Tíminn - 13.08.1994, Blaðsíða 7

Laugardagur 13. ágúst 1994
7
Leiga barnabílstóla hjá VÍS:
Um 1200 bílstól-
ar þegar verib
leigöir út
Ragnheiöur Davíbsdóttir, forvarna- og öryggisfulltrúi VÍS, stendur hér viö
þær þrjár geröir barnabílstóla sem fyrirtœkiö leigir út. Stólarnir tveir fyrir
framan eru fyrir 0-3 ára ára börn og eru báöir bakvísandi í bifreiöum, en
þaö þykir auka öryggi ungra barna til mikilla muna. TímamyndiAK
Þa& framtak Vátryggingafé-
lags íslands, VÍS, aö leigja út
barnabílstóla hefur vakib at-
hygli og hafa undirtektir vib-
skiptavina VÍS og annarra
verib mjög góbar. Ab sögn
Ragnheibar Davíbsdóttur,
forvarna- og öryggisfulltrúa
VIS, hafa nú þegar verib leigb-
ir út um 1200 stólar og er eft-
irspurnin enn mikil. Hún seg-
ir almenna ánægju ríkja meb
nýju bílstólana mebal not-
enda þeirra hér á landi. Tvær
gerbir af þremur, þ.e.a.s. stól-
arnir fyrir yngri börnin, eru
bakvísandi og snúa því öfugt í
bifreibunum og er þab libur
fyrirtæksins í ab breyta hug-
arfari almennings.
„Þetta hefur farib fram úr okk-
ar björtustu vonum. Við höfum
þegar leigt út um 1200 stóla frá
því um 20.júní síöastliöinn. Viö
renndum blint í sjóinn og töld-
um okkur góö ef viö næöum aö
leigja fyrstu sendinguna í sum-
ar, en nú eigum eigum viö von
á þriöju sendingunni í næstu
viku," segir Ragnheiöur Davíös-
dóttir. Hún segir ekki gott aö
segja til um hversu þörfin sé
mikil, en hér á landi fæöast um
fjögur þúsund börn á ári hverju
auk þess sem talsvert sé til af
barnabílstólum í Iandinu.
„Margir eiga stóla, sem gengiö
hafa á milli innan fjölskyldna
og milli þeirra, og í framtíöinni
eigi eftir aö komast jafnvægi á
eftirspurnina."
Til aö nálgast barnabílstólana
þarf aö setja sig í samband viö
næsta umboösmann VÍS, en
þeir eru um allt land. Til aö geta
fengiö tvo stærri stólana, þarf
viökomandi aö vera meö
ábyrgöartryggingu ökutækis
hjá VÍS, en til aö fá stólinn fyrir
yngstu börnin er ekkert slíkt
skilyröi sett. Leigan á stólunum
er frá 250 kr. á mánuði, fyrir
stólinn sem passar yngstu böm-
unum, upp í 650 kr. fyrir stól til
handa elstu börnunum. Kostn-
aðurinn við leigu á stól þar til
barnið er orðið sex ára, en þá
hætta flest börn að nota bílstól,
er um 27.900 krónur. Hægt er
þó aö nota stólana upp aö tíu
ára aldri, en þaö fer þó aö sjálf-
sögðu eftir stærð barnsins.
Ragnheiður segir þjónustu
þessa tvímælalaust vera komna
til að vera, eöa í þaö minnsta
sýni undirtektir að full þörf var
á þessari þjónustu. Hún nefnir
aö til dæmis í Svíþjóö, þar sem
þjónusta sem þessi er fyrir
hendi, þá nýti almenningur sér
aö leigja bílstóla. Reyndar niö-
urgreiði sænska ríkið leiguna á
bílstólnum til aö gera sem flest-
um kleift að nota þessa stóla.
Eins og áöur sagöi eru stólarn-
ir fyrir yngri börnin bakvísandi.
„Tilgangurinn, meðal annars
með því aö leigja slíka stóla, er
aö innleiða breyttan hugsunar-
hátt hjá almenningi gagnvart
bakvísandi stólum. Um 80%
allra bílstóla í Svíþjóö fyrir börn
0-3 ára eru bakvísandi í bílun-
um. Hér á landi er hins vegar al-
gengast aö stólarnir snúi fram."
Hugmyndin á bak við að hafa
bakvísandi stóla fyrir börn 0-3
ára er að höfuð barna á þeim
aldri er mjög stórt miðað viö
búkinn og þegar barn á þeim
aldri, sitjandi í framvísandi bíl-
stól þegar bifreið lendir í
árekstri, kastast höfuðið fram af
miklu afli. Vegna mikillar
þyngdar höfuös miöaö við
stærö búksins, getur það valdið
mun alvarlegri höfuö- og háls-
meiðslum en hjá stærri börn-
um, en hjá þeim er höfuöiö
orðið í réttu hlutfalli viö
búkinn. I bakvísandi stólum
leggst höfuöiö hins vegar að
stólnum við högg. „Við leggj-
um því mikla áherslu á að
kynna fyrir íslenskum foreldr-
um gildi þess aö láta lítil börn
sitja í stólum sem snúa baki í
aksturstefnu."
Ekki skiptir máli hvort stólarn-
ir sem eru bakvísandi eru í
fram- eöa aftursæti. Auðvelt er
Árlegir kammertónleikar á
Kirkjubæjarklaustri í ágúst-
mánuöi, sem Edda Erlends-
dóttir hefur veg og vanda af
ásamt menningarmálanefnd
Skaftárhrepps, veröa haldnir í
fjóröa sinn um næstu helgi,
19., 20. og 21. ágúst í Félags-
heimilinu Kirkjuhvoli. í Ijósi
þess aö aöeins 140 manns búa
á Klaustri og um 620 í Skaftár-
hreppi öllum var Edda spurö
hvort grundvöllur væri fyrir
því aö halda þar þrenna
kammertónleika sömu helg-
ina. „Já, þaö er hreint ótúlegt,
en þetta byrjaöi svona vel. Þá
var ekki vitaö hvort grund-
völlur væri fyrir þrennum
tónleikum, en þaö hefur bara
sýnt sig aö þaö gengur. Viö
höldum því ótrauö áfram",
sagöi Edda.
Tónleikarnir eru nú haldnir í
fjóröa sinn og Edda segir allt út-
lit fyrir aö þeir haldi áfram aö
veröa árlegur viöburður. „Eg
finn þaö líka á staðnum aö þaö
er mikill áhugi fyrir því".
Flytjendur aö þessu sinni, auk
Eddu, eru Bryndís Halla Gylfa-
dóttir selló, Einar Jóhannesson
klarinetta, Helga Þórarinsdóttir
víóla, Þóra Einarsdóttir sópran
og Norbmennirnir Geir Ingi
Lotsberg, sem er bráöungur
fiöluleikari og Einar Steen
Nökleberg, sem aö sögn Eddu er
einn fremsti píanóleikari Norð-
urlanda. Hann spilar á konsert-
um út um allan heim og hefur
m.a. gefiö út meira en 20 geisla-
diska. Hópurinn er saman í viku
á Kirkjubæjarklaustri og æfir þar
á hinum ýmsu stöðum í þorp-
inu. Vikan endar síöan meö
að festa þá, en vegna þess hve
vandaðir þeir eru, eru þeir
þyngri og fyrirferðarmeiri, en
jafnframt sterkari. „Tölur í Sví-
þjóð segja að talið sé aö stólar
sem þessir hafi bjargaö um 300
börnum frá bráðum bana á síð-
astliðnum 25 árum. Þrátt fyrir
aö þetta sé dýrt fyrir Vátrygg-
ingarfélagið, þá teljum viö aö
þaö skili sér tvímælalaust í
fækkun á slysum og þar með
lækkuöum útgjöldum vegna
slysabóta. Umferöarslysin kosta
samfélagið gríbarlegar fjárhæð-
ir á ári hverju og á síðustu tíu
árum hafa slasast um 1400 börn
í umferðinni hér á landi og þar
af 29 látist. Auk þess vitum við
um mikinn fjölda slysa, sem
aldrei koma til kasta lögreglu,
þar sem börn kastast til í bílum,
en eru ekki tryggingarmál. Þess-
ar tölur koma fram á slysadeild-
um. Hversu oft sjáum viö ekki
þrennum tónleikum með mis-
munandi efnisskrám. Athygli
vekur ab Edda segir hljómburð
mjög góöan í Kirkjuhvoli. "Sem
er auövitaö þaö mikilvægasta af
öllu í sambandi við tónleikahús
og kannski það sem einna mest
ýtti undir aö byrja meö þessa
tónleika. Söfnun fyrir konsert-
flygli hófst hér fyrir um sex ár-
um og hann var síðan vígöur ár-
iö 1990. Síöan var ákveðiö aö
efna til þessara kammertón-
leika". Edda segir tónleikagesti
koma víða að. „Ég veit t.d. um
fólk sem komið hefur alla leiö
frá Akureyri og ísafiröi. Þetta er
fólk sem hefur áhuga á tónlist
og langar aö skoöa þennan
hluta landsins og stillir þessu
tvennu saman". Það hafi líka
veriö hugmyndin frá upphafi,
börn standandi á milli fram-
sæta og það sem hryggilegast
viö þaö er aö kannski er bílstóll-
að tónleikarnir gætu orðið til-
breyting fyrir feröafólk. Þaö
gæti þannig sameinaö tónlistar-
ferö og skoöunarferö. „Fólkiö á
Klaustri hefur sýnt þessu gífur-
legan áhuga og sótt tónleikana
mjög vel, enda því aö þakka aö
þetta hefur veriö hægt. En ég
hef verið aö vonast eftir að sjá
heldur fleira fólki úr sveitunum
í kring", segir Edda.
Tónleikarnir 19. ágúst hefjast
kl. 21.00. Þá leika norsku lista-
mennirnir m.a. sónötu í B-dúr
fyrir fiðlu og píanó eftir Mozart.
Þóra syngur ljóö eftir Jómnni
Viöar, Jón Þórarinsson og Schu-
bert við undirleik Eddu, Einars
Jóhannessonar og Einars Steens.
Þá er tríó fyrir klarinettu, víólu
og píanó eftir Schumann
og sónata fyrir selló og
inn við hliðina, ónotaður í sæt-
inu," segir Ragnheiöur að lok-
píanó eftir Klodaly.
Laugardagstónleikarnir eru kl.
17.00 og hefjast meö Partitu nr.
1 eftir Bach. Næst er sónata nr.
2 fyrir fiblu og píanó eftir
Schnittke. Síöan klarenettu-
kvartett eftir Hummel. Þóra
syngur sex ljóö eftir Paulenc og
tónleikunum lýkur meb sónötu
fyrir klarinettu og píanó eftir
sama höfund.
Tríó fyrir klarinettu, víólu og
píanó eftir Mozart er upphafsat-
riöi sunnudagstónleikanna sem
eru kl. 15.00. Þá syngur Þóra
ljóð eftir Hugo Wolf og Þórarin
Guömundsson viö undirleik
Eddu. Tónleikunum lýkur meö
píanókvartett nr. 1 í g moll eftir
Brahms sem Einar Steen Nökle-
berg flytur ásamt strengjaleikur-
um. ■
um.
Hefö komin á kammertónleika á Kirkjubœjarklaustri í ágústmánubi, nú í fjóröa sinn:
Þrennir kammertónleikar
í 620 manna byggöarlagi
Crundvöllur fyrir þrennum kammertónleikum í 620 manna byggö
Tónlistarkonurnar í
hópnum sjást hér í œf-
ingahléi. F.v. Þóra Ein-
arsdóttir, Bryndís Halla
Gylfadóttir, Helga Þór-
arinsdóttir og Edda Er-
lendsdóttir.
Tímamynd: JAK.