Tíminn - 30.03.1996, Blaðsíða 9

Laugardagur 30. mars 1996
BMtrwEimlMiM.
9
KVIKMYNDIR. . . KVIKMYNDIR . . . KVIKMYNDIR . . . KVIKMYNDIR . . . KVIKMYNDIR . . . KVIKMYNDIR . .
Ekkert dregið undan
Susan Sarandon leikur nunnuna Helen Prejean sem gerist sálusorgari hins
dauöadœmda Matthews Poncelet (Sean Penn).
Dau&ama&ur nálgast (Dead Man Walk-
ing) ★★★★
Handrit: Tim Robbins. Byggt á sam-
nefndri bók Helenar Prejean
Leikstjóri: Tim Robbins
Abalhlutverk: Susan Sarandon, Sean
Penn, Robert Prosky, Raymond j. Barry,
R. Lee Ermey, Lois Smith og Celia West-
on.
Háskólabíó
Bönnub Innan 16 ára
Dauðarefsingar í bandarísku
samfélagi hafa verib eitt af vin-
sælli þrætueplum þar í landi allt
frá því ab hæstiréttur heimilaði
þær að nýju í byrjun 8. áratug-
arins. Þrátt fyrir þá staðreynd
hafa fáar kvikmyndir frá Banda-
ríkjunum tekið á þessu efni. í
Dauðamaður nálgast er mörg-
um hliðum á dauðarefsingum
gerð skil þótt áherslan sé mest-
megnis á fangann annars vegar
og foreldra fórnarlambanna
hins vegar. Andstæður í skoð-
unum kristallast í þessum per-
sónum. Engin bein afstaða er
tekin en óbeint má glöggt
merkja að aðstandendur mynd-
arinnar eru á móti dauðarefs-
ingum.
Susan Sarandon, sem á dög-
unum fékk Óskarinn fyrir
frammistöðu sína hér, leikur
nunnuna Helen Prejean. Henni
berst bréf frá dauðadæmdum
fanga, Matthew Poncelet
(Penn), sem biður hana að
heimsækja sig. Það verbur úr að
hún verður sálusorgari hans á
meðan mál hans eru tekin fyrir
og hann bíöur dauðans. Ponce-
let, sem er dæmdur morðingi og
nauðgari, er bitur og hræddur
en Prejean nær að komast inn
fyrir skelina. Það er hins vegar
spurning hvort hann hleypi
henni svo nálægt sér ab viður-
kenna þátt sinn í málinu og iðr-
ast gjörða sinna áður en eitrinu
er sprautað í hann. Nunnan á
einnig í erfiðleikum með að öðl-
ast frið því foreldrar fórnar-
lambanna eiga bágt með að
skilja ab hún vilji umgangast
slíkt skrýmsli.
Það garnan til þess að vita að í
Bandaríkjunum séu enn til
kvikmyndagerðarmenn sem
þora að taka á umdeildum þjóð-
félagsmálum á hispurslausan og
vandaban hátt. Tim Robbins,
sem leikstýrir hér sinni annari
mynd, hefur hér gert eina af
betri myndum síðari ára. Hann
dregur ekkert undan, hvort sem
um er ab ræða hræðilegan glæp,
reiði abstandenda, ótta hins
dauðadæmda eða síðustu refs-
inguna. Ólíkar skoðanir fá svig-
rúm í heilsteyptum og trúverð-
ugum persónum sem virka oft
efins þrátt fyrir einarða afstöðu
út á við. Frábært handrit Tims
Robbins styrkist enn meir meb
góðri kvikmyndatöku og ekki
skaðar að tónlistin fellur mjög
vel ab efninu.
Susan Sarandon er líklega
fremsta leikkona Bandaríkjanna
í dag burtséð frá öllum verð-
launum. Enn einu sinni sýnir
hún magnaöan leik í erfiðu
hlutverki og Sean Penn er litlu
síðri. Hann hefur aldrei verið
betri og samleikur þeirra er stór-
kostlegur allt frá því þau hittast
fyrst og þar til endirinn nálgast.
Dauðamaður nálgast er mjög
sterkt og áhrifamikið verk sem
kemur Tim Robbins tvímæla-
laust í flokk betri leikstjóra
Bandaríkjanna. ■
Eftirminnileg mynd
Nicolas Cage og Elisabeth Shue sem drykkjurúturinn og vœndiskonan.
Á förum frá Vegas (Leaving Las Vegas)
★★★ 1/2
Handrit: Mike Figgis. Byggt á sam-
nefndri bók Johns O'Brien
Leikstjóri: Mike Figgis
Aöalhlutverk: Nicolas Cage, Elisabeth
Shue, Julian Sands, Laurie Metcalf, R.
Lee Ermey, Shawnee Smith, Valeria
Colino og Julian Lennon
Regnboginn
Bönnub innan 16 ára
Ástarsamband vændiskonu og
manns sem ákveðið hefur að
drekka sig í hel hlýtur að telj-
ast einkennilegt efni í kvik-
mynd. Það er a.m.k. mjög
frumlegt. Mike Figgis tekst hið
ótrúlega og samband þeirra
verður á köflum heillandi en
dökku hliðarnar í tilveru þeirra
beggja eru margar og það er
aldrei spurning hver endalok-
in verða. Útkoman er verulega
eftirminnileg mynd og er það
ekki síst aðalleikurunum
tveimur, þeim Nicolas Cage og
Elisabeth Shue, að þakka.
Sögusviðið er Las Vegas með
öllum ljósaskiltunum frægu og
þar stundar vændiskonan Sera
(Shue) atvinnu sína. Hún er á
mála hjá melludólgi nokkrum
(Sands) sem stendur fyllilega
undir nafni og misþyrmir
henni reglulega. Það er ást vib
fyrstu sýn þegar hún hittir Ben
(Cage) sem er nýkominn í bæ-
inn eftir að hafa verið rekinn
úr vinnunni. Hann hefur ein-
faldlega gefist upp og ákveðið
að enda líf sitt í Las Vegas með
því að drekka sig í hel. Það
verður úr að hann flyst heim
til hennar og þau rækta ein-
kennilegt samband sitt á milli
sopanna hjá Ben. Það er þó
ljóst að sjálfseyðingarhvöt
hans er öllu öðru yfirsterkara í
sambandinu þannig að það er
dæmt til að enda með ósköp-
um.
Það kann að hljóma furðu-
lega en áfengissýki kemur Á
förum frá Las Vegas í raun lítib
við. Ben drekkur eins og
svampur en það er umfram allt
uppgjöf sem einkennir persón-
una. Meira að segja ást þess
kvenmanns sem er hvað lægst
í þjóöfélagsstiganum, vændis-
konunnar, virðist koma hon-
um í opna skjöldu. Sera er aft-
ur á móti ástfangin af þeim
Ben sem kemur fram við hana
eins og manneskju, ólíkt öðr-
um karlmönnum, elskar hana
án takmarkanna og sýnir varla
áhuga á kynlífi. Hún má ekki
biðja hann um að hætta að
drekka en það er líka það eina
sem hann krefst af henni.
Samband þessara óhrjálegu
persóna er uppistaðan í mynd-
inni og aukapersónur eru fáar
og skipa litlar rullur. Það gefur
auga leið að aðalleikararnir
verða að standa sig mjög vel til
að hlutirnir gangi upp. Það er
skemmst frá því ab segja ab
þau gera gott betur og vinna
bæði frækinn leiksigur. Nico-
las Cage sannar í eitt skipti fyr-
ir öll að hann er frábær leikari
og Elisabeth Shue, sem hingað
til hefur aðallega verið þekkt
fyrir leik í misgáfulegum ung-
lingamyndum, nýtir tækifærib
til hins ýtrasta.
Á förum frá Vegas er virki-
lega vönduð og eftirminnileg
mynd. Þótt efniviðurinn sé
niðurdrepandi er stutt í húm-
orinn þegar við á og það ætti
engin að verba svikin af kynn-
um við þau Ben og Seru.
Umsjón: Örn Markússon
Mel Gibson í hlutverki Williams Wallace í Braveheart.
Á hápunkti
ferils síns
Þab er vib hæfi ab gera ferli
Mels Gibson, nýkrýnds Ósk-
arsverblaunahafa, nokkur skil
enda er þab ekki á hverjum
degi sem leikari fær verblaun-
in fyrir störf sín bakvib
myndavélina. Hann var út-
nefndur besti leikstjórinn fyr-
ir mynd sína Braveheart sem
auk þess hlaut verblaunin sem
besta myndin.
Braveheart er þó ekki fyrsta
myndin sem Gibson leikstýrir
því ab hann fór ágætlega af stað
meb myndinni Man Without a
Face þar sem hann lék sjálfur
aðalhlutverkið líkt og í þeirri
fyrrnefndu. Þar lék hann mann
sem var hálfgert úrhrak í samfé-
laginu vegna andlitslýtis en það
var einmitt túlkun hans á per-
sónu af svipuðum toga í Tim ár-
ið 1979 sem vakti fyrst athygli á
þessum ástralska leikara.
Þótt ávallt sé talab um Gibson
sem Ástrala þá er hann engu að
síður fæddur í New York árib
1956, en hann fluttist til Ástral-
íu 1968. Hann lærði leiklist í
National Institute of Dramatic
Art í Sydney og eftir að hafa
reynt fyrir sér meb misjöfnum
árangri á sviði varð hann þekkt-
ur fyrir leik sinn í áburnefndri
Tim og ekki síst fyrir hlutverk
sitt í framtíðartryllinum Mad
Max. Myndirnar um hann urðu
alls þrjár og gerðu hann aö
þekktum leikara en stórstjarna
varö hann ekki fyrr en Lethal
Weapon var frumsýnd 1987.
Hún varb geysivinsæl og tvær
framhaldsmyndir fylgdu i kjöl-
farið þar líkt og í tilfelli Mad
Max.
Þessar myndir gerðu Mel Gib-
son að einhverjum eftirsóttasta
kvikmyndaleikara samtímans
en þær reyndu þó ekki mikib á
hann sem slíkan. Hann sýndi
eftirminnilega hvab í sér býr í
mynd Peters Weir, The Year of
Living Dangerously, en hann
átti þó eftir ab koma meira á
óvart. Það hefur nefnilega ávallt
fylgt Gibson að vera abeins tal-
inn hjartaknúsari og útlitib eitt
þegar kemur ab leiklist. Þab
kom því flestum á óvart þegar
Franco Zeffirelli réb hann árib
1990 í draumahlutverk allra
karlleikara, til að leika sjálfan
Hamlet í samnefndri kvikmynd.
Gibson kom öllum á óvart og
kom persónu Danaprinsins ráð-
villta til skila með miklum
sóma.
Eftir að hafa leikið í mörgum
metaðsóknarmyndum, sér í lagi
Lethal Weapon myndunum, þá
gat Gibson staðib á kröfu sinni
um að láta gamlan draum ræt-
ast, ab fá að leikstýra. Hann
valdi að gera myndina Man
Without a Face, mjög frambæri-
legt byrjendaverk, og þótt hon-
um langaöi ekki til að leika sjálf-
um varð það úr aö hann tók að-
alhlutverkið að sér. Hún var
ágætlega sótt og í raun er það
nokkuð kaldhæðnislegt að
fyrsta mynd leikstjóra, sem af
mörgum var talinn andlitið eitt
sem leikari, skyldi vera um
mann sem er svo ófríður að fólk
forðast hann.
Gibson þótti taka mikla
áhættu þegar hann hóf undir-
búning fyrir Braveheart, dýra
mynd og langa um William
Wallace, helstu frelsishetju
Skota. Hann stób undir vænt-
ingunum og Braveheart var
sannköllub stórmynd meb dýr-
um sviðsetningum og fjöldaat-
riðum og síbast en ekki síst var
hún vel sótt sem í augum fjár-
málamannanna í Hollywood er
oftar en ekki markmið númer
eitt.
Við afhendingu Óskarsverö-
launanna um daginn grínaðist
Gibson með það að núna lang-
aði honum eins og öllum öör-
um leikstjórum til að leika.
Hann er svo sannarlega á há-
punkti ferils síns þessa stundina
og getur valið úr verkefnum án
þess að hlusta á ráðleggingar frá
nokkrum manni. Mel Gibson
virðist auk þess hingað til hafa
farib eigin leibir og enginn get-
ur sakab hann um aö þora ekki
að taka áhættu í verkefnavali.