Tíminn - 07.03.1986, Blaðsíða 15
Tíminn 19
Föstudagur 7. mars 1986
MINNING
llllllllllil
Gestur Einarsson
bóndi í Álftagerði í Mývatnssveit
Fæddur 21. febrúar 1919
Dáinn 23. febrúar 1986
Haustið 1916 voru ung hjón gefin
saman í Reykjahlíðarkirkju, og á
laugardaginn var, 1. mars 1986, sem
næst sjötíu árum síðar, var sonur
þeirra borinn þar til grafar. Þannig á
mannfólkið misjöfn erindi, en þó af
sömu rót, í kirkju sína í tímans rás.
Fjölmenni úr sveit og sýslu var við
útför Gests í Álftagerði, séra Örn
Friðriksson jarðsöng.
Hjónin, sem gefin voru saman
1916, voru Kristjana Jóhannesdótt-
ir, Sigurðssonar frá Sultum, og Sess-
elju Andrésdóttur frá Fagranesi,
hjóna í Laugaseli, og Jónas Einars-
son, Friðrikssonar frá Hrappsstaða-
seli og Guðrúnar Jónsdóttur frá
Baldursheimi, hjóna í Reykjahlíð.
Jónas og Kristjana fluttust úr
Reykjahlíð, fyrst í Kálfaströnd, en
þaðan í Álftagerði, þar sem þau
bjuggu síðan á fjórðungi jarðarinn-
ar.
Álftagerði, sem byggðist upphaf-
lega sem hjáleiga frá höfuðbólinu
Skútustöðum. er mjög landsmá jörð
sem að líkum lætur og túnstæði því
nær ekkert. Samt skiptist hjáleigan
fljótlega í fjórar bújarðir, þar sem
fjórar fjölskyldur hafa unað lífi
lengst af á þessari öld. Það réð mikl-
um úrslitum um búskap í Álftagerði,
hve drjúgan hlut hjáleigan fékk af
svonefndum Framengjum Skútu-
staða á votlendinu milíi Krákár og
Grænavatns. Þar heyjuðu bleikjuna
fleiri bændur en þeir sem bjuggu
sunnan vatns, og hún var kjarngóð
sem taða. Silungsveiðin í vatninu
skipti einnig sköpun.
Jónas og Kristjana byggðu lítið
timburhús í Álftagerði og bjuggu í
því, uns börn þeirra, Gestur og
Guðrún, voru upp komin. Þá var
byggt gott og rúmt steinhús. Jónas í
Álftagerði var vaskleikamaður og
góðum íþróttum búinn á yngri áruni.
Elja hans, ekki síst við veiðiskapinn,
aflaði heimilinu þeirrar bjargar sem
dugði. Kristjana var vel gefin og fróð
kona og stór í umhyggju sinni, ekki
aðeins fyrir eigin heimili og börnum,
heldur einnig venslaliði og öðrum er
njóta þurftu.
Kristjana og Jónas eignuðust tvö
börn, Gest, er að framan getur og
Guðrúnu, fædda 7. febrúar 1924.
Hún giftist Ólafi Skaftasyni, Guð-
mundssonar frá Þúfnavöllum. Þau
hafa búið í Gerði síðan og eiga þrjú
uppkomin börn.
En Jónas og Kristjana áttu einnig
sín fósturbörn sem þau veittu skjól
og hlýju af örlátu hjarta. Þess nutu
einkunt systkinabörn Kristjönu
lengri eða skemmri tíma, þegar áföll
urðu í fjölskyldum þeirra. Þess naut
ég meðal annarra árlangt í æsku, svo
og Snæbjörn og Karl bræður mínir
miklu lengur. Sumarbörn urðu fleiri,
og fósturbörnin öll bundu við heimil-
ið tengsl sem ekki rofnuðu.
Kristjana lést 7. maí 1962 og Jón-
as 26. nóv. 1970.
Gestur sonur þeirra ólst upp í for-
eldragarði við önn og elju sveita-
heimilis sem þurfti á öllu sínu að
halda til lífsbjargar, og lagði
snemma sitt til þeirrar baráttu. Hann
fylgdi föður sínum fast og nam af
honum störf og dugnað.
Hann varð snemma þrekmikill og
hávaxinn eins og margir frændur
hans af Reykjahlíðarkyni og gæddur
verklundþeirraogframtakssemi. En
jarðnæðið í Álftagerði bauð ekki til
stórbúskapar, og Gestur hneigðist
snemma að áhugaefnum bílaaldar,
eignaðist brátt vörubíl og tók að ann-
ast flutninga fyrir sveitunga sína og
akstur í vegagerð.
Gestur kvæntist Kristínu Þuríði
Jónsdóttur frá Stóruvöllum í Bárð-
ardal 28. des. 1947, og þau tóku
fáum árum síðar við búi í Álftagerði,
en Gestur stundaði þó jafnan bíl-
akstur sem aðalvinnu. Kristín Jóns-
dóttir er mikilhæf atgerviskona eins
og hún á kyn til og hefur tekið heilum
huga og höndum á lífsverki sínu. Þau
Kristín og Gestur héldu sama sið og
foreldrar Gests að veita aðkomnum
sumarbörnum vina og venslamanna
skjól og ástúð sem sínum eigin
börnum, og upp úr því urðu órofa
vináttutengsl. Mér er sérstaklega
hugstæð sú ræktarsemi sem Örnólfur
Örnólfsson, hefur sýnt Gesti og
Kristínu, svo að engu er líkara en
hann sé sonur þeirra.
Vöruflutningar á vegum Þingeyj-
arsýslu vetur sem sumar um og eftir
1940 var ekkert hvíldarstarf, og
Gestur hlífði sér hvergi, sinnti svo að
segja hvaða kalli nágranna um hjálp
og aðstoð sem var og lét ekki bíða
eftir sér. Hann flutti jafnt fólk, fé og
varning eins og sjálfsagt var á þeirri
tíð. Þetta var erfiðisstarf sem gekk
nærri þreki hans, þótt hann væri
átakamaður. Þegar kom fram yfir
sextugsaldurinn, sagði þessi atorku-
semi og hlífðarleysi til sín. Gestur
réðst þá til starfa hjá Kísiliðjunni og
starfaði þar nokkur ár, en fyrir hart-
nær tveim árum fór hann að finna til
sjúkleika í lungum og gekkst undir
mikla skurðaðgerð. Hann náði þó
allgóðri heilsu og vann fulla vinnu í
Kísiliðjunni ás.l. ári, uns hann veikt-
ist snögglega og var fluttur í sjúkra-
hús á afmælisdegi sínum 21. febrúar
s.l. og lést þar skyndilega tveim dög-
um síðar.
Gestur Jónasson var hávaxinn
fríðleiksmaður. geðríkur og heit-
lundaður, hreinskilinn í máli og við-
móti, gat tekið svo til orða að sviði
undan í bili og lá ekki á skoðun sinni,
en hlýleiki hans og einlæg hjálpfýsi
þíddi jafnan allan þela von bráðar.
Snögg tilsvör hans og hnyttileg skeyti
lifðu á vörum granna í gamni og al-
vöru lífsins.
Kristín og Gestur eignuðust tvö
börn. Jónas, sem kvæntur er Helgu
Kristinsdóttur. Þau búa á Húsavík,
þar sem Jónas er húsasmiður, og
dótturina Lovísu, sambýlismaður
hennar er Hólmgeir Hallgrímsson.
Einn son átti Gestur utan hjóna-
bands, Jóhann Aðalgeir. Við frænd-
ur Gests í Álftagerði þóttumst jafn-
an eiga hauk í horni þar sem hann
var. Það var ekki aðeins að gott væri
aðfinna ættrækni hansog umhyggju,
heldur var það jafnan tilhlökkun að
líta inn til hans og Kristínar og eiga
með þeim glaðlega spjallstund yfir
nýjum Mývatnssilungi eða góðum
kaffisopa í Álftagerði og fá að horfa
út um eldhúsgluggann, þar sem vatn,
eyjar og byggðarhringur blöstu við
hrifnum augum í samstilltri fegurð
undir hnígandi sól.
Þegar við Jósteinn hittumst næst
þurfum við margs að minnast um
Gest frænda okkar í Álftagerði.
Andrés KrLstjánsson.
LESENDUR SKRIFA
íslenskt frumkvæði
Þess vildi ég óska, að þær hug-
myndir sem komið hafa upp um að
setja vopnavörð um helstu fyrir-
menn hér á landi, komi ekki til fram-
kvæmda. Aðgera slíkt væri að brjóta
móti því sem kalla mætti tilganginn
með hinni íslensku þjóðfélagstil-
raun, eða með öðrum orðum að
hætta að vera íslendingar. Saga ís-
lensku þjóðarinnar er alveg einstök,
ekki aðeins hvað snertir bókmennta-
og listhneigð, heldur einnig viðleitni
til friðar og mannúðar. Bæði í heiðni
og kristni var hér cindregnar stefnt
til friðar en í nokkru öðru Evrópu-
landi. Það væri uppgjöf, og svik við
málstað mannkynsins að hætta þar
við hálfnað verk vegna atburða í öðr-
um löndum.
Líkurnar á því að það sem menn
vilja gera að tilefni þessa fari að ger-
ast hér, eru a.m.k. svo litlar. að ekki
er ástæða til að fórna því sem dýr-
mætara er. vegna óttans við þetta.
Og varúðarráðstafanirnar verða
aldrei öruggar. því að stundum
verða sjálfir þeir fyrir árásum sem
best láta gætasín. Reyndar er líka til
aðferð sem er alveg örugg til að
koma í veg fyrir atburði af þessu tagi,
en hún er sú að hafa góða samvisku
og blanda sér ekki um of í þriðja-
flokksmál og þriðjaheimsmál, af því
tagi sem skilja má á nýjum forsætis-
ráðherra Svía að hafi orðið fyrir-
rennara hans í embætti að bana.
fslendingar gætu orðið og ættu að
verða frumkvöðlar að heimsfriði. En
það geta þeir þó því aðeins orðið, að
þeir noti sér þau hlunnindi og for-
réttindi að eiga einir þjóða fullan og
greiðan aðgang að friðarheimspeki -
hinni einu sem enn hefur náð að
koma fram á þessari jörð. Höfundur
friðarheimspekinnar gerði mönnum
það að skilyrði, að þeir lærðu að
virða það sem á íslensku er ritað, -
enda þótt mörg önnur tungumál
væru honurn í besta lagi tiltæk.
Með þessu var reyndar lagt til at-
lögu við það afl, sem einna sterkast
var hér á landi. en það er íslensk
meðalmennska og andlegt hugleysi.
Hefur sá kraftur haft hér öll tögl og
hagldir allt l'rá því að umrædd tilraun
var hafin, og sett mark sitt á andlcgt
líf þjóðarinnar, svo að það er að
mörgu leyti miklu vesalla nú en með-
an þjóðin bjó við kröpp kjör. En þó
má sjá þess merki, að þessi gamli
níðingur er farinn að lýjast og hönd
hans dauð að visna. Þyrfti þá ekki
annað en dálítinn röskleika og fersk-
leika til að losa tak hans að fullu.
Þorsteinn Guðjónsson.
H»gt er að vera á hálum i» þótt hált sé ekki á vegl. Drukknum manni er voðl vi* vist á nótt sem degi.
\ 5 /
BLAÐBERA VANTAR
í eftirtaldar götur og hverfi
Sólheima og Nökkvavog
EINNIG VANTAR BLAÐBERA Á BIÐLISTA ( ÖLL
HVERFI
Iíniinn
Sídumúli 15. Sími 686300
H
F býður þér þjónustu sína við ný-
byggingar eða endurbætur eldra húsnæðis
Viö sögum í steinsteypu fyrir dyrum, gluggum, stigaopum, lögnum
- bæði í vegg og gólf.
Ennfremur kjarnaborum við fyrir lögnum í veggi og gólf.
Þvermál boranna 28 mm til 500 mm.
Þá sögum við malbik og ef þú þarft að láta fjarlægja reykháfinn þá
tökum við það að okkur.
Hifir leitast við að leysa vanda þinn fljótt og vel, hvar sem þú ert
búsettur á landinu.
Greiðsluskilmálar við allra hæfi
Fífuseli 12
H 109 Reykjavík
P sími 91-73747
Bílasími 002-2183
KRANALEIGA • STEINSTEYPUSÖGUN • KJARNABORUN
Nám í uppeldisgrein-
um fyrir verkmennta-
kennara á f ramhalds-
skólastigi
Nám í uppeldis- og kennslufræðum til kennslurétt-
inda fyrir verkmenntakennara á framhaldsskóla-
stigi hefst við Kennaraháskóla íslands haustið
1986. Umsækjendur skulu hafa lokið tilskildu námi
í sérgrein sinni.
Námið fullnægir ákvæðum laga nr. 51/1978 um
embættisgengi kennara og skólastjóra og sam-
svarar eins árs námi eða 30 einingum.
Náminu verður skipt á tvö ár til að auðvelda þeim
sem starfa við kennslu að stunda námið. Inntaka
miðast við 30 nemendur.
Námið hefst með námskeiði dagana 26. til 31.
ágúst 1986 að báðum dögum meðtöldum og lýkur í
lokjúní mánaðar 1988.
Umsóknir þurfa að hafa borist til Kennaraháskóla
íslands fyrir 1. maí 1986.
Umsóknareyðublöð liggja frammi á skrifstofu
Kennaraháskólans við Stakkahlíð.
Kennaraháskóli íslands
7. mars 1986.
Frá menntamálaráðuneytinu:
Laus staða
Staöa konrektors viö Menntaskólann viö Hamrahlíð er laus til um-
sóknar. Ráðiö verður í stöðuna frá 1. ágúst 1986 til fimm ára.
Rétt til aö sækja um stööuna hafa fastir kennarar á menntaskólastigi.
Umsóknir ásamt upplýsingum um nám og störf skal senda til mennta-
málaráðuneytisins, Hverfisgötu 6, Reykjavík fyrir 10. apríl 1986.
Menntamálaráðuneytið.