Tíminn - 23.01.1993, Blaðsíða 9

Laugardagur 23. janúar 1993
Tíminn 9
Kouchner kemur meö mat til Sómallu - „hvernig væri aö hann færi aö hugsa um sitt eigiö fólk?“
byrjaði þegar árið 1987 að tæpa á
því að íhlutanir í innanríkismál af
mannúðarástæðum og tii trygging-
ar mannréttindum væru réttlætan-
legar. í því var Mitterrand á undan
sínum tíma. í breskum blöðum er
því slegið fram að Mitterrand, sem
nú er kominn hátt í áttrætt, farinn
að heilsu og með áhyggjur af líkleg-
um hrakförum flokks síns, Sósíal-
istaflokksins, í þingkosningum sem
eiga að fara fram í mars, byggi nú
vonir sínar einkum á mönnum eins
og Kouchner, sem eru glæsimenni í
augum almennings og hafa orð á sér
fyrir að fara ekki alfaraleiðir í
stjórnmálum. Þar að auki sæki
heilsulausi forsetinn gamli andleg-
an styrk til þess unglega og hrausta
manns sem Kouchner er (hann
skokkar reglubundið í Lúxemborg-
argarði, gjarnan með sjónvarps-
myndavélar sér til fylgdar) og sem
þar á ofan er Iæknir að mennt.
Sumir leggja þann dóm á Kouc-
hner að hann sé alvörulítill frama-
gosi sem almenningur muni fljót-
lega þreytast á. Honum hefur verið
líkt við persónur í Tinnabókunum,
franska grínádeilublaðið Le Canard
Enchainé kveður hann „leika Zor-
ró“. Boutros- Ghali, framkvæmda-
stjóri S.þ., kallaði hann „stjórnlausa
eldflaug". í Frakklandi er mikil
óánægja í heilbrigðisgeiranum út af
lágum launum og slæmri vinnuað-
stöðu. Nokkrar hjúkrunarkonur og
sjúkraliðar hafa í mótmælaskyni af
því tilefni hafst við í tjöldum fyrir
framan heilbrigðismálaráðuneytið
undanfarna 120 daga eða þar um
bil. En ráðherrann þeirra hefur
hingað til ekki gefið sér tíma til að
tala við þau, líklega vegna þess að
hann hefur svo mikið að gera við að
láta taka myndir af sér við að frelsa
heiminn, segja þau.
Afturhvarf til ný-
lendutímans?
Hvað sem því Iíður er nú farið að
tilnefna hann sem Iíklegan eftir-
mann Mitterrands á forsetastóli. Að
öllu athuguðu má ætla að Kouchner
sé á sinn hátt glöggur stjórnmála-
maður sem átti sig á tækifærum
sem íhlutunarstefnan nýja býður
upp á fyrir tiltölulega fríska stjórn-
málamenn eins og hann. Ætla má
að fleiri af þeirri stétt muni reyna að
grípa þau tækifæri.
Það virðast þegar vera farnir að
gera stjórnmálamenn af hefðbundn-
ari gerð en Kouchner telst til. Dou-
glas Hurd, utanríkisráðherra Breta,
hafði þannig orð á því í haust að
kannski væri rétt að vekja á ný til
lífsins Gæsluverndarráð (Trustee-
ship Council) S.þ., sem stofnað var
eftir heimsstyrjöldina síðari til að
búa fyrrverandi nýlendur (þ.á m.
Sómalíu) undir það að verða sjálf-
stæðar. Það fyrirkomulag var fram-
hald af því sem verið hafði á árunum
milli heimsstyrjalda er nokkur rfki í
þróaða heiminum stjórnuðu nokkr-
um nýlendum í umboði Þjóða-
bandalagsins, fyrirrennara S.þ., að
nafninu til. Ýmsir kunna út frá
þessu að líta á ummæli Hurds sem
uppástungu um afturhvarf til ný-
lendutímans.
Aðrir nefna ýmislegt til viðvörunar
í þessu samhengi. Fyrst þetta beri
árangur í írak, Sómalíu og Bosníu,
hvernig sé þá hægt að réttlæta það
að ekki sé á sama hátt skorist í Ieik-
inn t.d. í Súdan til að stöðva útrým-
ingarstríð stjórnarinnar þar sem
háð er með vopnum og hungri gegn
blökkumönnum suðurhlutans? En
Arabaríkin og líklega íslamsheimur
í heild sinni myndu snúast gegn
íhlutun í Súdan þar eð stjórnin þar
er arabísk og íslömsk. Mörg fleiri
álíka dæmi mætti nefna. Svo er það
kostnaðurinn. Bandaríkin verða efa-
laust að kosta Vonarendurreisn í
Sómalíu. Á sama hátt yrði kostnað-
urinn við „sómalskar" íhlutanir
framtíðarinnar sóttur í vasa alþýð-
unnar í Bandaríkjunum og öðrum
„ríkum" Iöndum þar eð hæpið er að
aðrir vilji og/eða geti borgað þann
brúsa. Þau útgjöld myndu bætast
ofan á þann kostnað sem þróaði
heimurinn hefur af því að halda S.þ.
uppi fjárhagslega. Sá útgjaldaliður
er ekkert smáræði eins og sjá má af
mannmörgum stofnunum alþjóða-
samtakanna og útdráttarsömu frið-
argæslustarfi þeirra í Kambódíu og í
mörgum löndum öðrum.
„Búin að fá nóg af
Sómölum...“
Með hliðsjón af þessu má búast við
að margt láglaunafólk í „ríku“ Iönd-
unum fari áður en varir að senda
stjórnum sínum tóninn eitthvað
hliðstætt því og hjúkrunarkonurnar
í tjöldunum fyrir framan franska
heilbrigðismálaráðuneytið gera nú
þegar: „Við erum búin að fá nóg af
Sómölum, Kambódíumönnum og
Bosníumönnum. Hvenær ætlar
Kouchner að koma sér að því að
gegna embættinu sem hann var
skipaður í, þ.e.a.s. að sinna vanda-
málum Frakka?“
Hvar næst? Lik múslíma á Sri Lanka sem orðið hafa „þjóðarhreins-
un“ tamílskra skæruliöa aö bráö.
f Newsweek stóð fyrir skemmstu að
reikna mætti með að kröfur um að
nauðstöddum yrði hjálpað, „hvort
sem stjórnir þeirra vildu eða ekki,“
færðust í aukana. Raddir heyrast á
þá leið að nú sé farið að hilla undir
það að heimurinn sameinist í eins-
konar ríkjabandalag eða sambands-
ríki þar sem S.þ. verði að formi til
æðstaráð, Öryggisráð þeirra álíka
formleg stjórnmálanefnd, og völdin
í raun í höndum þróaða heimsins.
„Svo er að sjá að S.þ. séu smámsam-
an að glata sjálfræði sínu. Þær eru
farnar að minna á gúmstimpil not-
aðan til að staðfesta formlega
ákvarðanir sem Bandaríkjastjórn
hefur tekið í samráði við fáein önn-
ur vesturlandarfki," segir Michel
Djiena Wembou, sérfræðingur um
alþjóðamál frá Kamerún. En þeir
eru orðnir allmargir, einnig í þriðja
heiminum, sem líta þá framtíðarsýn
eða aðrar álíka hýru auga eða eru
þeim a.m.k. ekki með öllu fráhverf-
ir.
Regla
býður aðstoð við gerð skattframtala.
Hafið samband í síma 674083
Veiðiá óskast
Áhugasamir einstaklingar óska eftir að taka á leigu lax-
og/eða silungsveiðiá með ræktun og uppbyggingu í huga.
Allt kemur til greina.
Upplýsingar í síma 91- 620181.
Utboð
Póstur og sími óskar eftir tilboðum í landpóstþjónustu
frá póst- og símstöðinni Dalvík, um Svarfaðardals-
hrepp og Arskógshrepp.
Dreifing mun fara fram fimm sinnum í viku frá póst- og
símstöðinni Dalvík.
Afhending útboðsgagna fer fram hjá stöðvarstjóra,
póst- og símstööinni Dalvík, frá og með mánudeginum
25. janúar 1993 gegn 2.000 króna skilatryggingu.
Tilboðum skal skilað á sama stað eigi síðar en 24.
febrúar 1993 kl. 14.00. Tilboð verða opnuð sama dag
kl. 14.00 á póst- og símstöðinni Dalvík að viðstöddum
þeim bjóðendum sem þess óska.
Réttur er áskilinn til að taka hvaða tilboði sem er eða
hafna öllum.
PÓSTUR OG SÍMI
Póstmálasviö —150 Reykjavik
Læknisþjónusta
og heilsugæsla 1993
Almennt gjald: Koma á heilsugæslustöð eöa til heimilislæknis á dagvinnutíma kr. 600 Lífeyrisþegar: kr. 200*
Koma á heilsugæslustöð eöa til heimilislæknis utan dagvinnutíma " 1000 " 400*
Vitjun heilsugæslu- eöa heimilislæknis á dagvinnutíma " 1000 " 400
Vitjun heilsugæslu- eöa heimilislæknis utan dagvinnutíma " 1500 " 600
Krabbameinsleit hjá heimilislækni eöa á heilsugæslustöð " 1500 " 500
Koma til röntgengreiningar eöa rannsókna " 900 " 300
Koma til sérfræöings, á göngudeild, slysadeild eöa bráöamóttöku sjúkrahúss 1200 kr. fastagjald + 1 /3 af fullu 40% umframkostnaðar alm. gjaldi
Ekki þarf aö greiða fyrir komu vegna mæöra- og ungbarnaverndar eöa heilsugæslu í skólum.
* Börn og unglingar undir 16 ára, í öörum tilvikum greiða þau almennt gjald.
Börn með umönnunarbætur greiöa sama gjald og Iífeyrisþegar.
Hámarksgreiðslur - Geymið kvittanir!
Hámarksgreiösla einstaklings fyrir þessa þjónustu, fullu veröi, er 12.000 kr.
Fyrir elli- og örorkulífeyrisþega 3.000 kr.
Sameiginlegt hámark allra barna yngri en 16 ára í sömu fjölskyldu er 6.000 kr.
Afsláttarkort fæst gegn kvittunum aö hámarki náöu. Afgreiösla þeirra er hjá
Tryggingastofnun, Tryggvagötu 28, og umboðum hennar utan Reykjavíkur.
Afsláttarkort veita ókeypis læknisþjónustu og heilsugæslu til 1. mars 1993.
Eftir þaö greiöist lægra gjald fyrir þessa þjónustu, gegn framvísun
afsláttarkorts.
TRYGGINGASTOFNUN RÍKISINS
Þessar reglur ganga í gildi 25. janúar 1993.