Tíminn - 18.12.1993, Qupperneq 12

12
ti itilTin
Laugardagur 18. desember 1993
Ræningjamir höfðu yfir 70.000
bandarfska dali upp úr ráninu á
þessum banka.
Bankastjórinn va r
hfkUUnn að ráninn
SAKAMÁL
Þann 6. október 1989 mætti
Patsy Cooper gjaldkeri óven-
ju snemma til vinnu í Ríkis-
bankann í Noel, Missouri. Pað kom
Patsy á óvart þegar hún sá að
starfsmannadymar voru ólæstar.
Hún læddist varlega innfyrir og leit
inn á auðan ganginn. Lyklamir
stóðu í skránni og einhver óhugn-
aður lá í loftinu. Hún sneri við í
dyrunum og hljóp úL
Frank Marshall lögreglustjóri
sagði síðar: »Hún kom hlaupandi
og hafði samband við mig. Við
höfðum samstundis samband við
alla starfsmenn bankans og vömð-
um þá við við því að halda til
vinnu. Það náðist í alla nema
bankastjórann sjálfan, Dan Short.
Er við fórum heim til hans, sáum
við að bakdymar stóðu opnar og
aðaldymar vom ólæstar. Þá var
jeppinn hans horfinn, þannig að
við lögðum fljótt saman tvo og
tvo."
FBI í málið
Bankar em vemdaðir af alríkis-
lögum Bandaríkjanna, þannig að
samstundis var haft samband við
FBI-lögregluna.
Ráðist var til inngöngu í bank-
ann og það fyrsta, sem tekið var
eftir, var tvö skothylki fyrir neðan
aðalmyndavél bankans, en hún
hafði verið eyðilögð með tveimur
byssuskotum. Þá vom dymar að
peningageymslúnni opnar og síðar
kom í ljós að það vantaði 71.666
dali og 51 sent í hirslúr bankans.
Viðvörun var þegar gefin út til
þjónustuaðila, að varast 100 doll-
ara seðla og myntrúllur sem hægt
var að relqa til bankans.
Hlutur bankastj ór ans?
Hvað varðaði bankastjórann,
Dan Short, kom tvennt til greina.
Annað hvort hafði honum verið
rænt og hann þvingaður til að að-
stoða ræningjana við ránið, eða þá
að hann var sjálfur flæktur í glæp-
inn. Dan Short var 57 ára gamafl
og hafði vammlausan feril að baki
fram að þessu. Þegar FBI-lögreglan
grandskoðaði híbýli hans og um-
hverfi glæsilegs einbýlishúss
bankastjórans, fannst dökkur blett
ur á gangstéttinni sem gat verið
blóð. Hópur manna vann að því að
leita fingrafara inni í húsinu eða að
öðmm vísbendingum.
Klukkustundu eftir að ránið
komst upp, fannst bífl bankastjór-
ans í fimm kflómetra fjarlægð frá
bankanum. Hann var mannlaus.
Bíllinn hafði verið skilinn eftir á
bflastæði skammt frá þéttum skógi
og strax vaknaði sú spuming hvort
Dan Short hefði verið myrtur eftir
ránið og lflc hans væri hugsanlega
að finna inni í skógarkjarri í ná-
munda við bflinn.
Tveir næstu dagar fóm í að
kanna svæðið með hjálp sérþjálf-
aðra sporhunda, en það varð til
einskis.
Rannsóknarmenn komust að
því að sést hafði til tveggja grun-
samlegra manna, sem biðu fyrir ut-
an bankann í brúnum sendiferða-
bfl, daginn fyrir ránið. Mennimir
vom taldir 30-35 ára gamlir, annar
hár og þrekvaxinn með rautt
skegg. Félagi hans var smávaxnari
og skegglaus, en jafnvel var talið að
þriðji aðili hefði verið með í för.
Samt sem áður liðu næstu dagar án
þess að nokkuð bitastætt gerðist í
málinu.
Líkið finnst
Miðvikudaginn 11. október tók
málið nýja stefnu, þegar lík fannst í
grunnri tjörn skammt frá Noel.
Dan Short bankastjóri var fundinn.
Svo virtist sem Iíkið hefði verið 4-5
daga í vatninu. Dauðdagi banka-
stjórans hafði verið skelfflegur.
Hann hafði verið bundinn á hönd-
um og fótum og síðan varpað í
tjömina án þess að hann gæti sér
nokkra björg veitt. Dánarorsökin
, var drukknun og engir áverkar
fundust á Iíkinu. „Hrikalegur dauð-
dagi," sagði talsmaður lögreglunn-
ar. „Hann átti sér aldrei von og háði
dauðastríðið með fullri meðvit-
und.'
Það þótti sannað að glæpurinn
hefði ekki verið framinn í skyndi.
Allt hafði verið þaulskipulagt og
íbúar hinnar friðsælu borgar, Noel,
vom skelfingu lostnir yfir atburð-
unum. Enginn vissi nema morð-
ingjamir létu aftur til skarar skríða.
Grunur kviknar
Dagar urðu að vikum og vikur
að mánuðum. Búið var að yfir-
heyra fjölda manna og meðal
þeirra, sem helst þóttu gmnsam-
legir, vom Agofsky-bræður sem
hétu Shannon, 19 ára og Joseph,
24 ára. Þeir höfðu verið í tygjum
Agofsky-bræðumir. Shannon til vinstri og Joseph til hægri.
Dan Short bankastjóri, sem myrtur
var á grimmilegan hátt.
við George nokkum Sowefl og
saman höfðu þremenningarnir
gengið glæpabrautina frá unga
aldri. Þeim svipaði að vemlegu
leyti til útlitslýsingar vitnanna.
Samt sem áður höfðu bræðumir
báðir fjarvistarsönnun, annar sagð-
ist hafa verið hjá kæmstu sinni á
þeim tíma sem morðið fór fram, og
ættingi hins vottaði að hann hefði
sofið í hvílu sinni alla nóttina.
Hjá því varð þó ekki litið að
teikningar af mönnum, gerðar eftir
lýsingu vitnanna, vom nauðalíkar
bræðrunum. Og annað: fyrir utan
heimili Josephs stóð brúnn sendi-
ferðabfll, nákvæmlega eins og sá
sem staðið hafði utan við bankann
daginn fyrir ránið. Joseph hélt því
hins vegar fram að bfllinn hefði
lengi verið bilaður og væri í óöku-
hæfu ástandi.
Sannanir
Það komst skriður á málin þeg-
ar lögreglan hafði uppi á manni,
sem sagðist hafa leigt Agofsky-
bræðrunum lítið einbýlishús sitt í
fimm daga, á sama tíma og banka-
ránið var framið. Það, sem meira
máli skipti, var að hann saknaði
nokkurra hluta úr húsinu og bfl-
skúmum, sem fylgdi einbýlishús-
inu, m.a. jámkeðju sem hékk í bfl-
skúmum. Líkami Dans Short heit-
ins bankastjóra hafði einmitt verið
vafinn jámkeðju og þegar lögregl-
an sýndi leigusalanum keðjuna,
bar hann kennsl á hana sem sína
eign. Þá varð það ekki til að minn-
ka grunsemdir lögreglunnar, þegar
Agofsky-bræðumir fóm að slá um
sig með fasteigna- og bflakaupum.
Engin eðlileg ástæða gat verið fyrir
skyndflegu iflddæmi þeirra, en enn
um stund beið lögreglan átekta og
aflaði frekari gagna.
Örlagaríkt umferðar-
lagabrot
11. desember 1990, meira en ári
eftir bankaránið, kom tækifærið.
Agofsky-bræðumir vom stöðvaðir
af lögreglu fyrir umferðarlagabrot
og við skoðun bflsins fundust
myntrúflur sömu tegundar og
saknað hafði verið úr bankanum;
jafnframt afsöguð haglabyssa og
22ja kalíbera riffill. Þegar var haft
samband við FBI og þótt þeir sýni
meðferð ólöglegra skotvopna yfir-
leitt ekki áhuga, urðu sýnishomin
úr bankanum til þess að her
manna var sendur á vettvang til að
kynna sér málið. Gögnin þóttu
nægilega sterk til handtöku og lauk
þarmeð 14 mánaða hóglífi bræðr-
anna.
Játningin
Yngri bróðirinn, Shannon,
reyndist ekki jafn harðsvíraður
glæpamaður og verknaður hans
gaf til kynna. Hann varð brátt tví-
saga og öryggisleysi hans og beittar
spmmngar FBI- mannanna leiddu
að lokum til þess að hann játaði og
sagði sólarsöguna.
Þeir höfðu fengið hugmyndina
u.þ.b. mánuði áður en ránið var
framið. Fyrst höfðu þeir upp á
heimilisfangi bankastjórans og síð-
an leiddi eitt af öðm. Þeir leigðu sér
hús í tíma, útveguðu vopn og
héldu síðan til bankastjórans, sem
var ekkill og bjó einn, aðfaranótt 6.
október. Þeir vöktu hann upp og
misþyrmdu honum þannig að
hann þorði ekki annað en að gera
eins og þeir skipuðu fyrir. Hann af-
tengdi öryggiskerfið, myndavélina
sá Joseph um og allt gekk eins og í
sögu. Að sögn Shannons hafði
honum aldrei dottið í hug að nokk-
ur léti lífið, en Joseph ákvað að losa
sig við vitnið með fyrrgreindum
hætti. Shannon sagðist hafa verið á
móti því, en fékk ekki við neitt ráð-
ið.
Dauðarefsing?
Joseph bar ekki beinlínis af sér
framburð bróður síns, en var
ósamvinnuþýður og vildi sem
minnst við lögregluna tala.
Við réttarhöldin kom m.a. fram
að hendur og fætur bankastjórans
höfðu verið festir saman með
sterku límbandi. Þrátt fyrir vatnið
varðveittust nothæf fingraför á
límbandinu og þau reyndust af
bræðrunum. Ekki þurfti því frekar
vitnanna við og málið var upplýst.
Þriðji maðurinn í ráninu var
vinur Agofsky-bræðranna, George
Sowell. Hann hafði séð um akstur
bílsins og var því meðsekur bræðr-
unum. Við yfirheyrslur opnaði Jos-
eph hins vegar munninn og sagði
bróður sinn hafa drepið banka-
stjórann.
Ómögulegt verður að rekja
hvor þeirra hafi framið morðið, en
sennilega verða bræðumir fundnir
jafnsekir þegar málið verður til
lykta leitt. Ekki er talið ólíklegt að
dauðarefsingunni verði beitt gegn
Agofsky-bræðrunum ungu. Eins
og sækjandi hefur orðaö það: „Þeir
eiga hámarksrefsingu skilið fyrir
miskunnarlausan glæp sinn.'