Tíminn - 09.04.1991, Blaðsíða 6
6 Tíminn
Þriðjudagur 9. a ríl 1991
Tímifiri
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdasfjóri:
Ritstjórar:
Aðstoðarritstjóri:
Fréttastjórar:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gíslason
Oddur Ólafsson
Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrimsson
Steingrímur Gísiason
SkrifstofurLyngháls 9,110 Reykjavík. Sími: 686300.
Auglýsingasíml: 680001. Kvöldsimar Áskrift og dreifing 686300,
ritstjórn, fréttastjórar 686306, íþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1100,-, verð í lausasölu kr. 100,- og kr. 120,- um
helgar. Grunnverö auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Fyrir kosningar rísa ávallt upp lýðskrumarar sem lofa
skattalækkunum og jafnvel afnámi skatta ýmist af ein-
staklingum eða fyrirtækjum, nema hvorutveggja sé.
Þetta eru þau kosningaloforð sem oftast og mest eru
svikin, enda fylgir sjaldnast með hvernig á að afla tekna
á móti skattalækkunum, eða hvar á að spara í rekstri
þjóðfélagsins, sem öll stjórnmálaöfl vilja samt kenna við
velferð.
Þrír stjórnmálaflokkar hafa nú blásið til herferðar
gegn skattheimtu og er tilgangurinn aðeins einn, að slá
ryki í augu kjósenda og afla sér skyndivinsælda og kjör-
fylgis.
Sjálfstæðisflokkurinn fer fremstur í lýðskruminu og
boðar hinar sívinsælu skattalækkanir og á það að vera
mögulegt í krafti þess að draga úr opinberum umsvif-
um, en hvar á að draga úr velferð eða framkvæmdum er
leyndardómur sem sjálfstæðismenn hafa hljótt um. Það
er annars undarlegt með skattalækkunarstefnu íhalds-
ins, að hún er aldrei virk nema þegar flokkurinn er í
stjórnarandstöðu.
Alþýðuflokkurinn lætur sig ekki muna um að lofa auk-
inni velferð og ómældum ríkisafskiptum en draga samt
úr ríkisumsvifum. Sala á eignum og stofnunum ríkisins
á að koma í stað skattheimtu, en höfuðsparnaðurinn
felst samt í því að leggja niður landbúnað á íslandi. Áð-
ur en orðaleppar hagfræðinnar héldu innreið sína í ís-
lenska pólitík var þetta kallað að pissa í skóinn sinn.
Alþýðubandalagið með sjálfan fjármálaráðherra í
broddi fylkingar er farið að lofa svo gressilegum skatta-
lækkunum í kosningahríðinni, að jafnvel Ásmundur
forseti ASÍ getur ekki orða bundist og varar flokksbræð-
ur sína í Alþýðubandalaginu við slíku ábyrgðarleysi.
Það er ekki hægt að halda bæði og sleppa, jafnvel ekki
þótt kosningar séu í nánd.
Framsóknarflokkurinn tekur ekki þátt í því augljósa
lýðskrumi sem loforð um skattalækkanir eru, og hefur
Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra varað við
slíku. En með því er ekki sagt að framsóknarmenn séu
hlynntir þungri skattabyrði, síður en svo. Leitast er við
að hafa skatta eins lága og mögulegt er, en þeir verða að
duga til að reka velferðarþjóðfélagið og stofnanir þess.
Annars er vá fyrir dyrum.
Stefna Framsóknarflokksins til að bæta lífskjörin, þar
með talið að auka ráðstöfunartekjur einstaklinganna, er
fyrst og fremst að halda verðbólgu niðri og koma á þeim
stöðugleika í efnahagslífinu sem einn getur stuðlað að
bættum efnahag einstaklinganna og þeirra sameigin-
legu stofnana þjóðfélagsins, sem leitast við að tryggja
jöfnuð og vera skjól þeirra sem minna mega sín og allir
leita til þegar á bjátar.
Skynsamleg efnahagsstjórn og stöðugleiki er forsenda
þess að raunverulegar tekjur einstaklinga og fyrirtækja
aukist og er ef til vill meira um vert, eins og málum er
nú háttað, að vernda og verja þann árangur sem náðst
hefur en að hafa uppi stór loforð um skattalækkanir,
sem enginn ætlar svo að standa við.
Framsóknarflokkurinn einn hefur þor til að lofa ekki
meiru en hægt er að standa við og stefna hans í efna-
hagsmálum er sú sem leiðir til enn betri lífskjara en við
njótum nú.
Loforð um skattalækkanir eru ekki annað en innan-
tómt lýðskrum.
%Wíííí$¥íííí:
GARRI
Hægt er að ganga að hvaða gifturn
manni sem er og spyrja: Hvenær
hættirðu að berja konuna þína?
Allir sjá að slíkri sporningu er ekki
þægilegt að svara. Þessiaðferð hef-
ur verið kennd við Richard Nixon,
fyrrverandi Bandaríkjaforseta, en
hann þótti ekki vandur að meðul-
um við pólitíska andstæðinga í
kosningabaráttu. Meðal annars
unnu menn hans það afrek að
skemma fyrir demókrötum með
því að smala saman fjölda gleði-
kvenna og senda þær inn á þing
demókrata þegar George McGovem
sóttist eftir útnefningu. Þessar að-
ferðir Nixöns og manna hans voru
rifjaðar upp í bókum eftir að hann
hafði orðið að segja af sér sem for-
seti. Ekki hafa aðrir stjómmála-
menn á Vestudöndum tekið Nixon
og menn hans sér til fyrirmyndar í
kosningabaráttu í þeim mæli að
það hafi þótt frásagnarvert, enda
eru kl'ósendur f Evrópu alltof
þroskað fólk til að láta slíkar að-
ferðir hafa áhrif á skoðanir sfnar.
Skrif um KGB, sovésku leyniþjón-
ustuna, sýna hins vegar að aðferð-
ir Nixons voru ekki nýjar.
Flokkur án málcfna
Áberandi er eftir kosningabarátt-
una nm síðustu helgi, að sjálfstæð-
ismenn standa uppi málefnalausir,
nú þegar baráttan er að komast á
sæmilegan skrið og stutt er eftir til
kosninga. Þeir hafa eðlilega treyst
á nýkjörinn formann sinn til að
Veita flokknum forystu. Hann hef-
ur hins vegar ekki sýnt nelna til-
burði til að skýra stefhumíö flokks*
ins, en segir kjósendum að þeir
verði að bíða þangað til að kosning-
um loknura vilji þeir vita hvað
Sjálfstæðisflokkurínn ætlar að
gera. Þetta gildir um sjávarútveg,
landbúnaðarmál og Efnahags-
bandalagið. IQósendum þykir eðli-
lega ekki nógu gott að þurfa að bíða
þess, þangað til eftir kosningar,
hvað Sjálfstæðisfiokkurinn hyggst
gera. Þeim finnst óeðiiiegt að kjósa
flokk til áhrifa á Alþingi, og þurfa
að sitja uppi með hann í fjögur ár
með umboði til að gera næstum
hvað sem er, án þess að kjósendum
hafi geflst tækifæri til að skoða
málefnin og kjósa samkvæmt
Gróusögur
í stað stjómmáia
En forysta Sjálfstæðisflokksins er
eldá aðgerðalaus. Hún hefur teláð
upp Nixon-aðferðina í póliíík í
trausti þess að kjósendurséu nógu
þunnir til að taka góðar og gildar
sögusagnir, sem dreift er af hjálp-
ariiði flokksins, bæðl manna á
meðal og á prentí. Þar sem talið er.
víst að Nixon og félagar hafi lært
lygasögupólitikina af KGB, hlýtur
það að vera gleöiefni fyrir fjöl-
menna vini kommúnista í Sjálf-
stæðisflokknum, að loksins skuli
hafa tekdst að samhæfa kosninga-
baráttu flokksins slíkum háþróuð-
um og margreyndum áróðri æsku-
vinanna úr austri. í stað þess að
boða stefnumörkun » áriðandi
málafiokkum iðja sjálfstæðismenn
við að dreifa lygasögum um pólit-
íska andstæðinga og halda að gróu-
sögur komi » staðiim íyrir stjóm-
mál. Það skiptir engu máli fyrir
forystu flokksins, þótt hún iáti
ósvarað við kjósendur, hvað flokk-
urinn hyggst gera í sjávarútvegs-
málum, landbúnaðarmálum og
raáluro Xslands og EB eftir að
flokksmenn hafa fengið umboð tíl
að sifja á Alþingi næstu fiögur ár-
in. Forystan telur miklu meira
máli skipta að hafanóg af gróusög-
um í gangi um pólitíska andstæð-
Foringi þjóöarsáttar
Aðalsagan birtist í Frjálsri versl-
un, sem er hjáiparrit Sjálfstæðis-
flokfcsins. Þar var hermt að Stein-
gríniur Hemiannsson hygðist
hætta afstóptom af pólitfk eftir
kosningar. Bæði KGB og Nixon
heiðu orðiö stolt af slíkum frétta-
burði. Hann hefur öil einkenni
hinnar fullkomnu áróðurssögu og
þó þann heistan, að hann er til-
hæfuiaus með Öllu. Það hefur eklá
hvarflað að Steingrími að hætta í
pólitík að kosningum loknum.
Hann hefur aldrei verið meira
ómissandi en nú, þegar sótt er að
þjóðarsáttinni. Eins og komið hef-
ur fram hjá Guðmundi X. Guð-
mundssyni, er enginn færari en
Steingrímur Hermannsson til að
veita framhaldi þjóðarsáttar braut-
argengi með forystu fyrhr nýrri rík-
issljóm aö kosningum loknum.
Þetta vita kjósendur. Og þessa
vitneskju óttast Sjálfstæðisflokk-
urinn svo, að hann hefur gripið til
KGB- og Nixon- aðferða til að
reyna aö gera Steingrím tortryggi-
legan. Kjósendur gera sér grein
fyrir því, að það ræðst í kosningun-
um, hvort halda á áfram skynsam-
legri efnahagsstefnu, lítifli verð-
bólgu og lágum vöxtum undir for-
ystu Sfeingríms, eða við á að taka
geðþóttasfióm undir ftwystu Sjálf-
stæðisflokksins, sem forðast að
segja orð um btýnustu mál íslands
næstu fiögur árin.
VÍTT OG BREITT !!!!!!
Sparnaðarráðuneytið
Þegar dregur að kosningum fá
sumir stjórnmálamenn þá flugu í
höfuðið að eyðslusemi sé dyggð og
stæra sig af að hafa komist í að-
stöðu til að láta greipar sópa um
sjóði allra landsmanna og reisa sér
pólitísk minnismerki.
Samtímis hafa þessir klofnu per-
sónuleikar á orði að draga eigi úr
tekjum hins opinbera með skatta-
ívilnunum og skattfríðindum
margs konar til að ganga í augun á
kjósendum.
Þeir gera það sem sagt fyrír fólkið
í landinu að hæla sér af að hafa
tekjur af ríkissjóði og svo hæla þeir
sér enn meira af því að eyða fé
skattborgaranna í þau verkefni sem
eiga að halda nöfnum þeirra og
verkum á lofti.
Þessi tvískinnungur er svo áber-
andi að tæpast er til annars að jafna
en sögunnar um Dr. Jekyll og Mr.
Hyde, sem beitti sínum beittu
vopnum eftir því hvor persónuleik-
inn hafði yfirhöndina hverju sinni í
tvískiptu eðli hans. Eitthvað koma
hin beittu vopn núlifandi starfs-
bræðra hans við sögu í kosninga-
baráttunni, en það er önnur saga
og ekki heiglum hent að blanda sér
í þá baráttu og skal það því ógert.
Vegir dyggðarinnar
Það eru einkum ráðherrar Al-
þýðubandalagsins sem eru upp-
hafnir fyrir að hafa fé af ríkissjóði,
svo sem virðisaukaskatt, og jafn-
framt fyrir að útvega fé úr sama
ríkissjóði til verkefna sem almenn-
ingi í landinu koma misjafnlega
mikið við.
Önnur ráðuneyti eru langt því frá
að vera hreinþvegin af allri synd í
þessu tilliti, en tvískinnungurinn
er greinilegastur hjá allaböllum og
_er__t4._ _ mennta_málaráðune_ytið_
Guðmundur
Bjamason
Finnur
Ingólfsson
komið vel á veg með að gera bruðl
og sparsemi að einni og sömu
dyggðinni, og er í sjálfu sér nokkuð
vel af sér vikið.
En eitt er það ráðuneyti sem unn-
ið hefur markvisst að því að draga
úr eyðslu án þess að minnka þjón-
ustu, og stærir sig aldrei af því að
hafa tekist að kreista fé út úr ríkis-
sjóði til þessa eða hins. Það er heii-
brigðis- og tryggingaráðuneytið.
Það er einmitt það ráðuneyti sem
fiárfrekast er eins og liggur í hlut-
arins eðli þar sem allt heilbrigðis-
kerfið og almannatryggingar heyra
uridir það. Þeim mun meira er um
vert að haldið sé utan um þá fiár-
muni sem fara um þær stofnanir
sem undir ráðuneytið heyra og að
gætt sé ýtrustu ráðdeildar í hví-
vetna.
Við ramman reip
að draga
Andstætt því sem tíðkast í flestum
öðrum ráðuneytum, telja forsvars-
menn heilbrigðis- og trygginga-
mála sér það til tekna aö draga úr
kostnaði og spara fyrir ríkissjóð.
Guðmundur Bjarnason heilbrigð-
isráðherra og aðstoðarmaður hans,
Finnur Ingólfsson, hafa allt það
kjörtímabil, sem nú er brátt á enda,
lagt sig í líma við að halda útgjöld-
um niðri og.lækka.hann_þar sem
því verður mögulega við komið, án
þess að draga úr gæðum þjónustu
eða eðlilegum tryggingabótum.
Víða er við ramman reip að draga
við að koma á hagræðingu og spar-
semi í öllum þeim kerfum sem að
nefndum málaflokkum lúta. En
það hefur tekist að stöðva næstum
sjálfvirka útþenslu á mörgum svið-
um og lækka kostnað á öðrum.
Það liggur ekki alls staðar í aug-
um uppi hvað áunnist hefur með
samvinnu heilbrigðisstofnana og
samræmingu á ýmsum sviðum,
enda ekki alltaf ástæða að bera allt
það sem gert er innan sjúkrastofn-
ana á torg. Baráttan við að lækka
álagningu á lyfium og að draga úr
Iyfiakostnaði eftir enn öðrum leið-
um hefur borið mikinn árangur og
má enn gera betur, eins og á svo
mörgum öðrum sviðum heilbrigð-
isþjónustunnar, og er að því unnið.
En það er ekki aðeins spamaður-
inn og ráðdeildin ein og sér sem
skiptir hér máli, heldur hitt, hvert
viðhorfið er til þess trúnaðar sem
ráðamönnum er veittur.
Ef það er dyggð að slá um sig og
dreifa peningum fólksins í landinu
um sig að hætti stórbokka með sér-
þarfir er íslensk menning í mikilli
uppsveiflu. En ef hófsemi og ráð-
deild varða veginn til farsældar er
velferðarþjóðfélaginu vel borgið
innan þess ramma sem fiárhagsleg
geta leyfir.
Heilbrigðis- og tryggingaráðu-
neytið er hið langfiárfrekasta í
stjórnkerfinu, en mætti eigi að síð-
ur kalla sparnaðarráðuneyti, og er
þó ekki naumt skammtað til eðli-
legra þarfa.
'Og seint munu menn hæla sér af
bruðlinu í þeim herbúðum, jafnvel
ekki í kosningabaráttu.
OÓ