Tíminn - 30.03.1989, Blaðsíða 15

Fimmtudagur 30. mars 1989
Tíminn 15
Yf irlýsing f rá Greenpeace
Þó að Greenpeace hafi látið hjá líða að gera athugasemdir
gefur það ekki til kynna að samtökin samþykki það sem fram
kemur í kvikmyndinni „Lífsbjörg í Norðurhöfum“. Gerið svo
vel að hafa í huga að fulltrúar Greenpeace sáu ekki myndina
fyrr en 16. mars 1989. Það eru aðeins stórtækustu rangtúlkan-
irnar og ærumeiðingarnar sem tilteknar eru hér á eftir í þeirri
röð sem atriöin birtast í myndinni. Frekari upplýsingar verða
fáanlegar þegar þær liggja fyrir. Greenpeace áskilur sér allan
rétt.
1. Sýndur er talsmaöur Green-
peace þar scni hann talar við spyrj-
anda. Filman er klippt og sýndir
hvalbátar, sem sökkt hefur verið í
Reykjavíkurhöfn. Á meðan heldur
talsmaður Greenpeace áfram að tala
og segir „Við höfum mjög góðan
málstað".
Þetta er mjög mikil afbökun. I
kvikmyndinni sjálfri er síðar tckið
fram að það voru meðlimir í „Sca
Shepherd" umhverfisverndarsam-
tökunum sem sökktu hvalbátunum.
Greenpeace hefur alls ekkert með
„Sea Shepherd" aðgera. hefur aldrei
beitt ofbeldi. fyrirgefur það ekki, cn
hefur iðulega orðið fyrir barðinu á
því, ekki síst þegar Rainbow Warri-
or var sökkt.
2. Sögumaður heldur áfram og
segir síðar: „Verndarmenn beita alls
kyns þrýstingi og hafa jafnvel gripið
til hryðjuverka til að neyða þessar
smáþjóðir til uppgjafar." Meðan
þessi orð eru töluð eru sýndar mynd-
ir af skipi Greenpeace. Sirius, og er
sú mynd sýnd þcgar orðið „hryðju-
verk" er sagt. Næsta mvnd er af
mótnrælum á götum úti gegn selveið-
um. þar á eftir mynd af sökktu
hvalbátunum og síðan er aftur horfið
tilbaka að talsmanni Greenpeace.
Þessi myndaröð er vfsvitandi tilraun
til að tengja Greenpeace við hcrmd-
arverk og sem slík svívirðilegur
rógur. Grcenpeace samtökin hafa
verið fórnarlamb hryðjuverka en
hafa sjálf alltaf einörð beitt friðsam-
legum mótmælaaðgerðum.
3. I kaflanum um eftirlit Islands úr
lofti segir sögumaður. „Hins vegar
eru verndarsinnahópar rammlega
andsnúnir því" og þá er sýnd mynd
úr lofti af gúmmíbát Greenpeace,
þar sem greinilega er reynt að gefa í
skyn að Greenpeace hafi mótmælt
hvalatalningu úr lofti. Þetta er ekki
rétt.
4. Kaflinn um selamynd Green-
peace er algerlega ósannur og er
grimmileg ærumeiðing gagnvart
samtökunum. Myndakaflann senr
um er rætt tók myndatökumaður
Greenpeace, Steve Bowerman að
nafni. 18. mars 1978. Atriðið er
algerlega ófalsað. Hópur Green-
peace manna á ísnum þann dag naut
fylgdar Alfreds Ollerhead. emb-
ættismanns við fiskiverndarstofnun í
Cartwright, Labrador.
Sögumaður segir myndbútinn tek-
inn 1977. Það er rangt. Hann var
tekinn 18. mars 1978. Sumirf mynd-
inni bera svartar sólhlífar fyrir and-
litunum. Einn þeirra er embættis-
maður við fiskverndarstofnunina og
má glögglega sjá númerið 9609 á
húfunni hans. Sögumaður segir ...
„sami myndbútur sást í nýlegri
sænskri sjónvarpsheimildamynd sem
átti að sýna ruddalegar aðferðir sem
norskir selveiðimenn viðhafa nú...
Fölsuðu selveiðarnar höfðu aftur
tilætluð áhrif." Greenpeace sá fram-
leiðendum skandinavísku myndar-
innar, Scandinature films, fyrir
nryndunum. í þeim útgáfum af kvik-
myndinni sem fulltrúar Greenpeace
hafa séð eru myndirnar frá Green-
peace sýndar í samhengi, og það er
skýrt tekið fram að hún vísi til
athæfis Kanadamanna á áttunda ára-
tugnum. Greenpeace hafði allsengin
tengsl við framleiðslu kvikmyndar
Scandinature „Seal Mourning" að
öðru leyti en því að láta þeim í té
myndbút á eðlilegum viðskiptaskil-
málum. Sögumaðurinn kemur fram
með ósannaða staðhæfingu um föls-
un á myndum af selum sem eru
flegnir lifandi. og sýnir á meðan
myndir úr kvikmynd Greenpeace.
„Bitter Harvest". Sögumaður segir
að Kanadamaður að nafni Gustave
Poirier hafi síðar játað að myndefnið
hafi verið sérstaklega sviðsett fvrir
myndavélarnar. Kvikmyndin „frýs"
á ónafngreindri persónu í atriðinu á
undan. sem e.t.v. gefur til kynna að
þetta sé Poirier.
Staðreyndin er að Gustave Poirier
bar vitni fyrir þingnefnd kanadíska
þingsins um fiskveiði og skógrækt
þriðjudaginn 20. maí 1969. í vitnis-
burði hans stendur: „Ég lýsi því yfir
... að hafa verið ráðinn af hópi
myndatökumanna, einn þeirra hafði
skegg, kringum 3. mars 1964, til að
flá stóran sel í kviknrynd."
Greenpcace var ckki stofnað fyrr
en 1971, fór ekki til Nýfundnalands
til að mótmæla kópaveiðum fyrr cn
1976 og tók ekki kvikmyndina senr
um er rætt fyrr en 1978. Vitnisburður
Poiriers vísar til atburðar 14 árum
fyrr eða sjö árum áður en Green-
peace var stofnað. Þetta er ástæðu-
laus ærumeiðing scm hefði vcrið
auðvelt að sannprófa ef framleið-
endurnir bæru nokkra virðingu fyrir
sannleikanum. Það var fjöldi fólks
frá Greenpcace á ísnum daginn sem
myndatakan fórfram, 18. mars 1978.
Við höfum haft upp á þrem þeirra,
þ.á m. myndatökumanninum, og
erum að safna saman eiðsvörnum
yfirlýsingum frá þeim. Allirstaðfesta
að það sem var kvikmyndað gcrðist
beint fyrir framan augun á þeim.
Það var síður en svo að Greenpeace
hefði nokkur afskipti af þeim athöfn-
um sem lýst cr, þvért á nróti voru
Greenpeace menn allan tímann í
fylgd a.m.k. eins embættismanns
fiskverndarstofnunarinnar, sem síð-
ar tók forystumann Greenpcace-
hópsins höndum fyrir að reyna að
hindra að selur væri drepinn. Einn
meðlimur Geenpeacehópsins. lög-
fræðingur, skrifaði hjá sér nákvæm
minnisatriði þar sem eru skráð nöfn
allra viðstaddra, 1 fáum orðum sagt.
eru þessar ósönnuðu staðhæfingar
með öllu tilhæfulausar og ærumeið-
andi fyrir Greenpeace og einstakl-
ingana sem koma við sögu. Allar
staðreyndirnar sem þar er lýst yfir
eru rangar og skoðanir sem lýst er
yfir eða vitnað í eru rangar og
meinfýsnar. Greenpeace ætlar að
höfða mál vegna þessa gegn öllum
sem þarna eiga hlut að máli og
öðrum óstaðfestum yfirlýsingum, og
skaðabætur verða miklar.
5. Greenpeace framleiddi kvik-
mynd um ástralska kengúruútveginn
1986. Hún var nefnd „Kangaroos
under Fire". Öll filman sem tekin
var sýnir það sem gerðist án hinnar
minnstu hvatningar, fyrir framan
myndavélina. Trevor Daly, sem
starfar að baráttumálum Green-
peace, sendi ýmsum meðlimum Evr-
ópuþingsins bréf 25. apríl 1985, þar
sem þeim var skýrt frá því að í
undirbúningi væri kvikmynd um
kengúrur. Sú kvikmynd varð
„Kangaroos under Fire", sem er sú
sama og teknir eru útdrættir úr í
íslensku myndinni, atriði sem sýnt
er úr meðan frásögnin heldur áfram
um ósönnuðu staðhæfingarnar.
Kvikmyndin sem blaðamaðurinn
Leif Blædel vfsar til er, eftir því sem
Greenpeace kemst næst, kvikmynd
kölluð „Goodbye Joey", sem fram-
leidd er í Ástralíu 1982 af kvik-
myndagerðarmanni. Peter Cunning-
ham að nafni. Greenpeace er á
engan hátt tengd honum eða kvik-
mynd hans. „Goodbye Joey" inni-
heldur atriði sem Peter Cunningham
virðist hafa fengið hjá kvikmynda-
fyrirtæki í Brisbane í Ástralíu. Þessi
atriði voru kvikmynduð í ágúst 1979
í Dirranbandi. Óueensland, til að
bæta inn í kvikmynd sem verið var
að gera á vegum bænda. þar kengúr-
ur eru sýndar sem illgjarnar plágur.
Kvikmyndin átti að heita „Shoot
Roos - Don t Luv 'em" og fram-
leiðendur hennar gáfu þeim scm létu
gera myndina (bændunum) það ráð
að halda ekki þessum ákveðnu atrið-
um inni í myndinni. Myndin sýnir
tvo atvinnukengúruveiðimenn, Will-
iam James Young og Colin Ross
Mason misþyrma kengúrum. Þegar
Cunningham hafði fengið þessi atriði
í hendur og sýnt þau í „Goodbye
Joey" uröu hávær mótmæli í Ástra-
líu. Young og Ross voru kærðir fyrir
grimnrd og viðurkenndu sekt sína og
voru sektaðir um 75 ástralska dollara
hvor. í vitnisburði sínum fyrir Scott
leynilögregluliðþjálfa í gróður-
verndarsveit Queensland. sem dag-
settur er 15. mars 1983. sögðu þeir
báðir að þeir hefðu fengið borgað af
kvikmyndafélagi sem þeir veittu að-
stoð sína vegna þess að þeir vildu
veita kengúruútveginum í heild að-
stoð sína. Greenpeace var á engan
hátt bendlað við framleiðslu eða
dreifingu á „Goodbye Joey" þarsem
eru þau atriði sem sakfellingin náði
til. í kvikmynd Greenpeace,
„Kangaroos under Fire" eru engir
filmubútar úr „Goodbye Joey" né
hinni fyrirhuguðu „Shoot Roos
Don't Love 'em".
Bæði Leif Blædel og framleiðend-
ur íslensku kvikmyndarinnar hafa
ruglað kvikmyndunum tveim saman.
Þeir gefa yfirlýsingar um kvikmynd
Cunninghams nreð filmubútum úr
kvikmynd Greenpeace.
Upplýsingarnar sem eru fram
bornar um kengúrufilmubút Grcen-
peacc eru rangar og lagðar fram á
þann hátt sem ætlað er að valda
Greenpeace sem mestunr skaða. Það
er gert af vísvitandi og eindreginni
meinfýsni ogGreénpcace mun höföa
mál og fara fram á skaðabætur í
samræmi. Filmubúturinn í „Kanga-
roos under Fire", þar sem kengúrur
eru drepnar eða misþyrmt er alger-
lega ósvikinn einsogallar kvikmynd-
ir Greenpeace. Kengúruveiði-
mennirnir buðu einfaldlega kvik-
myndagerðarmönnum Greenpeace
að koma með þeinr á veiðar. Filman
óróavekjandi er afrakstur þessa
leiðangurs. Greenpeace er að safna
saman eiðsvörnum vitnisburði kvik-
myndageröarmannanna og fram-
leiðandans/stjórnandans, ogannarra
þar sem þetta kemur fram.
6. Það eru fleiri lygar og ærumeið-
ingar í kvikmyndinni. Þetta eraðeins
bráðabirgðalisti. Kvikmyndin er
gerð af illgjarnri nrcinfýsi í garð
Greenpeace, og hefur að geyma svo
margar stórkostlega rangar staðhæf-
ingar að það er erfitt að taka mark á
henni. Hins vegar eru ærumeiðin-
garnar mjög skaðlegar.
7. Edda Sverrisdóttir fékk í sínar
hendur eintak af þessari og öðrum
kvikmyndum Greenpeace á fölskum
forsendum. Hvorki hún né nokkur
annar sem viðriðinn er íslensku
kvikmyndina hcfur nokkurt leyfi til
að nota filmubúta sem Greenpeace
á höfundarréttinn á í neinum tilgangi
nokkurs staðar og hefur þeim verið
gert það Ijóst. Notkun filmubúta
Greenpeace er heimildarlaus og er
margþætt brot á höfundarrétti.
8. Greenpeace hefur þá trú að
engin ábyrg sjónvarpsstöð vilji taka
þessa mynd til sýningar. Staðreynd-
irnar sem skýrt er frá hér að framan
og studdar ríkulegum heimilda-
gögnum, gera að engu alla undir-
stöðu myndarinnar-að Greenpeace
hafi falsað kvikmyndir sínar.
Þegar þessi þáttur er ekki lengur
fyrir hendi vekur kvikmyndin engan
áhuga. Henni er ekki viðbjargandi
meðendurskoðun. Kvikmyndaatriði
Greenpeace eru sýnd í heimildar-
leysi. Við munum lögsækja fram-
leiðendur kvikmyndarinnar og fyrir-
tækið sem sjónvarpaði því fyrst á
íslandi vegna ærumeiðinga og brots
á höfundarrétti. Við munum líka
höfða mál gegn hverju öðru því
fyrirtæki sem sendir myndina út eða
á annan hátt endurtekur þessar æru-
meiðingar.
Framleiðendurnir og íslenska
sjónvarpið neituðu hvað eftir annað
að útvega eintök af myndinni áður
en hún var sýnd. Fulltrúar Grccn-
peace hafa nú séð hana og auðvcld-
lega gert trúveröuglcika hennar að
engu. Að halda til streitu tilraun til
að sjönvarpa henni undir þessum
kringumstæðum mun gera þann
skaða sem gerður er Greenpeacc
meiri og auka á miskabæturnar sem
farið er fram á.
Greenpeace Intcrnationul
17. mars 1989.
Kópavogur
Steingrimur
Hermannsson
Almennur stjórnmálafundur með Steingrími Hermannssyni
forsaetisráðherra verður haldinn í Félagsheimili Kópavogs
fimmtudaginn 13. apríl n.k.
Flokksstarfið
Skúli Sigurgrímsson
Skrifstofan að Hamraborg 5 er opin þriðjudaga og miðvik-
udaga kl. 9-12 s. 41590.
Alltaf heitt á könnunni.
Opið hús alla miðvikudaga kl. 17.-19.
Skúli Sigurgrímsson bæjarfulltrúi er til viðtals alla miðviku-
daga kl. 17.30-19.00.
Einnig eftir nánara samkomulagi.
Vinnuhópar eru að fara í gang um hina ýmsu þætti
bæjarmála.
Komið, látið skrá ykkur í hópana og takið þátt í stefnumótun
og starfi flokksins.
Framsóknarfélögin í Kópavogi.
Halldór Ásgrimsson Jón Kristjánsson
Almennir stjórnmálafundir
Halldór Ásgrímsson sjávarútvegsráðherra og Jón Kristjánsson al-
þingismaður boða til almennra stjórnmálafunda á Austurlandi vikuna
28. mars-2. apríl sem hér segir.
í kaffistofu Hraðfrystihússins Breiödalsvík, fimmtud. 30. mars. kl.
20.30.
í Félagsheimilinu Stöðvarfirði, föstudaginn 31. mars kl. 20.30.
í Hofgarði Öræfum, sunnudaginn 2. apríl kl. 15.00.
Reykjanes
Fulltrúaráð framsóknarmanna í Reykjaneskjördæmi er boðað til
fundar þriðjudaginn 4. apríl n.k. kl. 20.30 að Hamraborg 5, Kópavogi.
K.F.R.
Reykjanes
Skrifstofa Kjördæmissambandsins að Hamraborg 5, Kópavogi er
opin á mánudögum og miðvikudögum kl. 17 til 19. Sími 43222.
K.F.R.
Lögmenn
Aðalfundur Lögmannafélags íslands 1989 verður
haldinn í Skála á annarri hæði nýbyggingar Hótel
Sögu á morgun, föstudaginn 31. mars, og hefst kl.
13.30.
Árshóf félagsins verður haldið að kvöldi aðalfund-
ardags í Átthagasal Hótel Sögu og hefst kl. 19.00.
Stjórnin.
Til sölu
Mótunarbátur 23 fet, 4,2 tonn
Ný Volvo Penta 220 ha vél, ekin 50 tíma, gengur
ca. 25 mílur. Einn með öllu. Upplýsingar í síma
97-11970 ádaginn og í síma97-12061 á kvöldin.