Tíminn - 16.02.1982, Blaðsíða 8

8
Þriðjudagur 16. febrúar 1982
útgefandi: FramsóKnarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur
Gislason. Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiöslustjori: Sig-
urður Brynjólfsson. Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elias Snæland Jóns-
son. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur V. Ölafsson. Fréttastjóri: Páll Magnússon.
Umsjónarmaður Helgar-Timans: lllugi Jökulsson. Blaðamenn: Agnes
Bragadóttir, Bjarghildur Stefánsdóttir, Egill Helgason, Friðrik Indriðason,
Heiður Helgadóttir, Jónas Guðmundsson, Kristinn Hallgrimsson, Kristin
Leifsdóttir, Ragnar orn Pétursson (iþróttir), Skafti Jónsson. Utlitsteiknun:
Gunnar Trausti Guðbjörnsson. Ljósmyndir: Guðjón Einarsson, Guðjón
Róbert Agústsson, Elín Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttir. Próf-
arkir: Flosi Kristjánsson, Kristin Þorbjarnardóttir, Maria Anna Þorsteins-
dóttir.
Ritstjórn, skrifslofur og auglýsingar: Siðumúla 15, Reykjavik. Simi:
86300. Aualýsinaasimi: 18300. Kvöldsimar: 86387, 86392. — Verð -J lausasölu
■6.00. Askriftarqjald 4 niánuði: kr. 100.00—Prentun: Biaöaprent hf.
Virk yfirráð yf ir
auðlindunum
er meginmál
Ræða Guðmundar G. Þórarinssonar
um iðnaðarstefnu
Fíkniefnabölið
■ Á Alþingi hefur nýlega verið vakin athygli á
nauðsyn þess að snúast af enn meiri krafti en
hingað til gegn þeim vágesti, sem fikniefnabölið
er. Nokkrir þingmenn Framsóknarflokksins hafa
flutt þingsályktunartillögu þar að lútandi, þar
sem lagt er til, að ,,gerð verði heildarendur-
skoðun á þvi, hvernig leitast er við að verjast inn-
flutningi, tilbúningi, útbreiðslu og neyslu ávana-
og fikniefna með árangursrikari varnaraðgerðir
að markmiði. Tillögur þar að lútandi liggi fyrir i
árslok 1982”.
Þetta er svo sannarlega timabær tillaga. Davið
Aðalsteinsson, fyrsti flutningsmaður tillögunnar,
gerði itarlega grein fyrir vandamálinu i fram-
söguræðu á dögunum, og sagði þá m.a.:
,,Frá 1974 til ársloka 1978 var lokið að meðaltali
um það bil 160-170 málum við sakadóm vegna
ávana- og fikniefna. Árið 1979 var lokið 200 mál-
um og þar af 19 aðilar dæmdir samkvæmt 16
ákærum, og flestir siðastnefndu til refsivistar
auk íésektar. Árið 1980 var lokið 285 málum og
þar af 49 aðilar dæmdir samkvæmt 38 ákærum.
Það mun vera svipaður f jöldi mála á nýliðnu ári.
Samkvæmt samantekt lögreglumanna voru lög-
regluyfirheyrslur i þessum málaflokki 852 árið
1979, yfir 381 aðila. Þar af höfðu 226 komið við
sögu áður. Árið 1980 voru lögregluyfirheyrslur
810, samtals yfir 451 aðila, og höfðu 266 þar af
komið við sögu áður. Likur eru á að málafjöldinn
verði svipaður á þessu ári.
Enda þótt þessar tölur segi e.t.v. litið, gefa þær
þó til kynna, að hér er um allverulegt umfang að
ræða og ef þess er gætt að uppvis brot og afgreidd
eru i rauninni mun fleiri i ljósi þess, að iðulega er
lögð á aðila refsing fyrir mörg brot.
Málafjöldi, svo og magn fikniefna sem fundist
hefur, gefur til kynna þá miklu hættu, sem vofir
yfir.
Siðustu misseri hefur mikið magn ávana- og
fikniefna verið tekið úr umferð,er að einhverju
leyti má vafalaust rekja til árangursriks starfs
þeirra, sem að þessum málum vinna. Þrátt fyrir
að mikið magn fikniefna er tekið úr umferð þykir
fullvist að neytendum ávana- og fikniefna hér-
lendis fari fjölgandi. Varla liður sá dagur að ekki
sé getið um misferli á þessu sviði, sumpart
neyslu, sumpart innflutning eða hvoru tveggja.
Það er mjög brýnt að staldra við og gaumgæfa
frekar en nokkru sinni, hvort barátta okkar i
viðureigninni við þennan vágest, fikniefnin, og
skaðvænleg áhrif þeirra á islenskt þjóðfélag, er á
réttum brautum”.
Til viðbótar við þann vágest, sem núverandi
fikniefnaneysla hér á landi er, bætist enn alvar-
legri ógnun við heilbrigt þjóðlif: neysla sterkari
eiturlyfja, svo sem ópiums, morfins og heróins. í
löndunum i kringum okkur er neysla þeirra lyfja
alvarlegt þjóðfélagsvandamál, sem íslendingar
hafa sem betur fer sloppið við að mestu. En
hversu lengi?
Vonandi verður þingsályktunartillagan sam-
þykkt hið fyrsta svo að sú heildarathugun, sem
hún gerir ráð fyrir, geti hafist sem allra fyrst.
—ESJ
■ St jórna rfru m va rp um
iðnaðarstefnu var nýlega til um-
ræöu á Alþingi og þá flutti Guð-
mundur G. Þórarinsson eftirfar-
andi ræðu sem hér birtist nokkuð
stytt:
Iðnaðarstefna
Það er auðvitað nauösynlegt,
að Alþingi samþykki stefnuyfir-
lýsingu þess efnis aö það ætli að
efla iönað i þessu landi, aö hinar
almennu leikregluri þjóðfélaginu
séu þess eðlis aö innlendur
iðnaöur geti dafnaö sem fullgild
atvinnugrein, aö grundvöllurinn
sé slikur aö hann hvetji menn til
iðnrekstrar og efli fyrirtækin.
Það er ekki nóg að halda hátiðar-
ræður um þessi efni og tala þar
um nauðsyn þess að efla iðnað og
iönaðurinn eigi og muni taka við
því starfsliði, sem á vinnumark-
aði komi á næstu árum. Það þarf
meira, þaö þarf aögerðir. Það -
þarf aö gripa inn i’ þann grunn at-
vinnulifsins, sem nú er. Það er
meginmál, að grunnurinn sé með
þeim hætti, að frumkvæði
landsmanna nýtist sem allra
best.Siðasturmanna skal ég gera
litið úr þvi að reynt sé að skipu-
leggja þessi mál á besta veg. En
við- megum ekki gleyma okkur
um þessi mál, þarna eru ákveðin
atriði, sem þarf að gripa inn i og
verður að gera. Það er auðvitað
öllum ljóst, að baráttan við verð-
bólguna að undanförnu og aðhald
i gengismálum, hefur haft haml-
andi áhrif á innlendan iðnað og
minnkað markaðshlutdeild hans.
Ef menn lita yfir siðasta ára-
tug, þá kemur i ljós, að hagvöxtur
á siðasta áratug hefur verið um
2,5% að meðaltali. Verðbólgan
hefur sjálfsagt verið um 40—50%.
Flestir erlendir hagfræðingar
hafa undrast það, hvernig
islenska þjóöfélagið hafi staðið af
sér þessa miklu veröbólgu i
heilan áratug, hvernig hafi verið
unnt að auka framleiðni, að auka
hagvöxt i þessu þjóöfélagi þrátt
fyrir þessa gifurlegu verðbólgu,
sem samkv. lögmálum hagfræö-
innar mundi og ætti eðlilega að
mola atvinnuli'fið niöur.
Skýringin er einfaldlega sú, aö
við höfum fengið aukinn sjávar-
afla. Viö höfum veitt meira.
Okkur er ljóst aö fiskistofnarnir
eru takmarkaðir og næsta ára-
tuginn getum við ekki treyst á að
atvinnumálin leysistá sama hátt
og við höfum leyst þann siðasta.
Þess vegna verður efling iðnaðar-
ins að vera grundvöllurinn, sem
viö byggjum á á þeim áratug,
til þess að komast framhjá fri-
verslunarákvæöum hafa mörg
þessara landa gripið til mjög
verulegra styrktaraögeröa. Vilji
menn halda áfram á braut fri-
verslunar eins og þeir vonandi
fiestir vilja, þá verða menn að
spyrna við fótum og bregðast við
þessum styrktaraögeröum á
réttan hátt.
Við vitum, að þessar þjóðir fela
þessar styrktaraðgerðir ýmist
undir alls konar aðgeröum til
þessað draga úr atvinnuleysi eða
aögeröum til þess að jafna
byggðaþróun. Þaö kann að valda
einhverjum frekari erfiðleikum
að gri'pa inn i, en þaö er alveg
ljóst að ég hef oft gert það að
umræöuefni hér á Alþingi og ætla
ekki aö gera það enn á ný, að
þessar þjóðir beita ýmiss konar
fjárhagsaögerðum, bæði lána-
greiöslu og lágum vöxtum ásamt
niöurgreiðslu á launum til þess að
auðvelda sfnum iðnaði aö flytja
sinar vix-ur ódýrar út undir yfir-
skyni friverslunar og þá kannske
einmitt til okkar lands, þar sem
veikur iðnaður þarf að keppa við
þessar aögerðir. Menn hafa sér-
staklega nefnt i þessu sambandi
húsgagnaiðnað, vefja-, fata- og
saumaiðnað. Skipaiðnaðinn má
telja með og sjálfsagt fleiri iðn-
þannig, að eingöngu verði um að
ræða freöið skipulagstal eða ein-
hvers konar uppbyggingu, sem
byggð er á þungum ákvarðana-
ferli hins opinbera kerfis. Það
verður og er útilokað að virkja
uppbyggingu hins islenska
iðnaðar miöstýrt frá einhverju
skrifborði embættismanns eða
stjómmálamanns. Þarna riður
fyrst og fremst á i allri umræðu
um eflingu iönaðar aö grunnur at-
vinnuli'fsins sé réttur, að skatta-
málum sé hagað þannig, að
álögur séu ekki meiri á okkar inn-
lenda iönaö, sem i mörgum til-
vikum er veikburða, en i þeim
löndum þar sem okkar iðnaður á
að keppa. Aö skattamál séu með
þeimhætti að munur á starfsskil-
yrðum hinna ýmsu atvinnuvega
séu ekki þannig, að iðnaðinum sé
beinli'nis haldiö niöri, aö framlög
og fyrirgreiösla til hinna ýmsu at-
vinnugreina séu ekki beinlinis
mismunun þannig að allt þetta
hafi þau áhrif, að gengisskrán-
ingin beinlinis haldi iðnaöinum
niðri. Auðvitað er það nauðsyn-
legt að gengið sé skráö þannig að
okkar útflutnings- og sam-
keppnisiðnaður eigi möguleika i
þeirri hörðu samkeppni, sem
hann tekur þátt í.
Hér skiptir fyrst og fremst máli
að gera hlutina. Það duga ekki
endalausar ræður eða ályktanir
sem nú fer i'hönd. Og þá á ég ekki
bara við að efla hinn almenna út-
flutnings- og samkeppnisiðnað i
þessu landi, heldur ekki hvað sist
og kannske öllu fremur orku-
iðnað.
Ég bind vonir við það að nú
þegareins og fram kom reyndar i
ræðu iðnaöarráðherra, er fyrir-
hugaö aö stiga nokkur skref til
þess aö jafna starfsaðstöðu hins
innlenda ifmaðar, að lækka launa-
skatt á iönaði og fiskvinnslu og
samræma aðstöðugjald iðnaðar
viö fiskvinnslu. Ég bind miklar
vonir við þessar aðgerðir, því að i
sannleika sagt hefur á undan-
fórnum árum miöaö raunalega
litiö í að jafna þessi starfsskil-
yröi. Það er lika ljóst, að samkv.
þeim álagningarreglum, sem hjá
okkur hafa gilt, þá á innlendur
iðnaöur i mjög örðugri sam-
keppni viö innfluttan. Jafnhliöa
þvi sem rætt er um eflingu inn-
lends iönaðar, þá tala menn
gjarnan um friverslun og nauö-
syn þess aö okkar iönaöur dafni i
alþjóðlegri friverslun. Ekki skal
ég draga úr þvi og sjálfsagt erum
viö öll hlynnt friverslun, en þá
veröa menn jafnframt að huga að
þeim styrktaraögerðum, sem
þegar er gripið til i okkar helstu
viðskipta- og samkeppnislöndum.
Þaö er engin spurning um það, að
greinar. Hérer um atriðiað ræða,
sem bregöast verður við og það er
alveg útilokað að halda ræður um
það eöa semja ályktanir um það,
aö okkar innlendi iðnaður skuli
vaxa og dafna og þróast i
umhverfi friverslunar, ef menn
standa svo starblindir frammi
fyrir þeim aðgerðum, sem beitt
er af okkar viðskiptalöndum i
þessu sambandi.
Hér hvilir mikil ábyrgð á
Alþingi og islensku rikisstjórn-
inni. Við höfum gengið meðokkar
iönað tiltölulega veikan inn i fri-
verslun og þess vegna hvilir sú
ábyrgö á okkur, að hann sé ekki
hlunnfarinn með aðgeröum þess-
ara viðskipta þjóða okkar, þar
sem þær f hálfgerðum feluleik, þó
opinberum, séu að styrkja iðnað-
inn til þess að keppa við okkar
iönað.
Annaö atriði sem er mikilvægt
er gæðamat hinnar innlendu
iðnaðarvöru. Við sjáum það
meöal iðnrikjanna, aö þar er
gæöamat yfirleitt mjög sterkt.
Þarer erfitt að flytja inn iðnaöar-
vöru nema hún hafi farið i
gegnum strangt gæðamat. Hér á
tslandi eru nokkur brögð að þvi
og veruleg hætta á að fhittar séu
inn iðnaöarvörur, sem aðrar
þjóöir mundu jafnvel díki vilja
vegna þess að gæðamat okkar er
ekki til staöar. 1 þessu sambandi