Morgunblaðið - 31.03.2007, Page 34

Morgunblaðið - 31.03.2007, Page 34
34 LAUGARDAGUR 31. MARS 2007 MORGUNBLAÐIÐ Einar Sigurðsson. Styrmir Gunnarsson. Forstjóri: Ritstjóri: STOFNAÐ 1913 Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík. Aðstoðarritstjórar: Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen. Fréttaritstjóri: Björn Vignir Sigurpálsson. ÖRYGGISMÁL Björn Bjarnason dómsmálaráð-herra flutti merka ræðu áfundi Samtaka um vestræna samvinnu og Varðbergs í fyrradag. Þetta var stefnumarkandi ræða af því tagi, sem ráðherrar eiga að flytja en gera sjaldan. Með þessari ræðu hefur dómsmálaráðherra tryggt flokki sín- um, Sjálfstæðisflokknum, að frum- kvæðið í öryggismálum okkar Íslend- inga verði áfram í hans höndum. Ræða Björns Bjarnasonar er grundvallarplagg um öryggismál, sem taka verður mið af í umræðum um þennan málaflokk á næstu árum. Í ræðu sinni sagði Björn Bjarnason m.a.: „Öryggis- og varnarmálin eru nú enn frekar en áður innanríkismál fremur en utanríkismál. Vissulega eru meginstoðir landvarnarstefnu Ís- lands enn sem fyrr varnarsamning- urinn við Bandaríkin og þátttaka okkar í NATO. Við gæzlu öryggis borgaranna skiptir samstarf við aðr- ar stofnanir en hermálayfirvöld aust- an hafs og vestan hins vegar meira máli en fyrr í sögu okkar, þegar lagt er mat á hættur, sem að kunna að steðja. Þessar staðreyndir birtast okkur í samkomulaginu, sem gert var við Bandaríkjamenn síðastliðið haust, þar sem lögð eru á ráðin um sam- vinnu við bandarísku strandgæzluna, alríkislögregluna, tollgæzlu og landamæraverði. Öryggisgæzla í þágu flugs og siglinga hefur flutzt í hendur borgaralegra yfirvalda hér og annars staðar með alþjóðareglum um flugvernd og siglingavernd. Banda- ríska heimavarnarráðuneytið kemur að þeim málum en ekki varnarmála- ráðuneytið, svo að dæmi sé tekið. Inntakið í samstarfinu um öryggis- mál við Bandaríkjamenn breyttist verulega með hinu nýja samkomulagi á grundvelli varnarsamningsins. Áherzlan fluttist frá landvörnum í hefðbundnum skilningi þess orðs til heimavarna, þar sem borgaralegar stofnanir koma sífellt meira til sög- unnar.“ Með þessum orðum er dómsmála- ráðherra að undirstrika það grund- vallaratriði að öryggis- og varnarmál séu nú frekar en áður innanríkismál en utanríkismál. Björn Bjarnason skýrði frá því í ræðu sinni, að hann hefði lagt fram í ríkisstjórninni í byrjun þessa mán- aðar frumvarp um almannavarnir og öryggismál, sem byggi á því að sett verði á fót miðstöð, sem tengi saman alla aðila, sem koma að öryggismál- um innanlands, hvort heldur vegna náttúruhamfara eða vegna hættu af mannavöldum. Frumvarp þetta hefur verið sent þingflokkum stjórnar- flokkanna. Þar er m.a. gert ráð fyrir nýju almannavarna- og öryggismála- ráði, sem starfi undir formennsku forsætisráðherra. Ráðherrann skýrði einnig frá því, að ríkislögreglustjóri hefði gert til- lögu um 240 manna launað varalið lögreglu og almannavarna vegna sér- staks löggæzluviðbúnaðar. Sagði dómsmálaráðherra að með þessum liðsafla gæti lögreglan kallað út um 1000 manna þjálfað lið til verkefna á sínu sviði. Björn Bjarnason gerði grein fyrir hugmyndum um stofnun sérstakrar öryggis- og greiningarþjónustu lög- reglu, sem gera mundi Íslandi kleift að taka þátt í margvíslegu alþjóðlegu samstarfi á þessu sviði og sagði síð- an: „Sýslumaðurinn á Keflavíkurflug- velli var í sérstöku trúnaðarsamstarfi við stofnanir á vegum NATO, þegar embætti hans heyrði undir utanrík- isráðuneytið. Með brotthvarfi varn- arliðsins hefur utanríkisráðuneytið þessi verkefni enn í sínum höndum. Embætti sýslumannsins hefur nú verið flutt undir stjórn dóms- og kirkjumálaráðuneytisins og starfar sem embætti lögreglustjórans á Suðurnesjum. Til að samhæfa öflun og úrvinnslu allra upplýsinga um öryggismál, hvort sem þær koma frá NATO eða öðrum, er eðlilegt að þær renni nú til hinnar nýju greiningar- deildar og Landhelgisgæzlu, sem hafa lögbundið hlutverk við öryggis- gæzlu á sjó og landi. Slík skipan þjón- ar öryggishagsmunum þjóðarinnar bezt.“ Í ræðu sinni minnti Björn Bjarna- son á, að á komandi árum mundi mik- ilvægi siglingaleiðanna í kringum Ís- land stóraukast vegna flutninga á olíu og gasi frá Barentshafi til Norð- ur-Ameríku og sagði síðan: „Hvergi er lögð meiri áherzla á að tryggja öryggi en á slíkum siglinga- leiðum og þar á ég við öryggi í víð- tækum skilningi, bæði gegn hryðju- verkum og sjóslysum. Mengunarslys vegna skaða við olíu- og gasflutninga eru ein skelfilegustu umhverfisspjöll samtímans. Nýskipan Landhelgis- gæzlu Íslands verður að taka mið af þessum breytingum.“ Ræða Björns Bjarnasonar á fundi Samtaka um vestræna samvinnu og Varðbergs byggist á yfirlýsingu rík- isstjórnarinnar við brottför banda- ríska varnarliðsins. Í ræðu hans eru efnisatriði þeirrar yfirlýsingar út- færð frekar og ljóst að mikil vinna hefur verið lögð í þá útfærslu og stefnumörkun, sem ráðherrann kynnti. Með brottför varnarliðsins skapað- ist ákveðið tómarúm í öryggismálum okkar Íslendinga. Nú hefur verið fyllt upp í það tómarúm að verulegu leyti. Miklu skiptir að breið pólitísk samstaða takist um þessa stefnu- mörkun. Í því sambandi minnti dóms- málaráðherra á þann þátt í yfirlýs- ingu ríkisstjórnarinnar sem sneri að stofnun samstarfsvettvangs fulltrúa stjórnmálaflokkanna, þar sem fjallað yrði um öryggi Íslands á breiðum grundvelli. Þótt öryggismál þjóðarinnar í kjöl- far brottfarar varnarliðsins hafi ekki verið mikið til umræðu það sem af er þessu ári er ljóst að við hljótum að koma þeim í fastan og ákveðinn far- veg. Ræða Björns Bjarnasonar sýnir að ríkisstjórnin hefur ekki setið auðum höndum. Vonandi verður þessum hugmyndum og áformum vel tekið af fulltrúum annarra stjórnmálaflokka. Þessi mikilvægu málefna þurfa ekki að vera deilumál á milli flokka eftir að þau eru komin í innlendan farveg. Þjóðarsamstaða skiptir máli. Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á slóðinni http://morgunbladid.blog.is/ Staða efnahagsmála á Ís-landi er mun betri enhún var á sama tíma ífyrra, og hefur hagkerfið að mestu staðið af sér ágjöf síð- asta árs. Var þetta meðal þess sem kom fram í máli forsætisráð- herra og formanns bankaráðs Seðlabanka Íslands á ársfundi bankans í gær. Geir H. Haarde forsætisráð- herra sagði í ávarpi sínu að staða efnahagsmála væri almennt talin góð og horfur hér á landi jákvæð- ar. „Það hefur vissulega gengið á ýmsu undanfarin misseri enda miklar framkvæmdir við virkjan- ir og stóriðju auk þess sem mikill atgangur hefur verið á íbúðalána- markaðnum. Þetta hefur óneit- anlega reynt á þanþol hag- stjórnarinnar í landinu en allt bendir nú til þess að þjóðarbúið komist senn á sléttari sjó og að framundan séu rólegri tímar.“ Sagði Geir að spár gerðu ráð fyrir lækkandi verðbólgu og minnkandi viðskiptahalla á árinu, en í því fælist jafnframt að hag- vöxtur yrði minni á þessu ári en verið hefur að undanförnu. Staða ríkissjóðs sterk „Við í ríkisstjórninni höfum lengi verið þeirrar skoðunar að hagkerfið myndi hæglega standa þessa sveiflu af sér og að hér myndi nást það sem á vondri ís- lensku er kallað „mjúk lending“. Miklar breytingar á skipulagi efnahagsmála sem hér hafa orðið á síðustu 15 árum eða svo hafa styrkt hagkerfið til muna og gert það betur í stakk búið en áður til að mæta tímabundnum sveiflum.“ Sagði Geir stöðu ríkissjóðs afar sterka og betri en víðast hvar annars staðar, bæði hvað varðar afkomu og eignastöðu, enda skuldirnar nú orðnar hverfandi. Þá vék forsætisráðherra í máli sínu að skattalækkunum ríkis- stjórnarinnar og þeirri gagnrýni sem kom í kjölfar þeirra. „Sumir hafa haldið því fram að ríkisstjórnin hefði ekki átt að beita sér fyrir þeim skattalækk- unum sem komið hafa til fram- kvæmda á undanförnum árum. Þessari skoðun hefur áður verið andmælt, meðal annars hér úr þessum ræðustóli af forverum mínum í embætti forsætisráð- herra og með góðum rökum. Sterk staða ríkissjóðs og miklar tekjur, t.d. af fjármagni og fyr- irtækjum, hafa skapað skilyrði til að lækka skatta einstaklinga án þess að valda þenslu. Eitt af því sem sagt var um skattalækkanir ríkisstjórnarinnar á sínum tíma var að þær væru „efnahagslegt glapræði“. Ekki hafa það orð að sönnu. Hitt er ef arvert að þeir fjármunir s issjóður hefur afsalað sér mennings í formi skattalæ á þessu ári eru sennilega innan við helmingur þess s vinnulífið greiðir út greiðslur á árinu. Svo mjö íslensk fyrirtæki sótt í sig ið,“ sagði forsætisráðherra Þá vék Geir að umræðu sem verið hefur um hugs upptöku evru sem gjaldm Íslandi. „Sumir virðast halda a taka evru í stað íslensku unnar myndi leysa öll van jafnt hjá fyrirtækjum, he sem opinberum aðilum. H mikið af ranghugmyndum Í fyrsta lagi er ljóst að fullkomlega óraunhæft a um upptöku evru án aðil Evrópusambandinu. Um eru kunnáttumenn samm hafa bent á ýmis dæmi þ ákvarðanir um einhliða u erlends gjaldmiðils sem myntar skorti þann trúv leika sem nauðsynlegur e hagstjórnina,“ sagði Ge Haarde forsætisráðherra. Bankarnir stóðust próf Davíð Oddsson, for bankastjórnar Seðlabank Vel sóttur fundur Fjölmenni var á 46. ársfundi Seðlabanka Íslands í gær. Á fundinum sagði Davíð Odd tíma. Þar væri heldur að rofa til, en ennþá væri aðgátar þörf. Í máli Geirs H. Haarde forsætisráðherra Þjóðarbúið se Bjartari horfur Davíð Oddsson og Geir H. Haarde sögðu verðbólg Annar og léttari tónn var yfir ársfundi Seðlabanka Íslands í gær en á sama tíma í fyrra, þegar banka- og hagkerfið ís- lenska lá undir harðri gagnrýni erlendra grein- ingaraðila. Forsætisráð- herra segir allt útlit fyrir að hagkerfið muni ná mjúkri lendingu og standa sveifluna af sér. Gert er ráð fyrir að verðbólgumarkmiði Seðlaba verði mun minni en verið hefur. Hins vegar verð Eftir Bjarna Ólafsson bjarni@mbl.is

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.