Tíminn - 01.07.1995, Qupperneq 9

Laugardagur 1. júlí 1995
9
íh'-y' ,, '
UHr : * '. jgpl *
•'n ■ - iiili'illirtiiiMilil f, < ' «‘4 ' x. *; VVJ* Wpr'l&Sm
WKEæM ISéme •»-, WmvfJtu m *&* •• • .. :• . •- 'i jT t, R ■: ■■;■ •// < m&Bk
Hjálp Jóhönnu brást - 46%
abstoöaöra í vanskilum
fremst aö skuldum þeirrar
stofnunar. Neytendasamtökin
hafa reynt að hjálpa félögum
sínum út úr fjárhagserfiðleik-
um, sum verkalýðsfélögin hafa
boðið upp á fjárhagsráðgjöf,
Reykjavíkurborg er að hefja
starfsemi fyrir Reykvíkinga.
Ein rábgjafarstöb í
staö margra
Páll segir þetta allt af hinu
góða en að það sé knýjandi
nauðsyn að koma á alhliða
ráðgjöf fyrir fólk sem komið er
á vonarvöl. Hann vilji því
ræða við samráðsnefnd félags-
málaráðuneytisins um
greiðsluvanda heimilanna, vib
bankana, samtök sparisjóða,
samtök lífeyrissjóða, Neyt-
endasamtökin, verkalýðshreyf-
inguna, Húsnæðisstofnun, og
hann vilji koma á reynsluverk-
efni um ráðgjöf og aðstoð við
þá sem verst eru settir - -
bráðamóttöku.
„Mér finnst líka rétt að ræða
þessi mál við forráðamenn
kirkjunnar og þá nefni é§ sér-
staklega séra Vigfús Þór Arna-
son í Grafarvogi, sem hefur
opinberlega rætt um þau
vandamál á þessu sviði sem
sóknarbörn bera upp við
hann. Prestar hafa nefnilega
greinilega orðið varir við þessi
vandræöi sóknarbarna sinna
og ég tel að kirkjan eigi fullt
erindi inn í þessa bráðamót-
töku. Ef menn á annað borð
eru fáanlegir til að taka á mál-
inu tel ég að margt megi gera
til góðs. Það er nú svo ab lána-
stofnanir eru hver að bauka í
sínu horni. Þar hugsar hver
um sig og er væntanlega að
verja sínar stofnanir tapi.
Margir skulda á fleiri en einum
stab, hjálp á einum stað getur
því dugað skammt, ef ekki er
tekið á vandanum heildstætt.
Þess vegna dettur mér í hug ab
þessir aðilar sameinist um að
athuga möguleikann á ráðgjaf-
armiðstöð vib fólk sem er í al-
gjörri neyð," sagbi Páll Péturs-
son.
Skuldaaðlögun
flókiö mál
Páll segir að ráðgjafarmið-
stöbin ætti að fá það verkefni
að abstoða fólk til að öölast
heildaryfirsýn yfir fjármálin og
libsinna því við að leysa hnúta
ef hægt er. Til þess þarf bæði
þekkingu og fjármagn. Þetta
mætti meta eftir ár eða svo og
taka afstöðu til þess hvort
halda skal áfram. Kvaðst Páll
vona að þá verði komin lög-
gjöf sem heimilar úrræði.
„Skylduaðlögun er ekki ein-
föld aðgerb en til að koma
henni á þarf mebal annars ab
breyta gjaldþrotalögum. Veb-
setningar, bókanir og stimpil-
gjöld eru vandamál. Menn eru
ab skuldbreyta og þurfa þá ab
borga stimpilgjöld upp á nýtt
og eru kannski að margborga
stimpilgjöld af sömu pening-
unum," sagði Páll. Hann segir
að ýmsu megi breyta á þann
veg að hjálpa megi fólki út úr
vandamálunum.
Nefnd sem Rannveig Guð-
mundsdóttir, fyrrverandi fé-
lagsmálaráðherra, skipabi í
desember síðastliðnum til að
leita leiða til að fyrirbyggja
greiðsluvanda heimilanna hef-
ur starfað áfram eftir ráðherra-
skiptin. Þó segir Páll að að-
koman að félagsmálaráðuneyti
hafi um margt veriö heldur
ókræsileg og vandamálin fleiri
og stærri en hann átti von á.
Áfangaskýrslu frá nefndinni er
að vænta á næstunni enda
hefur hún safnað miklum
gögnum.
Þá hefur Páll Pétursson skip-
að abra nefnd til ab færa málið
nær hinum pólitíska vett-
vangi, og fjallar hún um
greiðsluaðlögun. ísólfur Gylfi
Pálmason, alþingismaður,
stjórnar þeirri nefnd og er
henni ætlað að semja frum-
varp og vinna málið áfram í
framhaldi af nefnd Rannveigar
Guðmundsdóttur.
„Ég vonast til að geta lagt
frumvarpib fram í haust,"
sagði Páll Pétursson í gær.
Hálaunamenn í
vanda
„Sálfræðilega er það svo að
margir eru hreinlega búnir að
missa kjarkinn. Ég finn mikið
fyrir þessu hér í ráðuneytinu.
Hingað kemur fólk í vonleysi
sínu, og auðvitað koma ekki •
nándar nærri allir til okkar.
Þeir eru fleiri sem láta hverjum
degi nægja sína þjáningu, eru
hreinlega búnir að gefast
upp," sagði Páll.
„Það sem ég varb mest hissa
á þegar ég fór ab vinna hér er
að það er ekki bara tekjulága
fólkið sem á í erfiðleikum með
skuldir sínar. Þab er ab koma
hér fólk og ég heyri af fólki
sem er með prýðilegar tekjur
og er komið með greiðslubyrði
upp á kannski 200 til 300 þús-
und krónur á mánuði. Auövit-
að ræður fólk ekkert við það.
Þetta er fólk sem er í fullri
vinnu og það vel borgaðri
vinnu og maður hélt að lífið
léki við, það reynist vera í
hönk," sagbi Páll Pétursson,
félagsmálaráðherra.
Réttur bænda til
atvinnuleysisbóta
kannaöur
Meðal þess fjölmarga sem
Páll Pétursson er ab kanna í fé-
lagsmálaráðuneyti er atvinnu-
leysistryggingakerfið.
„Það þarf að taka þaö kerfi
allt í gegn. Þeir sem eru að
leita sér að vinnu og vilja
vinna, þeir verða að fá bætur,
sem þeir geta dregið fram lífið
á, meöan þeir eru atvinnulaus-
ir. Jafnframt þarf að ganga úr
skugga um að ekki eigi sér stað
misnotkun á kerfinu. Þá þarf
ab rjúfa þann vítahring sem
atvinnuleysið er," sagði Páll.
Fá bændur atvinnu-
leysisbætur?
Páll sagöi að skráning at-
vinnulausra hér á landi væri
með nokkuð öbru móti en í
löndunum í kringum okkur,
hún væri bundin aðild að
stéttarfélagi og hliðsjón höfð
af fyrri vinnu.
„Núna eru einyrkjarnir hér-
umbil útilokaðir, meðal ann-
ars bændur, og einnig náms-
fólk sem er að koma úr námi,
trillukarlar, bílstjórar og fleiri
og fleiri, fólk sem ætti að eiga
rétt á atvinnuleysisbótum. Eg
er að skipa nefnd undir for-
ystu Árna Gunnarssonar, að-
stobarmanns míns, sem á að
fara sérstaklega ofan í saum-
ana á rétti bænda til atvinnu-
leysisbóta. Síöan er ég ab setja
saman nefnd til að endur-
skoða lögin um atvinnuleysis-
tryggingar. Hún er undir for-
ystu Hjálmars Árnasonar, al-
þingismanns. Ég vona að hún
geti komist að niðurstöðu í
haust," sagbi Páll Péturssoon.
Snaran og lántak-
endurnir
„Það þarf líka ab gera skil á
milli þess fólks sem er í at-
vinnuleit og hinna sem ekki
geta unnið eða ekki vilja
vinna, þeirra staður er félags-
málastofnun í sveitarfélagi,
ekki í Atvinnuleysistrygginga-
sjóði. Sá sjóður á ab vera fyrir
fólk sem vill vinna og er að
leita að vinnu. Fólki sem er
sjúkt eða vanmegna ab vinna
á að bjarga með öðrum hætti,"
sagði Páll Pétursson.
Oft hefur verið talað um lán
til þeirra sem hafa af of mikl-
um lánum að greiða sem
hengingaról sem verið sé að
lengja í.
„Það sem ég vil gera er að
skera fólkið niður úr snörunni
svo þab hengist ekki. Þab að
einhver bið verður á aðgerðum
er fyrst og fremst sprottinn af
því ab ég vil hjálpa fólkinu
þannig að það komist varan-
lega á Iappirnar og geti hjálp-
ab sér sjálft," sagði Páll Péturs-
son félagsmálaráðherra ab lok-
um.
■