Tíminn - 10.12.1988, Qupperneq 3

Laugardagur 10. de§em.ber 1988
Tíminn . 3
Loðnuskipstjórar lang-
þreyttir á hnúf ubaknum
Mikil stórhvelagengd hefur verið á loðnumiðunum á
þessari vertíð og nú síðustu vikur hafa sífellt fleiri loðnuskip
orðið fyrir veiðarfæratjóni og veiðitapi vegna þessa. Þess eru
dæmi að loðnuskip hafi haft allt að fimm hvali í nótinni eftir
kast.
Vegna þessa ástands hafa skip-
stjórar 39 loðnuskipa sent frá sér
bréf, þar sem þeir lýsa áhyggjum
sínum vegna þessarar miklu hvala-
gengdar. Undanfarin ár hefur orðið
vart við vaxandi fjölda hvala sem
fylgja loðnugöngunum frá Vest-
fjörðum og austur fyrir land. Þessi
fjölgun stórhvela hefur valdið loðnu-
veiðiskipum miklum erfiðleikum og
hafa bátar þurft að hætta veiðum
tímabundið og þess dæmi að allt að
fimm hvalir hafi verið í nótinni eftir
kast. Ef stórhvelin lenda í nótinni
rífa þau úr henni stór stykki þegar
þau reyna að brjótast út. Vegna
þessa hefur fjöldi skipa orðið fyrir
umtalsverðu tjóni og bátar hafa
þurft að sigla í land með rifnar nætur
og lítinn afla. Til marks um það
hversu dýrar loðnunætumar eru, þá
er rétt að taka það fram að ein
loðnunót kostar um 20 milljónir
króna, og getur því verið um tilfinn-
anlegt tjón að ræða. Tjón sem þessi
em ekki bætt af tryggingarfélögun-
um.
Loðnuskipstjórarnir segja í þessu
bréfi sínu að ef ágangur stórhvel-
anna aukist, geti svo farið að hætta
þurfi veiðum um tíma.
Jóhann Kr. Sigurðsson fram-
kvæmdastjóri Síldarvinnslunnar í
Neskaupstað, sem gerir út loðnubát-
ana Beiti og Börk, sagði í samtali við
Tímann að þeir hefðu sloppið tiltölu-
lega vel til þessa. Hann sagði að fyrir
viku hefði komið hnúfubakur í nót-
ina hjá Berki, sem hefði rifíð sig út
úr henni. Það tók skipverja sex tíma
að koma henni saman, en síðan var
hún tekin til frekari viðgerða þegar
skipið kom að landi eftir veiðiferð-
ina. „Þeir gátu þó gert við hana
sjálfir og þurftu því ekki að fara í
Hnufubakur.
land sem hefði kostað mikið veiði-
tap. Það er mikið tjón vegna þessa,
en maður gerir sér ekki grein fyrir
því ennþá hvað það er mikið,“ sagði
Jóhann Kr. Hann sagði að sífellt
meira hefði farið að bera á hvala-
gengd síðustu ár og aldrei að vita
hvenær stórslys hlytist af þessu,
enda væru þetta engar smá skepnur,
tugi tonna að þyngd.
„Það verður e.t.v. eitthvað að
gera í framtíðinni. Það verður
kannski bara að skjóta þetta með
sprengikúlum. Ég er ekkert að
leggja þetta til, en þetta verður
ekkert fælt frá. Maður verður að
velja hvort við ætium að lifa á íslandi
eða hvalurinn. Það hlýtur að koma
að því að sú spurning vakni. Það er
ekki nóg með að hann rífi næturnar
heldur étur hann þetta allt upp
líka,“ sagði Jóhann Kr.
Einar Guðmundsson skipstjóri á
Keflvíkingi sagði í samtali við Tím-
ann í gær að það væri alveg fráleitt
að friða þessi grey, eins og horfír.
„Það hefur a.m.k. aldrei verið neitt
í líkingu við það sem hefur verið á
þessari vertíð og sérstaklega nú
síðustu daga.“
„Það er ekki gott að segja hvað
hægt er að gera,“ sagði Jóhann
Sigurjónsson sjávarlíffræðingur hjá
Hafrannsóknastofnun. „Menn hafa
verið að reyna að nota ljós til að
reyna að fæla þá frá veiðarfærunum.
Ef þetta verður mjög alvarlegt þá
verða menn að athuga aðrar leiðir
og hugsanlega að breyta eitthvað
nótinni til að losna við þá. Ég held
að það væri algjört neyðarúrræði að
nota sprengikúlur á þá.“
Hnúfubakurinn getur vegið
nokkra tugi tonna og verið á annan
tug metra. Um aldamót var stofn
hnúfubaksins mjög lítill, en undan-
farna tvo áratugi hefur honum fjölg-
að mjög verulega og talið að yfir
sumartímann séu hér um 2000
hnúfubakar. - ABÓ
GAGNRÝNI
Á BALDUR
Á útvarpsráðsfundi í gær urðu
snarpar umræður um Þingsjá í um-
sjón Ingimars Ingimarssonar og
Maður vikunnar í umsjá Baldurs
Hermannssonar. Harðorð bókun
var gerð vegna þáttarins Maður
vikunnar.
í þessum þáttum voru tekin fyrir
ummæli viðskiptaráðherra, Jóns Sig-
urðssonar á flokksþingi Alþýðu-
flokksins, þar sem hann sagði að
hvetia ætti fólk til að borða ekki kiöt
af skepnum sem væru á beit á þeim
svæðum sem gróðureyðing væri.
Ekki var um bókun að ræða vegna
Þingsjár, heldur var þess getið í
fundargerð að það sæmdi ekki þing-
fréttamanni að taka afstöðu í inn-
ganginum. Hins vegar var gerð harð-
orð bókun vegna þáttar Baldurs
Hermannssonar, Maður vikunnar.
Var einnig gerð bókun vegna inn-
gangs Baldurs þar sem útvarpsráði
þótti hann ganga of langt. -ABÓ
íslandslax verður enn fyrir áfalli í fiskeldinu:
T ryggingarnar borga
Eins og marga rckur eflaust
minni til drápust um 200.000 seiði
í fiskeldisstöð (slandslax við
Grindavík í júní síðastliðnum. Þá
var ástæðan talin vera sú að kerin
hefðu verið ofsetin. í kjölfar þess
hafa nú drepist 200-300.000 seiði
til viðbótar í stöðinni, ýmist vegna
áfallsins frá því í sumar, eða vegna .
sníkjudýrs sem ncfnist Kostía og
er algengt í fiskeldisstöðvum.
Sigurður Friðriksson, fram-
kvæmdastjóri íslandslax sagði í
gær að vonir manna stæðu til að
tjónið fengist bætt af tryggingafé-
lagi fyrirtækisins, en það mun
nema um 40 milljónum, miðað við
markaðsverð seiðanna.
Að sögn Sigurðar voru kerin
ofsetin, einkum vegna þess að
seiðin eru af norskum stofni, en
slík seiði má ekki selja innanlands.
Treyst hefði verið á erlenda mark-
aði sem hefðu brugðist og því hefði
farið sem fór.
Sigurður sagði að íslandslaxi
hefði í upphafi verið ætlað að huga
fyrst og fremst að framleiðslu
matfísks, cn sökum þess hversu
hagstætt hafi verið að flytja út seiði
í fyrra hafi verið ákveðið að reyna
það á ný í ár. Markaðurinn í ár
hefði algjörlega brugðist og því
yrði stefnan á nýjan leik sett á
matfiskinn.
Sigurður sagði að þrátt fyrir það
myndi alltaf verða um töluvert
umframmagn seiða að ræða í stöð-
inni sem kæmi til af því að alltaf
verði að gera ráð fyrir ákveönum
afföllum. Ef gott væri f ári mætti
reikna með að einhver seiði yrðu
seld og ef ekki þá yrði einfaldlega
að grisja kerin eftir þörfum.
Hann vonaðist hinsvegar til að
þetta tjón yrði bætt en engu að
síður væri það slæmt bit fyrir
fyrirtækið. -áma
Getum útvegað flestar stærðir og gerðir
(wmm\ VOLVO vörubifreiða
með stuttum fyrirvara ^ ^li
Vinsamlegast leitið upplýsinga
Brimborg hf
,Akureyrarhraðlestin“ F 16 (465 hö.)
Flaggskip islenskra vörubifreiða
Skeifan 15, Reykjavik. — Simi 685870
n
C •*_ E3 u