Tíminn - 02.08.1989, Blaðsíða 5

Miövikudagur 2. ágúst 1989
Tíminn 5
Framkvæmdastjóri Kaupmannasamtakanna um ástandið í versluninni:
Áframhald samdráttar
fram á mitt næsta ár
„Það er sýnt að verulegur samdráttur er í versluninni. í
ofanálag sitja menn uppi með sumarvörur sem ekki hafa
passað í rigningunni og hafa þar af leiðandi þurft að lækka
verðið og reyna að losna við þær á útsölum. Menn eru í harðri
samkeppni. Það er minna um peninga og færri sem vilja
kaupa og harðara barist um viðskiptavinina.“ Tíminn ræddi
við Magnús Finnsson framkvæmdastj. Kaupmannasamtak-
anna um stöðuna hjá versluninni og ástæður fyrir þeim
aragrúa útsala sem svo áberandi eru á götum Reykjavíkur um
þessar mundir, miklu fyrr en venjulega, sem og gífurlegan
samdrátt í almennum vöruinnflutningi.
í mikilli kreppu
„Við erum í mikilli kreppu, sem
virðist ætla að taka lengri tíma en
t.d. árið 1968. Ég er viss um að við
erum enn ekki komin með kaup-
máttinn niður í það sem hann verður
minnstur. Mér þykir sýnt að það
eiga eftir að verða miklar verðhækk-
anir, en launahækkanir tæpast fyrir-
sjáanlegar og þar á ofan eru menn
að tala um skattahækkanir. Ég sé
fyrir mér áframhaldandi samdrátt í
sölu a.m.k. fram á mitt næsta ár,“
sagði Magnús.
Verða þá ekki ýmsir sem ekki lifa
þá kreppu af?
„Það er alveg fyrirsjáanlegt. Við
sjáum m.a. þann mikla fjölda fyrir-
tækja sem hafa leiðst út í gjaldþrot
og þeim fer varla fækkandi. Það má
búast við verulegri grisjun.
Illtíefni
Nei, kaupmenn eru áreiðanlega
ekki öfundsverðir þessa dagana -
sérstaklega ekki í matvörunni. Ég
veit ekki um nokkra matvöruverslun
sem rekin er með einhverjum hagn-
aði. Þar er illt í efni“. Þótt fólk geti
líklega hvað síst hætt að kaupa í
matinn segir Magnús samt samdrátt
í þeirri grein. Bæði kaupi fólk minna
og nýti sér betur allskonar tilboð og
útsölur, t.d. á kjöti, sem dragi þá úr
annarri sölu.
Leiðin niður á við?
„Er nokkur verslunargrein nema
á einni leið - niður á við? Mér sýnist
það a.m.k. af því sem ég hef heyrt,“
sagði Ragnar Guðmundsson kaup-
maður við Laugaveginn sem er for-
maður í félagsskap vefnaðarvöru-
kaupmanna, er Tíminn ræddi við
hann ástæður og afleiðingar sam-
dráttar í sölu og að útsölur byrja nú
langt fyrir verslunarmannahelgi, en
ekki að henni afstaðinni eins og
lengst af hefur tíðkast.
Ekki einungis veðrið
„Já, þessar útsölur eru óskaplega
áberandi núna og mjög óvenjulegt
hvað þær byrja snemma. Maður
verður alveg undrandi að sjá boðinn
upp á 50% til 60% og allt upp í 80%
afsláttur - það hlýtur að vera eitt-
hvað bogið við svoleiðis hluti.
Menn virðast hafa keypt of mikið
af sumarfatnaði og sumarið er búið.
Eini möguleikinn er því að reyna að
losna við þetta fyrir verslunar-
mannahelgina, því eftir það er engin
sala sem kallast getur sumarsala þótt
eitthvað kunni að reytast út fyrir
sólarlandaferðirnar. “
Þótt veðrið eigi þarna hlut að máli
sagði Ragnar það þó ekki einhlítt.
Hann hefur einnig haft spurnir af
samdrætti og minnkandi sölu á
sumarfatnaði á Akureyri, sem varla
verður skrifað á kostnað sólarleysis
- en þó kannski að hluta á kostnað
sólarinnar? Frá Akureyri hefur
Ragnar nefnilega einnig frétt að sala
á peysum hafi dottið þar alveg niður
í sumar - en á hinn bóginn eru það
peysurnar sem hvað best hafa selst
hjá Ragnari sjálfum við Laugaveg-
inn. Á hinn bóginn sagðist hann
heppinn að hafa ekki keypt mjög
mikið af sumarfatnaði að þessu
sinni.
Færri í innkaupaferðum
Samdráttur í sölu telur Ragnar
trúlegast að sé fyrst og fremst vegna
þess að fólk hafi stórum minna milli
handanna. Það horfi greinilega
meira í aurinn og virðist minna á
ferli í innkaupum.
Þá bætir það ekki úr skák hjá
Laugavegskaupmönnum að fleiri og
fleiri nenna ekki orðið að lábba
Laugaveginn. „Það er svo ríkt í
íslendingum að þeir þurfa helst að
geta keyrt inn í búðina,“ sagði
Ragnar. Bílana vantar síður en svo
á Laugaveginn en þeir geta ekki
stoppað þar við búðardyrnar. Gang-
andi umferð á Laugaveginum segir
hann hins vegar hafa stórminnkað,
því miður.
Um framhaldið sagði Ragnar
m.a.: „Mér sýnist á öllu að menn
muni fara varlega í innkaupin á
næstunni. Það má þó líka passa sig
á að vera ekki of aðhaldssamur á því
sviði. Það er nú t.d. einu sinni svo
að alltaf höldum við jól hvernig sem
ástandið er.“ -HEI
Skógræktarfélag Islands 60 ára
á næsta ári:
Safnað meðal
ferðamanna
Settir hafa verið upp söfnunar-
baukar á 30 stöðum víðsvegar um
IttVifOUtmilNttlMS

HHÞ THl WOIUO 10
(OttMCti *<**
Einn söfnunarbaukanna sem settir
hafa verið upp til að safna fé til
uppgræðslu meðal erlendra ferða-
manna. Tímamynd: Árni Bjaraa
land til að safna meðal erlendra
ferðamanna til ræktunar land-
græðsluskóga. Þetta er liður í miklu
átaki sem Skógræktarfélag íslands,
Landgræðsla ríkisins, Skógrækt
ríkisins og landbúnaðarráðuneytið
eru nú að undirbúa fyrir næsta ár í
tilefni 60 ára afmælis Skógræktarfé-
lags íslands. f tilefni af afmælinu er
ráðgert að gróðursetja allt að tvær
milljónir trjáplantna í gróðursnautt
en friðað land.
Hugmyndin að söfnunarbaukun-
um var þróuð með ýmsum aðilum
ferðaþjónustunnar. Baukunum hef-
ur verið komið fyrir á ferðamanna-
stöðum og er þeim ætlað að standa
út næsta ár. í sumar fæst því reynsla
sem mun nýtast næsta sumar, á
sjálfu átaksárinu.
Þetta er fyrsta tilraunin hér á landi
til að safna til uppgræðslu landsins
meðal erlendra manna, en slíkt hef-
ur verið gert erlendis með góðum
árangri.
í fréttatilkynningu segir að ef
söfnunin gangi vel meðal erlendra
ferðamanna þá megi vel reyna að fá
erlenda þjóðhöfðingja og önnur
stórmenni sem koma til landsins til
að gefa til skógræktar í tilefni heim-
sóknar sinnar. Skógarlundir eða
skógarhlutar yrðu síðan nefndir eftir
þeim eða löndum þeirra.
Búnaðarbanki fslands kostaði
gerð baukanna, sem voru framleidd-
ir hjá Sviðsmyndum h.f. SSH
Fjöldi manns kom og virti fyrir sér þessa glæsilegu bíla.
Fornbílar á ferð um landið
Texti og myndir: Ægir Þórðarson,
Helllssandi
Fornbílaklúbbur fslands renndi
í hlað hér á Hellissandi s.l. föstu-
dagskvöld. Klúbburinn er í lengstu
ferð sinni í sumar, en hún hófst á
Akranesi. Leiðin lá um Borgarnes,
fyrir jökul og héðan var haldið inn
nes, um Búðardal í Staðarskála.
Þá lýkur skipulagðri ferð á
sunnudagskvöld, en flestir munu
halda þaðan til Reykjavíkur. Far-
arstjórinn, Kristinn Snæland, tjáði
fréttaritara að elsti bíll ferðarinnar
væri Ford A árgerð 1930, en sá
yngsti Ford skutbíll árgerð 1967.
Meðal bílanna er kranabíll,
Chevrolet árgerð 1938 en sá bíll
var rútubíll hjá Bifreiðastöð
Steindórs fram um 1950, er honum
var breytt í kranabíl. Þá má nefna
glæsilega fólksbíla frá og um og
eftir stríð. Einn maður, Ársæll
Árnason, á þrjá merkilega og fal-
lega fólksbíla í þessari ferð: Hud-
son 1947, Ford 1949 og Oldsmobile
1955. Það er ánægjulegt að fá
svona góða gesti með lifandi sýn-
ingu forvitnilegra forngripa.
Orkustofnun:
Að loknu Skaftárhlaupi
Nýafstaðið hlaup í Skaftá var af
meðalstærð og líktist að flestu leyti
hlaupi frá í nóvember 1986. í því
hlaupi varð hámarksrennsli um 1300
rúmmetrar á sekúndu og heildar-
vatnsmagn um 250 gígalítrar, sam-
kvæmt upplýsingum sem Orkustofn-
un hefur sent frá sér. Ekki liggja
fyrir endanlegar niðurstöður mæl-
inga á síðasta hlaupi en flest bendir
til þess að rennslið hafi verið ívið
minna nú en heildarvatnsmagn aftur
á móti heldur meira en 1986. All-
nokkuð vantaði upp á að síðasta
hlaupið næði hlaupinu frá 1984 en
það er stærsta hlaup fram að þessu.
Skaftárhlaup, eins og nú þekkjast,
hófust árið 1955, en heimildir eru af
hlaupum í Skaftá fyrr á öldinni.
Orsök hlaupanna eru þau að jarðhiti
bræðir jökulinn og safnar vatni í
svokallaða katla. Þessir katlar eru
tveir og hleypur vatn úr þeim á
tæplega tveggja og hálfs árs fresti.
Hlaup verða því á rúmlega árs
millibili. Fram til þessa hefur ekki
orðið hlaup í báðum kötlunum sam-
tímis, en ekkert virðist því til fyrir-
stöðu að svo geti farið. Ef það gerist
má búast við allmiklu meira rennsli
en í liðnum hlaupum. EÓ