Tíminn - 26.05.1988, Blaðsíða 20

*!*7*J.J
t'.» »
, i m 1 1 • H 1 i «
Sparisjóösvextir
á tékkareikninga
meöÉjHp^
hávaxtakjörum
SAMVINNUBANKI
ÍSLANDS HF
AugNýsingadeild hannar
auglýsinguna fyrir þig
Ókeypis þjónusta
686300 Tírriinn
Gagnmerk sýning á Króknum á munum Andrésar H. Valberg:
Vasahníf ur Sölva Helga
og svipa Bólu-Hjálmars
safnið mun telja nú um 4000 hluti,“
sagði Andrés. Hann sagði að á
sýningunni á Sauðárkróki væru
hlutir frá mörgu frægu fólki. „Ég
held því fram að þarna sé svipa
Bólu-Hjálmars, vasahnífur og
fleiri hlutir Sölva Helgasonar. Og
ekki nóg með það, fimm hlutir
Einars Benediktssonar,“ sagði
Andrés.
Aðspurður um ástæður þess að
hann vildi nú gefa Sauðkrækingum
safnið sagði Andrés að hann nálg-
aðist nú sjötugsaldurinn og vildi
því fara að losa sig við það, enda
hafi hann ekki nógu mikla ánægju
af því lengur. „Ef ég gef ekki
safnið fer það beina leið á haugana.
Það væri auðvitað alveg hroðalegt
eftir alla þá fyrirhöfn og tíma sem
hefur farið í söfnun þessara hluta,“
sagði Andrés.
Andrés sagðist telja að í þessu
safni væru margir stórmerkilegir
hlutir. „Þarna eru t.d. hornístöð
útskorin úr hrútshorni. Þau eru
ættuð úr Öræfum og munu ekki
finnast annarsstaðar á landinu. Svo
ber náttúrlega að geta um spónalög
frá Ólafi alþingismanni í Ási. Og
ekki má gleyma bókbandstæki frá
langalangafa Pálma í Hagkaup,"
sagði Andrés H. Valberg. óþh

Síðastliðinn föstudag afhenti Andrés H. Valberg Sauðárkróks-
bæ einkasafn sitt að gjöf, sem telur 500 muni, stóra og smáa og
af margvíslegum toga. Þar af voru 400 munir afhentir nú en það
sem upp á vantar afhendir hann síðar.
Sama dag var opnuð sýning á mununum í Gagnfræðaskólanum
á Sauðárkróki í tengslum við M-hátíð. Sýningunni lýkur 29. maí
nk. Opið er daglega frá kl. 16-22.
Andrés H. Valberg er Skagfírð-
ingur, fæddur á Mælifellsá 15.
október árið 1919. Hann bjó á
Mælifellsá, í Kálfárdal í Göngu-
skörðum og Sauðárkróki til 26 ára
aldurs en flutti þá til Reykjavíkur,
þar sem hann hefur síðan starfað
sem leigubílstjóri, fasteignasali,
framkvæmdastjóri verksmiðju-
reksturs og nú forstjóri innflutn-
ingsfyrirtækis.
f formála að sýningarskrá segir
að Andrés H. Valberg sé þekktast-
ur fyrir skáldskap og kveðskap.
Greint er frá því að söfnunarárátta
hans sé með eindæmum. Sem dæmi
er nefnt einstætt frímerkjasafn og
myntsafn. Þá er getið náttúrugripa
í þúsundavís, íslenskra og erlendra
sem Andrés hefur safnað um ára-
bil. Talið er að þetta náttúrugripa-
safn sé stærst sinnar tegundar í
einkaeign hérlendis.
Það er óhætt að segja að marga
sérstæða hluti gefi að líta á þessari
stórmerkilegu sýningu Andrésar.
Af öðrum hlutum ólöstuðum má
hér geta um „Sölvanaut“, vasahníf
Sölva Helgasonar, svipu, sem And-
rés telur tilheyra Hjálmari skáldi í
Bólu (merkt honum), fjóra hluti úr
búi Einars skálds Benediktssonar,
hrákadall, hestabjöllu, togkamba
og steikargaffal, skarbít frá sr.
Hálfdáni Guðjónssyni á Sauðár-
króki, rakhníf Stephans G. Step-
hanssonar, skálds í Kanada, nála-
prillur (nálhús) Júlíönu Svein-
björnsdóttur, konu Sölva Helga-
sonar, klyfberahagldir úr horni,
tré og hvalbeinum og snældur af
fyrstu spunavél frá Ási í Hegranesi
í Skagafirði.
„Ég byrjaði á þessari söfnunar-
áráttu þegar ég var 7 ára gamall.
Það má segja að ég hafi verið
forfallinn, eða alæta á söfnun. Ég
safnaði einnig náttúrugripum og
Andrés H. Valberg.
Hálkubfllinn í fljúgandi hálku í 12 stiga hita á Reykjavíkurflugvelli í gær. Tímamynd: Pjetur
Nýtt æfingatæki kynnt fyrir ökukennurum:
Hálkuakstur í 12° hita
Umferðarráð stóð í gær fyrir
kynningu á nýju tæki til æfinga á
akstri í hálku. Tækið er sænskt að
uppruna og gerir það að verkum að
hægt er að búa til „hálku“ meðan
ekið er. Æfingarnar geta farið fram
á þurrum vegi, en æskilegt er að
hann sé vel sléttur.
Kynningin fór fram í gær á flug-
vellinum í Reykjavík og var þar
framkvæmd hálkuæfing í 12 stiga
hita. Einungis tekur um 1,5 sekúnd-
ur að breyta þurrum, góðum vegi í
eitt „klakasvell" og er ekki hægt að
segja annað en að tækið líki vel eftir
íslensku malbiki eftir margar frost-
nætur. Þá er einnig hægt að búa til
staka hálkubletti.
Hálkubíllinn er þannig útbúinn að
sleði er settur undir bílinn og stýra
vökvalyftur viðnámi hjólanna. Lyft-
unum er síðan stjórnað með fjarstýr-
ingu og má fá þannig fram ólík
hálkustig.
Tækið hefur þegar verið samþykkt
af sænsku umferðaröryggisstofnun-
inni til notkunar við grunnþjálfun
ökunema, en einnig er það notað til
að þjálfa sjúkrabílstjóra.
Hálkubíllinn var eins og áður
sagði kynntur ökukennurum í gær,
en þar sem tækið er nokkuð dýrt,
eða 135.000 sænskar krónur, líður
líklega nokkur tími þar til það
verður í fullri notkun hér á landi.
-SÓL
Þörungavandamálið við Noreg:
Eftirlit úr
láði og legi
Þörungavandamálið viö Noregsstrendur gerist nú æ alvarlegra
og er nú fylgst með hreyfingum þeirra úr þremur gervitunglum,
Orion flugvél norska hersins, annarri flugvél til, tveimur skipum
norsku Hafrannsóknarstofnunar og skipi strandgæslunnar.
Þörungatorfan er nú viö Sandnes á vesturströnd Noregs og
fylgir hafstraumum og vindátt og stefnir í átt að svæði þar sem
mikið er um eldisstöðvar. Sérfræðingar velta nú fyrir sér hvort
þörungarnir komist alla leið að stöðvunum, eða hvort þá reki á
haf út með straumnum. Fiskifræðingar hjá Hafrannsóknarstofn-
uninni í Noregi vara samt við óðagoti og minna á að þó að
þörungar sjáist í grennd við eldisstöðvarnar, þurfi það ekki
endilega að vera þessir eitruðu.
Þörungarnir sem valda svona
miklum erfiðleikum í Noregi valda
slímmyndun í tálknum fiskanna,
þannig að þeir kafna. Tilgreindar
hafa verið tvær ástæður fyrir svo
skyndilegum vexti þeirra. Sú fyrri
er að sjór hefur verið tiltölulega
hlýr og lítil hreyfing verið á honum.
Sú síðari er á þá leið að köfnunar-
efnismengun hefur verið óvenju
mikil við strendurnar.
Þörungarnir hafa þegar valdið
miklum skaða, sé litið framhjá
fiskeldinu, en stórir árgangar af
síld hafa drepist og óttast er um
afdrif þorsks. Þá er eftir að minnast
þeirrar hættu sem þörungurinn hef-
ur ekki enn valdið, en sá skaði
kemur við dauða þeirra. Þá leggj-
ast þeir á botninn og rotna og gætu
drepið allt líf á botninum úr súrefn-
isskorti. -SÓL