Lesbók Morgunblaðsins - 14.07.2007, Side 7

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. JÚLÍ 2007 7
lesbók
Eftir Arnar Eggert Thoroddsen
arnareggert@gmail.com
Dave Grohl, Íslandsvinur meðmeiru, leiðir Foo Fighters óhik-
að áfram í nýjan bardaga komandi
haust en þá kemur sjötta breiðskífa
sveitarinnar út. Echoes, Silence, Pati-
ence and Grace kallast hún hvorki
meira né en minna og fylgir hún eftir
hinni tvöföldu In Your Honour (2005)
sem fékk blendnar viðtökur gagnrýn-
enda. Foo-liðar vinna í þetta sinnið
með upptökustjóranum Gil Norton
(Pixies m.a.) en hann tók upp aðra
plötu sveitarinnar, The Colour and
the Shape (1997). Grohl segir um
plötuna að hann hafi ávallt dreymt
um að samþætta hljóm Steely Dan og
No Means No sem er nokkuð merki-
leg staðhæfing, þar eð fyrri sveitin er
þekkt fyrir fágaðan, ofurunninn
hljóm en sú síðari er kanadísk skrýti-
pönksveit. „Á plötunni verða þessi
hefðbundnu rokklög,“ segir Grohl.
„En svo eru sum þeirra brotin upp
með milljón strengjum og bjánaleg-
um kafla- og taktbreytingum.“
  
Tríóið R.E.M. hefur nú nýlokiðnokkrum tónleikum í Dublin, en
allir fóru þeir fram í tónlistarhúsinu
Olympia Theatre,
sem byggt var ár-
ið 1879. Tónleik-
arnir, sem sveitin
álítur öllu heldur
vera „opnar æf-
ingar“, eru þeir
einu sem sveitin
mun halda á þessu
ári en vinna við
nýja breiðskífu er
hafin og er líklegt
að hún komi út síðar á þessu ári. Þeir
félagar; Stipe, Mills og Buck, léku
m.a. ellefu ný lög og nokkur eldgömul
lög sem sum hver hafa aldrei verið
viðruð á tónleikum áður. Bráðkom-
andi plata er unnin með Íranum Gar-
rett „Jacknife“ Lee (U2, Snow Pat-
rol) og er tekin upp í Dyflinni og
Vancouver.
  
Um og yfir 1.200 manns mættu áhverja þessara „æfingatón-
leika“ en á bakvið sveitina stóð skýr-
um stöfum: „Þetta eru ekki tón-
leikar“ eða „This Is Not a Show“.
T.a.m. var Stipe ekki búinn að leggja
nýju textana almennilega á minnið og
nýtti sér því stundum kjöltutölvuna
sína til að komast í gegnum lögin.
Nýju lögin ku flestöll í rokkaðri kant-
inum a la Monster og bera titla eins
og „Houston“, „Horse to Water“ og
„Until the Day Is Done“. Af slög-
urum sem fengu að óma má nefna
gimsteina á borð við „Gardening At
Night“, „Romance“, „West of the
Fields“, „Pretty Persuasion“, „Se-
cond Guessing“ og „Auctioneer
(Another Engine)“.
  
Söngkonan PJ Harvey hélt tón-leika í Manchester fyrir stuttu
en langt er um liðið
síðan þessi snjalla
listakona lét að sér
kveða á þeim vett-
vangi. Ný lög voru
viðruð, og voru þau
leikin á píanó, en
annars renndi
Harvey sér í gegn-
um allan ferilinn
og spilaði sígild lög
á borð við „Rid of
Me“, „Man-Size“,
„Oh My Lover“ og „The Desperate
Kingdom Of Love“. Nýju lögin sem
voru leikin kallast „The Devil“, „The
Mountain“, „Silence“ og „White
Chalk“ sem er og titillag næstu plötu
söngkonunnar, en hún kemur út í
september á vegum Island-
útgáfunnar.
TÓNLIST
Foo Fighters
REM
PJ Harvey
Eftir Jón Agnar Ólason
jonagnar@mbl.is
Ég er hérna með nýja plötu sem var aðkoma út. Hlustiði bara á þetta! Vinahittingur í heimahúsi síðla maí-mánaðar 1989 og framúrstefnutýpan í
hópnum dregur fram úr pússi sínu vínylplötu
með hljómsveitinni Pixies. Platan hét Doolittle.
Nálinni var handlyft yfir á lag að nafni Monkey
Gone To Heaven, sem er að sögn eigandans
magnað, og viðstaddir sátu að sönnu sem stein-
runnir við hlustunina því lagið var svo flott. Und-
irrituðum varð reyndar ekki um sel þegar Black
Francis tekur að orga „Then God is seven“ og
finnst þetta heldur hættuleg músík fyrst um
sinn … en á þeim tímapunkti náði mátulega hrátt
og óháð rokk að heilla í fyrsta sinni marga við-
stadda, undirritaðan þar með talinn. Þetta kvöld
er því svolítil vígsla, og eftir því heilagt, í minn-
ingunni.
Frumherjar á ferð
Engum vafa er undirorpið að kvartettinn The
Pixies frá Boston er ein áhrifamesta óháða rokk-
sveit sem Bandaríkin hafa af sér alið. Tónlist-
armenn á borð við PJ Harvey, Kurt Cobain, Billy
Corgan ásamt ótal öðrum hampa sveitinni sem
einum helsta áhrifavaldi sínum og bergmál The
Pixies má glögggt heyra í tónsmíðum fram-
angreindra sé að gáð. The Pixies var stofnuð árið
1985 af fyrrnefndum Francis (skírður var Char-
les Michael Kittridge Thompson IV) og vini
hans, Joey Santiago. Í kjölfar auglýsingar þeirra
félaga í dagblaði í Boston hvar óskað var eftir
bassaleikara sem þyrfti að hafa jafn gaman af
Hüsker Dü og Peter, Paul and Mary, var Kim
Deal ráðin. Sagan segir reyndar að hún hafi ver-
ið sú eina sem svaraði auglýsingunni! Eig-
inmaður Deal benti þeim svo á trommuleikarann
David Lovering og bandið var þar með full-
mannað. Tveimur árum eftir stofnun hljómsveit-
arinnar kom svo stuttskífan Come On Pilgrim og
ári síðar eða 1988 sendi sveitin frá sér fyrstu
breiðskífuna, Surfer Rosa. Báðar hlutu mikið lof
gagnrýnenda en seldust dræmt, þó salan hafi
heldur tekið við sér er fram í sótti. Þriðja útgáf-
an, breiðskífan Doolittle, vakti hins vegar athygli
á Pixies og það svo um munaði.
Aðgengilegri álfar
Doolittle er talsvert aðgengilegri áheyrnar en
skífurnar tvær er þegar höfðu komið út. Munar
þar mest um lögin Here Comes Your Man, La
La Love You og Hey en þar er á ferð poppmúsík
sem vakti athygli á sveitinni langt út fyrir þann
hóp sem á hana hafði hlýtt fram að því. Reyndar
með þeim fórnarkostnaði að þeir sem telja sig
sanna aðdáendur hafa yfirleitt hina mestu
skömm á Here Comes Your Man, og finnst það
hálfgerður svartipétur á ferlinum. En lagið varð
geysivinsælt og varð ekki síst til þess að platan
komst í 8. sæti breska sölulistans – nokkuð sem
kom meðlimum Pixies gersamlega í opna skjöldu.
En þrátt fyrir hin hljómþýðu popplög er af nógu
að taka á plötunni fyrir þá sem kjósa frekar hrátt
hávaðarokk. Platan hefst á hinu goðsagnakennda
lagi Debaser og slakar lítt á stuðklónni ef frá eru
talin ljúfu lögin tvö sem getið var að framan.
Meðal annarra hápunkta eru Wave Of Mutil-
ation, I Bleed, Dead, Mr Grieves, No 13 Baby og
vitaskuld Monkey Gone To Heaven.
Að díla við Deal
Við gerð Doolittle fór þó að bera á talsverðum
núningi milli forsprakkans Black Francis og Kim
Deal. Francis vildi halda henni frá lagasmíðum
og söng en hún vildi síður að hlutverk sitt innan
sveitarinnar einskorðaðist við að leika á bassann.
Minnstu munaði að Deal segði skilið við Francis
og félaga í kjölfar útgáfu Doolittle en hún lét til-
leiðast að halda áfram, einkum fyrir tilstuðlan
aðila innan Elektra, útgáfu sveitarinnar í Banda-
ríkjunum. Þau munu þó lítið hafa talast við þaðan
í frá, og gerð næstu plötu, Bossanova frá 1990,
var lýst af gítarleikaranum Joey Santiago sem
frekar kaldri vist þar eð mjög andaði enn köldu
milli ákveðinna meðlima. Hvað sem því líður er
sess Pixies tryggður í rokksögunni. Liprar laga-
smíðar, skerandi söngur, og almennt jafnvígi á
hart rokk og melódískt popp sjá til þess. Fyrir
þá fáu sem enn eru Pixies ókunnugir er Doolittle
prýðis upphafspunktur og það verður enginn
svikinn af þeim kynnum.
POPPKLASSÍK
Gargandi snilld
Eftir Arnar Eggert Thoroddsen
arnart@mbl.is
S
íðasta hljóðversplata Hommes og co.,
Lullabies to Paralyze, fór tiltölulega
lágt miðað við hvaða sveit átti í hlut,
en hún kom út fyrir tveimur árum
síðan. Queens of the Stone Age, eða
QOTSA, eins hún er gjarnan
skammstöfuð, hafði markað sér stöðu sem ein
fremsta rokksveit heims þremur árum áður með
verkinu Songs for the Deaf og væntingar því
miklar. Á Songs … fór Dave Grohl mikinn á
trommunum og lagið „No One Knows“ varð að
helsta slagara ársins; borið uppi af merkilega ein-
földu, en um leið merkilega grípandi gítarriffi.
Vinsældir QOTSA jukust jafnt og þétt næstu
misserin og sú þróun átti eftir að taka sinn toll,
því að hægri hönd Hommes, bassaleikarinn og
ólíkindatólið Nick Oliveri, var rekinn í janúar
2004.
Nýjabrum
Þrátt fyrir að nýjabrumið hafi verið farið af
QOTSA var hún búin að koma sér vel fyrir í
meistaradeildinni er Lullabies … kom út. Þó að
ekki sé hægt að tala um mikið fárviðri í kringum
útgáfuna þá fór platan engu að síður beint í
fimmta sæti Billboard-listans, besti árangur
hljómsveitarinnar til þessa á sviði markaðar, en
QOTSA hafði allt fram að Songs for the Deaf lúrt
neðanjarðar, þekkt sem „nýja“ hljómsveitin hans
Josh Hommes sem var þá þekktastur fyrir að
hafa verið í Kyuss, hinni goðsagnakenndu eyði-
merkurrokksveit. Lullabies … hefur í dag selst í
um 300.000 eintökum á meðan Songs ... er skriðin
yfir milljón eintök. Homme hefur sagt að QOTSA
hafi náð ákveðinni lægð á Lullabies … án þess að
útskýra nákvæmlega hvað hann á við með því en
staðhæfir að auki að brottrekstur Oliveris hafi
verið mikið gæfuspor fyrir sig og sveitina í heild
sinni. Þá lýsti hann því fyrir stuttu að hann hefði
haft áhyggjur af því að enginn myndi hlusta á
Lullabies …. Auðveldast hefði verið fyrir hann að
búa til Songs for the Deaf 2, enda voru lög áþekk
þeim sem þar er að finna rúllandi stanslaust um í
hausnum á honum. En slík vinnubrögð séu hrein-
lega ekki boðleg. Og þrátt fyrir að Lullabies …
hafi ekki ná að fylgja velgengni Songs … eftir
hvað sölu varðar fékk hún engu að síður afar
sterka dóma, alls ekki síðri en Songs … fékk á
sínum tíma.
Það var svo í júlí á síðasta ári sem Homme við-
urkenndi loks að hann væri kominn með QOTSA
inn í hljóðver á nýjan leik. Sumir voru orðnir tví-
stígandi með framhaldið, en Homme hafði mikið
verið að sprikla með góðvini sínum Jesse Hughes
í grallarasveitinni Eagles of Death Metal, þar
sem hann stígur til baka og sér um trommu- og
bassaleik. Era Vulgaris kom svo loksins út í júní
síðastliðnum, í sérdeilis flottu umslagi – fyrsta
merki um framför frá Lullabies … (sem er í
skelfilegum pakkningum). En meira jákvætt er í
gangi. Við fyrstu hlustun á Era Vulgaris virðist
sem Homme sé að fara jafnvel enn lengra í til-
raunastarfsemi en áður – án þess þó að tapa nið-
ur rokki eða melódíum. Það er ekki eins og það sé
verið að dýfa tónlistinni í sýru bara til að stokka
upp í sveitinni, heldur er Homme að vinna rök-
rétt áfram með einkennishljóm sveitarinnar.
Hann fer með riffin í óvæntar áttir og dreifir
skringilegu kryddi yfir lögin í hæfilegu magni.
Homme er auðheyranlega annt um að vera ekki
að endurtaka sig, eins og hann lýsir hér að ofan,
og samkvæmt þeim dómum sem eru þegar komn-
ir virðist sá einarðleiki hafa borgað sig en lang-
flestir þeirra eru afar lofsamlegir.
Ný vargöld
Helsti riffvísindamaður samtímans, Josh
Homme, heldur áfram rannsóknum sínum á Era
Vulgaris, sem er nýjasta breiðskífa sveitar hans,
Queens of the Stone Age.
QOTSA Á Era Vulgaris virðist sem Homme sé að
fara jafnvel en lengra í tilraunastarfsemi en áður.
Riffvísindamaður Homme er að vinna rökrétt áfram með einkennishljóm sveitarinnar.