Morgunblaðið - 31.03.2007, Page 35

Morgunblaðið - 31.03.2007, Page 35
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 31. MARS 2007 35 Börnin eru það mikilvægasta ílífi hverrar fjölskyldu og íþeim býr mannauður fram-tíðarinnar. Samfylkingin hefur ákveðið að setja málefni barna og ungmenna í forgang í kosningabar- áttunni og samningum um næstu rík- isstjórn ásamt með málefnum eldri borgara. Í stefnuskjalinu Unga Ísland sem í heild má skoða á heimasíðunni: www.samfylking.is setjum við fram aðgerðaáætlun í um 60 liðum fyrir næsta kjör- tímabil. Þessari stefnu munum við fylgja eftir í samstarfi við foreldra, sveitarfélög og fé- lagasamtök. Gott samfélag bygg- ist ekki síst á því að okk- ur takist að skapa öllum börnum sem best og jöfnust tækifæri og virkja þau til góðs þroska. Við þurfum að skapa þeim skilyrði til að blómstra og verða sterkir og sjálfstæðir einstaklingar. Upp- byggjandi samvera fjöl- skyldna, þroskandi frí- stundalíf með jafningjum og farsæl skólaganga gegna lyk- ilhlutverki á þessu sviði. Að samræma fjölskylduábyrgð og vinnu Börn gegna stóru hlutverki í íslensku samfélagi. Ís- lenskar fjölskyldur eiga ennþá fleiri börn að jafnaði en flestar þjóðir Evr- ópu þó á þessu hafi orðið mikil breyt- ing á sl. áratugum. Atvinnuþátttaka foreldra er um leið meiri á Íslandi en annars staðar og vinnutími langur. Það er því óvenju mikið álag á íslensk- um fjölskyldum og ný rannsókn sýnir að 90% foreldra segjast eiga erfitt með að samræma fjölskylduábyrgð og vinnu. Hún sýnir einnig að langflestir foreldrar telja mikilvægast í því sam- bandi að eiga kost á sveigjanlegum eða styttri vinnutíma. Rannsóknir á viðhorfum barna og ungmenna segja okkur að þau vilja það sama, meiri tíma til samvista með sínum nánustu. Eitt af okkar forgangsmálum er því að leita samninga stjórnvalda og aðila vinnumarkaðarins um þetta stóra verkefni. Þessir aðilar þurfa sameig- inlega að standa að framkvæmd sveigjanlegrar fjölskyldustefnu í at- vinnulífinu, svo draga megi úr álagi á heimilunum og auðvelda atvinnuþátt- töku foreldra ungra barna án þess að hagsmunum barnanna sé fórnað. Styðjum foreldra í uppeldishlutverki þeirra Mikil atvinnuþátttaka er styrkur okkar samfélags, en hún ásamt hinum langa vinnutíma gerir íslenskar fjöl- skyldur engu að síður viðkvæmar fyr- ir áföllum. Það er því mjög mikilvægt að fjölskyldurnar eigi greiðan aðgang að góðri þjónustu sem léttir þeim amstur hins daglega lífs og skapar börnum öryggi og gott umhverfi. Við leggjum því til margháttaðar aðgerðir til að styðja og styrkja foreldra í upp- eldishlutverki þeirra m.a. með ráðgjöf og fræðslu, lengra fæðingarorlofi, bættu rekstrarumhverfi fjölskyldna ekki síður en fyrirtækja, við viljum auðvelda öllum börnum þátttöku í íþrótta- og tómstundastarfi sem hefur mikið forvarnargildi og við viljum búa betur að skólagöngu barna og tryggja að öll börn fái notið menntunar við sitt hæfi. Við teljum líka nauðsynlegt að létta foreldrum róðurinn með því að draga úr þeim miklu skerðingum sem nú eru í barnabótakerfinu. Af öðrum aðgerðum sem létta undir með for- eldrum má nefna aukna tannvernd barna með ókeypis eftirliti og forvarn- araðgerðum og að námsbækur í fram- haldsskólum verði nemendum að kostnaðarlausu. Ef eitthvað ber út af? Því miður eiga margar fjölskyldur við erfiðleika að stríða. Margháttaðar atferlis- og geðraskanir virðast fara vaxandi. Um þriðjungur framhalds- skólanema lýkur ekki námi. Barnafá- tækt er umtalsverð, tvöfalt meiri hér en annars staðar á Norðurlöndum og ójöfnuður hefur aukist. Ógnir vímu- efna, afbrota og glapstiga eru að sama skapi vaxandi á Íslandi líkt og hjá öðr- um þjóðum. Börn innflytjenda hafa veikari stöðu í samfélaginu en önnur börn og eru því að mörgu leyti í meiri áhættu og því þarf að bæta stöðu þeirra sér- staklega. Kynferð- isafbrot gegn börnum eiga sér því miður stað. Allt þetta eru ógnir við velferð barna og við far- sæla þróun samfélags- ins til framtíðar. Það er því skylda stjórnvalda á hverjum tíma að hafa á þessu vakandi auga og grípa til gagnráðstaf- ana sé þeirra þörf. Við leggjum hér til fjölda raunhæfra aðgerða til að styðja bæði börnin og foreldra þeirra. Nú- verandi stjórnvöld hafa því miður sofið á verð- inum. Það munum við ekki gera. Hlutverk fagstétta og rannsókna Með hinum langa vinnudegi Íslendinga er mikið lagt á þær fjölmörgu fagstéttir sem eru í stuðningskerfi fjölskyldn- anna í landinu, kennara og annað fag- fólk í skólum landsins, heilbrigð- isstéttir og þá sem fást við andlega líðan barnanna ef eitthvað ber út af. Það er ekki hægt að ræða um stöðu barna á Íslandi án þess að ræða um hlutverk og stöðu þessara stétta. Við þurfum að búa vel að þeim, efla menntun þeirra og sýna þeim þá virð- ingu sem þeim ber. Einn hóp vil ég einnig nefna í þessu sambandi og það eru þeir fjölmörgu sem sinna rannsóknum á hag barna í íslensku samfélagi. Þær eru gríð- arlega mikilvægt framlag til stefnu- mótunar í málefnum barna og ung- menna. Þegar aðgerðaáætlun Samfylkingarinnar verður útfærð munum við hafa samráð við þann mikla fjölda vísindamanna í heil- brigðis-, félags- og uppeldisgreinum sem hefur helgað rannsóknir sínar börnum og ungmennum. Markmið og aðgerðaáætlun Samfylkingarinnar Í málefnum barna og ungmenna höfum við sett okkur skýr markmið og skilgreint níu aðgerðasvið, með alls um sextíu aðgerðum sem við munum vinna að á næsta kjörtímabili. Með þessum aðgerðum viljum við: Bæta hag barnafjölskyldna; auka stuðning við foreldra til að sinna uppeldis- hlutverki sínu; virkja og styrkja hæfi- leika allra nemenda í skólakerfinu; leita allra leiða til að draga úr fátækt barna; auka vernd barna gegn kyn- ferðisafbrotum; auka stuðning við börn innflytjenda; auka stuðning við börn og fjölskyldur barna og ung- menna, sem eiga í vanda vegna vímu- efna eða hegðunarerfiðleika, og einnig við börn foreldra sem eiga við sama vanda að etja; bæta lagaumhverfi í málefnum barna og réttarstöðu þeirra. Um aðgerðirnar má lesa á heimasíðu Samfylkingarinnar. Við gerum okkur grein fyrir því að þetta er ekki tæmandi. Þetta eru metnaðarfull markmið sem fjöldi aðila þarf að vinna sameiginlega að eigi ár- angur að nást. En stjórnvöld verða að leggja sitt af mörkum og það munum við gera. Börnin okkar verðskulda það. Unga Ísland – fjárfestum í fólki framtíðarinnar Eftir Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur »Með sextíuaðgerða áætluninni Unga Ísland, setur Samfylkingin málefni barna og ungmenna í forgang Höfundur er formaður Samfylkingarinnar. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir reynst ftirtekt- em rík- r til al- ækkana a langt sem at- í arð- ög hafa g veðr- a. u þeirri sanlega miðils á að upp- u krón- ndamál, eimilum Hér er á ferð. það er að tala ldar að þetta mála og þess að upptöku heima- verðug- er fyrir eir H. fið rmaður ka Ís- lands, vék í máli sínu að umtali og umræðu þeirri sem var um ís- lenska hag- og bankakerfið á sama tíma í fyrra og lofaði við- brögð viðskiptabankanna við þeirri umræðu. „Ekki er vafi á því að sú um- ræða og það sem henni fylgdi gerði bönkunum erfitt fyrir um hríð. Bankarnir brugðust hart við þeirri óþægilegu stöðu sem upp var komin. Mikið átak var gert til að útskýra uppbyggingu og skipulag íslensku bankanna. Þar var ekkert fum og fát, heldur miklu fremur festa og öryggi sem skilaði árangri. Bankarnir löguðu nokkra þætti í rekstri og rekstr- arumhverfi sínu að málefnalegri gagnrýni sem birst hafði og eins kváðu þeir niður þætti sem ómál- efnalegri voru með skýringum, greinargerðum og hreinskilnum upplýsingum, jafnt á stórum fundum sem smáum, og maður á mann, eftir því sem gafst best. Á sama tíma þurftu bankarnir um stund að leita á önnur lánamið en hefðbundin voru og er ekki vafi á að þessar aðstæður reyndu mjög á innviði og stjórnun þeirra. Ekki verður annað sagt en að þeir sem í hlut áttu hafi staðist hið erfiða próf. Fjármögnunarvandinn eins og hann blasti við okkur um þetta leyti fyrir ári er úr sögunni og kjör á eftirmarkaði komin í eðlilegra horf á ný og traust á markaði hefur verið endurvakið.“ Sagði Davíð þetta mikið þakkar- og fagnaðarefni, en að hitt stæði þó auðvitað eftir að mönnum séu nú ljósari en áður þær hættur sem víða geta leynst í framtíð- inni. „Alþjóðleg skilyrði á mark- aði geta breyst snögglega. Láns- fjáraðgengi, sem á undanförnum misserum hefur verið með ein- dæmum hagfellt fyrir íslenska banka sem og aðra, kann að breytast skyndilega við óvæntar aðstæður. Mikilvægt er að vera við því búinn að slíkt geti gerst.“ Draga þarf úr ójafnvægi Þá sagði Davíð að þótt und- anfarið ár hefði ekki verið eft- irsóknarverðir tímar fyrir fjár- málafyrirtæki sé ljóst að þau hafi örugglega lært sína lexíu og séu bæði varkárari sjálf og betur á varðbergi fyrir utanaðkomandi áhrifum en áður var. Davíð sagði ástandið vera betra nú en fyrir ári en það skipti miklu máli, enn sem fyrr, hvernig Íslendingar héldu sjálfir á sínum eigin málum. „Brýnast er að draga hratt úr ójafnvæginu í þjóðarbúskapnum og endurheimta stöðugleika. Til þess þarf að draga úr innlendri eftirspurn. Það gerist að hluta til sjálfkrafa með lokum þeirra stór- framkvæmda sem staðið hafa yf- ir.“ Þá sagði Davíð að þrátt fyrir að margt hefði breyst til batn- aðar frá því á sama tíma í fyrra, hefðu ekki allar breytingar verið jákvæðar. „Viðskiptahalli liðins árs verður lengi í minnum hafður og honum tókst jafnvel að slá við svartsýnustu spám. Sem betur fer sjást nú örugg merki um að úr honum dragi hægt og bítandi, en líkur standa þó til að sá bati verði hægari en við höfðum áður vænst, sérstaklega vegna vaxta- byrði af völdum erlendra skulda.“ Davíð sagði baráttuna við verð- bólgu ennþá vera mikilvægasta verkefni Seðlabankans. Benti hann á að bankastjórn Seðla- bankans ákvað á fimmtudag að stýrivextir skyldu vera óbreyttir, 14,25%, líkt og þeir hefðu verið frá því í desember. „Daginn fyrir síðasta ársfund bankans hækkaði bankastjórnin hins vegar vexti sína um 0,75 prósentur og eru þessar tvær ákvarðanir væntan- lega nokkur vísbending um hvar Seðlabankinn telur sig standa í baráttunni við verðbólguna um þessar mundir. Sá slagur er for- gangsverkefni og er ekki vafi á að góður árangur í þeirri rimmu er mikið hagsmunamál fyrir þjóðina í heild og ekki síst fyrir það unga fólk sem tekið hefur á sig miklar skuldbindingar í því skyni að tryggja sér húsnæði um skeið eða til framtíðar.“ Um 32 milljóna hagnaður Benti Davíð á að þrátt fyrir að skuldir íslenskra heimila við lánastofnanir hafa aukist mjög mikið á undanförnum árum hefur greiðslubyrði þó ekki vaxið sem hlutfall af tekjum vegna annarra og betri lánskjara sem nú bjóð- ast, auk hækkandi tekna. „Vanskil eru ennþá með allra lægsta móti. Hvort tveggja er þetta mjög jákvætt. En það breytir ekki því að Seðlabankinn hefur áhyggjur af því að ýmsir kunni að hafa reist sér hurðarás um öxl, eða a.m.k. teflt á mjög tæpt vað, því að ekki þurfa að verða miklar breytingar til að skuldsettir einstaklingar lendi í erfiðleikum, sem í sumum tilfell- um gætu reynst óviðráðanlegir. Vaxandi verðbólga gæti því orðið rothögg fyrir mörg heimili.“ Á fundinum fjallaði Helgi S. Guðmundsson, formaður banka- ráðs Seðlabankans, um ársreikn- ing bankans og ársskýrslu, en Helgi var jafnframt fundarstjóri. „Samkvæmt rekstrarreikningi varð hagnaður af rekstri bankans á liðnu ári að fjárhæð 11,8 millj- arðar króna. Hann skýrist nánast að öllu leyti af gengishagnaði. Að honum slepptum varð 48 milljóna króna hagnaður fyrir framlag til ríkissjóðs,“ sagði Helgi. Samkvæmt lögum nemur fram- lag til ríkissjóðs þriðjungi hagn- aðarins, þ.e. 16 milljónum króna. Hagnaður bankans eftir framlag til ríkissjóðs og án gengishagn- aðar nam því 32 milljónum króna á árinu. Morgunblaðið/RAX dsson, formaður bankastjórnar Seðlabankans, litla verðbólgu veigamesta verkefni bankans, bæði til lengri og skemmri kom fram að búist er við að markmið Seðlabankans um 2,5% verðbólgu muni nást á þessu ári. enn á sléttari sjó Morgunblaið/RAX guhorfur vera betri nú en áður. anka Íslands verði náð á þessu ári og að viðskiptahallinn ður hagvöxtur minni á árinu en undanfarin misseri.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.