Tíminn - 30.12.1982, Page 13
FIMMTUDAGUR 30. DESEMBER 1982
13
heim ilistfminn ^ ~j
limsjón:
Við Breiðhyltingar sækjum tölu-
verða þjónustu innan Breiðholtshverf-
anna þriggja. Sem dæmi má nefna að
íbúar Hóla- og Fellahverfis og raunar
Seljahverfis einnig, þurfa að sækja alla
póst- og lyfjaþjónustu í neðra Breið-
holt, en strætisvagnasamgöngur þar á
milli eru engar (þ.e. milli efra og neðra
Breiðholts). íbúar neðra Breiðholts og
Seljahverfis sækja gjarnan sundlaugina
í efra Breiðholti, hins vegar vandast
málið hjá þeim bíllausu, því engar eru
strætisvagnasamgöngurnar þarna á
milli. Er þetta sérstaklega slæmt hvað
börnum viðvíkur. Gætu forsvarsmenn
Strætisvagna Reykjavíkur ekki bætt úr
þessu ástandi, margir Breiðhyltingar
myndu þá áreiðanlega hugsa mjög
hlýtt til þeirra. Það mætti t.d. hugsa
sér nýja leið (að minnsta kosti til
reynslu) sem einvörðungu yrði milli
Breiðholtshverfanna þriggja og hugs-
anlega einnig Árbæjarhverfis um
Höfðabakkabrúna nýju. Nú þurfa
hinir bíllausu, sem ætla úr Breiðholti
í Árbæ eða öfugt að fara fyrst niður á
Grensás sem að sjálfsögðu er tíma-
frekt.
Hvar er hagkvæmasta verðið á
svínasteikinni,
rjúpunni o.s.frv.?
En snúum okkur þá að sl. föstudegi.
Verðlagsstofnun hafði daginn áður
birt í fjölmiðlum Innkaupakörfuna
með verði á jólasteikum í 37 nafn-
greindum verslunum á höfuðborgar-
svæðinu. Greinilegt var að þessi
könnun vakti töluverða athygli bæði
hjá neytendum sem seljendum, því
lítið gerði ég annað þennan daginn en
að svara fyrirspurnum og athugasemd-
um varðandi könnunina.
Margir neytendur óskuðu upplýs-
inga um hvar væri hagkvæmasta verðið
á svínslærinu, rjúpunni o.s.frv. Einn
kvartaði yfir því að samkvæmt upplýs-
ingum sem hann hafði fengið í gegnum
síma væri svínahamborgarahryggurinn
í ákveðinni verslun seldur á hærra
verði en til greint var í könnuninni,
þrátt fyrir að þar væri tekið fram að
verð yrði óbreytt fram til jóla. Við
athugun eftirlitsmanna Verðlagsstofn-
unar kom í Ijós að hryggurinn var
seldur á sama verði og getið var um í
könnuninni og var hann verðmerktur
þannig í versluninni. Hins vegar hafði
einn starfsmaður verslunarinnar rangt
verð í kollinum þegar hann svaraði
þessum neytanda, enda starfaði sá
ekki við afgreiðslu sjálfur. Ekki ætla
ég að fjölyrða meira um viðbrögð
neytenda, nema þá að öll þeirra
viðbrögð hafa verið mjög jákvæð og
góð uppörvun fyrir Verðlagsstofnun
að halda áfram á þeirri braut sem
mörkuð var með Innkaupakörfunni.
Álit og skoðanir kaupmanna á
framtaki Verðlagsstofnunar voru hins
vegar mismunandi. Sumir voru ánægð-
ir, aðrir minna ánægðir og enn aðrir
mjög óánægðir. Enda er vont að gera
svo öllum líki í þessum efnum. Tveir
kaupmenn höfðu samband og til-
kynntu mistök í könnuninni. f tveimur
tilvikum var gefið upp verð á kjöti sem
verslanirnar seldu alls ekki og í einu
tilviki var verðið mun hærra í könnun-
inni en það var í reynd í viðkomandi
verslun. Við nánari athugun kom í Ijós
að þessar athugasemdir voru réttar, en
mistökin voru verslananna sjálfra sem
gefið höfðu upp rangt verð í upphafi.
En látum þetta nægja um jólainn-
kaupakörfuna.
Tollurinn hafði breytt meðferð
sinni
Tvær kvartanir eða fyrirspurnir um
miklar verðhækkanir sem bárust til
mín fyrir nokkrum dögum upplýstust
í dag.
í fyrra tilvikinu hafði loðhúfa með
skinnkanti fyrir börn hækkað í einni
verslun úr 375 krónum í 575 krónur á
nokkrum dögum. Við athugun eftir-
litsmanna kom í ljós að þessi mikla
hækkun hafði sínar eðlilegu skýringar.
Á húfurnar með lægra verðinu var
ekki lagður neinn tollur né vörugjald.
Hins vegar kom ný sending nokkru
síðar, en þá hafði tollurinn breytt
meðferð sinni og var lagður 65% tollur
og 40% vörugjald á þessa sendingu og
var hækkunin eingöngu vegna þessa.
Verð miðað við hámarksálagningu
eins og hún er leyfileg á barnafatnaði
mátti í seinna tilvikinu vera allt að 798
krónur, en verslunin treysti sér þó ekki
til að hafa verðið svo hátt og lækkaði
það í 575 krónur.
í seinna tilvikinu kvartaði kona
vegna mikilar hækkunar á djúpum
matardiskum úr nafngreindu matar-
stelli í einni verslun. í ágústmánuði sl.
kostaði diskurinn 610 krónur, en
hækkaði í 1680 krónur eða um 175%.
í Ijós kom að eldra verðið var úr
sendingu sem flutt var inn í nóvemb-
ermánuði í fyrra. Nýja verðið var hins
vegar úr sendingu, sem flutt var inn í
desembermánuði nú í ár. Á þessum
tíma hafði gengi erlendra gjaldmiðla
hækkað verulega, innkaupsverð er-
lendis hafði hækkað og að lokum hafði
vörugjald einnig hækkað. Verðið í
seinna tilvikinu reyndist þó nokkru
hærra heldur en þessar hækkanir gáfu
tilefni til. Rétt verð á disknum var
samkvæmt verðútreikningi sem við-
komandi verslun sendi Verðlagsstofn-
un 1539 krónur eða 141 krónu lægra.
Versluninni var að sjálfsögðu gert að
degi fór í að undirbúa framhald
Innkaupakörfunnar nú eftir áramót.
Ekki er tímabært að nefna hér ná-
kvæmlega hvað helst er á dagskrá, en
þess má geta, að við munum í auknum
mæli líta á fleiri þætti vöru og
þjónustu, en mat- og hreinlætisvörur.
Þess má og geta að ofarlega á blaði er
samanburður á verðlagi í Reykjavík
og Kaupmannahöfn og verðkönnun í
brauðgerðarhúsum. Landsbyggðar-
menn hafa gagnrýnt það nokkuð, að
Innkaupakarfan nái einungis til versl-
ana á höfuðborgarsvæðinu og vissulega
á sú gagnrýni fullan rétt á sér. Úr þessu
á að bæta og eftir áramót mun
Verðlagsstofnun birta verðkannanir
sem ná til nýlenduvöruverslana í
hinum ýmsu landshlutum.
Ekki skeði neitt fleira merkilegt
þennan dag hjá mér. Að vinnudegi
loknum fór ég heim til bús og barna,
enda jólagjafainnkaupum nær lokið
deginum áður. Og að loknum kvöld-
verði var slappað af yfir sjónvarpinu.
Læt ég því þessari lýsingu lokið og óska
lesendum gleðilegra jóla og góðs nýs
árs.
(Eins og sjá má í dagsetningu í frásögn
Jóh. Gunnarss. er þetta skrifað fyrir
jól, en vegna þrengsla í blaðinu
seinkaði birtingu þessa þáttar)
við Innkaupakörfunni
■ Jóhannes Gunnarsson er mjólkur-
fræðingur að mennt og lauk námi í
Danmörku vorið 1971 og starfaði þar
að námi loknu um eins árs skeið. Hann
fluttist heim til íslands vorið 1972 og
hóf starf hjá Mjólkurbúi Flóamanna á
Selfossi þar sem hann starfaði um IVi
árs skeið. Að því loknu fluttist hann
til Neskaupstaðar og þaðan í Borgar-
nes. Fyrri hluta árs 1980 sagði hann
skilið við mjólkina og hóf störf hjá
Verðlagsstofnun þar sem hann hefur
m.a. annast verðkannanir.
Engar strætisvagnasamgöngur
milli efra og neöra Breiðholts
lækka verðið sem þessu nam og var
svo einnig á öðrum hlutum úr þessu
matarstelli.
Týndi miðanum - vonandi les
konan þetta
En ekki er öll sagan sögð, því ég
hafði lofað konunni að láta hana vita
um niðurstöður þessa máls, en því
miður týndist miðinn með nafninu og
símanúmerinu. t’að er því von mín að
hún lesi þessar línur og fái þannig svar
við umkvörtun sinni.
Tvö mál sem oft koma á borðið hjá
okkur starfsmönnum Verðlagsstofn-
unar eru verðmerkingar í búðarglugg-
um og skylda smásöluverslana að hafa
heildsölunótur eða verðútreikninga á
sölustað. Seinna atriðið er að sjálfsögðu
frumforsenda þess að eftilitsmenn
stofnunarinnar geti sinnt vcrðlagseftir-
liti þannig að eitthvert vit sé í. Því
miður hefur gengið illa að fá einstaka
aðila til að fara eftir þessum reglum og
nær alltaf eru það þeir sömu sem gera
okkur lífið leitt. Nú er svo komið að
þolinmæði okkar er að þrotum komin
og vil ég því eindregið skora á þá aðila
sem ekki sinna þessu, að kippa þessu
í liðinn, svo komast megi hjá harðari
aðgerðum.
Innkaupakarfa af lands-
byggðinni
Það sem eftir var af þessum vinnu-
■ Föstudagurinn 17. desember byrj-
aði hjá mér um áttaleytið við vel
kunnugt hljóð vekjaraklukkunnar. Pá
var að drífa sig á fætur, smyrja sér
brauð og taka tólfuna klukkan hálf
níu. Eins og venjulega á þessum tíma
dags var margt fólk í strætó og öll sæti
upptekin. Raunar finnst mér það
svolítið skrítið hve gjarnir forráða-
menn Strætisvagna Reykjavíkur eru á
að setja inn minni vagna á þær
mannmörgu leiðir sem liggja í og úr
Breiðholti. Enda er æði oft þröngt um
okkur Breiðhyltinga þegar við förum
með strætó niður í bæ eða heim.
Reyndar ætlaði ég ekki að gera
strætisvagnana að sérstöku umtalsefni
hér, en stenst þó ekki að koma með
eina ábendingu þar sem ég er á annað
borð byrjaður, í þeirri von að forsvars-
menn strætisvagnanna lesi þetta.
■ Mikið er um, að neytendur hafi samband við Verðlagsstofnun til að fá upplýsingar af ýmsu tagi. Það er eins gott að
hafa allar tiltækar upplýsingar í röð og reglu. Jóhannes Gunnarsson er hér við vinnu sína. - (Tímamynd: Róbert)
öll vidbrögd neytenda
á'
Dagur í lífi Jóhannesar Gunnarssonar hjá Verðlagsstofnun