Tíminn - 28.01.1988, Qupperneq 4

4 Tíminn
Fimmtudagur 28. janúar 1988
Alkóhólistum sem njóta aðstoðar félagsmálastofnunar fjölgaði um 40% á einu ári:
Fleiri „alkar“ en elli-
lífevrisþegar á bænum
Alkóhólistar er sá hópur af
skjólstæðingum Félagsmála-
stofnunar Reykjavíkurborgar
sem lang mest hefur fjölgað á
undanförnum árum. Árið 1986
voru alkóhólistar sem nutu
fjárhagsaðstoðar frá stofnun-
inni orðnir fleiri en þeir ellilíf-
eyrisþegar sem nutu slíkrar
aðstoðar. „Alkarnir“ voru um
8. hluti allra þeirra, ungra og
gamalla, sem styrk hlutu. Alls
varði borgin nær 100 milljón-
um kr. til fjárhagsaðstoðar það
ár.
Um 40% fjölgun milli ára
Skjólstæðingum úfengisfulltrúa
fjölgaði úr 188 í 263, eða um 40%,
bara frú 1985 og 1986 á sama tírna
og skjólstæðingum fjölskyldu- og
ellimúladeildar fjölgaði aðeins um
4%. Tiltækar tölur benda jafnvel
til enn meiri fjölgunar hjú úfeng-
ismúladeild 1987 en ’86. Milli 1985
og 1986 nær tvöfaldaðist fjöldi
þeirra sem eru yngri en 27 úra. Svo
ungir menn voru þú fjórðungur
þeirra sem leituðu aðstoðar úfeng-
isfulltrúa, og 3/4 undir 47 úra aldri.
Nær allir „alkarnir" sem voru ú
„verkefnalista“félagsmúlastofnun-
ar úrið 1985 héldu þar úfram 1986.
Hútt í helmingur þess hóps hafði
þú vcrið ú „verkefnalista” í 6 úr cða
engur.
Karlar eru um 95% alls hópsins
og nær allir einir ú búti, þ.e. ógiftir
eða frúskildir. Um 65% þeirra
„býr“ í gamla bænum, flestir í elsta
hluta austurbæjarins. Um fjórð-
ungur er í almennu leiguhúsnæði,
annar fjórðungur ú stofnunum,
20% í leigu hjú félagasamtökum
og sama hlutfall eru skrúðir hús-
næðislausir.
„Fjölgar all skuggalega“
„Af þeim tölum sem fyrir liggja
vegna 1987 sýnist mér að skjól-
stæðingum hafi fjölgað all skugga-
lega, jafnvei enn meira en úður.
Þaö virðist líka sama hvar maður
lítur - skýrslur lögreglunnar um
fjölgun ú fólki sem hún þarf að
hafa afskipti af vegna ölvunar segja
t.d. svipaða sögu“, sagði Jón Guð-
bergsson úfengisfulltrúi hjú félags-
múlastofnun í viðtali við Tímann.
Skýrslurnar sem hann vitnar til
sýna nt.a. að lögreglan þurfti að
fjarlægja 3svar sinnum fleira fólk
(456 ú móti 156) af hcimilum vegna
ölvunar ú nýliðnu úri en 1986 og
samtals að fjarlægja og „stinga
inn“ nær fjórðungi fleiri vegna
ölvunar en úrið úður. Nær helmingi
fleiri konur gistu fangageymslur af
þessum sökum en úrið úður.
.„Viss hætta...“
„Maður botnar hreinlega ekki í
hvað er að ske - þessi uggvænlega
þróun virðist vera þveröfug við
það sem margit mundu kannski
ætla, í kjölfar þeirra auknu með-
ferðarmöguleika sem boðist hafa ú
undanförnum úrum. En eftir því
sem meðferðarstofnunum fjölgar
þú hcld ég að þeim hreinlega fjölgi
sem bara ganga ú milli þessara
stofnana. Ég held að það sé líka
viss hætta fólgin í öllum þessum
meðferðarstofnunum".
Sex heimili með
100 rýmum
Jón ú orðið að baki um húlfs
annars úratugs starf að úfengismúl-
um hjú félagsmúlastofnun. Að
stærstum hluta felst það í að koma
alkohólistum í meðferð og taka ú
móti þeim þaðan aftur. Hann er
tengiliður félagsmúlastofnunar við
„meðferðarbatteríið“, Klepp,
SÁÁ, og þau 6 heimili með samtals
um 100 rúmum, þar af 5-6 fyrir
konur, sem hann sagði nú hafa
verið komið upp í Reykjavík ú s.l.
12 úrum. Þetta eru heimili fyrir
fólk sem farið hefur í meðferð.
M.a. sagði Jón um að ræða ein-
staklinga sem búnir eru að drekka
frú sér alla hluti - starf, fjölskyldu
og heimili - og ú heimilunum sé
reynt að styðja við bakið ú þeim í
múnuð eða svo ú meðan þeir eru
að koma undir sig fótunum. Að-
stoð til þessara manna geti m.a.
falist í að hjúlpa þeim vegna fyrir-
framgreiðslu upp í húsaleigu.
Raunar sagði Jón skjólstæðinga
sína skiptast í marga hópa. Sumir
hætti alveg, sumir minnki drykkju-
skapinn verulega - stoppa kannski
tímabundið - og sumir hætti aldrei,
verði alltaf alkar. Sumir þeirra eru
orðnir „útbrunnir” löngu fyrir
miðjan aldur. „Hluti af þeim”,
svaraði Jón, spurður hvort það
væru kannski „sýnishorn" af skjól-
stæðingum hans sem strætisvagna-
farþegar sjú stundum í útakanlegu
ústandi ú Hlemmi.
Öryrkjar vegna
drykkjuskapar
En ú hverju lifa þessir menn?
Stóran hluta þeirra, sagði Jón,
jafnvel unga að úrum, orðna algera
öryrkja - m.a. vegna drykkjuskap-
ar - og viðurkennda sem slíka af
Tryggingastofnun. Margir séu þeir
í húsnæði ú veguni Félagsmúla-
stofnunar, þannig að örorkubæt-
urnar renni þangað og þar fúi þeir
síðan framfærslueyri, vikulega eða
múnaðarlega, eftir því hverju þeim
sé treyst fyrir. Öðrum sé kannski
haldið uppi ú kostnað Félagsmúla-
stofnunar í nokkurn tíma en síðan
reynt að koma þeim inn úeinhverja
stofnun sem tekur fólk til langdval-
ar.
„Heimilum verður
að fjölga“
Með sömu þróun sagði Jón það
ekki spurningu að heimilum fyrir
alkóhólista verði að fjölga ú kom-
andi úrum. Þótt bæst hafi við þau
ú undanförnum úrum „hefur þeim
því miður ekki fjölgað í takt við
meðferðarstofnanirnar". Ein-
hverjir komi alltaf til með að
festast inni ú þessum stöðum. Sum-
ir séu jafnvel að koma úr meðferð
sem staðið hafi í 10-15 úr ú hinum
og þessum meðferðarstofnunum,
komi svo inn ú Risið eða Rúnar-
götuna og festist þar. Stór hluti
manna ú þeim heintilum séu orðnir
heimilisfastir, búnir að búa þar í 5,
7 úr eða lengur. Það væri því illa
gert ef þeim væri vísað ú dyr.
Aðeins 5% konur
Athygli vekur að þótt konur séu
í kringum fjórðungur þeirra sem
leita meðferðar eru þær „aðeins"
14 eða um 5% af 263 skjólstæðing-
um Jóns, (hefur að vísu fjölgað úr
7 úrið úður).
Jón sagðist ekki kunna skýringu
ú þessum mun. En svo virðist sem
konurnar séu duglegri að bjarga
sér, a.m.k. við að útvega sér hús-
næði. Eitt heimili, með5-6 rúmum,
sé rekið fyrir konur. Þó þar hafi
verið fullskipað síðustu úrin, séu
þar ekki langir biðlistar eins og
gjarnan hafi verið ú hinum heimil-
unum. Sem dæmi nefndi Jón, að
síðustu 4 múnuði s.l. úrs hafi
aðeins 4 konur leitað aðstoðar - og
allar búnar að útvega sér húsnæði
en vantaði peninga fyrir leigunni í
einhvern tíma. Konur virðist ekki
hafa sömu þörf og karlar fyrir að
komast inn ú heimili með öðrum í
svipaðri aðstöðu - virðist fremur
vilja búa út af fyrir sig.
Líka Ijósir punktar....
Meðfram starfi í úfengisdeild
vann Jón hjú Útideild fyrstu 6
starfsúr hennar, þ.e. ú þeim úrum
sem „Skúlmöld í Breiðholti” var
algengt fréttaefni. Þótt skjólstæð-
ingum Jóns hjú úfengisdeild fjölgi
ógnvænlega hefur hann þó Iíka af
„Ijósum punktum" að segja. „Ég
hef núnast undrast ú hvað maður
hittir, sem betur fer, eiginlega fúa
af þeim unglingum sem urðu til
hvað mestra vandræða ú fyrstu
úrum Útideildar“,sagðiJón. Sumir
þeirra - nú ú þrítugs aldri - eru hins
vegar í hópi núverandi skjólstæð-
inga Jóns, búnir að fara í meðferð/
ir ellegar haldið úfram í einhverju
veseni.
- HEI
Hólar í Hjaltadal:
Mikil uppbygging er á staðnum
Föstudaginn 22. janúar 1988 var
tekin í notkun viðbygging við skóla-
hús Bændaskólans ú Hólum í Hjalta-
dal. Þessum úfanga í uppbyggingu
staðarins var fagnað við hútíðlega
athöfn heima ú Hólum. Vígslubisk-
up Hólastiftis, séra Sigurður Guð-
mundsson, Hólum, flutti húsbless-
un. Kirkjukór Hóladómkirkju söng
við undirleik Rögnvalds Valbergs-
sonar.
Fjölmenni var við athöfnina. Auk
nemenda, starfsfólks og staðarfólks
var landbúnaðarrúðherra og rúðu-
neytisstjóri í landbúnaðarrúðuneyt-
inu, skólanefnd Hólaskóla, þing-
menn kjördæmisins, fulltrúar bygg-
ingaraðila og verktaka og fjöldi
gesta.
Jón Bjarnason, skólastjóri, lýsti
byggingurtni og rakti aðdraganda
hennar. Hún cr um 250 m‘ og 870 m
að stærð og kemur ú milli gamla
skólahússins og leikfimihúss og með-
fram því endilöngu. Þessi nýja bygg-
ing hýsir fyrst og fremst nýja aðkomu
að skólahúsunum, stóra stofu, snyrt-
ingar og þjónusturými.
Arkitekt var Björn Kristjúnsson,
Egilsstöðum. Fjölhönnun í Reykja-
vík annaðist verkfræðiþjónustu.
Trésmiðjan Borg ú Sauðúrkróki sú
um verkstjórn. Framkvæmdir hófust
19. maí sl. vor og hefur verið unnið
sleitulaust síðan. Þessi nýja viðbygg-
ing hefur mikla þýðingu fyrir ört
vaxandi starfsemi skólans og Hóla-
staðar jafnt sumar sem vetur.
Hólar ■ Hjaltadal.
I ræðu skólastjóra kom fram að
miklar framkvæmdir hefðu verið ú
staðnum ú sl. úri. Lokið var endur-
gerð kennsluhúss í vél- og verkfæra-
fræði. Byggðar voru 2 nýjar orlofs-
vistir, þannig að alls eru þær nú
fjórar. Vegurinn heim að Hólum og
í gegnum staðinn var byggður upp
og endurbættur og lagt bundið slitlag
ú hluta hans.
í haust hóf Veiðimúlastofnun
byggingu embættisbústaðar fyrir
Norðurlandsdeildina ú Hólum. Ver-
ið er að bæta kennsluaðstöðuna i
fiskeldi í samvinnu við Hólalax h.f.
Skólinn er fullsetinn í vetur sem
undanfarin úr, starfsandi góður og
metnaður fyrir því að taka ú með
landbúnaðinum í erfiðri stöðu hans.
Skólastjóri þakkaði þann víðtæka
stuðning sem skólinn og Hólastaður
nýtur bæði hér heima í héraði og hjú
stjórnvöldum, auk fjölda annarra
vítt og breitt um land.
Landbúnaðarrúðherra, Jón
Helgason, óskaði skólanum til ham-
ingju með þennan glæsta úfanga.
Ávörp fluttu einnig þingmenn kjör-
dæmisins og arkitektinn Björn Krist-
leifsson. Bjarni Maronsson, Ásgeirs-
brekku, flutti kveðjur frú 20 úra
búfræðingum 1988 og færði skólan-
um gjöf frú þeim. Allir lofuðu þessa
framkvæmd og lýstu mikilli únægju
með vöxt og uppbyggingu Hólastað-
ar ú undanförnum úrum.
Að athöfninni lokinni var boðið
til veislu í þessum nýju húsakynnum.