Morgunblaðið - 01.03.2007, Qupperneq 6

6 FIMMTUDAGUR 1. MARS 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
UM SEXTÁN þúsund einstaklingar og um
6.200 fyrirtæki eru nú á vanskilaskrá Láns-
trausts hf. en þar er fólk í fjögur ár, nema það
greiði skuldir eða semji um þær. Fólki á
skránni fækkaði töluvert á sama tíma og bank-
arnir hófu að bjóða ódýrari íbúðalán en hefur
fjölgað smávægilega síðan þá, að sögn Hákons
Stefánssonar, framkvæmdastjóra fyrirtækis-
ins.
Stefnt er að því að einstaklingar geti séð
hvaða upplýsingar eru skráðar um þá í van-
skilaskrá í gegnum heimabanka en nú er hægt
að fá slíkar upplýsingar á skrifstofu Láns-
trausts.
Hákon sagði að algengasta ástæðan fyrir því
að fólk lendi á skránni væri einhvers konar op-
inber gjörð, s.s árituð stefna vegna skulda, ár-
angurslaust fjárnám eða gjaldþrot. Einnig
gætu áskrifendur að skránni sent inn upplýs-
ingar um að skuldari hafi ekki sinnt greiðslu-
áskorun innan tiltekins tíma.
Til að koma í veg fyrir að rangar upplýsingar
fari inn á skrána ber Lánstrausti skylda til að
senda viðkomandi einstaklingi upplýsingar um
að til standi að setja hann þar inn á og hefur
hann 14 daga til að koma að mótmælum eða
bregðast við á annan hátt.
Aðspurður hvaða áhrif það hafi að lenda á
vanskilaskrá, sagði Hákon að það færi töluvert
eftir því hvaða ástæða væri fyrir því. Árang-
urslaust fjárnám og gjaldþrot væru eðli máls-
ins samkvæmt verstu færslurnar. Almennt
væri frekar slæmt að lenda á skránni því
bankastofnanir eða fyrirtæki væru líkleg til að
synja þeim sem eru á listanum um lánavið-
skipti eða myndu í hið minnsta krefjast trygg-
inga. „Þetta rýrir verulega lánstraust aðila,“
sagði hann.
Á hinn bóginn væri til í dæminu að einstak-
lingar eða fyrirtæki fengju lánafyrirgreiðslur
þrátt fyrir að vera á vanskilaskrá. Þetta ætti
t.d. við um viðskipti byggingavöruverslana við
verktaka, jafnvel þótt verktakar væru í van-
skilum við aðra gæti verslunin ákveðið að
semja um lánafyrirgreiðslu í formi úttekta. Í
þeim tilfellum væri yfirleitt horft til viðskipta-
sögunnar, þ.e. hvort verktakinn hefði staðið í
skilum við verslunina.
„Ef það er til viðskiptasaga sem menn sjálfir
eiga huga þeir oft fyrst að henni áður en þeir
skoða vanskilaskrána,“ sagði Hákon.
Detta út eftir 4 ár
„Þegar þú ert búinn að ganga frá greiðslu
þeirrar kröfu sem málið snýst um, eða eftir at-
vikum semja um greiðslu á henni, þá losnar þú
út,“ sagði Hákon þegar hann var spurður um
hvernig fólk og fyrirtæki losnuðu af skránni.
Sú skylda hvíldi á þeim sem legðu fram
kröfu um fjárnám eða slíkt að láta vita þegar
hún væri ekki lengur til staðar. Eftir fjögur ár
félli einstaklingur sjálfkrafa út af vanskila-
skránni, nema í þeim tilvikum sem krafa væri
endurnýjuð en Hákon sagði að slíkt heyrði til
algjörra undantekninga. „Það er undir kröfu-
eigandanum komið hvort hann fari út í slíkar
ráðstafanir. Við höfum ekkert með það að
gera,“ sagði hann. Engar færslur í vanskila-
skránni væru eldri en fjögurra ára.
Hákon sagði að verulega hefði fækkað á
skránni á sama tíma og bankarnir byrjuðu að
bjóða upp á íbúðalán. Að öllum líkindum hefðu
viðkomandi fengið ættingja eða maka til að
taka lán en hluti peninganna hefði verið not-
aður til að gera upp gamlar skuldir. Undanfar-
ið hefði lítillega fjölgað á skránni aftur.
Í frétt Morgunblaðsins í fyrradag var rang-
lega farið með nafn fyrirtækisins Lánstraust
og er beðist velvirðingar á þeim mistökum.
Um 16 þúsund á vanskilaskrá
Fækkaði á skránni á sama tíma og bankar buðu hagstæðari íbúðalán
ÁTAK sýslumannsins í Reykjavík og lögregl-
unnar á höfuðborgarsvæðinu til að ná til
þeirra sem ekki hafa sinnt boðun til að mæta í
fjárnám hjá sýslumanni byggist á heimild í
22. grein aðfararlaga. Þar segir m.a. að lög-
reglu sé skylt, að boði sýslumanns, að leita
gerðarþola eða fyrirsvarsmanns hans og
boða hann til að mæta til gerðarinnar eða
færa hann til hennar.
Kolbeinn R. Kristjánsson lögreglufulltrúi
sagði að lögregla gæti í krafti þessa ákvæðis
handtekið viðkomandi á vinnustað og öðrum
opinberum stöðum. Lögregla gæti á hinn
bóginn ekki farið inn á heimili fólks, neitaði
það að opna fyrir lögreglu. Til að slíkt væri
hægt yrði að liggja fyrir handtökuheimild frá
dómara.
Lögregla byggir
á heimild í aðfararlögum
Í HNOTSKURN
» Einstaklingar á vanskilaskrá Láns-trausts 31. janúar sl. voru 16.058 en
lögaðilar voru 6.171.
» Karlmenn sem voru skráðir á árinu2006 með árangurslaust fjárnám eða
gjaldþrot árið 2006 voru 3.710 (76%) og
konur voru 1.187 (24%).
» Karlmönnum sem voru skráðir meðárangurslaust fjárnám fækkaði um
10% milli áranna 2005 og 2006. Konum
fækkaði um 21% á sama tíma.
Eftir Örlyg Stein Sigurjónsson
orsi@mbl.is
BRÝN málefni brunnu á grunn-
skólabörnum á barnaþingi Grafar-
vogs og Kjalarness sem haldið var í
Egilshöll í gær undir yfirskriftinni
„Gróska“. Um var að ræða hverf-
isverkefni sem nemendur í 6. bekk
grunnskólanna unnu en tilgang-
urinn var að skapa umræðu og
stuðla að auknum áhuga barna á já-
kvæðum gildum lífsins, s.s. hollum
lífsháttum, jákvæðum tómstundum,
námi og uppbyggilegu fjölskyldulífi.
Á þinginu kynntu niðurstöður sín-
ar nemendur frá Rimaskóla,
Hamraskóla, Víkurskóla, Borg-
arskóla, Foldaskóla og Klébergs-
skóla.
Staðfesta í vímuefnavörnum
Greinilegt var að framsetning fyr-
irlesaranna ungu var vandlega und-
irbúin og fjölluðu nemendurnir m.a.
um mikilvægi þess að hafa umhverf-
ið snyrtilegt, umferðarþunga og
hraðakstur á Vesturlandsvegi, stað-
festu í vímuefnavörnum, góðan næt-
ursvefn og margt fleira.
Meðal þeirra sem fram komu voru
hressir krakkar frá Klébergsskóla,
þau Petra Gylfadóttir, Hafsteinn
Gylfi Valgeirsson, Ingimar Kristinn
Ingimarsson, Lelita Rós Ycot, Vikt-
or Ingi Ólafsson, Svangeir Albert E.
Arnarsson, Bjarni Magnús Sigurð-
arson, Dagur Jóhannsson Hugrún-
arson, Berglind Magnúsdóttir, Ólöf
Rún Árnadóttir, Svandís Arna Þórð-
ardóttir, Brynhildur Ásgeirsdóttir,
Þórdís Anna Gísladóttir, Ásta Mar-
grét Sesseljudóttir og Carlos Reynir
Hlöðversson. Var fjallað í hópnum
um það hvað mætti laga og bæta á
Kjalarnesinu.
Vilja fleiri búðir
„Mér finnst að það ætti að setja
undirgöng á Vesturlandsveginn og
bæta afþreyingu á svæðinu svo við
þurfum ekki alltaf að fara í strætó
niður í bæ,“ sagði ein úr hópnum og
annar bætti við: „Það þyrftu líka að
vera fleiri búðir í nágrenni Vest-
urlandsvegarins, það er frekar
skrýtið að það skuli bara vera ein
sjoppa.“
Frá Borgarskóla var einnig hress
hópur, þær Gígja Heiðarsdóttir,
Ástrós Ásgeirsdóttir, Margrét Halla
Johnson, Malín Agla Kristjáns-
dóttir, sem fjölluðu um frelsið og
umhverfið og töldu þær mikilvægt
að fjölga ruslafötum og stöðva
veggjakrot. Töldu þær gagnrýn-
isvert á tímum mikils svifryks að
fólk ætti tvo bíla. Nær væri að
ferðast fótgangandi eða hjóla til
minnka rykið.
Þær Gígja og Ástrós fjölluðu um
hvað hægt væri að gera til að öðlast
frelsi í framtíðinni og vildu kveða
niður vímuefnadrauginn hið snar-
asta. Vinahópar gætu beitt þrýstingi
til að ungmenni færu að prófa fíkni-
efni og þá gilti að segja nei!
Jákvæð lífsgildi á barnaþingi
Boðskapur Sjöttubekkingar í Borgarskóla, framtíðarþingliðar ungu kynslóðarinnar, með ákveðinn boðskap um betri lífshætti og bætta líðan með reykleysi og líf án allra fíkniefna.
Frelsi Ástrós Ásgeirsdóttir og Gígja Heiðarsdóttir bættu rappi inn í fyr-
irlestur sinn og hvetja til staðfestu í vímuefnavörnum og segja nei!
Umhverfið Malín Agla Kristjánsdóttir og Margrét Halla Johnson frá Borg-
arskóla fjölluðu um umhverfið, veggjakrot og fleira á barnaþinginu.
Vesturlandsvegur Vaskur flokkur sjöttubekkinga frá Klébergsskóla
fjallaði um Vesturlandsveginn, bílaumferð og umhverfi vegarins.