Tíminn - 10.08.1995, Blaðsíða 16

Vebrib (Byggt á spá Veburstofu kl. 16.30 í gær)
• Suburland og Faxaflói: Hægari sunnanátt, súld eba rigning. Hiti 10-15
stig.
• Breibafjörbur: Hægari sunnan- og subaustanátt. Rigning eba skúrir. Hiti
10-15 stig.
• Vestfirbir: Hægari sunnan og subaustan. Rigning eba skúrir. Hiti 10-15
stig.
• Strandir oq Nl. vestra: Vaxandi sunnan og subaustan átt, kaldi eba
stinningskaldi. Rigning meb köflum. Hiti 10-19 stig.
• Nl. eystra og Austurland ab Clettingi: Kaldi eba stinningskaldi og létt-
ir til. Hiti 10-20 stig.
• Austfirbir: Sunnan kaldi og úrkomulítib. Hiti 10-18 stig.
• Subausturland: Hægari subaustan. Úrkomulítib. Hiti 10-18 stig.
• Mibhálendib: Subaustanátt, rigning einkum sunnan og vestan til. Hiti
8-15 stig, hlýjast norbaustan til.
Aöalskoöun hf. fœr faggildingarskjal frá iönaöar- og viöskiptaráöherra:
Samkeppnin þýbir verblækkun
í Reykjavík - en ekki úti á landi
Jakob Frí-
mannsson
er látinn
Jakob Frímannsson, kaupfé-
lagsstjóri KEA um áratuga
skeiö', og heibursborgari Ak-
ureyrar, andabist á Akureyri á
þribjudag. Jakob var fæddur
7. október 1899 og var því á
96. aldursári.
Jakob Frímannsson hóf störf
hjá KEA 1915 en hóf störf aö
námi loknu haustiö 1918 sem
búöar- og skrifstofumaöur. Hann
var settur kaupfélagsstjóri í fjar-
veru Vilhjálms Þórs árin 1938 til
1940 og ráðinn kaupfélagsstjóri í
ársbyrjun 1940. Gegndi hann því
starfi til 1. júlí 1971. Jakob var
auk þess stjórnarformaöur Sam-
bands íslenskra samvinnufélaga
frá 1960 til 1975. Þá átti hann
sæti í stjórnum margra fyrirtækja
annarra, meöal annars Olíufé-
lagsins, Samvinnutrygginga, Út-
gerðarfélags Akureyringa, Flugfé-
lagi íslands og síðar Flugleiðum.
Heiðursborgari var Jakob Frí-
mannsson kjörinn haustið 1975.
Jakob var bæjarfulltrúi á Akur-
eyri um 28 ára skeið, frá árinu
1942, og forseti bæjarstjórnar um
tíma. Fjölmörgum öðrum trún-
aðarstörfum gegndi hann fyrir
samvinnuhreyfinguna og bæjar-
félagið.
Eiginkona Jakobs Frímanns-
sonar var Borghildur Jónsdóttir,
en hún lést árið 1990. Kjördóttir
þeirra er Bryndís Jakobsdóttir.
Hún giftist Magnúsi Guðmunds-
syni, sem nú er látinn. Börn
þeirra eru tvö, Jakob Frímann
Magnússon og Borghildur Magn-
úsdóttir.
Jakobs Frímannsonar verður
nánar minnst í Tímanum næstu
daga. ■
Féll af hesti
og höfub-
kupubrotnabi
Ung stúlka, Elín Anna Skúladótt-
ir frá Bergstöðum í Miðfirði, 21
árs, féll af baki hests sem hún var
að reyna, á sunnudagskvöldið á
veginum um Fitjárdal í Vestur-
Húnavatnssýslu. Elín Anna var
ein á ferð en fólk sá þegar slysið
varð og kallaði til lækni og
sjúkrabíl. Elín var flutt á Borgar-
spítalann. í ljós kom að hún var
höfuðkúpubrotin og lá á gjör-
gæsludeild þar til seinni partinn í
gær að hún var flutt á almenna
legudeild og var öll ab braggast. ■
„Lækkunin á höfubborgar-
svæbinu nemur sjálfsagt um
15-20 milljónum á ársgrund-
velli fyrir bíleigendur hér en
Bifreibaskoöun hefur ekki séb
ástæbu til aö lækka verbiö úti
á landi þar sem ekki er sam-
keppni," sagöi Bergur Helga-
son, framkvæmdastjóri Aöal-
skobunar hf. í samtali vib
Tímann í gær.
Finnur Ingólfsson, iönaðar-
og vibskiptaráðherra, afhendir
Abalskobun hf. formlegt fag-
gildingarskjal síðdegis í dag.
Með skjalinu er hæfni og hlut-
leysi fyrirtækisins til að skoba
ökutæki almennri skoðun við-
urkennd.
Bergur segir ab með þessu
skjali sé einungis verið ab viður-
kenna hæfni þeirra til að skoða
ökutæki almennri skoðun en
enn vantaöi töluvert upp á ab
fyrirtækið gæti veitt þá þjón-
ustu sem nauðsynleg sé hjá
skoðunarfyrirtæki. „Samkeppn-
in hefur gengið ágætlega í þess-
ari almennu bifreiðaskoðun.
Hins vegar er Bifreiðaskoðun ís-
Segja má að breytingar á búvöru-
lögunum séu nú í sumarfríi. En
reiknað er með að viðræður hefj-
ist aftur einhverntíma í næstu
viku, ab sögn Ara Teitssonar, for-
manns Bændasamtakanna.
Ari segir að ekki hafa verib samib
um eitt né neitt. Umfjöllun fjöl-
miðla að undanförnu hafi einungis
snúist um þær hugmyndir sem
hann hafi verið að ræba að gæti
orðið samkomulag um, og m.a. hafi
verið bornar undir bændur til aö fá
vibbrögð þeirra. „Enda ekkert nema
gott um það að segja að menn tjái
sig og hugsi málin, en þetta er ekk-
ert sem er í hendi," segir Ari.
Hugmyndirnar ganga út á þab ab
lands meb einkaleyfi á ýmsum
þáttum, svo sem nýskráningu,
eigendaskiptum og sérskoðun-
um og við erum ósáttir við það.
Það hafa ekki verið gerðar nein-
ar faggildingar í þeim hlutum
heldur eru þeir með einkaleyfi."
Bergur bendir á að viðskiptavin-
ir þeirra séu vanir því að geta
fengið alla þjónustu á sama stað
en þeir þurfi oft að vísa fólki frá
vegna þess að þeir hafi ekki leyfi
til að verba vib óskum þeirra. Að
sögn Bergs er það undir dóms-
málaráöherra komið hvort þetta
muni breytast eitthvað í fram-
tíðinni. „Hann fer með yfir-
stjórn þessara mála og Bifreiða-
skobun hefur þennan samning
við rábuneytið. Það er því undir
honum komið hvort hann
hleypir öðrum í þetta verkefni.
„Við þurfum t.d. ab fara út á
land á næsta ári og þjónusta þar
bifreiðaeigendur í hlutfalli við
þá markaöshlutdeild sem við
höfum hér. Svo fáum við
kannski úthlutað svæði eins og
t.d. Vestmannaeyjum og þá
gengur það ekki upp að við get-
menn fái beingreiðslur áfram í 2 ár,
en afsali sér þar með framleiðslu-
réttinum um ótiltekið árabil. Jafn-
framt hefur verið talað um að ríkið
kaupi bústöfninn af bændum sem
hætta, og greiöi þá kannski 5-6 þús.
kr. fyrir hverja á, sem Ari segir t.d.
undir skattmati ánna. Ríkib fengi
þá innleggsverðmæti fjárins frá slát-
urhúsinu.
Beingreiðslur til bænda fara eftir
framleibslurétti og eru um 200 kr. á
kíló. Handhafa geiðslumarks segir
Ari um 2.600, sem mega framleiða
7.200 tonn af kjöti. Það þýbir 2.770
kílóa framleiðslurétt aö meðaltali
og þar með 554.000 kr. meðalbein-
greiðslur á framleibanda á ári. Þar
um bara sinnt hluta af þjónust-
unni þannig að Vestmanney-
ingar þyrftu að fara að Selfossi ef
þeir vilja láta sérskoða bíl. Þá er
þetta orðið svo misskipt fyrir
landsbyggðina. í Reykjavík eru
þó ekki nema 12 kílómetrar á
milli."
Aðalskoðun hf. er komin með
um 30% markaðshlutdeild á
móti um 55% hlutdeild Bif-
reiðaskoðunar íslands. Þriðja
fyrirtækib, Athugun hf. er með
um 15-18% markaðarins. Berg-
ur segir að markaðssókn hafi frá
upphafi miðast að því að þetta
væri þjónustufyrirtæki. „Við
vinnum þannig að tímarnir sem
fólk pantar standist og menn fái
inni á réttum tíma. Þeir eru
dottnir niður þessir 2-3ja vikna
biðtímar. Verðib hefur lækkað
þó að hin fyrirtækin hafi reynd-
ar fylgt í kjölfarið."
Bifreiðaskoðun íslands hefur
sent út bréf til bifreiðaeigenda
þar sem þeir bjóða viðskiptavin-
um afslætti og eru þegar búnir
að taka frá tíma fyrir almenna
skoðun. Bergur segir þetta ann-
sem líklegt er ab það verði helst f jár-
fátækustu bændurnir sem semja
um að hætta fjárbúskap, má gera
ráð fyrir að beingreiðslur sam-
kvæmt þeim samningum verði
mun lægri upphæð en fyrmefnt
meðaltal.
Ari segir tillögunum ekki hafa
verið hafnab. Bændum lítist þó
eðlilega flestum illa á að fækka þurfi
í þeirra sveit. Það sé líka skiljanlegt,
því búsetan sé orðin gisin sem m.a.
geri göngur og skólahald erfitt, eins
og fram hafi komið í fréttum aö
undanförnu. Á þessari grisjun fram-
leiðenda séu því órtúlega margir
annmarkar. „Þetta er bara hálfgerö
eyðibýlastefna," sagði Ari. m
að atriði sem veiki samkeppnis-
stöðu Aðalskoðunar. „Þeir ann-
ast reksturinn á ökutækja-
skránni og eru með allar upplýs-
ingar um það hvaða bílar eru á
skrá, eigendur þeirra og hvort
búið er að skoða þá. Þeir eiga því
auðvelt meb að senda svona
markpóst beint á fólk. Þetta er
mun erfiðara fyrir okkur því við
höfum bara uppflettiaðgang að
þessum upplýsingum og það
væri ekki vinnandi vegur að
handfletta þessu öllu."
Bergur telur að álíka margir
bílar komist í gegnum almenna
skoðun hjá þeim og hjá Bif-
reiðaskoðun íslands. Það séu
um 75% bíla sem fá skoðun
með eða án athugasemda en
um 25% sem fá endurskoðun. ■
Fer gœfuhjól Emerald
Air aö snúast?
Þotafé-
lagsins
flaug út í
gær
Þota flugfélagsins Emerald Air
fór í sína fyrstu áætlunarferb
til írlands í gær, degi of seint.
Til stób ab þotan kæmi til
landsins í fyrrakvöld en þá gat
hún ekki lent í Keflavík vegna
þoku.
Karl Sigurhjartarson, talsmab-
ur Emerald Air, segir að ekki hafi
verið flughæft í fyrrakvöld sam-
kvæmt þeim stöðlum sem flug-
menn þotunnar fari eftir. Flug-
vélin hafi verið tilbúin til flug-
taks á flugvellinum í Belfast þeg-
ar flugmennirnir hættu við
brottför, þar sem vélin heföi ekki
nógu fullkomin blindflugstæki
til ab lenda í skyggni eins og þá
var í Keflavík.
Karl segist ekki hafa tekið sam-
an hvab töfin kostaði Emerald
Air. Félagiö þurfti ekki eingöngu
ab sjá farþegum á heimleið fyrir
gistingu um nóttina heldur
þurftu farþegar á leið til írlands á
vegum félagsins að gista á hóteli
í Keflavík.
Þota Emerald Air fór til írlands
um hádegi í gær en mun hér eft-
ir fljúga þangað alla þriöjudaga
og föstudaga fram í desember,
gangi allt samkvæmt áætlun.
Karl segir að sæmilega sé bókað í
feröirnar. ■
TVÖFALDUR 1. VEVNINGUR
Hestar viö veginn meb Glóbafeyki í bakgrunni. Hestarnir frá Hjaltastöbum í Blönduhlíb
gæba sér á góbgresi nœst veginum, en eru girtir af meb rafmagnsgirbingu. Tímamynd Ágúst Biömsson.
Ótrúlega margir annmarkar á grisjun framleiöenda segir Ari Teitsson:
Hálfgerð eybibýlastefna
I