Tíminn - 11.05.1990, Page 2
---fyosttJdagur-í'Kmaí-1990
2 tnViírin
Stefnt er að því að Atvinnutryggingarsjóður ijúki verkefni sínu í næsta mánuði:
Skuldbreytir
8 milljörðum
Atvinnutryggingarsjóður útflutningsgreina hafði í byrjun apríl-
mánaðar skuldbreytt um 6,3 milljörðum króna. Gunnar Hilmars-
son framkvæmdastjóri sjóðsins telur, að þegar búið verður að
afgreiða þau erindi, sem nú liggja fýrir sjóðnum, verði upphæð-
in komin upp í átta milljarða. Sjóðurinn mun að öllum líkindum
Ijúka því verkefni, sem honum var ætlað að sinna, í byrjun
næsta mánaðar.
Gunnar telur engan vafa leika á, að
Atvinnutryggingarsjóðurinn eigi
mikinn þátt í bættri stöðu útflutn-
ingsatvinnuveganna. Hann segir, að
betri ytri aðstæður og skuldbreyting í
gegnum Atvinnutryggingarsjóð geri
það að verkum, að útflutningsfyrir-
tæki geti nú farið að borga niður
skuldir. Hefði skuldbreyting ekki
komið til, hefði bati í rekstri fyrir-
tækjanna í mörgum tilfellum farið í
að borga dráttarvexti af mjög óhag-
stæðum lánum.
„Ef við fáum ekki yfir okkur efna-
hagsstjóm, eins og var hér á ámnum
1987-1988, tel ég, að þessi fyrirtæki
eigi að geta plumað sig, ef svo má að
orði komast,“ sagði Gunnar. „Það er
alveg á hreinu, að batinn hefði ekki
nýst fyrjrtækjunum, ef veltuíjárstaða
þeirra hefði verið neikvæð upp á tugi
eða hundruð milljóna. Það sem hefúr
leikið þau einna verst er erfið lána-
staða, þ.e. lán til of skamms tíma
með of háum vöxtum.
Menn verða hins vegar að átta sig á,
að í öllum útlánum er fólgin áhætta.
Áhættan er ekkert minni hjá okkur en
hjá bönkum eða öðram sjóðum."
Gunnar sagðist ekki hafa heyrt
gagnrýni ffá aðilum innan sjávarút-
vegsins á Atvinnutryggingarsjóðinn.
Gagnrýnin kæmi ffá stjómmála-
mönnum og einstaka stofhunum utan
sjávarútvegsins, sem sjái sér pólitísk-
an hag í að hafa ill orð um sjóðinn.
Gunnar sagði sjóðinn ekki veita fyr-
irtækjum úrlausn nema einu sinni og
því væri ckki um það að ræða, að
menn væra að gera út á sjóðakerfið,
eins og sumir vilja orða starf At-
vinnutryggingarsjóðs. - EÓ
Gunnar Hilmarsson.
Yasser Arafat. Steingrímur Hermannsson
Steingrímur Hermannsson, forsætisráðherra
vísar gagnrýni ísraelsmanna á bug:
Heimsækir Túnis
samkvæmt áætlun
Norræn ráðstefna um andlegan og félagslegan stuðning við krabbameinssjúklinga:
100 þús. fá krabba-
mein á hverju ári
Yehil Yativ sendiherra ísraels á ís-
landi, sem hefur aðsetur í Stokk-
hólmi, hringdi í Jón Baldvin Hanni-
balsson utanríkisráðherra á sl.
þriðjudag og bar honum mótmæli
stjómvalda í ísrael vegna fyrirhug-
aðrar heimsóknar Steingrims Her-
mannssonar forsætisráðherra til Tún-
is, þar sem forsætisráðherra mun
hitta Yasser Arafat að máli. í hádeg-
isfféttum ríkisútvarpsins í gær var
haft eftir talsmanni Israelstjómar, að
heimsókn Steingrims til Túnis gæti
spillt fyrir ffiðaramleitunum í deil-
unni fyrir botni Miðjarðarhafs. Stein-
grimur Hermannsson hefur vísað
þessari gagnrýni á bug og bendir á,
að ef Israelsmenn hafí áhyggjur af
ffamgangi ffiðaramleitana, væri
vænlegra fyrir þá, að sýna viðleitni
gagnvart þeim tillögum, sem þegar
liggja fyrir, heldur en að gagnrýna
það, við hverja hann talar. Afstaða ís-
lensku ríkisstjómarinnar hafi til deil-
í umfjöllun Tímans í gær um
nagladekk var ranglega sagt, að
með reglugerð, sem tekur gildi 1.
júlí næstkomandi, verði tími nagla-
dekkjanna ffamvegis ffá 15. októ-
ber til 15. apríl. Hið rétta er, að sá
tími, sem nagladekk mega vera
undir bílum hér á landi, er ffá 1.
október til 15. apríl.
unnar hafi alltaf verið ljós og hún
hafi ekki breyst, þótt hann ákveði að
tala við Arafat.
Áformað er, að Steingrímur fari til
Túnis á morgun, laugardag.
Mikið krapaflóð féll á Bíldudal í gær-
morgun og olli það talsverðum
skemmdum í plássinu. Mikil hlýindi
hafa verið að undanfomu, sennilega
hefúr uppsafhað leysingarvatn brotið
sér leið til sjávar og hrifið með sér krap
ogaur.
Það var um fimmleytið í gærmoigun,
sem krapaflóðið féll. Það átti sér upptök
1 gili fyrir ofan bæinn, líklega vegna
þess snjóhengja fór af stað mjög ofar-
lega 1 gilinu með þeim afleiðingum, að
uppsafhað leysingavatn raddist ffam.
Flóðið ruddist sömu leið og snjóflóð,
sem féll fyrir nokkrum árum og tók
með sér fjárhús. Krapaflóðið rann eftir
lækjarfarvegi, sem liggur í gegnum mitt
plássið.
Á hvetju ári fá 100 þúsund manns á Norð-
urlöndunum krabbamein, þar af um 700
böm og em nú um 500 þúsund manns á lífi
í þessum fimm löndum, sem hafa fengið
krabbamein. Um það bil helmingur þeirra
hefhr fengið bót meina sinna, en aðrir hafa
krabbameinssjúkdóma á mismunandi stigi.
Andlegur og félagslegur stuðningur við
krabbameinssjúklinga á Norðurlöndum
var umræðuefiti ráðstefnu, sem haldin var i
Vasa í Finnlandi dagana 3. til 5. maí.
Að sögn Lilju Þormar hjúkrunarfræðings
greinast á lslandi um 900 krabbameins-
sjúklingar á hveiju ári og fjölgar þeim ár-
lega um 1,4%. Samkvæmt krabbameins-
skrá í árslok 1988, hafa á íslandi um 4654
einstaklingar fengið krabbamein og um
helmingur þeirra hefúr lifað í fimm ár eða
lengur, en oft er miðað við þann árafjölda,
þegar rætt er um, að sjúkdómurinn sé
íæknaður.
Lilja sagði, að eitt aðal markmiðið með
ráðstefnunni hafi verið að gera grein fýrir
stöðu krabbameinsmála á Norðurlöndun-
um. Ráðstefnan var skipulögð af norrænu
krabbameinsfélögunum og stjóm Nor-
rænnar framkvæmdaáætlunar gegn
Þetta var heljarmikið flóð og vöknuðu
margir íbúar við gauraganginn. Þvi
fylgdi mikill vatnselgur, sem flutti með
sér aur og gijót, með þeim afleiðingum,
að öll ræsi stifluðust svo vatnselgurinn
streymdi óhindrað um kaupúinið. Tals-
verðar skemmdir urðu, m.a á hafhar-
veginum og hálfköraðu afgreiðsluplani
fyrir bensín og olíu, en þar hreif flóðið
með sér uppfyllingu, sem dreifðist um
garða í nágrenninu. Eitthvað var um
það, að vatn læki inn í kjallara, en það
var þó ekki mikið. Þá reif flóðið niður
staurastæður frá Orkubúi Vestfjarða og
rafmangslaust varð um tíma.
Jón Ingfrnarsson, íbúi á Bíldudal,
sagði, að þetta hefði komið flestum á
óvart. ,T»að er búið að vera mjög snjó-
krabbameini, sem starfar á vegum Nor-
rænu ráðherranefndarinnar. Komið hafði í
ljós, að litið var í raun vitað um félagsleg-
an og andlegan stuðning við krabbameins-
sjúklinga í löndunum og var því ákveðið
að boða til þessarar ráðstefhu til að að
kynnast þessum málum betur. Önnur ráð-
stefha á sama sviði verður haldin í haust,
en þá verður athyglinni beint meir að rann-
sókn þessara mála, hvað hefúr verið rann-
sakað og hvað þarf að rannsaka.
I firéttatilkynningu frá þeim er sóttu ráð-
stefnuna segir, að andlegur og félagslegur
stuðningur við krabbameinssjúklinga varði
öll stig sjúkdómsins frá greiningu til loka-
stigs, þ.á.m. kreppumeðferð og endurhæf-
ingu. Þessi stuðningur miðar að því að
auka lífsgæði sjúklinganna og aðstandenda
þeirra, eins og ffekast er unnt. Sjúklingur-
inn sem manncskja, ekki einungis krabba-
meinsæxlið, þarf að njóta óskiptrar athygli
og umönnunar.
Þátttakendur á ráðstefnunni Iögðu áherslu
á, að allir þeir, sem þjást af erfiðum og
langvinnum sjúkdómum, þurfi á andlegum
og félagslegum stuðningi að halda. í frétta-
tilkynningunni segir, að þetta hafi það í för
létt í vetur, alla vega óvenjulítið miðað
við snjóþyngslin hér í kringum okkur.
Ég átti því alls ekki von á neinu slíku,“
sagði Jón, er blaðið hafði samband við
hann.
Annars hefúr lítið verið um slík krapa-
flóð á norðanverðum Vestfjörðum.
Knstján Jónsson hjá vegagerðinni á
ísafirði sagði, að lítið hafi rignt, þess
vegna hafi lítið tjón orðið vegna slíkra
flóða. Vegir hafa hins vegar skemmst af
völdum leysingarvatns, en vegna mik-
illa snjóþyngsla hafa ræsi stiflast af
klaka og vatn flætt yfir vegi. Vegir á
Vestfjörðum era töluvert illa famir eftir
veturinn og snjóþyngslin, og era erfiðir
yfirferða fyrir bragðið. Víða er þvi búið
að setja þungatakmarkanir. -hs.
með sér, að brýnt sé að breyta áherslum í
starfi heilbrigðisstétta þannig, að meiri
gaumur er gefinn að sálrænum og félags-
legum þörfum sjúklingsins og nauðsynlegt
er að samhæfa þá aðhlynningu nútíma
lækningum. —ABÓ
Akureyri:
Veiturnar
sameinaöar
Frá og með 1, ágúst næstkom-
andi veröur starfsemi Hita-
veitu Akureyrar og Vatnsveitu
Akureyrar samræmd á þann
hátt, aö stjórnun og starfs-
mannahald verður sameinað
og húsnæði og tækjakostur
nýttur sameiginlega fyrir bæöi
fyrirtækin, Fyrirtækin munu
þó áfram hafa sjálfstæöan
fjárhag. Forstöðumaöur þessa
sameinaöa fyrirtækis verður
Franz Árnasun hitaveitustjóri.
Tiliaga um breytinguna kem-
ur frá stjórn veitustufnan-
anna, og var saroþykkt í bæj-
arráði nýverið.
Franz Árnason hitaveitn-
stjöri segir, að megln mark-
miðið með sameiningunni sé
að ná fram aukinni hagræö-
ingu í rekstri með aukinni
saronýtingu húsakosts, inann-
afla og tækja. Franz segir, að
1987 hafi verlð gerð samþykkt
þess efnis, að hugað verði að
sameinlngu veitna bæjarins I
róleghcltum. Nú hafi vatn-
sveitustjóri sagt upp stftrfum
og því hafi tækifærið veriö
gripið. öppsagnir starfs-
manna eru ekki fyrirhugaöar
tii að byrja með, en hins vegar
verður ekki ráðið í stöður sem
losna. Mesta hagræðingin
næst hins vegar I samnýtingu
húsnæöis og tækja. Franz seg-
ir ekká tímabært að nefna
neinar tiilur um hve mildð
mál séu í athugun, og skirist
nánar, þegar nær liður sam-
einingunni. hiá-akureyri
Miklar leysingar á Bíldudal:
Krapaflóð skemmdi
mannvirki í bænum