Tíminn - 26.09.1992, Side 18

18 Tíminn
Laugardagur 26. september 1992
Magnhildur
Fædd 17. aprfl 1914
Dáin 16. september 1992
Alla þá, sem eymdirþjá,
er yndi að hugga.
Lýsa þeim, sem Ijósið þrá
en lifa í skugga.
Þetta vers ritaði amma í minninga-
bókina mína er ég var níu ára. Ég níu
ára og hélt að amma yrði alltaf hér.
En amma hefur nú skyndilega kvatt;
eftir standa minningamar ljóslifandi
og hlýjar, og boðskapur versins verð-
ur órofa tengdur ömmu.
Amma hafði mjúkar hendur, hlýtt
hjarta, vildi öllum vel og óskaði öll-
um Guðs blessunar. Að gera eitthvað
fyrir aðra var einkenni ömmu, en að
gera kröfur fyrir sjálfa sig var nokkuð
sem hún ekki kunni. Allt hennar lífs-
hlaup einkenndist af því að vinna og
hugsa um aðra meira en sjálfa sig.
Hún lærði til ljósmóður veturinn
1937-1938, þrátt fyrir að á þeim tíma
væri mjög erfitt fyrir ungt fólk að afla
sér menntunar. Árið 1939 hóf hún
störf sem ljósmóðir í Biskupstung-
um og gegndi því starfi í 45 ár. Hún
var mjög farsæl í starfi, þó oft væru
aðstæður erfiðar. Fara þurfti á hest-
um milli bæja í hvaða veðri sem var,
á hvaða tíma sólarhrings sem var, oft
um langan veg, því í fjölda ára hafði
amma tvö umdæmi. Ekki var spurt
um aðstæður heima fyrir og ætíð
dvaldist hún f nokkra daga hjá
mæðrunum til að hlúa að þeim og
oft á tíðum sjá um heimili fjölskyld-
unnar.
Samtímis ljósmóðurstarfinu eign-
uðust hún og afi 5 böm og ráku stórt
bú að Drumboddsstöðum. Auk þess
dvaldist oft Iangdvölum hjá þeim
fólk, bæði ungt og aldrað, sem sumt
hvert væri talið sjálfsagt að vista á
stofnunum í dag.
Síðustu 10 árin hafa amma og afi
búið í íbúðum fyrir aldraða í Berg-
holti, Biskupstungum. Þar, sem fyrr,
ræktaði hún og gerði fallegt í kring-
um sig. Gróðurhús var reist og var
hún bæði í matjurtarækt og skóg-
rækt Hún var mjög framsýn í öllu
sem laut að umhverfismálum. Hún
var í raun á undan sinni samtíð í
þeim efnum, því amma hafði fyrir
löngu gert sér grein fyrir ýmsum
sannleik, sem við erum fyrst núna að
vakna upp við. Hún hafði t.d. miklar
áhyggjur af uppfoki landsins og sóun
okkar í umbúðir og prjál. Hún var
sannfærð um að hægt væri að fara
margfalt betur með og þannig stuðla
að aukinni mannlegri farsæld. Hún
var ekki sú manngerð sem var fyrir
að sýnast eða láta sér nægja að tala
um hlutina, heldur lifði hún eftir
þessari sannfæringu sinni, fór vel
með og nýtti alla hluti.
Hún stuðlaði einnig að uppgræðslu
landsins. Síðast fyrir u.þ.b. tveimur
árum fór hún með hópi fólks úr
sveitinni inn á afrétt í landgræðsiu-
störf og plantaði þar fjölda trjáa.
í Bergholti setti amma upp vefstól-
inn sinn, óf dregla og bjó til ýmsa
listmuni. í jólagjöf fyrir tveimur ár-
um fékk ég t.d. handmálaðan dúk eft-
ir ömmu og síðast í afmælisgjöf fékk
ég munstraða peysu sem hún hafði
prjónað eftir þýskri uppskrift. Þegar
tími gafst til sótti hún flesta menn-
ingarviðburði í sveitinni, og þegar
hún kom til Reykjavíkur fór hún oft-
ast á hinar ýmsu listsýningar.
Þrátt fyrir að amma hefði alltaf mik-
ið fyrir stafni og um margt að hugsa,
var mannlega hliðin henni kærust.
Hún fylgdist alltaf mjög náið með
hvemig gengi í skólanum og öðru
því er ég hafði fyrir stafni. Á próftím-
um fór ég því stundum og dvaldist
hjá ömmu í nokkra daga og betri um-
önnun er vart hægt að hugsa sér.
Hægt var að treysta því að amma
vissi hvað manni væri fyrir bestu.
Hún lagði mikið upp úr hollu fæði,
sem hún var óspör á og hafði oft
ræktað sjálf. Hreyfingu taldi hún
nauðsynlega og því fómm við oft
saman í sund og gönguferðir og þeg-
ar haldið var í prófin vissi ég að frá
ömmu streymdu heitar bænir um
gott gengi. Allt þetta gerði amma
með mikilli gleði, ástúð, skilningi og
elskulegheitum. Þetta var list sem
hún kunni.
Amma var alla tíð mjög trúuð kona,
þekkti lífið og Iífsins sorgir. Hún
hlúði að kirkjunni sinni, fannst sjálf-
sagt að sauma altarisdúkinn og
planta sumarblómum á hverju vori í
Bræðratungukirkjugarð. Hún treysti
Guði og var óhrædd við að falla í hans
feðm. Eg vil kveðja ömmu með þeim
orðum er hún kvaddi ætíð með: Guð
blessi þig alltaf.
Hildur Sólveig Pétursdóttir
Þegar haustar að og náttúran skartar
sínum fegurstu haustlitum, berst
mér sorgarfregn. Tengdamóðir mín
er bráðkvödd. Langar mig að minn-
ast hennar með nokkrum orðum.
Magnhildur Indriðadóttir fæddist í
Efsta-Dal í Laugardal 17. apríl 1914.
Sex ára gömul flyst hún með fjöl-
skyldu sinni að Amarholti. Þar elst
hún upp í samheldinni fjölskyldu og
miklu ástríki. Amarholtsheimilið var
annálað myndarheimili, þar sem
heimilisiðnaður var mikill og vand-
aður. Ekki var þessi iðja eingöngu til
eigin nota, því heimilið rétti oft
hjálparhönd þeim er þess þörfnuðust
utan þess.
Magnhildur fór í Húsmæðraskólann
á Hallormsstað og nam þar einn vet-
ur. Bjó hún að því alla tíð, einkum
vefhaðarlistinni. Eitt af síðustu verk-
um hennar var að setja upp vef og
vefa borðdregla, sem vom jafhvand-
aðir og þeir sem hún gerði fyrir 50
ámm. Finnst mér þetta einstakt af-
rek hjá svo fullorðinni konu.
Árið 1937 fór hún í Ljósmæðraskóla
íslands fyrir áeggjan oddvita sveitar-
innar, en þar vantaði þá ljósmóður.
Magnhildur var svo starfandi ljós-
móðir í sveitinni í 45 ár. Mér er sagt
að í því starfi hafi hún verið ákaflega
farsæl. Þetta var oft erfitt og krefjandi
starf. Langar leiðir að fara og í mis-
jöfrium veðmm. Yfirgefa varð hún
heimili sitt fyrirvaralaust oft frá ung-
um bömunum.
Árið 1941 verða þáttaskil í Iífi henn-
ar, er hún giftist eftirlifandi manni
sínum, Sveini Kristjánssyni frá
Bergsstöðum í sömu sveit. Hófu þau
þá þegar búskap að Drumboddsstöð-
um I og bjuggu þar til ársins 1982, er
þau fluttust í íbúð aldraðra í Berg-
holti. Þá var sonur þeirra tekinn við
búskapnum.
Magnhildur og Sveinn byrjuðu við
lítil efni, en þau unnu bæði hörðum
höndum og þeim búnaðist vel. Oft
var heimilið mannmargt og mæddi
því mikið á húsfreyjunni. Aldraðir
foreldrar hennar dvöldust hjá þeim,
einnig gömul kona sem fylgt hafði
fiölskyldunni þrjá ættliði. Fleira fólk
dvaldi oft langdvölum á heimilinu og
sýndi hún því öllu frábæra um-
hyggju.
Magnhildur og Sveinn eignuðust 5
lifandi börn, en þau eru: Svavar,
kvæntur Laufeyju Eiríksdóttur;
Ragnheiður, var gift Geir H. Gunn-
arssyni; Guðríöur, gift Pétri Gauta
Hermannssyni; Gísli Rúnar, kvæntur
Afmælis- og minningargreinar
Þeim, sem óska birtingar á afmælis- og/eða minningargreinum
í blaðinu, er bent á, að þær þurfa að berast a.m.k. tveimur
dögum fyrir birtingardag. Þoerþurfa að vera vélritaðar.
Sigurveigu Helgadóttur; Baldur
Indriði, kvæntur Betzy Marie Davids-
son. Bamabömin eru 12.
Mikil ræktunarkona var Magnhild-
ur. Blómsturgarðurinn á Dmmb-
oddsstöðum bar því glöggt vitni;
einnig var hún mjög lagin við að
rækta matjurtir og gaf hún mestan
hluta uppskemnnar til vina og
vandamanna.
Margs er að minnast við fráfall
Magnhildar. Samvemstundimar
með þeim hjónum em mér ógleym-
anlegar, bæði á Dmmboddsstöðum
og síðar í Bergholti. Mér em okkar
fyrstu kynni einkar minnisstæð, þeg-
ar ég kom fyrst með syni þeirra að
Dmmboddsstöðum; var mér strax þá
tekið sem einni af fiölskyldunni.
Magnhildur bar alla tíð hag annarra
fyrir bijósti og lét sér mjög annt um
okkur öll. Umhyggja hennar og
hjálpsemi þar sem eitthvað bjátaði á,
var einstök. Hér kveð ég sérstaka
heiðurskonu og er þakklát fyrir að
hafa notið ástúðar og vináttu hennar.
Blessuð sé minning hennar.
Sigurveig Helgadóttir
Mikil kona og væn, Magnhildur
Indriðadóttir frá Dmmboddsstöðum
í Biskupstungum, lést hér í Reykholti
16. sept. og verður jarðsett í Bræðra-
tungukirkjugarði nú í dag. Magn-
hildur fæddist 17. mars 1914 að
Efstadal í Laugardal, en 6 ára flyst
hún að Amarholti hér í Biskupstung-
um og bjó sfðan alla sína tíð hér, ut-
an þann tíma sem hún var við hús-
mæðranám og síðar er hún lærði til
ljósmóður. Ég kynntist Magnhildi
fyrst fyrir 10 ámm, er hún og maður
hennar, Sveinn Kristjánsson, fluttu
hingað í Reykholt í íbúðir aldraðra og
vomm við fljótar að kynnast, enda
fannst mér strax vera svo fiöldamargt
í hennar fari og lífemi sem ég gæti
tekið mér til fyrirmyndar.
Magnhildur var framsýn og töluvert
á undan sinni samtíð og var mjög
gaman að ræða við hana um um-
hverfis- og jafnréttismál og nánast
alla hluti. Varla bar það mál á góma
að Magnhildur hefði ekki skoðun á
því. Fannst mér þá oft ég vera að
ræða við mér yngri konu og undrað-
ist oft hve vel hún var heima í öllum
málum og tók heilbrigða afstöðu til
þeirra.
Það var stórkostlegt að sjá margt af
því sem hún hafði unnið í höndum í
gegnum tíðina og kunningjakona
mín, sem þekkti hana vel meðan hún
var bóndakona á Drumboddsstöðum,
hefur sagt mér, að varla komi til að
fundist hafi á íslandi annar eins
myndarskapur í heimilisrekstri á
þeim tíma og hjá Magnhildi minni.
Hún óf öll rúmföt sjálf, gardínur,
fataefni, húsgagnaáklæði og nánast
allt efni til húshaldsins, fyrir nú utan
allan skrautvefhaðinn. Það var maka-
laust hvað henni varð allt úr engu og
hvemig hún nýtti nánast alla hluti.
Það væri gæfa mannkynsins ef það
næði að temja sér lífsmáta hennar.
Hún hafði dálæti á allri ræktun —
matjurtarækt, trjárækt og blóma-
rækt — og það var eitt af hennar
fyrstu verkum eftir að hún flutti í
Reykholt að koma sér upp litlum
garði og eftir það lá ósjaldan poki
með grænmeti með grænmeti í, á
eldhúsborðinu hjá mér. Þrenningar-
fiólan, sem Magnhildur hafði sérstakt
dálæti á og flutti með sér hingað í
Reykholt frá Drumboddsstöðum, er
jafnvel komin í girðinguna okkar
uppi í Rótamannagili. Hafði plantan
fylgt birki, sem þau hjónin höfðu
ræktað hér í Reykholti og gróðursett
í reit sinn þar uppfrá.
Já, hún Magnhildur var vinur vina
sinna og fékk ég og fiölskylda mín að
njóta þess. Það var gott að eiga hana
að, þegar erfitt var að komast frá
bömunum ungum, og ennþá yndis-
legra að koma aftur heim og stoppað
hafði verið í alla götótta ullarsokka
heimilisfólksins. Enginn var mér
betri á þessum tíma en hún.
Sveinn minn, við í skólastjórabú-
staðnum sendum þér og þínu fólki
okkar innilegustu samúðarkveðjur.
Góð kona er gengin sinn veg, það var
mikið Ián að fó að kynnast henni.
Magnhildur, ég mun sakna þín.
Ragnheiður Jónasdóttir,
Reykholti
Magnhildur Indriðadóttir verður
jarðsungin í dag, 26. sepL, frá Skál-
holtskirkju.
Indriðadóttir
Sigurbjörg Snjólfsdóttir
Fædd 30. júlí 1915
Dáin 16. september 1992
Miðvikudaginn 16. september 1992
lést Sigurbjörg Snjólfsdóttir frá
Þrastahlíð að heimili Ásdísar dóttur
sinnar að Skarði í Breiðdal. Sigur-
björg var dóttir hjónanna Ásdísar
Sigurðardóttur og Snjólfs Stefóns-
sonar, sem lengi bjuggu að Veturhús-
um í Hamarsdal. 24. nóvember 1939
giftist hún Gísla Björgvinssyni á
Hlíðarenda í Breiðdal. Þau hófu bú-
skap að Hlíðarenda vorið 1940 og
bjuggu þar í þrjú ár. Síðan fluttu þau
að Streiti í sömu sveit vorið 1943.
Vorið 1946 fluttu þau aftur að Hlíðar-
enda og reistu þar nýbýlið Þrastahlíð
á hálfri jörðinni Hlíðarenda og
bjuggu þar í 44 ár.
Við Gísli vomm nágrannar frá því ég
fæddist, og við hjónin vorum ná-
grannar Sigurbjargar og Gísla í 42 ár,
ef frá em talin þrjú ár þegar þau
bjuggu á Streiti. En haustið 1990
fluttum við í Egilsstaði. Við viljum
með þessum fátæklegu línum þakka
þeim hjónum góð kynni, enda vom
þau bæði frábærlega góðir nágrann-
ar. Þau vom alltaf boðin og búin til að
rétta okkur hjálparhönd ef með
þurfti. Ég tel það ómetanlegt lán að
hafa átt jafn góða nágranna og þau
vom. Gott nábýli er meira virði en
margir gera sér grein fyrir. Við mun-
um alltaf geyma í minni okkar vin-
áttu og drenglund þeirra.
Sigurbjörg var fríð og myndarleg
kona. Hún var stór og þrekvaxin,
enda var hún mjög sterk bæði líkam-
lega og andlega. Hún var dugnaðar-
forkur til vinnu og hlífði sér aldrei.
Sama var hvort hún vann innanhús-
störf eða gekk í karlmannsstörf,
hvort sem var við heyskap, skepnu-
hirðingu eða smalamennsku. Ég hef
enga konu þekkt sem var eins dugleg
við fiársmölun. Þar gilti einu hvort
var að sumri, hausti eða vetri, eða
hvort veður var gott eða slæmt; jafn-
frá Þrastahlíð
vel í vetrarhríðum hikaði hún ekki
við að leita að kindum, ef með þurfti.
Þá var hún einnig mjög fiárglögg.
Hún var mikill skepnuvinur og ann-
aðist þær mjög vel.
Sigurbjörg var fremur hlédræg og
ekki gefin fyrir að láta mikið á sér
bera. Hún var góðum gáfum gædd og
gaman var að tala við hana. Mér
fannst hún njóta sín best í góðra vina
hóp og var þá oft spaugsöm. Hún var
vinmörg og margir munu sakna
hennar. Hún var sannur fulltrúi þess
fólks sem ólst upp á fyrri hluta þess-
arar aldar, þegar ungmennafélags-
hreyfingin og samvinnuhreyfingin
börðust fyrir menningarlegum og
verklegum framförum hér á landi og
betra mannlífi. Þá var aðeins fó-
mennur hópur manna sem eitraði líf
sitt og annarra með víndrykkju. Þá
var engin eiturlyfiavandamál við að
fást, eins og nú á síðustu áratugum.
Aldrei vissi ég til að Sigurbjörg
smakkaði vín eða neytti tóbaks. Hún
var traustur og góður fulltrúi þeirrar
kynslóðar og taldi ekki eftir að leggja
á sig erfiði og fyrirhöfn fyrir aðra.
Óskandi væri að íslenska þjóðin ætti
sem allra flest af slíku fólki, og
mættu margir taka hana sér til fyrir-
myndar.
Á síðustu árum sem farskóli var
ennþá í Breiðdal, voru börn þeirra
hjóna á skólaskyldualdri. Þá fór
kennslan fram á heimilum þar sem
böm voru á þeim aldri. Þá varð mörg
húsmóðirin að bæta á sig miklu erf-
iði. Meðal þeirra bæja, sem kennar-
inn var á, var Þrastahlíð og einnig í
Skarði. Þegar kennslan fór fram á
heimilunum varð heimilisfólkið að
taka börn inn á heimilin og auk þess
komu börn daglega frá næstu bæj-
um. Þannig var það til dæmis bæði í
Þrastahlíð og Skarði. Þetta kom eink-
um niður sem mjög aukið erfiði fyrir
húsmæðumar. Sigurbjörg fór ekki
varhlutaaf því.
Sigurbjörg og Gísli eignuðust fiögur
börn, þrjár dætur og einn son. Dæt-
umar heita: Ásdfs og býr í Skarði.
Hún hefur verið ljósmóðir um langt
skeið og einnig sótt hjúkmnamám-
skeið og starfað við heilsugæslustöð-
ina á Djúpavogi og síðan á heilsu-
gæslustöðinni á Breiðdalsvík allmörg
ár. Bergþóra er með kennaramennt-
un og er búsett í Borgamesi og Ingi-
björg er í Skarði. Sonurinn heitir
Snjólfur og hefur um langt skeið ver-
ið starfsmaður rafveitnanna á Aust-
urlandi. Hann er búsettur á Breið-
dalsvík.
Sigurbjörg var lengst af ævinni
heilsuhraust En fyrir um það bil ára-
tug fór heilsa hennar að bila. Nokkur
síðustu misserin dvöldust þau hjónin
og Ingibjörg í Skarði hjá Ásdísi og
tengdasyni þeirra.
Við hjónin viljum að lokum færa
Sigurbjörgu hjartans þakkir fyrir
löng og ákaflega góð kynni og marg-
ar ánægjulegar samverustundir á
liðnum árum. Við biðjum góðan Guð
að blessa hana og einnig eftirlifandi
eiginmann og böm þeirra.
Siggi og Dísa
frá Gilsá