Tíminn - 23.01.1993, Blaðsíða 16

16 Tíminn
Laugardagur 23. janúar 1993
LOUIS GÆTI NÝST MILUÓNUM
ATVINNU- OG ÁHUGAFORRITARA
Jóhann P. Malmquist prófessor skýrir frá eiginleikum þessa
óskabarns í forritaþróun hérlendis:
Þrír aöstandenda Louis. Sitjandi er Snorri Agnarsson, þá Grimur Laxdal og
Jóhann Pétur Malmquist. Tímamynd Árni Bjarna.
Mikla athygli vakti á vormánuðum
íyrra árs þegar hugbúnaðarfyrirtæk-
ið Softis kynnti forritið Louis, en þar
er um að ræða forrit sem ætlað er að
auðveida forritun í gluggakerfum.
Hér verður forritunin einfaldari en
áður hefur þekkst og léttara verður
að flytja forrit milli stýrikerfa. Við
báðum Jóhann P. Malmquist prófess-
or að lýsa fyrir okkur forsendum og
helstu möguleikum Louis, en nafnið
stendur fyrir Louis Open User Inter-
face System. Viðræður hafa staðið yf-
ir við ýmsa stóra aðila úti í heimi
rreð markaðssetningu á nýja kerfmu
í huga og hafa undirtektir verið von-
um framar.
„Hugmyndin að baki Louis er ein-
föld," segir Jóhann, „en hún er í því
fólgin að skilja sundur notendavið-
mót og vinnsluforrit. Þannig getur
eitt og sama vinnsluforritið gengið
undir mismunandi stýrikerfum en
notendaviðmótið eitt breytist. Mest-
ur hluti forritagerðar verður einfald-
ari en áður með þessari aðferð, nema
fyrir þá sem forrita ný notendavið-
mót og er gagnger breyting frá hefð-
bundinni forritun á sviði mynd-
rænna viðmóta.
í gömlu textabundnu forrituninni
hafa margir orðið ágætir forritarar,
hver með sína þekkingu og stíl. Að
komast yfir í heim gluggakerfa eða
penna kostar mikla breytingu og erf-
iði en gluggaforritun er allt öðru vísi
en venjuleg forritun því forritin hafa
allt aðra uppbyggingu. Á ákveðnum
tímapunkti þarf að skilja gamla for-
ritunarstílinn eftir og tileinka sér í
staðinn mjög marga nýja hluti sem
tilheyra hinu nýja umhverfi og eðli-
lega hafa ekki allir áhuga á því. Þama
er hugmyndin að Louis komi inn í
með aðskilnaði á notendaviðmótinu
og vinnsluforritinu. Með Louis skrif-
ar vinnsluforritarinn sitt forrit á
hefðundinn máta og notar nokkur
einföld köll til þess að eiga samskipti
við notendaviðmótið. Þetta þýðir að
hægt er að flytja vinnsuforritið beint
milli mismunandi umhverfa eins og
til dæmis frá Macintosh yfir í
Windows eða frá DOS yfir í Windows.
Viðmótið eitt breytist og þýða þarf
vinnsluforritið á ný fyrir hvert um-
hverfi. Þegar svo ný notendaviðmóts-
tækni kemur er hægt að flytja gamla
forritið yfir í nýtt umhverfi með því
að tengja það við hið nýja viðmót.
Sex mismunandi köll
Til að eiga samskipti við notenda-
viðmótið notar vinnsluforritið sex
mismunandi köll, þ.e. hann opnar
verkfæraboxið, notar fjögur mis-
munandi tæki sem eru í boxinu og
lokar því. Samsvarandi köll í
Windows 3.1 eru um 1000, sem
verða nú á ábyrgð viðmótsforritar-
ans. Þannig einfaldar Louis forritun
fyrir flesta.
Hönnun á notendaviðmóti hefur
verið að gerast sífellt erfiðari og er
áætlað að 30-90% af heildar forritun-
artíma og fyrirhöfn fari í notendavið-
mótið. Það er vegna þess að í hefð-
bundinni forritun er viðmótum og
vinnslunni skipt í marga hluta sem
síðan eru tengdir saman með altæk-
um eða „global" breytum. Þetta gerir
erfitt að flytja forrit á milli stýrikerfa
og einmitt þetta er Louis ætlað að
leysa."
Á hverju byggist
lausn Louis?
„Búin er til lýsing á notendaviðmóti
með forritum sem heita Louis Buil-
der og Louis Designer og hún geymd
í skrá. Þegar vinnsluforritið þarf að
hafa samskipti við forritið kallar það
á Louis. Eitt af köllunum sem notuð
eru er að opna viðmót. Þá les Louis
inn lýsingu á viðmótinu og setur það
upp á skjá. Louis sér síðan um að lýs-
ingin á viðmótinu sé notuð rétt og
vinnsluforritið þarf ekkert að hugsa
um hvort hér sé um að ræða skjá,
lyklaborð eða mús.
Samskiptin við notandann eru
óhlutstæð, þannig að þegar vinnslu-
forritið vill til dæmis fá tölu þá kem-
ur því ekkert við hvemig tala er feng-
in. Hún gæti verið fengin með því að
slá hana inn, Iesa af mæli, skynja
hljóð eða hvað annað. Sama á við
með birtingu á tölunni.
Viðmótsforritarinn þarf aðeins að
kunna skil á sex skipunum til þess að
nota viðmót. Þær em að opna við-
mót, loka viðmóti, finna viðmóts-
hlut, sækja gildi úr viðmótshlut,
setja gildi í viðmótshlut og taka við
skipun frá notandanum.
Louis er fyrir alla sem vinna við
tölvur og hugbúnað. Gera má ráð
fyrir að áhugaforritarar séu á bilinu
30-100 milljónir. Atvinnuforritarar
eru 2-3 milljónir. Auk þess eru allar
netlausnimar en þar er fjöldi net-
stöðva einhverjar hundruðir millj-
óna. Þetta em þeir aðilar sem helst
gætu nýtt sér kosti Louis."
KORN (Hugkom hf.) að Ármúla 38 býður nú nýja útgáfu af „Guilkorni heimilanna“, afar fjöl-
hæfu forriti sem með öðru hefur að geyma fullkomnasta heimilsbókhald sem völ er á:
■ ■
GJOROLIKT FYRRIFOR-
a ■
RITUM SOMU TEGUNDAR

Þeir eru höfundar aö forritinu sem nú kemur út ööru sinni meö ótal nýjungum:
Guðjón Magnússon forritari og örn Héöinsson sötumaöur standa hér á mynd-
inni en sitjandi er Geir Sverrisson forritari. Tlmamynd Árni
Áhugi á að halda heimilisbókhald
hefur farið vaxandi síöustu árin og
hefur verið Ieitast við að semja
tölvuforrit ætluð fyrir slíkt bókhald
sem hafa þó verið fremur fmmstæð
til þessa. Breyting hér á hefur orðið
með nýju heimilisbókhaldsforriti
sem KORN (Hugkorn hf.) Ármúla
38 í Reykjavík sendi frá sér á síðasta
ári og er gjörólíkt fyrri forritum
sömu tegundar. En þótt heimilis-
bókhaldið eitt og sér sæti tíðindum
er það aðeins hluti af stærra dæmi
sem er fjölskylduforritið „Gullkorn
heimilanna." Forritið kom út í ann-
að sinn fyrir skemmstu og við leit-
uðum til fyrirtækisins eftir upplýs-
ingum um þessar nýjungar og lýsti
Guðjón Magnússon, forritari hjá
KORN, þeim fyrir okkur og byrjaði á
að gera Heimilsbókhaidinu skií.
Söluhæsta forrit
sinnar tegundar
„Fyrirmynd Heimilsbókhaldsins er
Fjárhagskornið, fjárhagsbókhald
ætlað fyrirtækjum, sem var sölu-
hæsta forrit sinnar tegundar árin
1990 og 1991. Að færa heimilisbók-
hald er í rauninni sambærilegt við
það að færa bókhald fyrirtækis og
það höfðum við hjá KORN í huga
þegar við ákváðum að styðjast við
Fjárhagskornið.
Með Heimilisbókhaldinu frá KORN
hf. getur hver notandi ekki einungis
haldið utan um öll gjöld heimilisins
og fengið nákvæma greiningu á út-
gjöldum þess, heldur er einnig hald-
ið utan um allar eignir, skuldir og
tekjur á svipaðan hátt og gert er í
hefðbundnu heimilisbókhaldi sem
ætlað er fyrirtækjum.
Með Heimilisbókhaldinu fylgir
staðlað bókhaldslyklasett sem inni-
heldur eignir, skuldir, tekjur og
gjöld. Hver notandi getur síðan
breytt lyklum, fellt úr eða bætt viö
að eigin vild. Helsti kosturinn við
uppsetninguna er sá að hægt er að
flokka alla þætti nákvæmlega niður.
Þannig er til dæmis hægt að fýlgjast
með útgjöldum vegna bifreiðar,
hvers barns, fæðiskostaðar, allra
bankalána o.s.frv.
Sjálfvirkar uppfærslur
uppgjöra
Innsláttur bókhaldsins er einfaldur
og getur notandi ýmist fært einhliða
bókhald eða tvíhliða, þ.e. debet og
kredit, sé það ósk hans. Ekki er nein
þörf á að framkvæma uppfærslur
vegna mánaðaruppgjöra og þess
háttar þar sem forritið framkvæmir
allt slíkt sjálfvirkt án þess að notandi
verði þess var. Á sama hátt getur
notandi fært inn íbókhaldið fleiri en
eitt ár í einu og nýtist það honum
endalaust svo fremi að nægilegt
diskpláss sé í tölvunni.
Fyrir hvern lykil er hægt að sjá
hreyfingar frá einu tímbili til annars
eftir óskum notandans. Þetta er góð-
ur kostur til að fylgjast með til
dæmis hreyfingum ávísanahefis,
stemma af við bankann, skoða af-
borganir af lánum og fleiru. Einnig
er hægt að athuga niðurstöður allra
reikninga með einni skipun frá ein-
um mánuði til annars eða allra
mánaða. Bæði hreyfingar og stöðu-
tölur er hægt að skoða myndrænt á
súluriti. Fyrir utan notagildið er það
mun áhrifaríkara að geta greint bók-
haldið þannig.
Ýmsir aðrir möguleikar eru fyrir
hendi í forritinu frá KORN svo sem
reiknivél, klukka, flýtilyklar og fleira
sem við förum ekki nánar útí hér.
Bókhaldsforritið frá KORN teljum
við góðan kost fyrir þá sem vilja færa
gott heimilisbókhald. Áralöng þró-
un Hugkorns á bókhaldshugbúnaði
sem hátt í tvö þúsund fyrirtæki hafa
nú fjárfest í nýtist í heimilisbókhald-
inu. Þannig nær það að uppfylla að
vera auðvelt í notkun án þess að það
bitni á gæðum þess.“
Einstakt hagræði
„En svo við víkjum að öðrum liðum
í Gullkorni heimilanna þá líta fjöl-
margar nýjungar dagsins Ijós er það
kemur nú út í annað sinn og bjóða
þær upp á einstakt hagræði fyrir
notandann. Þó var fyrsta útgáfa þess
á sínum tíma bylting í gerð ís-
lenskra forrita þar sem það var sér-
hæft að þörfum íslenskra fjöl-
skyldna og á verði sem þeim hent-
aði. Hér skal nú talið annað það sem
forritið hefur inni að halda:
Fyrst skal nefna nafnaskrána en í
hana má skrifa nöfn allra ættinga og
vina ásamt öllum tilheyrandi upp-
lýsingum um fjölskyldu viðkom-
andi. Allar þessar upplýsingar er síð-
an hægt að flokka mjög nákvæm-
lega. Til dæmis er hægt að skil-
greina hverjum eigi að senda
jólakort, hverjir eru félagar í Lions-
klúbbnum, hverjir eru vinnufélagar,
hverjir hafa farið í sumarfrí með
manni og svo framvegis. Þessar upp-
lýsingar er hægt að kalla fram á
skipulegan hátt til skoðunar á skjá
eða útprentunar í formi margvís-
legra lista, eyðublaða og límmiða.
Gullkomið minnir síðan notanda á
þegar einhver á afmæli eða brúð-
kaupsafmæli og upplýsir um nafn
viðkomandi (sbr. blóma- og ávaxta-
brúðkaup). Á sama stað má halda ut-
anum ýmisskonar upplýsingar svo-
sem sjúkrasögu bamanna ásamt
öðmm persónulegum upplýsingum.
Gullkornið inniheldur líka dagbók.
Þar má skrá til dæmis hvenær eigi
að mæta til tannlæknisins og þess
háttar. Samtengt þessari dagbók má
skrá þá viðburði sem eiga sér reglu-
bundið stað í hverri viku. í upphafi
hvers dags fer Gullkornið yfir dag-
bókina og birtir skilaboð á skjánum
yfir þau atriði sem því var sagt að
minna notandann á.
Og hvert barn getur átt stundatöflu
í Gullkorninu. Það getur veið gott
að hafa allar stundatöflurnar á ein-
um stað til að fletta upp í þeim.
Svo er ýmislegt sem maður vill
muna annað en afmælisdagana:
Hérna er hægt að skrá til dæmis
hvenær barnið tók fyrsta skrefið,
hvemig maður kynntist maka sín-
um, keypti fyrsta bílinn, fótbrotnaði
og þess háttar. Gullkornið minnir
síðan á hvern atburð fyrir sig með
fyrirvara.
Bóka- og myndbanda-
safn
Þá er það bókasafnið, en í bóksafn-
inu má skrá ýtarlegar upplýsingar
um hverja bók. Einnig er hægt að
skrá til dæmis hver er með bókina í
láni, hvar hún er geymd og svo
framvegis.
í myndbandasafninu má skipta upp
í skammtímatökur og langtímatök-
ur. Inn í skammtímatökur skráir
notandi allar tökur sem ekki eiga að
geymast til lengri tíma. Þetta á sér-
staklega við um þær spólur sem allt-
af er verið að nota aftur og aftur. Inn
í langtímatökur skrá menn til dæm-
is ljósmyndir, skyggnur, upptökur á
myndbönd og fleira. Við hverja töku
eru skráð fjölbreytileg atriði saman-
ber lýsingu, tökustað, gæði töku og
fleira.
Hirslur eru einn liðurinn en í þeim
lið er geymslunni komið á hreint.
Skráð er hvar allir hlutir eru stað-
settir, hvenær þeim var pakkað nið-
ur, hvort þeir eru í láni og þá hjá
hverjum og hvenær hann fékk lán-