Morgunblaðið - 01.03.2007, Blaðsíða 36

36 FIMMTUDAGUR 1. MARS 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Sigurjón Stein-ar Þórðarson
fæddist í Reykjavík
26. júlí 1927. Hann
lést á Hjúkr-
unarheimilinu Eiri
20. febrúar síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Þorgerð-
ur Jónsdóttir, f. í
Vestra-Fróðholti í
Rangárvallahreppi
25. apríl 1901, d. 15.
mars 1999, og Þórð-
ur Þórðarson, f. í
Hrauntúni í Bisk-
upstungum 6. maí 1888, d. 20.
mars 1963. Bróðir hans var Hauk-
ur Þórðarson, fyrrum yfirlæknir
á Reykjalundi, f. í Reykjavík 3.
desember 1928, d. 4. október
2006. Steinar bjó alla sína tíð í
Reykjavík, fyrst á Hverfisgötunni
og svo á Bergþórugötu 15 frá
árinu 1938. Hann dvaldi síðustu
árin á Reykjalundi og á Hjúkr-
unarheimilinu Eiri. Bjarki Laxdal
ólst upp á heimili
Steinars. Steinar
var ókvæntur og
barnlaus.
Steinar tók próf
frá Verzlunarskóla
Íslands 1947. Hann
starfaði í Bókaversl-
un Sigfúsar Ey-
mundssonar frá
1939 til 1989 við ým-
is störf, meðal ann-
ars sem versl-
unarstjóri. Steinar
var virkur félagi í
starfi KFUM og K
frá unga aldri og tók mikinn þátt í
starfi og uppbyggingu í Vatna-
skógi. Hann var einnig virkur í
starfi Gideonfélagsins. Steinar
verslaði með bækur allt sitt líf,
safnaði, seldi og gaf þær út. Um
tíma var hann í stjórn Bóksala-
félags Íslands.
Steinar verður jarðsunginn frá
Grafarvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.
Steinar mágur minn andaðist á
Hjúkrunarheimilinu Eir hinn 20.
febrúar sl. eftir langan og erfiðan
veikindaferil allt frá árinu 1993.
Kynni okkar Steinars hófust árið
1977 þegar við Haukur bróðir hans
gengum í hjónaband en Haukur lést
4. okt. sl.
Steinar var einstaklega ljúfur
maður, vildi öllum gott gera, og hall-
mælti aldrei nokkrum manni. Hann
bjó með móður sinni, á meðan heilsa
þeirra beggja leyfði, á Bergþóru-
götu 15 í Reykjavík og var þeirra
samband einstaklega kærleiksríkt.
Þau voru dugleg að ferðast um land-
ið á yngri árum og með í för voru þá
þrjár ógiftar móðursystur Steinars
en þeim sýndi hann mikla umhyggju
alla tíð. Farnar voru margar ferðir á
Rangárvellina en þaðan voru þær
systur ættaðar, svo og í sumarbú-
stað Steinars í Hrauntúni í Bisk-
upstungum. Steinar átti alltaf Saab
bifreiðar, lenti aldrei í óhöppum
enda ók hann hægar en flestir.
Minnist ég þess er þau Þorgerður
voru að koma úr heimsókn til okkar
Hauks í Mosfellsbæinn og hann var
stöðvaður á Vesturlandsveginum
fyrir of hægan akstur, hann kippti
sér ekkert upp við það og sagði við
lögregluþjóninn: „Kemst þó hægt
fari“.
Steinar vann við bækur og bóka-
útgáfu allt sitt líf og tók einnig mik-
inn þátt í starfsemi KFUM og
KFUK. Hann var ættrækinn mjög
og fylgdist alla tíð, á meðan hann
gat, með fjölskyldu sinni og þeirra
afkomendum. Eftir að hann missti
heilsuna dvaldi hann á Reykjalundi í
nokkur ár, og síðan á Hjúkrunar-
heimilinu Eir. Vil ég fyrir hönd fjöl-
skyldu Steinars þakka starfsfólki á
þeim stöðum fyrir einstaklega góða
umönnun og elskusemi, einnig hans
gömlu félögum úr KFUM sem
heimsóttu hann á Eir. Steinari
þakka ég samfylgdina.
María Guðmundsdóttir.
Ég man fyrst eftir Steinari þegar
ég var lítill drengur í fylgd föður
míns. Þeir áttu tal saman í portinu
svokallaða við hús KFUM og K við
Amtmannsstíg í Reykjavík. Steinar
var heimilisvinur foreldra minna og
sagði mér síðar frá ánægjulegum
stundum sem hann átti með þeim
hér áður fyrr.
Steinar var verslunarmaður og
síðar verslunarstjóri í Bókaverslun
Sigfúsar Eymundssonar í Austur-
stræti í Reykjavík. Á sínum tíma
var þetta ein stærsta og virtasta
bókaverslun á landinu. Steinar
mætti alltaf snemma til vinnu sinnar
og mér virtist hann vita hvar hver
einstök bók var staðsett í verslun-
inni. Það var engu líkara en að hver
bók væri kunningi hans. Í þá daga
voru tölvur ekki komnar til skjal-
anna. Segja má að Steinar hafi verið
lifandi tölva síns tíma. Hann gekk
heill til allra sinna verka, hvort
heldur þau voru við dagleg störf eða
áhugamálin. Ég var svo heppinn að
fá starf sem sendill og til aðstoðar á
lager bókaverslunarinnar að sumri
til. Framkoma Steinars við sam-
starfsfólk sitt og viðskiptavini var til
fyrirmyndar. Hann var hjálpsamur
og úrræðagóður.
Það leyndi sér ekki að Steinar
hlaut að eiga innri sjóð þangað sem
hann sótti brosið sitt og hlýlegt við-
mót á hverju sem gekk.
Steinar átti sr. Friðrik Friðriks-
son, stofnanda KFUM og KFUK á
Íslandi, að vini og samstarfsmanni.
Þeir sóttu lífsgleði sína og kærleika
til samferðafólks síns í þá trú sem
hverjum manni býðst endurgjalds-
laust í Jesú Kristi, syni Guðs. Stein-
ar hafði þegið og tekið við þessari
Guðs gjöf sem er trú. Mér finnst eitt
erindi eftir sr. Friðrik lýsa vel lífs-
stíl og lífi Steinars en versið er
þetta:
Heilög þrenning, hjálpráð þitt
helgi gjörvallt lífið mitt
allt frá æskuvegi.
Við þig hjartans bind ég bönd.
Beri mig þín föðurhönd
allt að efsta degi.
(Fr. Fr.)
Steinar var mjög virkur sjálf-
boðaliði í starfi KFUM. Hann var
sveitastjóri í drengja- og unglinga-
deildum félagsins. Hann kom að út-
gáfustarfsemi félagsins í sambandi
við fjölritun ásamt öðrum verkefn-
um sem tengdust öflugu starfi fé-
lagsins í Reykjavík og víðar. Starfið
í sumarbúðum félaganna var honum
líka hjartfólgið og einkanlega
Vatnaskógur. KFUM-menn settu
líka á stofn bókaútgáfuna Lilju sem
gaf út kristilegar sögubækur fyrir
börn og unglinga. Barna- og ung-
lingablaðið Ljósberinn kom líka út
um margra ára skeið. Að þessu öllu
kom Steinar og gaf af frítíma sínum
og reynslu af gleði. Hann gekk líka í
Gídeon-félagið á Íslandi og var virk-
ur félagi í þeim félagsskap. Þar tók
hann líka að sér ýmis verkefni.
Steinar var einn þeirra lykilsjálf-
boðaliða sem gáfu nær allan sinn frí-
tíma til eflingar barna og unglinga-
starfs KFUM og KFUK á Íslandi.
Ég kynntist Steinari einna mest
þegar hann var sveitarstjóri minn í
unglingadeild KFUM á Amtmanns-
stíg. Hann hugsaði vel um okkur
drengina og ég veit að hann bar
okkur á bænarörmum til blessunar
og varðveislu. Minningar frá þess-
um dögum unglingsáranna eru mér
ferskar. Stundum kom sr. Friðrik til
þess að enda fund. Hann var þá nær
blindur en kunni Guðs orð utanbók-
ar og veitti okkur hvatningu til þess
að ganga út í lífið í fylgd og trausti
til frelsara okkar. Þetta voru
ógleymanlegar stundir sem við
strákarnir áttum í KFUM. Leikir,
boðtennis, kvikmyndir, frásögur,
söngur og skíðaferðalög ásamt Guðs
orði voru hluti þess sem okkur var
veitt.
Nokkrir KFUM-félagar mynduðu
félagið „Éljagangur“ sem var skíða-
félag. Steinar var einn þeirra.
Steinar missti föður sinn allt of
snemma. Hann bjó með móður sinni
á Bergþórugötu 15 eins lengi og
unnt var.
Steinar ÞórðarsonIngvar
Ásmundsson
einn þeirra og fyrir það er ég afar
þakklátur. Ingvar var mikill keppn-
ismaður og sannur íþróttamaður í
anda. Þessum eiginleikum miðlaði
hann óspart til sér yngri skákmanna
og alltaf lét hann í sér heyra ef hann
varð var við hið gagnstæða.
Gott orðspor Ingvars fór víða. Þeg-
ar ég var við nám í Svíþjóð á níunda
áratugnum voru menn enn að tala um
vasklega framgöngu hans á skáksv-
iðinu þar í landi áratugum áður, er
hann stundaði háskólanám í Stokk-
hólmi. Sigur Ingvars á World Open í
Bandaríkjunum árið 1978 vakti svo
heimsathygli og var óneitanlega
stærsti sigur Ingvars á skáksviðinu.
Ingvar glímdi við erfiðan sjúkdóm
undir það síðasta en jafnvel þá var
baráttuþrekið og sigurviljinn ávallt til
staðar. Þegar ég heimsótti hann í
hinsta sinn viku fyrir andlát mátti
merkja að mikið var af honum líkam-
lega dregið. Samt sem áður kvaddi
hann mig með breiðu brosi og orð-
unum: „Við sjáumst svo næst hinum
megin.“ Á þessum síðasta fundi okkar
leit hann sáttur yfir farinn veg. Hann
óttaðist ekki dauðann en hafði
áhyggjur af því að hann fengi kannski
ekki að tefla á þeim stað sem tæki við!
Það var augljóst að margar hans ljúf-
ustu minningar voru frá skákferða-
lögum um heiminn í fylgd með eig-
inkonu sinni, Guðrúnu Jóhönnu.
Eftir situr minningin um góðan og
göfugan dreng. Ég vil votta Guðrúnu
og nánustu aðstandendum Ingvars
dýpstu samúð mína. Megi hann hvíla í
friði.
Þorsteinn Þorsteinsson
(sá yngri).
Þegar ég sem unglingur ákvað að
reyna við landsprófið og las það utan
skóla í fyrstu af vissum orsökum fór
móðir mín í það að útvega mér kenn-
ara. Þar sem ég var ekkert sérstak-
lega sleip í stærðfræði og öðrum
raungreinum þurfti að vanda vel valið
á kennurum í þeim fögum. Þá bárust
henni spurnir af menntaskólakenn-
ara, sem var slíkur hörkukennari að
sögn, að hann gæti komið hvaða með-
alskussa sem var í gegnum hvaða
stærðfræðipróf sem var. Það reyndist
vera Ingvar Ásmundsson, og það
sýndi sig um síðir, að hrósið um hann
sem kennara var ekki orðin tóm, síður
en svo. Hæfni hans sem kennara fékk
ég að kynnast frá landsprófi og upp að
stúdentsprófsborðinu, nokkuð sem ég
hefði ekki viljað missa af. Ég stað-
hæfi, að betri stærðfræðikennara
hefði ég ekki getað hugsað mér, fyrir
utan manninn, sem á bak við kenn-
arann bjó. Hann hefur ábyggilega
verið í uppáhaldi hjá nemendum sín-
um, enda var ekki annað hægt, slíkur
mannvinur sem hann var. Hann var
líka skemmtilegur kennari, sem vakti
áhuga nemandans á viðfangsefninu,
enda varð árangur erfiðisins eftir því.
Hann kom alltaf heim að kenna
mér í einkatímum, og þau Guðrún
urðu fljótt fjölskylduvinir okkar, sem
allir héldu upp á. Ingvar var ákaflega
fjölhæfur maður, fjölmenntaður og
vel lesinn á ýmsum sviðum. Hann var
skapfastur og hafði ákveðnar skoðan-
ir á mönnum og málefnum og gat
stundum hent gaman að þeim, ef því
var að skipta, án þess að það særði
nokkurn. Það var því gaman að tala
við hann um fleira en stærðfræði og
skák, sem var hans helsta áhugamál
fyrir utan kennsluna. Þegar hann
gerðist kennari minn höfðum við
móðir mín haft spurnir af því, að hann
hefði farið sömu leiðina og faðir hans
og sest ungur að skákborðinu og unn-
ið þar margan sigurinn. Áhugi hans á
skákinni smitaði líka út frá sér til
nemandans, þótt aldrei tefldum við
saman eða áhugi myndaðist á því.
Fram til þess að hann byrjaði að
kenna mér hafði ég ekki haft neinn
sérstakan áhuga á skák, kunni rétt
nokkurn veginn mannganginn, en
ræktaði ekkert skákina eða hafði æft
mig neitt á því sviði fram að því. Eftir
að ég kynntist Ingvari fór ég að fylgj-
ast betur með skákinni, ekki síst hon-
um, þegar hann tefldi á stórmótum.
Það liðu heldur ekki mörg ár, þangað
til ég fékk mér skákborð og síðar
skáktölvu, eftir að tölvur komu til sög-
unnar, til að æfa mig á.
Á þessari stundu á ég honum, eins
og jafnan fyrr og síðar, svo ótal margt
að þakka. Hann var góður, traustur
og tryggur vinur vina sinna. Ég og
fjölskylda mín fengum að kynnast því
svo ótal oft. Ég kveð hann því nú með
söknuði og bið honum blessunar Guðs
þar sem hann er nú.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem)
Guðrúnu og fjölskyldunni sendi ég
mínar innilegustu samúðarkveðjur og
bið Guð að styrkja þau á sorgar-
stundu.
Blessuð sé minning öðlingsins
Ingvars Ásmundssonar.
Guðbjörg Snót Jónsdóttir.
Nú er skarð fyrir skildi. Látinn er
öðlingurinn Ingvar Ásmundsson
skólameistari. Eftir stöndum við
hnípin, enda hefði ekkert skarð verið
fyrir skildi ef lát hans hefði engu
skipt.
Samt er því þannig farið og það vit-
um við þegar svona er komið að því
fleiri sem áföllin verða því auðugri
verðum við vegna þess að þá vitum við
að við höfum misst einhvern okkur
dýrmætan, einhvern svo mikilvægan
og góðan, að það hriktir í undirstöð-
um lífs okkar.
Og vissulega er ég auðugri vegna
þess manns, meistara og vinar, sem
nú er horfinn mér sjónum.
Ingvar var mannvinur og kennari
af Guðs náð. Hann skildi að kennslan
er list, sem tekur til allra listforma
mannlífsins, ekkert undanskilið og
raunar til allra þátta mannlífsins í
heild.
Hann var snöggur að greina vand-
ann hverju sinni og úrræðin létu ekki
á sér standa.
Ekki voru alltaf allir honum sam-
mála, enda ekki öllum jafnhent og
honum að kafa svo djúpt undir yfir-
borðið í leit að vizku og kjarki.
Kjark skorti Ingvar Ásmundsson
aldrei og sterkasti þátturinn í vizku
hans var ef til vill fólginn í kærleika
hans til þeirra sem farið höfðu halloka
í skólakerfinu. Ekki vegna illsku
mannanna heldur einfaldlega vegna
þess að við getum ekki búist við því að
allir hafi á hverjum tíma náð þeim
þroska sem þetta listform „kennslan“
krefst.
Sérhver dagur í Iðnskólanum undir
stjórn Ingvars Ásmundssonar var
góður dagur og það vissu allir kenn-
arar, nemendur og starfslið skólans.
Skólinn var alltaf í sókn, og um það
rætt á ráðstefnum um menntamál og
víðar hve vel og skjótt væri tekið á
hinum margvíslegu málefnum skól-
ans svo að hann gæti sem bezt brugð-
izt við vaxandi kröfum þjóðfélags í
örri mótun.
Að lokum langar mig að minnast
sambands Ingvars og konu hans Guð-
rúnar. Þau hjón gengu iðulega saman
um götur borgarinnar og duldist eng-
um að þar voru ekki eingöngu hjón og
elskendur á ferð heldur vinir og jafn-
okar í lífsbaráttunni með reisn þeirra,
sem hafa náð því að vita hvað skiptir
máli í tilverunni.
Ég votta Guðrúnu, ekkju Ingvars
Ásmundssonar, og ættingjum mína
dýpstu samúð, þakklæti og virðingu.
Gyða Stefánsdóttir.
Ingvar Ásmundsson var einn
snjallast skákmaður þjóðarinnar og
lét að sér kveða við skákborðið uns
hann varð frá að hverfa sakir veik-
inda. Starfsævi hans var helguð
kennslu og málefnum skóla, þar sem
hann fylgdist með málum af brenn-
andi áhuga og beindi gagnrýnum frjó-
um huga að því hvernig bæta mætti
skólana nemendum til hagsbóta.
Ingvar Ásmundsson var í fylkingar-
brjósti í málefnum kennara og skóla-
meistara og formaður Sambands iðn-
fræðsluskóla meðan hann gegndi
embætti skólameistara Iðnskólans í
Reykjavík.
Farsælt ævistarf sem kom mörg-
um góðum málum áleiðis.
Ingvar Ásmundsson nam stærð-
fræði til BA-prófs og hóf kennaraferil
sinn í Menntaskólanum á Laugar-
vatni. Svo skipaðist að dugmiklir
kennarar frá Laugarvatni færðu sig
um set og tóku til starfa við nýjan
menntaskóla í Reykjavík, Mennta-
skólann við Hamrahlíð, er hann tók til
starfa. Nokkrum árum síðar fylgdi
skólameistarinn þeim eftir, er Jóhann
S. Hannesson hóf störf við MH. Þessi
hópur kennara var öflugasti kjarninn
í skólastarfinu í MH um 1970 og hafði
forgöngu um nýtt skipulag skóla-
starfsins, áfangakerfið.
Áfangakerfið felur í sér meiri
ábyrgð nemandans á námi sínu en
gerir um leið meiri kröfur til skipu-
lags kennslu en áður hafði tíðkast.
Áfangakerfið var forsenda þess að
öldungadeild var stofnuð í MH og síð-
ar víða um land. Ingvar Ásmundsson
lagði gjörva hönd á að endurskipu-
leggja iðnfræðsluna í áfangakerfi er
hann varð skólastjóri Iðnskólans í
Reykjavík árið 1980 og beitti sér fyrir
nýskipan Vélskóla Íslands er hann
gegndi þar formennsku í skólanefnd.
Áfangakerfið varð svo grundvöllur
þess að á laggirnar komst samræmd-
ur framhaldsskóli í formi fjölbrauta-
og verkmenntaskóla víða um land.
Ingvar Ásmundsson beitti skarpri
gagnrýnni hugsun á hvaðeina og lét
ekki eftir sér að sættast við viðteknar
venjur, hann vildi hreyfingu og ár-
angur. Við athugun á framförum
nemenda í Iðnskólanum í Reykjavík
kom í ljós að allstór hópur átti við
lestrarörðugleika að etja. Lét hann
þegar í stað skipuleggja lestrar-
kennslu í skólanum nemendum til
mikilla hagsbóta, þótt þetta allt sam-
an kostaði nokkurt stapp við fræðslu-
yfirvöldin.
Ingvar Ásmundsson var hjartahlýr
maður. Undir hrjúfu yfirborði var
maður vinfastur og hjálpsamur. Hann
var blátt áfram við alla og andvígur
öllu tildri. Vinátta hans var okkur
dýrmæt og samstarfið um árabil. Ást-
vinir hans þurfa nú að líða mikinn
missi. Við Vilhelmína færum þeim
innilegustu samúðarkveðjur. Ingvar
kemur okkur ætíð í hug er við heyrum
góðs manns getið.
Ólafur Ásgeirsson.
 Fleiri minningargreinar
um Ingvar Ásmundsson bíða birt-
ingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga. Höfundar eru: Hrannar
Baldursson; Kristín Siggeirsdóttir
og starfsfólk Janusar endurhæf-
ingar; Marinó G. Njálsson; Jón
Hannesson; Atli Rafn Kristinsson;
Gunnar Björnsson/Taflfélagið Hell-
irinn.
✝
Innilegar þakkir fyrir samúð og hlýhug við andlát og
útför elskulegs eiginmanns míns, föður, tengda-
föður og afa,
ÞORSTEINS D. MARELSSONAR
rithöfundar,
Unufelli 27.
Sérstaklega viljum við þakka hjúkrunarþjónustunni
Karitas og Sigurði Björnssyni fyrir alla þeirra hjálp í
veikindum Þorsteins.
Fyrir hönd fjölskyldunnar,
Hólmfríður Geirdal.