Morgunblaðið - 14.08.2006, Síða 14

14 MÁNUDAGUR 14. ÁGÚST 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
BANDARÍSK stjórnvöld hafa varað
Indverja við því að bann í sumum
sambandsríkjum Indlands við fram-
leiðslu og sölu á Coca-Cola og Pepsi
vegna ásakana um of mikið magn af
skordýraeitri i vörunni geti haft nei-
kvæð áhrif á erlendar fjárfestingar í
landinu.
„Nú þegar Indverjar reyna af alefli
að laða að sér og halda í erlenda fjár-
festa myndi það vera óheppilegt ef
þeir sem ekki vilja meðhöndla erlend
fyrirtæki af sanngirni fengju að ráða
umræðunni,“ sagði Franklin Lavlin,
aðstoðarráðherra með alþjóðavið-
skipti á sinni könnu, í Washington í
gær.
Útibú bandarísku fyrirtækjanna
tveggja á Indlandi vísa ásökunum um
of mikið magn af eitri á bug og segj-
ast fylgja reglum Evrópusambands-
ins um þessi efni. Það séu ströngustu
reglur í heimi. Í sex indverskum ríkj-
um hafa yfirvöld nú bannað eða tak-
markað sölu á gosdrykkjum frá fyr-
irtækjunum tveim í skólum og
ríkisstofnunum vegna málsins.
Hæstiréttur Indlands hefur krafist
þess að fá uppskriftirnar að kóla-
drykkjunum vegna máls sem höfðað
hefur verið á hendur fyrirtækjunum
fyrir hönd almennings. Fréttaskýr-
endur segja málið pólitískt og benda
á að Kerala og önnur ríki sem hafa
bannað sölu á drykkjunum séu undir
stjórn flokka sem séu andsnúnir Kon-
gress-flokknum er nú fer með völdin í
Indlandi ásamt fleiri flokkum.
Talsmenn Vísinda- og umhverf-
ismiðstöðvarinnar, CSE, sem er sjálf-
stæð, indversk stofnun í höfuðborg-
inni Nýju Delhí, fullyrtu nýlega að
magn skordýraeiturs í drykkjunum
væri 24 sinnum meira en reglur um
leyfilegt magn í drykkjarvatni heim-
iluðu. Engar opinberar reglur eru
hins vegar til um leyfilegt magn í gos-
drykkjum. CSE segir að of mikið
magn af skordýraeitri sé í öllum gos-
drykkjum í landinu en ákveðið hafi
verið að einbeita sér að Coca-Cola og
Pepsico vegna þess að samanlögð
markaðshlutdeild fyrirtækjanna
tveggja sé um 80%.
Indverski markaðurinn er geysi-
lega mikilvægur fyrir bæði fyrirtæk-
in enda býr rösklega milljarður
manna í landinu. Er umræðan því
mikið áfall fyrir gosdrykkjafyrirtæk-
in tvö.
Gosdrykkja-
deilan á Ind-
landi enn óleyst
Grunur um að óeðlilega mikið af
skordýraeitri sé í kóki og pepsí
Reuters
Traðkað á gosdrykkjaflöskum í
mótmælum í borginni Ahmedabad.
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
KÍNVERSKT náttúrulækningalyf
er hugsanlega gagnlegt fólki með
sykursýki 2, að sögn fréttavefjar
breska ríkisútvarpsins, BBC. Um er
að ræða efnasambandið berberine
sem finnst meðal annars í rótum og
berki ákveðinna plantna.
Í gömlum kínverskum ritum er
sagt að berberine geti lækkað glúk-
ósumagn í sykursjúku fólki. Einnig
er algengt í ýmsum löndum að nota
það gegn niðurgangspest. Nú hafa
vísindamenn við Garvan-stofnunina
í Sydney í Ástralíu rannsakað efnið
og í tímaritinu Diabetes er sagt að
tilraunir þeirra á rottum og músum
bendi til að staðhæfingin um virkni
gegn sykursýki eigi við rök að
styðjast.
Í ljós kom að væri dýrunum gefið
berberine í mat lækkaði blóðsyk-
urinn, minna var um fitu í æðakerf-
inu, insúlin virkaði betur og dýrin
megruðust. „Þetta er mjög gott
dæmi um gildi sumra svonefndra
hefðbundinna lyfja [náttúrulyfja],“
sagði David Jones, prófessorinn
sem stýrði rannsókninni.
Náttúrulyf
gegn sykursýki?
HÓPUR þjóðernissinna réðst á þátt-
takendur í gleðigöngu samkyn-
hneigðra í Tallinn, höfuðborg Eist-
lands, á laugardag og voru 12 manns
fluttir á sjúkrahús. Hér sést lögregla
handtaka einn þjóðernissinnann.
Lisette Kampus, sem skipulagði
gönguna, sagði að um 500 manns
hefðu tekið þátt í henni. Um 20 ungir
karlmenn hefðu ráðist á göngumenn
með bareflum og grjótkasti. Einkum
hefðu þeir ráðist á konur í hópnum.
Í júlí var gleðigöngu aflýst í Ríga í
grannlandinu Lettlandi vegna hót-
ana og árása andstæðinga samkyn-
hneigðra.
Reuters
Ráðist á samkynhneigða
tilkynnt var að hann tæki við for-
setaembættinu í bili vegna veikinda
bróðurins, sást faðma Chavez sem
er mikill stuðningsmaður stjórn-
valda á Kúbu. Hann hefur meðal
annars selt Kúbu olíu á mjög vægu
verði.
„Við þá sem hafa áhyggjur af
heilsu minni vil ég segja, að ég lofa
að gera mitt besta til að ná heilsu á
ný,“ sagði Fidel Castro í ávarpi sínu
í blaðinu. Hann bað alla að vera
bjartsýna en búa sig jafnframt und-
ir að slæmar fréttir gætu birst.
Á myndunum fjórum er Castro
klæddur í hvítan og rauðan æf-
ingagalla. Hann sést tala í síma og á
einni myndinni heldur hann á laug-
ardagsblaði Granma, málgagni
Havana. AFP, AP. | Málgagn ungliða-
hreyfingar kommúnistaflokks
Kúbu, Juventud Rebelde, birti í gær
ávarp frá Fidel Castro, leiðtoga
landsins og fyrstu ljósmyndirnar,
sem birst hafa af honum frá því
hann gekkst undir aðgerð í lok júlí
vegna innvortis blæðinga. Castro
varð áttræður í gær og segist í
ávarpinu vera afar hamingjusamur.
Hann þakkar fólki fyrir umhyggj-
una sem það hafi sýnt sér.
Raul Castro, varnarmálaráð-
herra Kúbu og bróðir leiðtogans,
tók í gær á móti Hugo Chavez, for-
seta Venezuela sem kom til Havana
í tilefni af áttræðisafmæli Kúbu-
forseta. Raul Castro, sem ekki hef-
ur sést opinberlega síðan 31. júlí, er
kommúnistaflokks Kúbu, að lík-
indum til að sanna að ekki sé um
myndafölsun að ræða, segir í frétt á
vefsíðu breska ríkisútvarpsins,
BBC.
Vegna veikindanna var ekki
haldið upp á afmælið með þeim
hætti sem fyrirhugað hafði verið.
En á laugardag var þó haldin geysi-
mikil tónlistarhátíð i höfuðborginni
Havana, Castro til heiðurs og stóð
hún fram á nótt. Granma sagði í
gær að Castro væri farinn að ganga
um sjúkrastofuna. Í bandarískum
fjölmiðlum er sagt að leiðtoginn
hafi verið skorinn upp vegna mein-
semda í ristli og líklegt sé að hann
þurfa framvegis að nota svo-
nefndan stóma-poka.
Reuters
Havanabúi les blað ungliðahreyfingar kommúnista, Juventud Rebelde, með myndum af Fidel Castro forseta í gær.
Fyrstu myndir af
Castro eftir aðgerðina
Colombo. AP, AFP. | Tamílsku tígrarnir,
uppreisnarhreyfing þjóðarbrots
Tamíla á Sri Lanka, gerðu árásir af
sjó á smáeyjar úti fyrir Jaffna-skaga í
norðurhluta landsins í gærmorgun en
árás þeirra var hrundið, að sögn tals-
manns stjórnvalda í höfuðborginni
Colombo. Þá var fjölda flugskeyta
skotið yfir landamæri yfirráðasvæða
Tígranna og stjórnarhersins á Jaffna-
skaga en þúsundir stjórnarhermanna
eru á skaganum sem er umlukinn
sveitum Tígranna. Segja vopnahlés-
eftirlitsmenn á svæðinu að svo virðist
sem Tígrarnir séu að reyna að stöðva
birgðaflæði til skagans, að sögn
fréttavefjar breska ríkisútvarpsins,
BBC.
Harðir bardagar stóðu yfir við
borgina Trincomalee, í norðaustur-
hluta landsins, á laugardag. Munu um
60.000 manns hafi flúið heimili sín
vegna átakanna undanfarna daga og
100.000 manns vera innlyksa á átaka-
svæðinu. Bardagarnir á Sri Lanka
síðustu daga og vikur eru þeir hörð-
ustu frá því samið var um vopnahlé
árið 2002 og hafa hátt á annað hundr-
að manns fallið.
Seevarathnam Puleedevan, tals-
maður Tígranna, vísaði í gær á bug
þeim staðhæfingum stjórnvalda í Co-
lombo að Tígrarnir hefðu sent yfir-
völdum boð og sagst vera reiðubúnir
að ganga til friðarviðræðna að nýju.
„Árásir stjórnarhers Sri Lanka úti-
loka friðarviðræður og framkvæmd
vopnahléssamkomulagsins. Ríkis-
stjórnin verður að taka ábyrgð á
þessu neikvæða andrúmslofti,“ sagði
Puleedevan. Eftirlitsmenn á svæðinu
segja hins vegar að svo virðist sem
Tígrarnir hafi komið átökunum af
stað.
Palitha Kohona, talsmaður ríkis-
stjórnarinnar í friðarsamningamál-
um, sagði fréttamönnum fyrr í gær að
Tígrarnir hefðu komið umræddum
boðum áleiðis með hjálp norrænna
eftirlitsmanna. „Við gáfum þeim mjög
jákvætt svar og sögðumst reiðubúnir
að hefja viðræður strax,“ sagði hann.
Þorfinnur Ómarsson, talsmaður
norrænu eftirlitssveitanna, staðfesti í
símtali við AP-fréttastofuna að Pu-
leedevan hefði sett fram munnlega
beiðni um friðarviðræður og sagt að
von væri á skriflegu erindi þess efnis.
Puleedevan neitar því hins vegar að
umrætt samtal hafi átt sér stað.
Segjast ekki hafa
beðið um viðræður
London. AFP, AP. | Bresk stjórnvöld
hafa komið í veg fyrir að minnsta
kosti fjórar áformaðar hryðjuverka-
árásir í landinu frá sprengjutilræð-
unum í London í júlí á síðasta ári. Öll
tilræðin hefðu getað valdið miklu
manntjóni, að sögn John Reid innan-
ríkisráðherra. Enn eru miklar trufl-
anir á flugvöllum í landinu vegna
aukins öryggiseftirlits og mörgum
ferðum aflýst.
„Við teljum okkur hafa alla meinta
forsprakka þessa tiltekna hóps í
haldi,“ sagði Reid í gær um mennina
sem handteknir voru á fimmtudag
grunaðir um að ætla að sprengja
bandarískar farþegaþotur á leið frá
Bretlandi til Bandaríkjanna. „Ég
verð hins vegar að vera hreinskilinn
og segja að á grundvelli þess sem við
vitum gætu aðrir gengið lausir …
þannig að veruleg hryðjuverkaógn
er enn til staðar í Bretlandi.“
Alls 24 menn, flestir af pakist-
önskum ættum, voru handteknir í
Bretlandi vegna málsins en einum
þeirra hefur verið sleppt. Mennirnir
eru leigubílstjórar, bókhaldarar,
pítsusendlar, námsmenn og öryggis-
verðir. Sumir eru ekki upprunalega
múslímar en hafa snúist til þeirrar
trúar, að sögn breskra fjölmiðla.
Blaðið The Sunday Times sagði að
einn mannanna væri ef til vill leiðtogi
deildar al-Qaeda í Bretlandi.
Lögfræðingur tveggja mannanna
gagnrýndi í gær harðlega meðferð
lögreglunnar á mönnunum. Lög-
fræðingurinn, Mudassar Arani,
sagði í sjónvarpsviðtali að mönnun-
um væri haldið í köldum fangaklef-
um og að beiðnum þeirra um teppi
hefði verið hafnað. Þá sagði hún ann-
an mannanna hvorki hafa fengið vott
né þurrt í 26 stundir.
Reid varar við fleiri tilræðum
Bretar hafa hindrað fjögur mannskæð tilræði síðan í fyrra