Tíminn - 13.06.1982, Blaðsíða 5

SUNNUDAGÚR 13. JÚNÍ Í982
5
sveitir í 106 ár
■ Gísli Guðmundsson, bókbindarí. Hann var einn
mesti frömuður lúðrasveita í Reykjavík. (Ljósm.
Sigfús Eymundsson, Þjóðminjasafn).
■ Nú er svipur lúðrasveitanna breyttur. Hér er
lúðrasveit Hafnarfjarðar sem stendur fyrir
iandsmóti SÍL í dag. Myndin er tekin í Salzburg
árið 1979.
■ Lúðrasveitin á Eskifirði 1928 (Ljósm. Sveinn
Guðnason).
■ Lúðrafélag ísafjarðar 1903. (Ljósm. ókunnur).
■ Lúðrasveit Hjálpræðishersins 1912. (Ljósmynd
Carl Ólafsson).
■ Lúðrasveit Reykjavíkur skömmu eftir stofnun
hennar 1922. (Ljósm. ókunnur).
Helga, líklega frá því um 1880 og var
einn stofnenda Lúðrasveitar Reykjavík-
ur 7. júli 1922, en Lúðrasveit Reykja-
víkur er einmitt sextug á þessu ári og
mun halda afmælistónleika sína hinn 21.
júni n.k.
Pá er erfitt að komast hjá því að nefna
Hallgrím Þorsteinsson, sem stofnaði í
Reykjavík lúðrasveit KFUM „Sumar-
gjöf“ 1912, lúðrasveit Goodtemplara
„Svani“ 1914 og kom lúðrasveitum á
Sauðárkróki, i Borgarnesi, Stykkis-
hólmi og víðar af stað. Þá stofnaði hann
„Gigju“ i Reykjavík 1915. Hann skipar
þvi sess með Helga Helgasyni, Karli O.
Runólfssyni, Oddgeiri Kristjánssyni og
fleiri forvigismönnum, - en við ætluðum
ekki að telja upp nöfn. í íslensku
lúðrasveitunum hefur margar kempur
borið hátt.
Hjálpræðisherinn stofnaði fyrstu
lúðrasveit sína i Reykjavik 1912 og sama
ár mun lúðrasveitin „Harpa" hafa verið
stofnuð, en hún varð arftaki Lúðurþeyt-
arafélagsins eða Lúðrafélagsins (eins og
farið var að kalla það) félaga Helga
Helgasonar. Stjórnandi hennar var
Reynir Gíslason, tónlistarmaður. Harpa
lék einmitt við stjórnarráðið á fullveldis-
daginn 1918.
Árið 1922 sameinuðust svo lúðra-
sveitirnar Harpa og Gigja og Lúðrasveit
Reykjavíkur var stofnuð. Hún var við
stofnun veglegasta lúðrasveit sem á
íslandi hafði starfað og þar með voru
orðin þáttaskil i sögu lúðrasveitanna á
íslandi, - og í islensku tónlistarlífi um
leið..Árið 1930 var lúðrasveitin „Svan-
ur“ stofnuð, 1953 var stofnuð Lúðrasveit
Verkalýðsins, en þessar þrjár sveitir
hafa starfað í Reykjavík um langt árabil.
Nýr tími
limarnir eru auðvitað breyttir. Við
höfum ekki minnst á lúðrasveitina á
Selfossi, sem starfað hefur undir stjórn
Ásgeirs Sigurðssonar frá 1958, lúðra-
sveitina i Neskaupstað, á Siglufirði,
Húsavík, í Sandgerði og miklu víðar,
því lúðrasveitir hafa starfað á um 20
stöðum utan Reykjavíkur. Þá er ógetið
um skólahljómsveitirnar, en sú fyrsta
þeirra var stofnuð 1955. Ættum við að
fjalla um þær þyrfti nýja blaðagrein.
Myndimar hér með eru fengnar að
láni úr verki sem nú er verið að vinna
um sögu íslenskra lúðrasveita. Þeir sem
eiga í fómm sínum gamla mynd af
lúðrasveit gerðu vel að láta vita af henni,
ef hana skyldi vanta í safnið. Sérstaklega
væri gaman að heyra nánar um sögu
elstu sveitanna, svo sem Lúðurþeytara-
félagsins, lúðraflokksins á Eyrarbakka,
og Hörpunnar og Gígjunnar. Þá er
þeirri spumingu beint til Borgnesinga,
hvort þeir eigi ekki mynd af lúðrasveit-
inni „Þrestir". Við slikum fróðleik
mundi verða tekið hér á blaðinu.
Að endingu sendum við lúðrasveitar-
mönnum og gestgjöfum þeirra í Hafnar-
firði bestu hátíðarkveðjur.
- AM tók saman.