Tíminn - 12.01.1989, Side 8

8 Tíminn
Fimmtudagur 12. janúar 1989
Timitin
MÁLSVARIFRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar:
Aðstoöarritstjóri:
Fréttastjórar:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
Indriði G. Þorsteinsson ábm.
IngvarGíslason
OddurÓlafsson
Birgir Guðmundsson
Eggert Skúlason
SteingrímurGíslason
Skrifstofur: Lyngháls 9, Reykjavík. Sími: 686300. Auglýsingasími:
680001. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn, fréttastjórar
686306, íþróttir 686332, tæknideild 686387. Setning og umbrot:
Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent h.f.
Póstfax: 68-76-91
Slakt umferðaröryggi
Á síðasta ári fjölgaði íbúum Reykjavíkur um tæp
þrjú þúsund og á sama tíma fækkaði þeim sem tóku
sér far með strætisvögnum borgarinnar um eina
milljón. Bílaeign borgarbúa jókst að sama skapi.
Af sjálfu leiðir að umferðarþunginn eykst jafnt og
þétt og ekki síst fyrir þá sök að skipulagið þenur
borgina yfir æ stærra svæði og er 10 til 15 km akstur
orðinn algengur á milli heimila og vinnustaða, og er
hér átt við aðra leiðina.
En langt er frá að síaukinni umferð sé mætt af
yfirvöldum með þeim hætti sem þörf er á. Skipulag
umferðarmannvirkja er langt á eftir annarri upp-
byggingu.
Umferðaryfirvöld sofa á verðinum og umferðar-
lagabrot eru fáránlega algeng og virðast ökumenn
komast óáreittir upp með nánast hvað sem er.
Ökukennsla er greinilega í molum og engar úrbætur
í sjónmáli. Viðamikið menntakerfi lætur sig umferð-
arfræðslu litlu varða og virðist helst enginn bera
ábyrgð á handahófskenndri og ófullnægjandi fræðslu
um þessi mikilvægu mál.
Hvergi á landinu er umferðarþunginn eins mikill
og í Reykjavík og þar verða flest slysin og óhöppin.
En þar er umferðareftirlit í algjöru lágmarki og
hvergi leika fleiri ökuníðingar lausum hala. Öku-
hraði, sem er 20-30 km meiri en löglegur há-
markshraði, er algengur og segir sig sjálft hve
varasamt slíkt framferði er í þröngum götum þéttbýl-
isins og oft við slæm skilyrði.
Langt er síðan farið var að skipta götum í akreinar
og setja reglur um notkun þeirra. En aldrei hefur
tekist að koma þeim reglum inn í höfuðið á
bílstjórum og þær sýnast hafa farið framhjá ökukenn-
urum.
Pað gerir líka illt verra að mikilvæg öryggisatriði
eins og merkingar akreina og örvar sem sýna hvernig
á að nota þær mást út og mánuðum og árum saman
eru svona nauðsynlegar leiðbeiningar hvergi sjáan-
legar.
Ekki dugir að kenna nagladekkjum og kostnaði
um að öryggismerkingar á götum séu vanræktar. Það
er helber og hættulegur slóðaskapur að endurnýja
þær ekki og á ekki að líðast.
Síðast í gær birtust fréttir um 17 árekstra á stuttum
tíma. Fjórir þeirra urðu í Ártúnsbrekku, sem orðin
er einn hættulegasti vegarkafli í veröldinni. Þarna
eru 4 akreinar í tvær áttir og hvergi merking eða
neins konar leiðbeiningar. Meðalhraðinn er 30-40
km meiri en löglegur hámarkshraði.
Aðgerðarleysi yfirvalda og ólöghlýðni og dóm-
greindarleysi ökumanna valda hræðilegri slysatíðni
og hrikalegu eignatjóni á þessum tiltölulega stutta
vegarkafla og viðkomandi yfirvöld hafa ekki einu
sinni manndóm til að mála upp akreinaskil, hvað þá
að gera enn öruggari ráðstafanir til að stemma stigu
við hörmunginni og mun Ártúnsbrekkan halda
áfram að verða fórnaraltari slappleikans um ófyrir-
sjáanlega framtíð.
En miklu víðar þarf að taka til höndum við að bæta
umferðarmannvirki og þá ekki síst með tilliti til
aukins öryggis.
GARRI -ýL Á-
Af pokamálum
Töluvert (jaörafuk vkrð út af því
á dögunum þegar mat vöru verslanir
ætluðu að fara að selja plastpokana
á fimmkall. Hingað til hefur það
tíðkast að búðimar létu fólk fá
þcssa poka ókeypis. Af því hefur
leitt óhemju pokabruðl. Á þá er
litið sem verðlausa hluti og farið
með þá sem slíka. Þeir era fjúkandi
um allt, jafnvel uppi í óbyggðum
og á fjörum þar sem þeir eru farnir
að vera til verulegra náttúruspjalla.
Þeir liggja þar öllum til andstyggð-
ar, og það versta við þennan ósóma
er að hann eyðist ekki með tíman-
um.
Þrátt fyrir öll lætin í fjölmiðlum
út af plastpokamálinu er Garri
samt þeirrar skoðunar að hér hafi
verslanimar verið á réttri leið. Þar
veldur mestu að hluti af pokaverð-
inu átti að renna tU Landverndar,
samtaka sem vinna að verndun
gróðurs, lands og íslenskrar nátt-
úru. Með þvi móti hefði tvennt
unnist. Dregið hefði úr bruðlinu
með pokana og stuðlað hefði verið
að náttúruvcrnd.
Álagningin
Það er mU(U lenska hér að vor-
kenna kaupmönnum aldrci. Þeim
er gjarnan bölvað í bak og fyrir, og
það jafnt þeim úr hópi þeirra sem
þó veita góða þjónustu. Á þessu
kann Garri ekki skýringu, nema
það sé gamalt ör á þjóðarsálinni frá
tímum dönsku einokunarkaup-
mannanna.
En hvað sem því líður þá er
engin leið að neita því að verslunin
veitir þjónustu sem vont er að vera
án. Og enginn neitar því að fyrir
þessa þjónustu verður að borga.
Það er líka viðurkcnnt að síðustu
misserin hefur álagning ■ verslun
hér verið keyrð ákafiega hart
niður. Þetta hefur verið gert með
þvi að auka frelsi í álagningu og
samkeppni á markaðnum. Þetta
hefur svo bæst við hitt, að með
stórbatnandi samgöngum er landið
í sívaxandi mæli að verða að einu
verslunarsvæði. Fólk á Norður- og
Austuriandi, svo dæmi -sé tekið,
vcrslar þannig stöðugt meir i
Rcykjavík. Það felur svo í sér að
heimabúðir á þessum stöðum eru
komnar i beina samkeppni við
búðirnar í Keykjavík, sem hefur
ekki orðið til að létta þcim róður-
inn.
Að vísu er það rétt að verðið á
plastpokunum er þegar reiknað
inn í álagninguna. En verslunin er
þó tæpast svo ofsæl af því sem hún
ber úr býtum í dag að ástæða sé til
að sjá ofsjónum yfir þvi þó að
örfáar krónur renni til hennar fyrir
pokana. Úti á landi er líka að þvi
að gæta að þetta verður væntan-
lega til að styrkja yerslunina, sem
ekki mun af veita. í Reykjavík má
svo vænta þess að samkeppnin
verði fljót að lækka verðið aftur á
móti þessu ef búðir þar reynast
ofaldar um fimmkallana.
Plast gegn rasli
Garri er þess vegna á því að
þegar verðstöðvun rennur út eigi
verslanir landsins hiklaust að halda
sitt strik með fimmkailinn fyrir
plastpokana. Fyrir því era tvær
ástæður.
Fyrir það fyrsta verður það til
þess að við, sem kaupum í matinn
í búðunum, hættum að bruðla með
pokana eins og við höfum gert. Við
látum okkur þá kannski duga fjóra
poka þegar við hefðum annars
gripið fimm, og þegar heim kemur
röðum við þeim snyrtilega á vísan
stað en hendum þeim ekki beint í
ruslið. Og það er víst að við höfum
ekki nema gott af því að venja
okkur á svolítið meiri ráðdeildar-
semi í pokamálunum.
Og að hinu leytinu tökum við þá
á okkur að borga túkali af hverjum
plastpoka til að vinna á móti gróð-
ureyðingu og náttúruspjöllum hér
á landinu okkar. Ætli nokkur, sem
á annað borð hugsar málið, lcyfi
sér í alvöru að sjá eftir þeim
aurum?
Nánast allir landsmenn gera
meira eða minna af því að ferðast
um landið á hverju ári. Neitar
einhver því að það sé mikil náttúru-
fegurð á íslandi? Og neitar einhver
því að við þurfum að standa vörð
um þessa náttúrufegurð svo að hún
sé ekki eyðilögð fyrir okkur? Ekki
trúir Garri því. Og hvað er þá einn
túkall af hverjum plastpoka sem
við tökum með okkur úr búðun-
um? Og það jafnt þó að búð í
kröggum fái þá kannski annan
túkall á móti og rikLskassinn
fimmtu krónuna í söluskatt eins og
lög munu gera ráð fyrir?
Nei, hér verður að hugsa stórt og
láta ættjörðina hafa sitt. Þess
vegna hvetur Garri verslanir ein-
dregið til að halda sitt strik með
plastpokagjaldið. Það veitir ekki
af því. Garri.
VITTOG BREITT

Landið málað rautt
Áinundi Ámundason er hæfi-
leikaríkasti leikstjóri landsins.
Uppsetningar hans eru einkar hug-
ntyndaríkar og hann slær öll að-
sóknarmet þegar hann ferðast með
verk sín um landið, hvort sem þar
er á ferð dönsk stelpa að sápa
kroppinn sinn í bala uppi á sviði
félagsheimilanna eða stjórnmála-
garpur að spyrja hver eigi landið.
Svör hafa ekki fengist.
Nú hefur Ámundi viðað að sér í
enn nýja sýningu og leggur upp
með hana á morgun. Balinn er
skilinn eftir heima og unnið e^ að
smíði leikmyndar, sem saman-
stendur af tveim ræðustólum úr
rauðum vínviði, hreinum. Ljósa-
meistari sýningarinnar tendrar sól-
ir og rauðar eldglæringar munu
leika um öll þau byggðarlög sem
Ámundi leggur leið sína um með
sýninguna.
Leikendur í uppsetningu
Ámunda eru engir nýliðar á sviði
og munu áreiðanlega taka sig
sköruglega út í rauðu vínviðar-
ræðustólunum.
Stórkostleg sviðsetning
Láti einhver sér detta í hug að
hér sé verið að grínast skal tekið
fram að hér er verið að skrifa af
römmustu alvöru.
Alþýðublaðið hefur verið dug-
legt að fá spaklega pistla að láni úr
Tímanum, og er því það ekki of
gott. En nú ætlar Tíminn sér þá
nýlundu að birta klausu úr Alþýðu-
blaðinu og hana ekki af verri
endanum.
Fyrirsögn á forsíðu Alþýðu-
blaðsins:
„Fundarherferð Jóns Baldvins og
Ólafs Ragnars hefst nk. föstudag:
RAUÐAR SÓLIR OG BLYS“
Fréttin: „Fundarherferð for-
manna Alþýðuflokkanna (svo !!!)
sem ber heitið „Á rauðu ljósi“ mun
Ámundi tendrar eldglæringamar.

jU
Jón Baldvin Ólafur Ragnar
Baðaðir rauðum Ijósum ■ vínrauð-
um ræðustólum.
bera nafn með rentu. Fyrir fyrsta
fundinn sem haldinn verður nk.
föstudag á ísafirði, verður rauðum
sólum skotið á loft og rauð blys
tendruð kringum bæinn til að
minna á fundinn. Þá er verið að
sérsmíða tvö ræðupúlt fyrir for-
mennina sem fylgja munu ræðu-
mönnunum á ferðalagi þeirra um
landið, og eru púltin úr vínrauðum
viði.
Fundarherferð þeirra Jóns
Baldvins Hannibalssonar for-
manns Alþýðuflokksins og Ólafs
Ragnars Grímssonar formanns Al-
þýðubandalagsins hefst nk. föstu-
dag þ. 14. janúar með fundi í
Alþýðuhúsinu á ísafirði kl. 20.30.
Tveir fundir verða haldnir sömu
helgi til vibótar á laugardeginum á
Akranesi og á sunnudeginum á
Selfossi.
Ámundi Ámundason sem skipu-
leggur fundarherferð formann-
anna, hefur haft í mörgu að snúast
fyrir ferðina. Að sögn Ámunda
mun ráðgert að skjóta rauðum
sólum á loft og tendra rauð blys á
þeim stöðum sem fundir með for-
mönnum A-flokkanna verða
haldnir. „Með þessum hætti viljum
við lýsa bæina rauða fyrir fundina,
og minna á yfirskrift fundarher-
ferðarinnar Á rauðu ljósi,“ segir
Ámundi við Alþýðublaðið.
Þrír húsasmiðir (???) hjá TM-
húsgögnum vinna nú að því að
leggja síðustu hönd á tvo ræðustóla
úrvínrauðum viði, en formennimir
munu standa í sitthvoru púltinu á
sviðinu er þeir flytja ræður sínar og
svara fyrirspurnum. Þá er ráðgert
að tveir menn stjórni spumingum
úr sal og haldi uppi spurningaregni
á formennina tvo.“
Skrautiegar
eldglæringar
Við þetta er litlu að bæta. Það er
greinilegt að Ámundi hefur lagt sig
allan fram um að gera uppsetningu
sína á „Á rauðu ljósi" sem vegleg-
asta úr garði. Talsverð forkynning
hefur verið á framtakinu og nokk-
uð fjallað um það í blöðum, þótt
fyrirbærinu hafi ekki áður verið
gerð eins ítarleg og fróðleg skil og
í Alþýðublaðinu í gær.
Menn vænta mikils af höfuðpers-
ónunum í uppsetningu Ámunda,
enda eru þar á ferð valinkunnir og
hæfileikaríkir ræðuskörungar sem
áreiðanlega munu taka sig stór-
fenglega út í vínrauðum ræðustól-
um, baðaðir rauðum ljósum af
sólum og blysum og það á eftir að
koma í ljós hve lengi enn Alþýðu-
blaðið þarf að ræða um einn, tvo
eða fleiri Alþýðuflokka. OÓ