Tíminn - 24.03.1987, Síða 5

Þriöjudagur 24. mars 1987.
Tíminn 5
Albert Guðmundsson svarar í dag:
Allt í steik hjá
íhaldinu út af Albert
- verður ráðherra flokksins vikið frá ?
Verður Albert rekinn eða hefur
Þorsteinn gleypt of stóran bita, sem
hann ekki getur kyngt? Fellur annar
eða báðir, eða tekst að halda þannig
á málum að báðir komast af með
óskertri reisn? Hvað liggur raun-
vcrulega að baki? Spurningum eins
og þessum velta menn nú fyrir sér og
fylgjast spenntir með framvindu
mála, eins og um góðan knattspyrnu-
leik væri að ræða.
Um hitt er hins vegar engum
blöðum um að fletta að hér er um
slæmt mál fyrir Sjálfstæðisflokkinn
að ræða, svona rétt fyrir kosningar,
og þótt aðalpersónur leiksins fái
mikla umfjöllun í fjölmiðlum, sem
að öðru jöfnu er þeim vart á móti
skapi, er ekki víst að þeim líði jafn
vel í fjölmiðlabaðinu þessa stundina.
Sjálfstæðisflokkurinn,
Hafskip og Albert
Rætur þessa máls liggja í Haf-
skipshneykslinu og tengslum Alberts
Guðmundssonar við það fyrirtæki.
Hvort sem Albert reynist sýkn eða
sekur í því máli, þá má ekki gleyma
að fleiri frammámenn Sjálfstæðis-
flokksins tengdust fyrirtækinu og í
heild hefur það reynst Sjálfstæðis-
flokknum sem myllusteinn um háls.
Albert Guðmundsson hefur hins
vegar verið gerður að nokkurs konar
persónugervingi þeirrar meintu spill-
ingar sem þar blómgaðist og höfuð-
tenging málsins við Sjálfstæðisflokk-
inn. Að losa Sjálfstæðisflokkinn við
Albert Guðmundsson er því um leið
tilraun til að hvítþvo flokkinn af
Hafskipsmálinu.
Þorsteinn Pálsson fjármálaráð-
herra fór fram á það við embætti
skattrannsóknarstjóra að sér yrði
gert viðvart um hvort einhverjir
núverandi ráðherra hefðu gerst brot-
legir við skattalög í tengslum við
ransókn embættisins á Hafskipsmál-
inu og má það teljast eðlilegt. Hins
vegar var ljóst að sú rannsókn náði
ekki nema til Alberts Guðmunds-
sonar eins af ráðherrum ríkisstjórn-
arinnar og að Albert Guðmundsson
hefur lengi verið forystunni nokkur
þyrnir í augum. Hann hefur viljað
fara sínu fram, óháð vilja forystu-
manna og hefur haft til þess styrk.
Hafskipsmálið hefur síðan orðið til
að ýta enn frekar undir óánægju
ákveðinna afla innan flokksins.
Blaðamannafundur
Þorsteins.
Hinn frægi blaðamannafundur
Porsteins Pálssonar var haldinn að
loknum þinglausnum sl. fimmtudag.
Áður hafði Helgarpósturinn birt
grein um að rannsókn skattrann-
sóknarstjóra hefði leitt í Ijós að
Albert Guðmundsson hefði svikið
undan skatti og að Þorsteinn hefði
kallað Albert til fundar við sig og
krafist afsagnar hans sem ráðherra
og að hann viki af lista. Eðlilega var
ásókn fjölmiðla í þá Þorstein og
Albert mikil til að fá fram hvort
þessi frétt stæðist.
Þorsteinn Pálsson stóð nú frammi
fyrir því að hrökkva eða stökkva.
Annað hvort að neita ákveðnum
hlutum í frétt HP, sem reyndar var
gert, og láta þarvið sitja, eða aðgera
rannsókn skattrannsóknarstjóra op-
inbera og taka afstöðu til stöðu
Alberts í ljósi hennar. Þorsteinn fór
bil beggja, neitaði því að hafa krafist
uppsagnar Alberts og lýsti jafnframt
yfir að hann liti skattsvik fjármála-
ráðherra alvarlegum augum. Hann
kvað hins vegar ekki upp úr með
pólitíska framtíð Alberts. „Á þeim
fundi lagði ég ekki fram tillögu eða
setti fram kröfu um að Albert
Guðmundsson viki úr ráðherra-
starfi. Úrskurður skattarannsóknar-
stjóra í málinu liggur ekki enn
fyrir,“ sagði Þorsteinn á fundinum.
Sá úrskurður skattarannsóknar-
stjóra liggur ekki enn fyrir og virðist
því sem Þorsteini hafi snúist hugur
með að gera hann að forsendu
ákvörðunar sinnar í málinu.
Góð tímasetning?
Margir hafa einnig orðið til að
velta fyrir sér tímasetningunni hjá
Þorsteini til að fara með málið fyrir
alþjóð. Skattrannsóknarstjóri gerði
Þorsteini stöðuna Ijósa þann 5. mars
en blaðamannafundurinn var hald-
inn þann 19. mars. Eftir hverju var
Þorsteinn að bíða?, spyrja menn.
Ætlaði hann að bíða þar til svo
skammur tími var til að frestur til
breytinga á framboðslistum rynni út
að Albert hefði ekki getað brugðist
við með sérframboði ? Þótti honum
hentúgt að fara fram með málið
meðan Albert var erlendis, eða
þrýsti greinin í HP honum til að-
gerða ?
Hefur þessi tímasetning orðið
mörgum tilefni til .að halda að Þor-
steini gangi ekki aðeins það eitt til
að viðhalda „siðferðinu" í Sjálf-
stæðisflokknum, heldur hafi verið
ákveðið að losa Sjálfstæðisflokkinn
við Albert vegna gamalla synda.
Hvers vegna nýtur
Albert samúðar?
Þetta er eitt þeirra atriða sem afla
Albert samúðar almennings. Auð-
vitað er ekki nógu gott ef fjármála-
ráðherra verður uppvís að skattsvik-
unt og finnst fólki eðlilegt að hann
fái að gjalda fyrir það. Hins vegar
þykist fólk sjá að hér sé fyrst og
fremst um pólitískan hráskinnaleik
að ræða innan Sjálfstæðisflokksins
og þá metur almenningur stöðuna
upp á nýtt með hliðsjón af því.
Þorsteinn gegn Albert, hvort skorar
næsta mark?
Og Þorsteinn hefur þegar skorað
nokkur sjálfsmörk í hugum margra
með því að skýra ekki frá málinu um
leið og honum voru málsatvik kunn,
með því að halda blaðamannafund
að Albert fjarstöddum og svo er sú
hugsun áleiti n hj á mörgum að eflaust
mætti finna einhver óhreinindi í
pokahorninu hjá fleirum ef jafn-
grannt væri leitað og gert var í poka
Alberts. Og á þetta spila stuðnings-
menn Alberts, enda þeim eðlilegt að
líta þannig á málin.
Staða
skattrannsóknarstjóra.
Ef marka má þau orð Þorsteins
Pálssonar á blaðamannafundinum á
fimmtudag, sem til var vitnað hér að
framan, mætti ætla að endanlegur
úrskurður skattrannsóknarstjóra
skipti sköpum í þessu máli. Er
ástæða til að afgreiða málið á þann
hátt sem oftast er gert, með álagi á
leiðrétta álagningu, eða fer það í
sektarmeðferð hjá ríkisskattanefnd
eða er málið það alvarlegt að það fer
til skoðunar hjá Rannsóknarlög-
reglu ríkisins ?
Skattarannsóknarstjóri hefur
sjálfur lýst því yfir í viðtali við
Tímann, að hann telji mjög erfitt að
afgreiða skattamál Alberts sem hann
hefur til meðferðar á eðlilegan hátt,
þar sem athygli almennings hafi svo
mjög verið beint að því og ekki síður
að framtíð ráðherra í ríksstjórninni
kunna að velta á afgreiðslu þess.
Þorsteinn Pálsson virðist hins veg-
ar hafa ákveðið að bíða ekki eftir
endanlegum úrskurði skattarann-
sóknarstjóra, hvort hann telji
skýringar Alberts fullnægjandi eða
hvort hann telji þörf á frekari
rannsókn. Málið hefur þróast hratt
og að því sem virðist að hluta til
tekið sjálfstæða stefnu sem enginn
sá fyrir og nú hefur Þorsteinn gert
Albert tilboð.
Tilboð Þorsteins
Þorsteinn Pálsson kallaði Albert
Guðmundsson til fundar við sig nú á
sunnudaginn og gerði honum þar
tilboð. Fékk Albert tvo daga til að
svara því tilboði. Þeir Þorsteinn áttu
síðan fund í gær og var þar ákveðið
að Albert gæfi svar í dag. Ekki hefur
fengist staðfest af aðilum málsins í
hverju þetta tilboð fólst, en sam-
kvæmt heimildum Tímans fer Þor-
steinn fram á að Albert víki sem
iðnaðarráðherra. Þingflokkur Sjálf-
stæðisflokksins gerir síðan kröfu til
að hann víki af lista flokksins í
Reykjavík. Til þess að Albert hljóti
ekki þeim mun meiri álitshnekk er
honum boðin sendiherrastaða í
París.
Einhverjum kann að þykja það
skjóta skökku við að flokkurinn
skuli bjóða Albert að verða fulltrúi
íslands erlendis þegar hann treystir
honum ekki til trúnaðarstarfa innan-
lands. En þá ber að hafa í huga að
Albert hefur löngum gegnt mörgum
og mikilvægum trúnaðarstörfum fyr-
ir Sjálfstæðisflokkinn og fall Alberts
er því um leið skellur fyrir flokkinn.
Því er það, að þegar Sjálfstæðis-
flokkurinn reynir að draga úr högg-
inu er hann ekki síður að hlífa
sjálfum sér en Albert.
Staða Sjálfstæðisf lokksins
og Alberts
Staða Sjálfstæðisflokksins í þessu
máli er því slæm og engu betri er
staða Alberts. Ásakanir á Albert
hitta flokkinn fyrir, þrátt fyrir til-
raunir formannsins að draga þarna
skýr mörk á milli. Og verði Álbert
vikið úr ráðherrasæti og af lista
flokksins í Reykjavík blasir sér-
framboð Alberts við. Stuðnings-
menn hans efndu til styrkleikasýn-
ingar í Þórskaffi um helgina og
sýndu að þeir njóta mikils fylgis.
Forysta Sjálfstæðisflokksins harðn-
aði hins vegar í afstöðu sinni til
Alberts fyrir vikið og virðist nú fátt
geta orðið til sátta. Eru nú þær
stofnanir flokksins sem taka ákvörð-
un um brottvikningu Alberts úr
ráðherrasæti og af lista, þ.e. þing-
flokkurinn og fulltrúaráð flokksins,
í startholunum.
Stuðningsmenn Alberts Guð-
mundssonar telja miklar líkur á að
verði af sérframboði verði það víðar
en í Reykjavík. Og þeir eru þess
fullvissir að Albert „glansi inn“.
Klofningur í Sjálfstæðisflokknum er
þá orðinn staðreynd,einn helsti
oddamaður hans er settur út í kuld-
ann fyrir hneykslis sakir og stendur
þar og gefur flokknum langt nef.
Gefi Þorsteinn hins vegar eftir og
ýtir Alberti ekki frá, eru dagar
Þorsteins Pálssonar sem formanns í
Sjálfstæðisflokknum væntanlega
taldir. Eftir stendur Albert og eimur-
inn af Hafskipshneykslinu, enn
sterkari en fyrr. -phh