Lesbók Morgunblaðsins - 15.12.2007, Blaðsíða 12

Eftir Hannes Hólmstein Gissurarson
hannesgi@rhi.hi.is
G
uðni Elísson upplýsti les-
endur Morgunblaðsins
drýgindalegur um það hér
10. nóvember síðastliðinn,
að hann væri sérfræð-
ingur í orðræðugreiningu.
Nokkrum vikum áður
hafði hann hreykt sér af
því, að hann hefði nánast alla valdhafa heimsins
og vísindamenn á bak við sig um þá kenningu,
að bráð vá væri af hlýnun jarðar af mannavöld-
um. Það er ekki heiglum hent að ræða við slík
ofurmenni. Ég hef birt hér tvær greinar um
málið, en ætla samt að reyna enn einu sinni,
enda er fleira fróðlegt í síðasta framlagi orð-
ræðusérfræðingsins en hann kemur ef til vill
sjálfur auga á.
Svör Guðna
Í fyrri skrifum taldi Guðni sér nægja að stimpla
mig í stað þess að svara ábendingum: Ég væri
„málpípa ráðandi afla“, sem var einkennilegt,
því að í sömu andrá sagðist Guðni hafa nær alla
valdsmenn jarðar í liði sínu; ég ætti sálufélag
við hægri sinnaða lýðveldissinna (repúblikana)
bandaríska og launaða talsmenn þeirra, eins og
það skipti einhverju máli um sanngildi ábend-
inga minna. Nú sér Guðni sitt óvænna og reynir
að svara mér efnislega um nokkur atriði. Það er
lofsvert. Skoðum málið.
– Ég hafði haldið því fram, að skóglendi hefði
ekki minnkað síðustu hálfa öld. Guðni spyr um
heimild. Hún er bók Björns Lomborgs, Hið
sanna ástand heimsins. Þar segir hann, að skóg-
lendi heims hafi 1950-1994 aukist um 0,85%.
Heimildir Lomborgs voru skýrslur F. A. O.,
Landbúnaðar- og matvælastofnunar sameinuðu
þjóðanna. Guðni nefnir, að regnskógar séu að
minnka. Hann tekur ekki nytjaskóga með í
reikninginn. Það er hins vegar rétt og liggur í
hlutarins eðli, að skóglendi hefur minnkað frek-
ar en aukist í heiminum, frá því að sögur hófust.
Sérfræðingar þræta líka um skilgreiningar á
skóglendi.
– Ég hafði rifjað upp þá fullyrðingu nokkurra
vísindamanna frá því um 1980, að ný ísöld væri
að ganga í garð, enda hafði heldur kólnað á jörð-
inni árin 1945-1980. Guðni svarar, að ísald-
arkenningin hafi ekki verið viðtekin í sama mæli
og kenningin um bráða vá vegna hlýnunar af
mannavöldum. Það er rétt, enda var ábendingu
minni aðallega ætlað að sýna, að vísindamenn
eru skeikulir.
– Ég hafði haft fyrir satt, að á suðurhveli sé
að kólna, þótt á norðurhveli sé að hlýna. Guðni
svarar, að landmassi sé miklu meiri á norð-
urhveli, svo að áhrifa af losun gróðurhúsa-
lofttegunda gæti þar frekar, og hafstraumar
hiti auk þess ekki upp Suðurskautslandið. Ef-
laust er eitthvað til í þessu, enda var ábending
mín aðeins um það, hversu hæpið er að alhæfa
um flókin ferli (sem Guðni viðurkennir raunar
líka af þessu tilefni).
– Ég hafði furðað mig á því, hversu lítið er
gert úr því, að ekki hefur hlýnað í Bandaríkj-
unum frá 1998. Hlýjasta ár 20. aldar reyndist
þar vera 1934, en 1998 var hið næsthlýjasta.
Þetta merkir, að öll árin eftir 1998 hafa mælst
þar kaldari. Guðni segir, að þessi mæling eigi
aðeins við Bandaríkin. En ég tók það einmitt
fram í fyrri grein minni um málið, þótt ég stytti
mál mitt í upprifjun á röksemdum mínum í
seinni greininni. Þetta var yfirsjón mín: Ég
hefði mátt vita, að orðræðusérfræðingurinn
veitti þessu ekki athygli úr fyrri grein minni,
svo að ég hefði átt að endurtaka það í hinni
seinni.
– Ég hafði bent á fyrri loftslagsbreytingar,
hlýnun og kólnun á víxl. Guðni viðurkennir, að
þær breytingar hafi ekki verið af mannavöldum.
En leita þurfi að minnsta kosti 1200 ár aftur í
Afhjúpun Guðna Elís
„Guðni ætlaði að afhjúpa mig, en afhjúpaði í raun sjálfan sig,“ segir Hannes Hólmsteinn í
svari sínu við Guðna Elíssyni en þeir hafa deilt á síðum Lesbókar um hlýnun loftslags og
viðbrögð við henni. Í þessari grein segir Hannes að Guðni sé bara enn einn síðskeggjaði
spámaðurinn úr Gamla testamentinu.
12 LAUGARDAGUR 15. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
lesbók