefur rétt-
mæta ástæðu til að ætla að stjórnun
eða fjárhagsstaða fjármálafyrir-
tækis í heild sinni sé ekki traust er
tilkynning um opnun útibús berst
eftirlitinu,“ segir Jónas. Hafi Fjár-
málaeftirlitið réttmæta ástæðu til
að ætla að stjórnun og fjárhags-
staða sé ekki traust komi mögulega
til afturköllunar á starfsleyfi að
heild eða hluta. „Eftir að útibú hefur
tekið til starfa hefur Fjármálaeftir-
litið ekki lagaleg úrræði til að
breyta starfsemi nema í samráði
við viðeigandi fjármálafyrirtæki og
yfirvöld í viðkomandi ríki.“
Hann bendir á að aðrar þjóðir
gangi í gegnum efnahagserfiðleika
og aðrar þjóðir hafi gert það áður.
„Það er kannski skemmst að minn-
ast annarra Norðurlanda. Þau fóru í
gegnum mjög erfiða fjármálakrísu
í upphafi tíunda áratugarins og þau
náðu með samstilltu átaki að koma
sér út úr henni og halda í raun og
veru sínu þjóðfélagskerfi óbreyttu.“
Jónas segir að Íslendingar eigi auð-
vitað að reyna að draga lærdóm ef
þeim hremmingum.
- ikh / sjá Markaðinn
Forstjóri Fjármálaeftirlitsins segir að ekki hefði verið hægt að loka Icesave:
Engar réttmætar ástæður
til að afturkalla starfsleyfið
JÓNAS FR. JÓNSSON Forstjóri Fjármála-
eftirlitsins.
EFNAHAGSMÁL Skynsamlegt er að
stjórn Seðlabankans víki og veiti
Geir H. Haarde forsætisráðherra
þar með nægjanlegt svigrúm til
breytinga. Þetta kom fram í máli
Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur,
utanríkisráðherra og formanns
Samfylkingarinnar, í viðtali á RÚV
í gær. Áður hefur Ágúst Ólafur
Ágústsson, varaformaður flokks-
ins, látið þessa skoðun sína í ljós.
Á þriðjudag fyrir viku var Davíð
Oddsson seðlabankastjóri spurður
að því í Kastljósi hvort til greina
kæmi að hann léti af embætti. Því
svaraði Davíð á þessa leið: „Það
hefur enginn nefnt það við mig en
ég hef bara svona séð þetta en ef
ég teldi mig hafa unnið til þess þá
væri það sjálfsagt. Eins og ég segi
þá er það þannig að það hefur
verið nokkuð velrekin hérna
sjoppa sem hefur haldið uppi lát-
lausum árásum á mig í þrjú, fjög-
ur ár, það gerir mér ekkert til en
einhvern tímann verður þetta
skoðað og þá kemur fram að þar
hefur mikil ósanngirni verið á
ferðinni.“
„Maður skyldi ætla að skilaboð-
in séu búin að berast núna,“ segir
Ágúst Ólafur um svar Davíðs að
enginn hefði nefnt það við hann að
til greina kæmi að hann hætti.
„Það þarf að auka trúverðug-
leika Seðlabankans, menn sjá það
að peningastefna Seðlabankans er
gjaldþrota,“ segir Ágúst Ólafur.
Hann segir eina af þeim leiðum
sem þurfi að grípa til svo bæta
megi trúverðugleika stofnunar-
innar að skipta þar um stjórn. „Það
mega engar heilagar kýr verða í
veginum fyrir því að bæta ástand-
ið, jafnvel þótt þær heiti Davíð
Oddsson,“ segir Ágúst Ólafur.
Þegar Fréttablaðið leitaði við-
bragða Geirs H. Haarde forsætis-
ráðherra í gær og leitaði viðbragða
hans við ummælum Ingibjargar
sagði Gréta Ingþórsdóttir, aðstoð-
arkona hans, að hann hefði þegar
komið fram skoðun sinni um þetta
mál á framfæri.
Ekki fengust svör frá Þorgerði
Katrínu Gunnarsdóttur, mennta-
málaráðherra og varaformanni
Sjálfstæðisflokksins, í gær. Ágúst
Ólafur segist hvorki ætla að svara
fyrir skoðanir allra Sjálfstæði-
manna né allra Samfylkingar-
manna á þessu máli. Hann viti þó
að mikill skilningur ríki á mikil-
vægi þess að endurvekja traust á
Seðlabankanum. Ekki hrikti í stoð-
um ríkisstjórnarinnar vegna þessa
máls. „Davíð Oddsson hvorki sam-
einar né sundrar þessari ríkis-
stjórn,“ segir Ágúst Ólafur.
karen@frettabladid.is
Vilja að stjórn Seðla-
banka víki sem fyrst
Formaður Samfylkingar segir að skynsamlegt sé að seðlabankastjórar víki.
Ágúst Ólafur Ágústsson segir að skilaboð til Davíðs Oddssonar ættu að hafa
borist honum. Geir H. Haarde stendur enn með stjórn Seðlabankans.
GEIR H. HAARDEÞORGERÐUR KATR-
ÍN GUNNARSDÓTTIR
INGIBJÖRG SÓL-
RÚN GÍSLADÓTTIR
ÁGÚST ÓLAFUR
ÁGÚSTSSON
ÞRÝSTINGURINN ÞYNGIST Svo megi endurvekja traust á Seðlabankanum vilja
forystumenn Samfylkingar að seðlabankastjórarnir Ingimundur Friðriksson, Eiríkur
Guðnason og Davíð Oddsson víki þegar í stað. Davíð hefur ekki ljáð máls á því.
BJÖRGUN Kettlingur, sem sat
fastur í þakrennu húss í Reykja-
vík í gær, fékk hjálp slökkviliðs-
manna við að komast niður. Það
varð honum til happs að fólk sem
var að bíða eftir strætó tók eftir
honum vandræðast í rennunni og
hafði samband við slökkviliðið.
Slökkviliðsmenn sinna útköllum
á borð við þetta þegar tími gefst
til. „Við höfum reyndar aldrei
fundið dauðan kött uppi í tré eða í
þakrennu. Þeir koma sér niður á
endanum. En það er okkar
hlutverk að slökkva elda, stóra
sem smáa,“ sagði Eyþór Leifsson,
slökkviliðsmaður á vakt í gær. - hhs
MJÁLMANDI KÖTTUR Kettir fá stundum
hjálp frá slökkviliðsmönnum þegar þeir
hafa komið sér í ógöngur.
Slökkviliðið gerir góðverk:
Kettlingi hjálpað
úr þakrennu
EFNAHAGSMÁL Ríkisstjórnin vill að
Nýi Landsbankinn og Nýi Glitnir
frysti afborganir myntkörfulána,
sérstaklega vegna húsnæðislána,
þar til ró kemst á gjaldeyris-
markaðinn.
Þetta kom fram í tilkynningu
sem viðskiptaráðuneytið sendi
fjölmiðlum í gær.
Einnig er þeim tilmælum beint
til sömu aðila um að fólki í
greiðsluerfiðleikum verði boðin
sömu úrræði og til staðar eru hjá
Íbúðalánasjóði vegna greiðslu-
erfiðleika. Auk þess eru önnur
fjármálafyrirtæki beðin um að
veita sömu fyrirgreiðslu.
- kdk
Tilmæli frá ríkisstjórn Íslands:
Vilja frysta
afborganir lána
EFNAHAGSMÁL „Ég er mjög
bjartsýnn á viðræður við Rússa
um lán. Skýr skilaboð hafa komið
um vilja þeirra til viðræðna þótt
málið hafi ekki verið eins fast í
gadda slegið og ætla mætti af
fyrstu yfirlýsingum Seðlabank-
ans,“ segir Össur Skarphéðinsson
iðnaðarráðherra.
Íslensk sendinefnd fundaði í
Moskvu í gær um gjaldeyrislán.
Ekkert liggur fyrir eftir þær
viðræður. Össur segir að gangi
þær vel verði þess skammt að
bíða að fyrstu greiðslur berist.
„Ég átti von á að aðrir hefðu
komið okkur fyrr til hjálpar, en
vinir okkar í Rússlandi hafa áður
komið og aðstoðað okkur.“ - kóp
Össur Skarphéðinsson:
Ráðherra bjart-
sýnn á viðræð-
ur við Rússa
VÆNTIR ÁRANGURS Össur væntir árang-
urs af viðræðum íslensku sendinefndar-
innar sem nú er í Rússlandi.
FRÉTABLAÐIÐ/STEFÁN
Stal nærbuxum og ilmvatni
Kona hefur verið dæmd í fjögurra
mánaða fangelsi, þar af þrjá skilorðs-
bundna, fyrir að stela tvennum nær-
buxum og ilmvatnsglasi í Hagkaupum
í Skeifunni. Verðmæti þýfisins nam
6.677 krónum.
DÓMSTÓLAR
Sodann í forsetaframboð
Þýski Vinstriflokkurinn, Die Linke,
hefur tilnefnt leikarann Peter Sodann
sem frambjóðanda sinn til embættis
forseta landsins. Forsetinn er kjörinn
af kjörmannasamkomu sem skipuð
er þingmönnum bæði af Sambands-
þinginu og héraðsþingum þýsku
sambandslandanna 16. Kjörið fer
fram 23. maí í vor. Horst Köhler, sem
gegnt hefur embættinu undanfarið
kjörtímabil, gefur kost á sér áfram.
ÞÝSKALAND
Stefán, ertu fær í flestan sjó?
Já, nema kannski í bankabrælu.
Stefán Máni rithöfundur stundar sjósund
og segir það vera allra meina bót.
SPURNING DAGSINS