Tíminn - 12.01.1989, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Fimmtudagur 12. janúar 1989
„Við viðurkennum vanmátt okkar gagnvart mat, og að
okkur var orðið um megn að stjórna eigin lífi.“ Svo hljóðar
játning meðlima O.A. samtakanna sem starfrækt hafa verið
á íslandi í sex ár. O.A. eru samtök fólks sem á við átvandamál
að stríða.
Ekki er eingöngu um offitusjúkl-
inga að ræða, eins margir virðast
halda, þegar samtökin ber á góma.
Meðlimir berjast við matarlystina
hver á sínu sviði. Allir eiga það
sameiginlegt að hafa einhvern tíma
misst stjórn á matarvenjum og flokk-
ast því undir skilgreininguna
„átvagl“.
O.A. samtökin standa fyrir viku-
legum fundum þar sem meðlimir
segja hver öðrum átsögur af sjálfum
sér og öðrum og leita stuðnings hver
hjá öðrum. Meðlimir segja tilfinn-
ingalega bælingu vera eina megin-
orsök vandans og vilja líkja þessu
við áfengissýki. Markmiðið er að
flytja átvöglum sem enn þjást, boð-
skapinn og hjálpa þeim til að komast
fyrir vandann og verða þar með
óvirk átvögl.
Samtökin „Overeaters anonym-
ous“ samtök fólks sem á við átvanda-
mál að stríða eiga rætur sínar að
rekja til Bandaríkjanna. Fyrir sex
árum tóku OA-samtökin, eins og
þau eru kölluð, til starfa hér á landi.
Stofnendur voru 40 manns. Þessi
samtök eru uppbyggð eins og AA-
samtökin og starfa eftir sömu for-
skrift og þau.
„Samtökin nýtast öllum þeim er
eiga við einhvers konar átvandamál
að stríða. Þessir átsjúkdómar eru
margvíslegir. Til dæmis anorexia
sem er sjúkleg megrunarárátta og
bulimia sem er ofát samfara upp-
köstum. Þetta eru aðeins tvær grein-
ar af sama meiði,“ sagði einn með-
lima OA samtakanna sem Tíminn
ræddi við í gær.
„Tilfinningalega og félagslega er
sjúkdómurinn sambærilegur við
áfengissýki. Fólk í ofáti er þó fært
um að aka bíl og líkurnar á ofbeldis-
hneigð eru ekki jafn miklar og
áfengissjúklinga. Þeir sem haldnir
eru hömlulausu ofáti læknast ekki
þó þeir nái kjörþyngd. Þeir verða í
raun óvirkir ofátssjúklingar, við
köllum það „fráhald" sagði þessi
sami meðlimur.
Hann benti jafnframt á að sjúk-
dómnum þyrfti ekki endilega að
fylgja offita.
„Borði sjúklingurinn ákveðnar
fæðutegundir eins og sykur, hvítt
hveiti og fitu, missir hann alla stjórn
á átinu og borðar allt of mikið. Þessi
sjúklingur getur þó verið grannur og
borðað mjög holla fæðu þess á milli.
Þetta er í raun ný afstaða gagnvart
þessu vandamáli. Afstaða sem fólk
almennt ekki þekkir."
Hann sagði samtökin ekki vera
megrunarsamtök heldur þyrftu
sjúklingarnir að endurskoða allt sitt
lífsviðhorf og koma reglu á daglegt
líf.
Byggt er á tólf reynslusporum og
erfðavenjum, sambærilegum við
reynsluspor og erfðavenjur AA sam-
takanna. Reynslusporin eru lesin
við upphaf hvers fundar auk inn-
gangsorða og æðruleysisbænar.
Reynslusporin byggja að miklu leyti
á vísunum í trúarlíf, en eins og einn
meðlimur samtakanna sagði „þá er
hverjum frjálst að túlka guðshug-
myndina á sinn eigin hátt og leggja
þann skilning er honum þóknast í
það hvað guð er“.
Þá er orðið látið ganga og hver
fundargesta tjáir sig um sína reynslu
og eigin tilfinningar varðandi mál-
efnið. í lokaorðum sem lesin eru auk
faðirvorsins í lok hvers fundar segir
að deildirnar eigi sér aðeins eitt
markmið en það er að „flytja átvögl-
um sem enn þjást boðskap samtak-
anna“.
I OA eru engar félagaskrár né
félagsgjöld. Hver deild er fjárhags-
lega sjálfstæð, rekin af frjálsum
framlögúm meðlimanna. Starfið
gengur út á að meðlimir tileinki sér
reynslusporin tólf, mæti reglulega á
fundi og haldi stöðugu sambandi við
aðra meðlimi samtakanna. jkb
Sameignarfélagið Samland
til þjónustu kaupfélags-
manna á N-Austurlandi:
Lægra
voru-
verð
Kaupfélögin á N-Austurlandi
stofnuðu um áramótin sameignarfé-
lagið Samland til að annast hag-
stæðari innkaup á almennri mat-
vöru, hreinlætisvöru og fleiri vöru-
flokkum í umboði kaupfélaganna í
þessum landshluta. Að sögn Magn-
úsar Gauta Gautasonar, verðandi
kaupfélagsstjóra KEA á Akureyri,
er ekki um að ræða samkeppni við
Verslunardeild Sambandsins, heldur
hreina útvíkkun á starfsemi Birgða-
stöðvar KEA. Helsta útvíkkunin er
sú að nú eru Kaupfélag Þingeyinga
og Kaupfélag Langnesinga eignar-
aðilar með KEA, en Kaupfélag
Norður-Þingeyinga er í samstarfi án
þess að vera eignaraðili.
Samland var stofnað fyrir rúmri
viku með það fyrir augum að reyna
að ná betri og hagstæðari innkaupum
en hægt hefur verið til þessa. „Þetta
á að koma neytendum til góða og
það er markmiðið," sagði Magnús
Gauti.
„Hvað Verslunardeild Sambands-
ins varðar, þá höfum við gert þeim
grein fyrir starfseminni. Við viljum
vinna þetta í samstarfi við þá en ekki
í andstöðu og við munum m.a.
skipta við þá. Markmiðið er að við
erum að reyna að hagræða hjá okkur
og auka hagkvæmi í sameiginlegum
innkaupum. Þetta er auðvitað sama
markmið og lá til grundvallar stofn-
un Verslunardeildarinnar og því má
segja að við hljótum að vera í
samvinnu en ekki í andstöðu," sagði
Magnús.
Samland verður í sama húsnæði
og Birgðastöð KEA var í á Akureyri
og hefur framkvæmdastjóri verið
ráðinn Björn Baldursson, fyrrum
yfirmaður Birgðastöðvarinnar.
Hann verður áfram í sama húsi eins
og aðrir starfsmenn sem nú hafa
verið ráðnir frá KEA til Samlands.
Þrátt fyrir framkvæmdastjórn í
Samlandi verður Björn áfram versl-
unarfulltrúi KEA eins og til þessa.
„Við höfum ákveðið að breytingar
verði í lágmarki og það verður reynt
að halda öllum kostnaði í lágmarki
líka,“ sagði aðstoðar kaupfélags-
stjórinn á Akureyri. KB
Vetur í Portúgal
1 upp í
10 vikur
Lissabon
Algarve
Madeira
Ferðaskrifstofurnar EVRÓPUFERÐIR, RATVÍS OQ FERÐAVAL
bjóða ykkur upp á 4,6,8 og 10 vikna ferðir til Portúgal í vetur.
Hægt er að velja um gistingu á Madoira,! Algarve eða á Lissa-
bon-strttndinnl. Verð frá kr. 53.200,-
Einnig standaykkurtil boða styttri ferðir (3-30 dagar) með gist-
ingu í íbúðum eða 3 til 5 stjörnu hótelum víðsvegar um
Portúgal. Þið getið heimsótt heimsborgirnar Lissabon og
London í einni ferð, spókað ykkur á strönd ALGARVE eða leik-
ið golf á einhverjum bestu golfvöllum Evrópu.
Þeir sem vilja hvílast og slappa af í fögru umhverfi býðst úrval
af gististöðum á hinni margrómuðu eyju Madaira.
Golfhótel við 7 úrvals golfvelli í Algarve.
Nánari upplýsingar fúslega veittar á skrifstofum okkar
evrópuferðir
KLAPPARSTlG 25-27
101 REYKJAVÍK,
SlMI628181.
TRAVEL AGENCY
'Travel
HAMRAB0RG1-3,200 KÓPAVOGUR HAFNARSTRÆTI 18,
SÍMI641522 101 REYKJAVIK, SIMI 14480.
Útgerðarmenn verða að hafa valið á milli aflamarks
og sóknarmarks fyrir 1. febrúar:
Verður valið
aflamark í ár?
Útgerðarmenn verða að hafa valið
á milli aflamarks og sóknarmarks
við botnfiskveiðar fyrir 1. febrúar
næstkomandi, samkvæmt reglugerð
um botnfiskveiðar.
Undanfarin ár hefur tilhneigingin
verið sú að útgerðarmenn hafa frek-
ar valið sóknarmarksleiðina, enda
það talið hentugra, eins og reglunum
var þá háttað. Samkvæmt því sem
Tíminn hefur fregnað má búast við
að fleiri velji aflamarkið að þessu
sinni, eða hugsi sig a.m.k. vel um
áður en valið er, þar sem sóknar-
marksleiðin er mjög þrengd með
nýju reglunum og því ekki talin
sambærilegur valkostur og afla-
marksleiðin.
Jón B. Jónasson skrifstofustjóri í
sjávarútvegsráðuneytinu sagði í
samtali við Tímann að enginn út-
gerðarmaður væri búinn að tilkynna
til þeirra um hvort hann velji afla-
mark eða sóknarmark. Hann sagði
að líklega kæmi það ekkert í ljós fyrr
en undir mánaðamót, hvernig mál-
um yrði háttað. „Við getum ekki
sent út valbréf fyrir sóknarmarkið
fyrr en endanlegar aflaskýrslur fyrir
árið liggja fyrir. Þetta ræðst svolítið
af því,“ sagði Jón. -ABÓ