Fréttablaðið - 15.10.2008, Blaðsíða 4

4 15. október 2008 MIÐVIKUDAGUR
OLÍS ÁLFHEIMUM, OLÍS GULLINBRÚ, HOLTAGÖRÐUM,
OLÍS MJÓDD, OLÍS NORÐLINGAHOLTI, NÝBÝLAVEGI,
SUÐURLANDSBRAUT, OLÍS AKRANESI, OLÍS AKUREYRI,
OLÍS BORGARNESI, OLÍS KEFLAVÍK, OLÍS REYÐARFIRÐI
12 STAÐIR
VEÐURSPÁ
Kaupmannahöfn
Billund
Ósló
Stokkhólmur
Gautaborg
London
París
Frankfurt
Friedrichshafen
Berlín
Alicante
Mallorca
Basel
Eindhoven
Las Palmas
New York
Orlando
San Francisco
HEIMURINN
Vindhraði er í m/s.
Hitastig eru í °C.
Gildistími korta er um hádegi.
15°
14°
8°
11°
15°
18°
18°
17°
21°
14°
25°
23°
22°
17°
25°
22°
31°
21°
Á MORGUN
8-13 m/s vestan til
annars mun hægari
FÖSTUDAGUR
5-10 m/s, hvassast
SA-til
3
2
5
3
5
3
4
-4
3
8
5
9
5
6
5
3 2
2
45
6 5
5
88
NÝ LÆGÐ Á
MORGUN
Hann andar norðri
í dag með úrkomu-
svæði yfi r og við
norður- og austur-
ströndina. Á morgun
kemur ný lægð
með strekkingsvind
vestan til á landinu
ásamt rigningu og
heldur hlýnandi
veðri, einkum sunn-
an til. Svipuð staða
er á föstudag en
um helgina horfi r til
norðlægra átta.
4
3
2
4
3
5
8
Sigurður Þ.
Ragnarsson
Veður-
fræðingur
EFNAHAGSMÁL Bandarísk stjórn-
völd tilkynntu í gær að þau hygð-
ust koma níu stærstu bönkum
Bandaríkjanna til aðstoðar með
nýju hlutafé. Alls mun ríkið leggja
bönkunum til 125 milljarða dollara,
en stjórnvöld hafa lýst því yfir að
þau hyggist styrkja innviði fjár-
málakerfis landsins með kaupum á
nýjum hlutabréfum í bönkum fyrir
allt að 250 milljarða dollara.
Wall Street Journal hefur heim-
ildir fyrir því að stjórnendur og
eigendur sumra bankanna hafi
lagst gegn þessari síðustu banka-
þjóðnýtingu, og Bloomberg-frétta-
veitan segir að bönkunum hafi ekki
verið gefinn kostur á að afþakka
hjálpina. Ekki er ljóst hver hlutur
ríkisins í bönkunum verður, en
aðstoðinni fylgja þó ýmis skilyrði,
svo sem þak á laun stjórnenda.
„Við verðum að endurreisa tiltrú
á fjármálakerfið,“ sagði Henry
Paulson þegar aðgerðin var kynnt
og bætti við að allir bankarnir sem
ríkið hefur ákveðið að styðja séu
„traustir“ en talið er að bankarnir
sem um ræðir séu stórbankarnir
Goldman Sachs, Morgan Stanley,
JP Morgan Chase, Bank of America,
Citigroup, Wells Fargo auk tveggja
minni banka, Bank of New York
Mellon og State Street.
Á þriðjudag tilkynnti innistæðu-
sjóður sparifjáreigenda í Banda-
ríkjunum einnig að ríkið myndi
gangast í ábyrgðir fyrir öllum
millibankalánum. - msh
Bandarísk stjórnvöld verja 250 milljörðum til að styðja „traustar“ bankastofnanir:
Kaupa hluti í níu bönkum
HENRY PAULSON Bönkum var ekki gefinn
kostur á að afþakka hlutafjárframlag
ríkisins en fjármálaráðherra Bandaríkjanna,
Henry Paulson, segir að þjóðnýtingin treysti
undirstöður bankakerfisins. NORDICPHOTOS/AFP
MEXÍKÓ, AP Ráðist var á lögreglu í
bænum Rafael Lara Grajales í
Mexíkó. Bæjarbúar komust að
því að lögregluþjónar ætluðu að
selja innflytjendur frá Mið-
Ameríku til þrælasmyglara, fyrir
100 dollara hvern.
Hundruð bæjarbúa réðust á
lögregluna þegar þeir voru að
færa innflytjendurna inn í rútu.
Óeirðunum lauk þannig að aðeins
20 af 34 innflytjendum enduðu
um borð í rútunni og uppreisnar-
seggirnir kveiktu í lögreglubílum
og mótorhjólum. Átta bæjarbúar
voru þó handteknir. Málið er í
rannsókn en fimm lögregluþjónar
eru grunaðir um mansal. - mba
Mansal í Mexíkó:
Fólk selt á 100
dali í þrældóm
Dæmd fyrir morð
Rúmlega þrítug þýsk kona hefur verið
dæmd í lífstíðarfangelsi fyrir morð
á tveimur ungum börnum í Arboga
í Svíþjóð. Konunni hefur verið vísað
brott frá Svíþjóð og fær aldrei að
koma þangað aftur. Hún er einnig
dæmd til að greiða móður barnanna
bætur. Konan hafði áður verið með
sambýlismanni móðurinnar.
SVÍÞJÓÐ
MENNING Sinfóníuhljómsveit
Íslands hefur ákveðið að bjóða
íslensku þjóðinni á tónleika
næstkomandi föstudags- og
laugardagskvöld. Fluttar verða
sinfóníur eftir finnska tónjöfur-
inn Jean Sibelius.
Í tilkynningu segir að á erfiðum
tímum sé fátt betra fyrir andann
en góð tónlist. Því sé Sinfóníu-
hljómsveitinni mikil ánægja að
bjóða þjóðinni endurgjaldslaust á
tónleika.
Tónleikarnir hefjast í Háskóla-
bíói klukkan 19.30 bæði kvöldin.
Stjórnandi er Petri Sakari. - kg
Sinfóníuhljómsveit Íslands:
Býður þjóðinni
á tónleika
SINFÓNÍAN Býður þjóðinni á tónleika á
föstudags- og laugardagskvöld.
EFNAHAGSMÁL Seðlabanki Íslands
hefur dregið 400 milljónir evra á
gjaldeyrisskiptasamninga frá
seðlabönkum Danmerkur og Nor-
egs; 200 milljónir frá hvorum. Það
er samkvæmt samningi sem Seðla-
bankinn gerði í maí síðastliðnum
við seðlabanka Svíþjóðar, Dan-
merkur og Noregs um aðgang að
500 milljónum evra frá hverjum
banka fyrir sig gegn íslenskum
krónum; samtals 1,5 milljörðum
evra.
Össur Skarphéðinsson iðnaðar-
ráðherra segir gott að fá gjaldeyr-
inn til landsins. „Ég segi nú bara þó
fyrr hefði verið. Þetta á að tryggja
viðskipti með nauðsynlega hluti
eins og lyf, olíu og, ef því er að
skipta, matvæli.“
Össur segist þó óttast að ekki sé
nóg að gert. „Ég óttast hins vegar
að þetta hafi engin úrslitaáhrif á
stöðuna. Alvarlegasti vandinn sem
við okkur blasir er ástand gjaldeyr-
ismarkaða og ég tel að annaðhvort
þurfi menn að taka ákvörðun um að
leita til Alþjóða gjaldeyrissjóðsins
eða sækja mun meiri gjaldeyri með
öðrum hætti,“ segir Össur.
Pétur Blöndal, formaður efna-
hags- og viðskiptanefndar Alþing-
is, segir ráðstöfunina munu hafa
góð áhrif. „Ég hef ýtt á það undan-
farið að dregið verið inn á þessar
línur. Við þurfum að komast yfir
ákveðinn þröskuld í gjaldeyrismál-
um. Það þarf ákveðið magn af
hræddu fé að hverfa af krónunni á
aðrar myntir. Þegar það er farið
sitjum við eftir með jákvæðan
vöruskiptajöfnuð og jafnvel við-
skiptajöfnuð líka.“
Ólafur Ísleifsson, kennari í hag-
fræði við HR, segir þessa ráðstöf-
un bera keim af því að gjaldeyris-
skorturinn sé kominn á alvarlegt
stig. „Menn grípa til þessara skipta-
samninga þó þeir hafi kannski verið
ætlaðir í annað. Þeir voru hugsaðir
sem viðbót við gjaldeyrisforðann
en féð verður nú nýtt til að greiða
fyrir að lánastofnanir geti veitt
nauðsynlega gjaldeyrisfyrir-
greiðslu.“
Ólafur segir virkjun skiptasamn-
inganna fela í sér viðbrögð til að
bregðast við brýnum aðstæðum
þessa dagana. „Ég tel útilokað
annað en að allt kapp sé nú lagt á
það í stjórnkerfinu að undirbúa
efnahagsáætlun í samvinnu við
Alþjóðagjaldeyrissjóðinn. Trúverð-
ug áætlun um nýskipan gjaldeyris-
og peningamála og viðreisn fjár-
málakerfisins er forsenda þess að
skapa megi traust á íslensku efna-
hagslífi.“
Hvað sjóðinn áhrærir segir
Össur: „Ég tel að það sé mjög nær-
tækur kostur að leita til hans, svo
fremi sem þau skilyrði sem hann
setur séu ásættanleg.“
kolbeinn@frettadbladid.is
400 milljónir evra
frá Norðurlöndum
Seðlabankinn hefur ákveðið að nýta sér lánalínur frá Noregi og Danmörku
fyrir 400 milljónir evra. Mun nýtast til að greiða fyrir viðskiptum erlendis.
Iðnaðarráðherra fagnar ráðstöfuninni en óttast að ekki sé nóg að gert.
ÖSSUR
SKARPHÉÐINSSON
SEÐLABANKI ÍSLANDS 400 milljónir evra hafa verið tryggðar sem verða nýttar til að
liðka fyrir viðskiptum við útlönd. FRÉTTABLAÐIÐ/ARNÞÓR
PÉTUR BLÖNDAL
Átti ekki fé erlendis
Einni lífseigustu goðsögninni um
Nicolae Ceausescu, fyrrverandi ein-
ræðisherra Rúmeníu, hefur verið eytt.
Sérskipuð rannsóknarnefnd, sem var
að störfum í tvö ár, hefur komist að
þeirri niðurstöðu að Ceausescu hafi
ekki átt fé á leynilegum bankareikn-
ingum erlendis. Rúmenska þingið
samþykkti þessa niðurstöðu.
RÚMENÍA
EFNAHAGSMÁL Þingflokkur
demókrata á leggur nú á ráðin um
umfangsmiklar aðgerðir til að
koma í veg fyrir kreppu í
Bandaríkjunum. Aðgerðirnar
yrðu tvisvar sinnum stærri en
skattaendurgreiðslur og aðstoð sú
sem samþykkt var fyrr í ár.
Í stað þess að byggjast fyrst og
fremst á skattaendurgreiðslum,
líkt og fyrri aðgerð, vilja
demókratar verja fé til atvinnu-
sköpunar með fjárfestingum í
vegum og öðrum innviðum, auk
fjárstuðnings við sveitarfélög
sem hafa mörg hver þurft að
skera mikið niður vegna minnk-
andi skatttekna. Þá gera aðgerð-
irnar ráð fyrir auknum framlög-
um til atvinnuleysisbóta og
matargjöfum til þeirra sem verst
eru staddir. Repúblikanar hafa
hafnað hugmyndinni sem þeir
segja óábyrga. - msh
Demókratar í Bandaríkjunum:
Vilja 300 millj-
arða í aðgerðir
HEILBRIGÐISMÁL Áttatíu milljónir
króna tapast á hverju einasta ári
vegna ávísunar lyfja sem aldrei
eru notuð. Um er að ræða fjárhæð
sem jafngildir heildarkostnaði við
öll sýklalyf Tryggingastofnunar í
fyrra. Þetta er niðurstaða
Rannsóknastofnunar um lyfjamál
við Háskóla Íslands. Heildarverð-
mæti skilaðra lyfja með fyrningar-
ár 2006-2011 voru tæp 21 milljón
króna. Verðmæti lyfja með
fyrningarár 2008 eða síðar voru
hins vegar 13 milljónir króna.
Lyfin í síðarnefnda flokknum eru
ennþá nýtileg.
Hér er aðeins átt við lyf af
heimilum og minni stofnunum
sem skilað er til apóteka. Lyfja-
sóun á Íslandi er sennilega mun
meiri ef lyf frá sjúkrastofnunum
og spítölum eru talin með. - shá
Ný rannsókn í HÍ:
Miklu hent af
lyfjum hérlendis
GENGIÐ 14.10.2008
GJALDMIÐLAR KAUP SALA
HEIMILD: Seðlabanki Íslands
199,6994
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR
109,29 109,81
192,14 193,08
149,96 150,8
20,117 20,235
17,799 17,903
15,48 15,57
1,0653 1,0715
167,44 168,44
Bandaríkjadalur
Sterlingspund
Evra
Dönsk króna
Norsk króna
Sænsk króna
Japanskt jen
SDR