Morgunblaðið - 06.07.2007, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. JÚLÍ 2007 15
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
    













 

 













 







 









     ! "##$




 

 ! "#$%&
 !' ! "#$%&
''(! ! "#$%&
)$%&
* ! "#$%&
+!,'$%&
-%&.'#%/+01+ 
2
+ ! ! "#$%&
3"#40,'$%&
* ,'1+ $%&
  $ $%&
!"."!5"!6!7 87!%&,&$%&

9.$%&
:"!$%&

 



;<$%&
+%
$%&
+=
! +
".=>
+0 ! "#$%&
?! 9'
2
+  ! "#$%&
!
+$%&
@$
!8$%&
!9000.6(6$%&
A+"(6$%&
  



!
B
"!9+".". - ! $%&
-.#68$%&
"  # $ %
&




















 

 





















 

 


 
 

 

 
 



  

 






-
+ !5
6'#
0
+, 6C+ ' 0D
3"#+
EF&E;
G&F<&HGH
&;&H
HGG&&;<F
<F&EG&GG
<&F<E&FE
E&E;&E
G;&HG&
G;&HE&<E
FH&<&;;
&;&
&<&;EG&F
&H<&EH
;H&G<&FHH
H&F;G&HF
H&E;&E
<;&;G
5
H&&H<E
<&&
;E&<<&H<
5
5
5
&E&
5
5
FFI
FIE
<EI
;<I
HEIG
HFIF
;EI<
HEI;
FI
;FIG
GI
HHIH
IHF
GI
;I
IG
EI
IE
H;I
<I;
FEI<
;EIH
;<I
FEI<
EIH
GIH
;<I;
HEIF
HFIF
I
HEI
FGI
;FIF
GI;
HHI;
I;
FI
;IH
IF
<GI
IEH
H;<I
<I
FEIF
EIF
;EI<
FI
;GI
GIG
A6'#C'!J".
 -&K$"0"!+ 8(+ 
6'#

;;
E
;E

<
H

FG
<G
;
HG
E
H

;
H
5
;

H<
5
5
5

5
5
0
0
6'&
!6
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
HE&<&HG
&G&HG
&G&HG
&G&HG
H&<&HG
H&<&HG
H&<&HG
&G&HG
H&G&HG
H&<&HG
„NÚ hefði verið lag að hefja vaxta-
lækkunarferli,“ segir Vilhjálmur Eg-
ilsson, framkvæmdastjóri Samtaka
atvinnulífsins, um ákvörðun Seðla-
bankans að halda stýrivöxtum
óbreyttum. Vilhjálmur undrast þá
greiningu sem kemur fram í Peninga-
málum. „Ætla mætti að álit bankans
sé að undir öllum kringumstæðum
skuli hækka stýrivexti.“
Vilhjálmur telur bankann hafa ætl-
að sér um of í baráttunni við verðbólg-
una. „Peningamálastefnan hefur
reynst gagnslaus. Takmörk eru fyrir
því hverju hægt er að áorka með
vaxtastefnu,“ segir Vilhjálmur sem
segir vandann fyrst og fremst liggja í
hækkun fasteignaverðs.
Davíð Oddsson, formaður banka-
stjórnar Seðlabankans, sagði í gær að
verðbólguhorfur til næsta árs hefðu
versnað síðan í mars og útlit væri fyr-
ir að verðbólgumarkmið næðist síðar
en áður var talið mögulegt. Þetta kom
fram þegar stjórn
bankans kynnti
ákvörðun sína um
stýrivexti. Ákveðið
var að halda vöxt-
unum óbreyttum,
þ.e. 13,3%. Davíð
kvað allt benda til
að ekki verði hægt
að lækka stýrivexti
fyrr en á fyrri
helmingi næsta árs, en fyrri spá gerði
ráð fyrir að vaxtalækkunarferli gæti
hafist á fjórða ársfjórðungi 2007.
Gengi krónu áhættuþáttur
Í ávarpi sínu lagði Davíð áherslu á
áframhaldandi aðhald í opinberum
fjármálum. Versnuðu verðbólguhorf-
ur marktækt frá því sem reiknað væri
með í grunnspánni mundi banka-
stjórnin grípa til aðgerða.
Í stefnuyfirlýsingu bankastjórnar
Seðlabanka Íslands segir að verð-
bólga hafi hjaðnað hægar en spá
bankans í mars sl. hafi gert ráð fyrir
þó gengi krónunnar hafi hækkað
meira en reiknað var með. Verðbólga
mælist nú 4% en áætluð undirliggj-
andi verðbólga um 6%.
Ákvörðun bankastjórnar að halda
stýrivöxtum óbreyttum þrátt fyrir
verri verðbólguhorfur tekur mið af
tvennu, að sögn Davíðs. „Annars veg-
ar eru raunstýrivextir orðnir háir og
hafa haft vaxandi áhrif á ávöxtun
bæði óverðtryggðra og verðtryggðra
skuldabréfa. Stefnuyfirlýsing banka-
stjórnar og stýrivaxtaferillinn sem
birtust í síðasta hefti Peningamála
virðast því hafa haft tilætluð áhrif.
Gengi krónunnar hefur einnig hækk-
að umfram spár síðan í mars. Núver-
andi stýrivextir veita umtalsvert að-
hald gagnvart verðbólguþrýstingi.“
Sem fyrr er gengi krónunnar
stærsti áhættuþátturinn að mati
bankans sem segir raungengi krón-
unnar á ný orðið mjög hátt og feli í sér
auknar líkur á gengislækkun. „Heim-
ilin sækjast nú mjög eftir lánum sem
bundin eru gengi lágvaxtagjaldmiðla.
Hætta er á að þau vanmeti áhættuna
sem í þeim felst,“ segir Davíð.
Eftir Bjarna Ólafsson og
Halldóru Þórsdóttur
Davíð Oddsson
Davíð segir stýri-
vexti óbreytta út árið
„Lag að hefja vaxtalækkanir,“ segir framkvæmdastjóri SA
● SÉRFRÆÐINGAR Jyske Bank
spáðu óbreyttum stýrivöxtum
Seðlabanka og
telja ekki að hag-
kerfið sé á leið í
niðursveiflu enda
séu merki um að
einkaneyslan sé
aftur á uppleið og
því fylgi hætta á að verðbólga geti
tekið við sér á nýjan leik. Þá sé fast-
eignamarkaðurinn sterkur og verð á
húsnæði hafi hækkað. Þeir telja að
Seðlabanki muni lækka stýrivexti en
eru á því að vaxtalækkunarferlið
muni verða nokkuð hægara en marg-
ir gera ráð fyrir. Af þessum sökum
eru sérfræðingar Jyske Bank á því að
íslenska krónan muni styrkjast um
um það bil 5% á næstu mánuðum.
Jyske Bank spáir
styrkingu krónunnar
● KAUPÞING banki hefur ákveðið að
hækka vexti á nýjum íbúðalánum um
0,25 prósentustig frá og með deg-
inum og í dag og verða verðtryggðir
íbúðalánavextir því 5,2%. Þetta
kemur fram í tilkynningu frá bank-
anum en þar segir jafnframt að frá
síðustu vaxtabreytingu bankans hafi
verðtryggðir vextir íbúðabréfa Íbúða-
lánasjóðs hækkað umtalsvert.
Jafnframt er breytingu þessari ætl-
að að brúa bilið á milli verðtryggða
og óverðtryggðra vaxta í kjölfar lækk-
andi verðbólgu.
Kaupþing hækkar
verðtryggða vexti
HF. EIMSKIPAFÉLAG hefur
stofnað til stærstu lánsheimildar í
sögu félagsins og hljóðar hún upp á
allt að 300 milljónir evra, jafngildi um
25,4 milljarða króna. Lánið sem ABN
Amro í London veitir er til fimm ára
og kemur bankinn til með að selja
hluta af láninu til annarra banka og
fjármálastofnana á sambanka-
markaði. Þetta kemur fram í tilkynn-
ingu frá Eimskipafélaginu en þar
segir jafnframt að fjármagnið sem
tekið er að láni verði nýtt til „frekari
fjárfestinga og vaxtar í flutninga-
starfsemi og kæli- og frysti-
geymslum í samræmi við stefnu fé-
lagsins.“
Stefán Á. Magnússon, fjármála-
stjóri Eimskipafélagsins, segir í sam-
tali við Morgunblaðið að unnið hafi
verið að þessari lántöku um nokkurt
skeið. „Miðað við allar þær breyting-
ar sem hafa orðið á samstæðunni er
það mikið hrós fyrir okkur að bank-
inn skuli vilja ráðast í þetta samstarf
með okkur. Fyrirtækið er skuldsett-
ara en við myndum kjósa til skemmri
tíma litið og við höfum ekki gengið
frá sölu á fasteignum og öllum flug-
rekstri. Þetta er til marks um trú
ABN Amro á félaginu,“ segir Stefán.
Hann segir kjörin á láninu vera
breytileg en afar góð miðað við að
ekki sé um veðlán að ræða.
Stærsta lán í sögu
Eimskipafélagsins
Eftir Halldóru Þórsdóttur
halldorath@mbl.is
MAREL hf. heitir nú Marel Food Systems, en tillaga
þess efnis var samþykkt á hluthafafundi í gær. Þá voru
einnig samþykktar tvær aðrar tillögur um breytingar á
samþykktum félagsins. Annars vegar fékk stjórn félags-
ins heimild til að hækka hlutafé um allt að 100 milljónir
króna næstu 18 mánuði. Hins vegar var samþykkt að
auka við tilgang félagsins, en nú mun rekstur fasteigna,
kaup og sala verðbréfa og eignarhald á dótturfélögum
einnig falla undir móðurfélagið Marel Food Systems.
Tillagan um aukningu hlutafjár felur í sér að hluthafar
falli frá forkaupsrétti sínum. Heimilt verður að ráðstafa
nýju hlutunum sem greiðslu fyrir hluti í öðrum félögum
eða til fjármögnunar ytri vaxtar Marels. Hörður Arn-
arson forstjóri sagði aukninguna sem nú var samþykkt
veita félaginu möguleika á yfirtöku fyrirtækja að virði
allt að 300-400 milljóna evra án frekari hlutafjáraukn-
ingar. Hún væri því mikilvægt skref til frekari vaxtar fé-
lagsins.
Stefnir í stórræði ef sameining næst
Árni Oddur Þórðarson stjórnarformaður fjallaði um
nýlegan 19,5% eignarhlut Marels í Stork. Viðræður um
möguleg kaup Marel á dótturfélaginu Stork Food Syst-
ems hafa nú staðið í 19 mánuði án árangurs. Sem stærsti
einstaki hluthafi væru möguleikar fyrirtækjanna tveggja
til samstarfs auknir, sem Marel þætti ákjósanlegt. Bæði
fyrirtækin væru nú þegar leiðandi á sínu sviði og áætla
mætti um 20% hlutdeild á „prótínmarkaði.“
„Við erum sannfærð um að takist sameining Marel og
Stork Food Systems verði þar klár leiðtogi á markaði
með getu og kraft í margra ára farsælan rekstur,“ sagði
Árni. Hins vegar væri líklega lítil og jafnvel neikvæð
samleið með öðrum dótturfyrirtækjum Stork.
Aukning hlutafjár
til vaxtar hjá Marel
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Ánægðir Árni Oddur Þórðarson stjórnarformaður og
Hörður Arnarson, forstjóri Marel Food Systems.
● HEILDARVIÐSKIPTI í kauphöll
OMX á Íslandi í gær námu 21,8 millj-
örðum króna en þar af voru viðskipti
með skuldabréf fyrir um 17,6 millj-
arða. Viðskipti með hlutabréf námu
um 4,1 milljarði króna en þar af
skiptu bréf Straums-Burðaráss oft-
ast um hendur, velta með þau nam
1,1 milljarði króna.
Mest hækkun varð á bréfum
Atorku, 4,52%, en bréf 365 lækk-
uðu um 1,45%. Úrvalsvísitalan lækk-
aði um 0,25% og var 8.520 stig.
Vísitalan lækkar
HÆKKUN húsnæðisverðs hefur
valdið um helmingi verðbólgunnar
frá árinu 2003. Þetta kemur fram í
fréttabréfi Samtaka atvinnulífsins.
Þar segir að vísitala neysluverðs
hafi hækkað um 21% frá ársbyrjun
2003 til júní 2007 en einungis um
11% þegar hækkun húsnæðisverðs
er undanskilin. Á sama tíma hefur
verðbólgan verið 4,4% á ári að jafn-
aði en 2,4% sé húsnæðisverðshækk-
un dregin frá.
Hækkun húsnæðisverðs var 84%
á tímabilinu, sem jafngildir um 15%
á ári að jafnaði.
Hannes G. Sigurðsson, aðstoðar-
framkvæmdastjóri SA, telur brýnt
að stjórnvöld grípi til ráðstafana til
að stuðla að jafnvægi á fasteigna-
markaði. Lækkun lánshlutfalls
Íbúðalánasjóðs sé skref í rétta átt
en nauðsynlegt sé að afmarka starf-
semi sjóðsins við félagslegt hlut-
verk og eftirláta bönkum og spari-
sjóðum almenna íbúðalánastarf-
semi.
Þá sagði Vilhjálmur Egilsson,
framkvæmdastjóri SA, í samtali við
Morgunblaðið að skilaboð ríkis-
stjórnarinnar með lækkun lánshlut-
falls gæfu til kynna alvöru atlögu
að verðbólgunni. Vaxtastefna Seðla-
bankans dygði ekki til.
Verðbólga
vegna hús-
næðisverðs
2,4% ef hækkun
er undanskilin
HLUTABRÉF í Kína féllu um ríf-
lega 5% í gær. Fallið er rakið til ótta
við aukinn fjölda skráninga og nýrr-
ar hlutabréfaútgáfu sem gæti rýrt
verðgildi núverandi bréfa. Er haft
eftir greiningaraðilum að blómstr-
andi markaður Kína, sem hafi gefið
besta ávöxtun í Asíu, hafi nú náð há-
marki sínu. Á vef BBC segir að fjár-
festar hafi haft varann á síðan í maí
þegar Bejing reyndi að róa mark-
aðinn með því að hækka stimpilgjöld
á viðskipti með hlutabréf. Stjórnvöld
eru einnig sögð vilja halda verðbólgu
í skefjum og hemja vaxandi jákvæð-
an viðskiptajöfnuð. Hlutabréfavísi-
talan í Kína hefur tvöfaldast á árinu
og farið yfir 4.000 stigin. Er það m.a.
rakið til þess að einkafjárfestar hafa
notað sparifé til að kaupa hlutabréf
síðasta eitt og hálfa árið en þeir eru
fjórðungur þeirra sem hafa opnað
nýja reikninga á þessum tíma. Eft-
irspurnin skilaði sér í auknum fjölda
skráninga inn í kínversku kauphöll-
ina. Neikvæða hliðin er hins vegar sú
að fyrirtæki í ríkiseigu reyna að
lækka verð með því að selja mikið
magn bréfa í einu.
Kínverski
markaður-
inn fellur
Skráning Fjárfestar í Kína fylgjast óró-
legir með auknum skráningum á markað.
♦♦♦
EVRÓPSKU olíurisarnir Shell og
BP, sem samkvæmt lista banda-
ríska viðskiptatímaritsins Forbes
eru annað og þriðja stærsta olíufé-
lag heims, eiga nú í samruna-
viðræðum samkvæmt frétt breska
blaðsins Times.
Þetta mun reyndar ekki vera í
fyrsta skipti sem fyrirtækin ræða
saman en á sínum tíma átti Browne
lávarður, sem síðar hrökklaðist úr
starfi, frumkvæði að sams konar
viðræðum. Nú hefur eftirmaður
hans, Tony Hayward, óskað eftir að
viðræður fari fram á ný.
Ekki liggur fyrir hvort sameinað
fyrirtæki yrði stærra en Exxon-
Mobil en verði af samrunanum gæti
verðmæti samlegðaráhrifa orðið
um 2,5 milljarðar punda.
Risar ræða saman
ÞETTA HELST ...