Tíminn - 18.10.1990, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Fimmtudagur 18. október 1990
ÚTLÖND
Forseti Tékkóslóvakíu, Vaclav Havel, vék vamarmálaráðherra
landsins úr embætti í gær. Havei bar þó um leiö lof á vamarmála-
ráðherrann, Mirosiav Vacek, fyrir að hafa aidrei leyft að hemum
væri beitt gegn almenningi í landinu, þrátt fyrir þrýsting frá
kommúnistastjóminni fyrrverandi.
í yfirlýsingu frá skrifstofu forsetans var engin skýring gefin á
brottvikningunni.
Havel hrósaði Vacek fyrir að hafa
aidrei leyft að hemum væri sigað á
almenning, hafa farið trúverðug-
lega að ðllum skipunum og beitt
sér iyrir grundvailarbreytingum á
hemum.
Vacek hafði verið yfirmaður hers-
ins í tvö ár, þegar kommúnista-
stjórainni var steypt af stóli í nóv-
ember sl.
Uppsögn hans varð sex dögum
eftir að tugir þúsunda manna
höfðu krafist þess að Kommún-
istaflokkurinn yrði bannaður og
meðlimum hans vísað af þingi,
Þetta voru hörðustu mótmæli,
sem átt hafa sér stað í Tékkóslóv-
akíu síðan í kosningunum í júní.
Havel stofnaði nefnd í síðasta
mánuði til að kanna hvort ásakan-
ir stúdenta og fyrrum liðsforingja
í heraum, um að herinn hefði á sl.
ári ráðgert að blanda sér inn í og
bæla niður mótmælaaðgerðir
Tékka á sl. ári, ættu við rök að
styðjast.
Havel hefur margsinnis varið
Vacel, þegar hann hefur orðið fyr-
ir gagnrýni.
Havel hefur látiö undan
þrýstíngi um að losa sig við
meðlimi Kommúnistaflokksins
úr aeðri embættum.
Tékkóslóvakía:
UauAl v>Akur MSWIÍSWm
IIHVVI ■ VVllil VHI ■■«■■
málaráöherra sinn
Sovétríkin:
Fjárlaga-
smiður
segir af sér
Annar af höfundum róttækrar
áætlunar um að markaðsvæða
efnahag Sovétríkjanna á 500 dög-
um, sagði í gær af sér sem varafor-
sætisráðherra Rússneska lýðveld-
isins, samkvæmt frétt frá Tass
fréttastofunni.
Grigory Yavlinsky sagðist segja af
sér vegna þess að það væri óraun-
hæft að vona að Rússneska lýðveld-
ið gæti haldið sig við þessa róttæku
áætlun, ef miðnefnd Sovétríkjanna
samþykkti hógværari áætlun sem
Gorbatsjov hefur lagt fram.
Hann tilkynnti þessa ákvörðun
sína sameinuðu þingi lýðveldisins.
Ekki er vitað hvort þingið hafi tek-
ið afsögn hans til greina.
Síðastliðið sumar vann hann að
samningu 500-daga áætlunar um
að breyta sovésku efnahagskerfi yf-
ir í markaðsbúskap f samvinnu við
Stanislav Shatalin, sem er meðlim-
ur íÆðsta ráði Sovétríkjanna.
Áætlunin, sem gengur undir nafn-
inu Shatalin-áætlunin, var önnur
tveggja tillagna sem bornar voru
upp á þinginu varðandi uppstokk-
un sovésks efnahagslífs. Hin, þar
sem mun hægar var farið í sakirn-
ar, var lögð fram af forsætisráð-
herra Sovétrfkjanna, Nikolai
Ryzhkov.
Sovéska þingið gat ekki komist að
niðurstöðu um hvora áætlunina
skyldi velja, þrátt fyrir margra
vikna þref, og var því Mikhail Gor-
batsjov beðinn um að koma fram
með málamiðlunartillögu.
AMNESTYVIKA:
ASKORUN TIL YFIRVALDA
í SÝRLANDI, ÍRAN OG LÝBÍU
Munif Mulhim er 40 ára verkfræð-
ingur. Hann Iauk verkfræðinámi
sínu við háskólann í Damaskus og
hefur unnið í verkfræðideild sýr-
lenska hersins, auk þess að vinna í
verksmiðju. Hann fór í felur af
stjómmálaástæðum. Þegar hann
var handtekinn árið 1981 var hann
virkur í hinum bannaða kommún-
istafiokki, PCA. Síðan þá hefur
hann verið í haldi án dóms og laga
og hefur hann einnig sætt pynting-
um.
Hundruð félaga í PCA hafa verið
handteknir við ólíkar aðstæður síð-
an 1981. Flestir þeirra eru í algjörri
einangrun og án þess að réttað hafi
verið yfir þeim. Bróðir Munif Mul-
him og kona hans voru handtekin
1987.
Munif Mulhim var gerður að sam-
viskufanga Amnesty árið 1982.
Hann situr í herfangelsinu í Tadm-
ur. Amnesty hefur komist að því að
hann þjáist af sjúkdómi og hefur því
farið þess á leit við sýrlensk yfirvöld
að hann fái læknisaðstoð. Ekkert
svar hefur borist.
Vinsamlegast skrifið kurteislegt
bréf og farið fram á að hann verði
tafarlaust og skilyrðislaust látinn
laus. Skrifið til:
His Excellency
Khaled al-Ansari
Minister of Justice
Nasr Street
Damaskus
Syrian Arab Republic
Þann 6. aprfi 1983 var rithöfundur-
inn og þýðandinn Mariam Firouz
handtekin vegna stjórnmálaþátt-
töku sinnar og hefur setið í fangelsi
síðan þá. Hún er á áttræðisaldri.
Mariam Firouz var handtekin
ásamt tugum annarra, sem stóðu í
fararbroddi íranska kommúnista-
flokksins. Flokkurinn var bannaður
skömmu eftir handtökurnar.
Kommúnistafiokkurinn var sakað-
ur um að hafa í hyggju, í samvinnu
við Sovétríkin, að steypa af stóli
hinni islömsku ríkisstjórn írans.
Leiðtogar flokksins voru pyntaðir og
neyddir til að játa á sig njósnir og
aðra ólöglega starfsemi.
Ríkisstjórn írans hafði þá stefnu að
þagga niður í öllum skoðanaskipt-
um utan klerkastéttarinnar og var
íranski kommúnistaflokkurinn
leystur upp. Þúsundir pólitískra
fanga, þar á meðal mörg hundruð
samviskufangar, voru teknir af lífi í
kjölfar byltingarinnar í íran. Nokkr-
ir hópar gripu til vopna gegn klerka-
stéttinni, en kommúnistaflokkurinn
Styrkir til bifreiðakaupa
Tryggingastofnun ríkisins veitir hreyfihömluðu
fólki styrki til bifreiðakaupa.
Nauðsyn bifreiðar vegna hreyfihömlunar skal
vera ótvíræð.
Umsóknareyðublöð vegna úthlutunar 1991 fást
hjá upplýsinga- og afgreiðsludeildum Trygginga-
stofnunar ríkisins, Laugavegi 114, og hjá um-
boðsmönnum hennar um land allt.
Umsóknarfrestur ertil 1. nóvember.
Tryggingastofnun ríkisins.
studdi Ayatollah Khomeini sem leið-
toga þar til flokkurinn var leystur
upp.
Mariam Firouz var forseti Lýðveld-
issamtaka íranskra kvenna. Hún
skrifaði greinar um bókmenntir og
þýddi fjölda franskra bókmennta-
verka.
Hún sat þrjú ár í varðhaldi, oft í
einangrun, áður en hún var leidd
fýrir islamskan byltingarrétt. Mála-
reksturinn féll ekki að alþjóðlegum
reglum um sanngjörn réttarhöld og
var Mariam dæmd til dauða árið
1986. Dómurinn var síðan mildaður.
Ekki er vitað til fullnustu fyrir hvað
hún var ákærð. Hún hafði engan
rétt til að áfrýja dómsúrskurði og
hún hefur ekki haft aðgang að lög-
fræðingi allan þann tíma sem hún
hefur verið í haldi. Mariam Firouz er
í Evin fangelsinu í Evan. Hún er við
slæma heilsu, þjáist af gigt og er
hjartveik.
Vinsamlegast skrifið kurteisleg bréf
og farið fram á að hún verði tafar-
laust látin laus. Skrifið til:
His Excellency
Hojatoieslam AIi Akbar Hashemi
Rafsanjani
President of the Islamic Republic
of Iran
The Presidency, Palestine Avenue
Azerbajian Intersection
Tehran
Iran
Rashid ‘Abdul-Hamid al Urfia, dr.
‘Umar al-Turbi og Muhammad Bas-
hir al-Majrsi eru meðal hundruða
pólitískra fanga sem hafðir eru í
haldi án dóms og laga í Lýbíu.
Rashid ‘Abdul-Hamid al-Urfia er 31
árs gamall lögfræðingur og var
hann við störf í stórmarkaði þegar
hann var handtekinn í febrúar 1982.
Hann er talinn tilheyra trúarhópi
sem er gagnrýninn á stjórnvöld.
Hann var handtekinn ásamt 20 öðr-
um, sem allir fengu sakaruppgjöf
1988.
Dr. ‘Umran Umar al-Turbi er 40 ára
tannlæknir, sem var handtekinn í
janúar 1984. í heil fjögur ár voru
engar heimsóknir leyfðar til hans í
fangelsið. Hann er giftur og á tvö
börn. Þegar hann var handtekinn
var hann yfirmaður tannlæknastofu
í Benghazi. Hann er grunaður um
að tilheyra hópi stjórnarandstæð-
inga.
Muhammad Bashir al-Majirisi er
34 ára verkfræðingur, sem handtek-
inn var í janúar 1989. Hann hefur
síðan þá verið í einangrun og veit
enginn hvar hann er hafður í haldi.
Hann var handtekinn ásamt stórum
hópi manna, sem handteknir voru
vegna trúarskoðana sinna. Hann er
sjálfur ekki þekktur fyrir að tilheyra
pólitískt eða trúarlega virkum hópi.
Engar sakargiftir eru þekktar á
hendur honum.
Enginn þessara þriggja manna hef-
ur fengið formlega ákæru eða verið
leiddur fyrir rétt. Þeir hafa auk þessa
enga möguleika haft á lögfræðiað-
stoð. Engar skýringar hafa verið
gefnar fýrir því hvers vegna þeir
tveir fýrstnefndu fengu ekki sakar-
uppgjöf við fjöldasakaruppgjöfina
1988.
Vinsamlegast skrifið kurteisleg bréf
og farið fram á að þeir verði tafar-
laust og skilyrðislaust látnir lausir.
Skrifið til:
His Excellency
Colonel Mu’ammar al-Gaddafi
Leader of the Revolution
Tripoli
Great Socialist People’s Libyan Ar-
ab Jamahiriya
(Lýbía)
Jerúsalem — Leiðtogar
Palestínumann neita að hitta
Hurd, utanríkisráðherra Bret-
lands, og saka hann um að hafa
Túnis — Arabarlkin, sem nú
eru klofin vegna Persaflóadeil-
unnar, hafa sameinast á fundi til
Moskva — Vamarmálaráð-
herra Bandaríkjanna lenti í haröri
Spumingahríð frá sovéskri þing-
nefnd um varnar- og öryggismál.
andmælt stofnun rlkis Palestinu-
manna.
að ræða morðin á Musterishæö.
Kaíró — Kröftugir skriðdrekar,
sem ganga undir nafninu „Dolly
Parton“ og eru í eigu Iraka, gætu
komið andstæðingum Iraka ílli-
lega á óvart ef til átaka kemur.
Moskva — Ungur sovéskur
liðsforingi, sem gerði tilraun til að
myrða Brésnev árið 1969, var
lýstur geðveikur og haldið í ein-
angrun f 19 ár.
Amman — Leiðtogar Palest- Moskva — Enn ein áætlunin PÓIIand — Samstöðuleiðtog-
Inumanna segja það koma til um að reyna að hressa upp á inn Lech Walesa kveðst munu
greina aö PLO veiti aröbum á efnahag Sovétrlkjanna hefur nú brjóta niður alla andstöðu gegn
herteknu svæðunum heimild til iitið dagsins Ijós. Aðalmarkmið breytingum i Póllandi, enbiðlartil
að beita vopnum gegn herjum hennar er að reyna að binda menntamanna um að þeir hætti
ísraela ef Sameinuðu þjóðirnar enda á matvælaskort og treystir að gagnrýna forsetaffamboð
geri ekkert þeim til vemdar. hún aðallega á erlenda hjálp. hans.