Tíminn - 07.03.1992, Blaðsíða 11

Laugardagur 7. mars 1992
Tíminn 11
Frönsk stjómmál
sokkin í fuafen
siðleysis!
Frönsk stjórnmál og franskir stjórnmálamenn njóta nú ekki mikillar
virðingar kjósenda enda rekur þar hvert hneykslismálið annað.
Auðvitað verður stjórnarflokkurinn, sósíalistar, helst fyrir barðinu á fyrirlitningu
kjósenda og því er nú svo komið að hálfgert heimsendishugarástand
ríkir við hirð Mitterrands. Mútumál og önnur hneykslismál
fœla kjósendur frá.
Við morgunverðarborð í Elysée
höll með trúnaðarmönnum sínum
kvartaði Francois Mitterrand ný-
lega undan hinni „gífurlegu hræsni
og risavöxnu lygum“ sem væri bor-
ið á sósíalista. Rannsóknardómari
hafði rétt í því gert leit í höfuð-
bækistöðvum franska Sósíalista-
flokksins í París að sönnunargögn-
um varðandi fjármálaspillingu. En
sannfæring forsetans stóð óhögguð
og hún er sú að Sósíalistaflokkur-
inn sé heiðarlegastur allra pólit-
ískra flokka í Frakklandi.
Að sögn franska blaðsins Le Mon-
de er forsetinn altekinn ískaldri
reiði vegna sífelldra ásakana um
spillingu. Þannig er t.d. ástatt um
þingmanninn og íyrrverandi borg-
arstjóra í Angouleme, Jean- Michel
Boucheron. Þingflokkur sósíaiista
hefur veitt honum „leyfi frá störf-
um“ þar til hann hefur útskýrt trú-
verðuglega hvernig hann hefur get-
að haft efni á Ferraribíl, Porschebíl,
Aston Martinbíl, svo og veiðiferð-
um til Afríku og seglbátaferðum á
Karíbahafinu á aðeins um 400.000
kr. ísl. þingmannslaunum.
Frönsk stjórnmál í
fúafeni siðleysis?
Franskir kjósendur sjá ekki annað
en að stjómmál í landi þeirra séu
að sökkva í fúafen siðleysis, mútu-
mála og annarra hneykslismála.
Álit almennings á þjóðkjömum
fulltrúum, hvort heldur er hægri-
eða vinstrisinnuðum, „færist í átt-
ina að núllinu", segir stjómmála-
fræðingurinn Alain Duhamel. Upp-
eldisráðherrann og fyrrum formað-
ur sósíalista Lionel Jospin segir
dapur að orðstír þingmanna sé ekki
sá sami og áður.
Gremja almennings beinist mest
að sósíalistum, sem stýra ríkis-
stjórninni. Blaðið Liberation spáir
þeim „falli til vítis" í sveita- og
sveitarstjómakosningum sem fram
eiga að fara nú í mars.
í mörgum kjördæmum verða
sósíalistar að vera viðbúnir meiri
auðmýkingu en nokkur hefði áður
látið sér detta í hug, þeirri að verða
að ganga til kosninga í annað sinn
móti róttæka hægri flokknum,
Þjóðarfylkingunni. í janúarlok lauk
aukakosningu í Lille með ósköpum
fyrir flokk forsetans. Sósíalista-
flokkurinn hlaut 12,9% atkvæða en
Þjóðfylking Jean-Marie Le Pens
15,7%.
í umdæminu Ile de France, um-
hverfis París, spá skoðanakönnuðir
stjórnarflokknum 16% (fékk 28,6%
1986) en öfgafulla hægri flokknum
aftur á móti 17%.
Sennilega tapa sósfalistar líka fylgi
til græningja í mörgum kjördæm-
um en þeir — eins og fylgismenn
Le Pens — eru í augum margra
kjósenda trúverðugri og hafa
hreinni skjöld en gömlu flokkarnir.
„Slitin milli Sósíalistaflokksins og
þjóðarinnar eru því sem næst al-
ger,“ segir þingmaðurinn Jean-
Marie Cambaceres. „Það er sama
hvað maður segir, fólk hlustar ein-
faldlega ekki lengur."
Stöðugt misferli og sí-
aukið atvinnuleysi
veldur „uppgjafar-
kreppu“
Andstyggð á stöðugu misferli, auk
vonbrigðanna vegna síaukins at-
vinnuleysis, hafa ýtt Frökkum í
383 bls. uppsláttarrit
um mútumál og
skjalafalsanir þing-
manna
Boucheron er engin undantekn-
ing — og því er reiði Mitterrands
skiljanleg. Nýlega er komin út bók-
in „L’argent facile“, eins konar upp-
sláttarrit þar sem er að finna á 383
blaðsíðum frásagnir af mútumálum
og skjalafölsunum, svindli og spill-
ingu þingfulltrúa þjóðarinnar úr
öllum flokkum.
1988 og 1990 vemduðu þing-
menn með lögum um þinghelgi
marga úr eigin röðum gegn því að
þurfa að svara til saka fyrir dóm-
stóli. Um þessar mundir veita rann-
sóknardómarar einni tylft þing-
manna aflausn.
Nýlega gerðu lögreglumenn hús-
leit á skrifstofum Repúblikana-
flokksins í Marseille. Sömuleiðis
fyrirskipaði rannsóknardómari
handtöku náins samverkamanns
héraðsstjórans á Cote d’Azur, Je-
ans-Claude Gaudin, vegna gruns
um mútuþægni. Gaudin sér ekki að
það mál komi til með að hafa
minnstu afleiðingar fyrir hann.
Hann segir að frá pólitísku sjónar-
miði sé honum alveg sama.
25. mars nk. á að fella dóm yfir
Gaston Flosse, forseta frönsku Pó-
lynesíu, sem gegndi ráðherraemb-
ætti í ríkisstjórn íhaldsmannsins
Jacques Chirac á árunum 1986-
1988. Ákæran hljóðar upp á að
hann hafi „látið eigin hagsmuni
ganga fyrir hagsmunum opinberra
aðila“.
„uppgjafarkreppu" eins og Mitterr-
and sjálfur hefur viðurkennt.
69% Frakka eru skv. skoðana-
könnunum sannfærðir um að þing-
mennirnir fáist ekki við að leysa
raunveruleg vandamál þjóðarinnar
— og séu óheiðarlegir í þokkabót.
Mistök ríkisstjórnarinnar í máli
Palestínumannaleiðtogans Georges
Habash hafa aukið enn frekar á
heimsendistilfinninguna í herbúð-
um Miterrands. Það hvernig þeir
sem ábyrgir voru fyrir þeim, kom-
ust hjá afleiðingunum, styrkti þá
skoðun Frakka að pólitíkusamir
forði sér frá falli með gagnkvæmu
samstarfi.
Að vísu misstu tveir háttsettir
samverkamenn utanríkisráðherr-
ans Roland Dumas stöður sínar. En
ráðherrann hét þeim sem líka að
brottreksturinn myndi „engin
spor“ skilja eftir í skjölum um feril
þeirra. Forsetinn sjálfur fúllvissaði
hina háæruverðu embættismenn,
sem þó litu út fyrir að hafa sýnt
augljóst dómgreindarleysi, um
virðingu sína og lofaði að þeir
fengju aftur stöður á viðeigandi
stað — kannski sem sendiherrar.
í kerfi Mitterrands segir ritstjóri
Liberation að „enginn sé glataður".
Þeim brottviknu verði komið fyrir
einhvers staðar annars staðar af
nærgætni.
Sem dæmi má nefna að þróunar-
hjálparráðherrann Christian Nucci
varð að segja af sér vegna þess að
hann var flæktur í flokksfjáröflun-
arhneyksli. Hann fékk nýtt starf
sem aðstoðarmaður þingforsetans.
„Enginn ber lengur ábyrgð á
neinu,“ kvartaði þingmaður Mið-
flokksins, Pierre Mehaignerie í um-
ræðu um vantrauststillögu á
stjórnina í þinginu, og bætti við
„a.m.k. ekki ráöherrarnir."
Dansar höfuðið eftir
limunum?
Nýútkomin er í Frakklandi bók
eftir tvo blaðamenn og er í þann
veginn að verða metsölubók. Þar
segja Claude Askolovitch og Sylvain
Attal frá því hvernig forsetinn hefúr
komið vinum og vandamönnum,
bömum félaga úr andspymuhreyf-
ingunni og eiginmanni einkaritara
síns í vel launuð störf í ríkisstofn-
unum. Þannig hefur hann t.d. tekið
upp á sína arma systurdóttur sína,
systur og bláfátæka söngkonu.
Andstæðingar forsetans fullyrða
að Mitterrand hafi „spillt frönsku
þjóðfélagi" með því að stjórna eins
og hann sé sjálfkjörinn og borinn
til þess, segja blaðamennimir í bók
sinni. „Við höldum því aftur á móti
fram að stjómmálamennimir hafi
lagað sig að þróuninni í landinu,“
stendur þar. „Sá æðsti meðal
Frakka“ sé reyndar ósköp líkur
þegnum sínum.