Morgunblaðið - 31.08.2007, Qupperneq 12

12 FÖSTUDAGUR 31. ÁGÚST 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
„VIÐ erum að berjast gegn mann-
réttindabrotum og það hvetur okkur
áfram í starfi okkar,“ segir Marius
Råkil, sálfræðingur og stjórnandi
norsku meðferðarmiðstöðvarinnar
Alternativ til vold, en þar býðst körl-
um sem beita maka eða fyrrverandi
maka sína ofbeldi að fá aðstoð og
leita leiða til þess að láta af ofbeld-
inu. Råkil sagði frá starfi miðstöðv-
arinnar á ráðstefnunni Karlar til
ábyrgðar sem fram fór í gær. Jafn-
réttisstofa skipulagði ráðstefnuna en
hún er hluti af Evrópuverkefninu
„Ár jafnra tækifæra“.
Alternativ til vold hefur verið
starfrækt í Noregi í 20 ár og sagði
Marius að á þeim tíma hefði mikið
vatn runnið til sjávar þegar kæmi að
heimilisofbeldi.
Í fyrstu hefði áhersla verið lögð á
að ná til kvenna sem höfðu verið
beittar ofbeldi. Undir lok níunda
áratugarins hefðu menn farið að
beina sjónum að körlum, en aðeins
síðustu fimm árin hefði börnum sem
byggju við aðstæður þar sem ofbeldi
kæmi við sögu verið gefinn nægileg-
ur gaumur.
Alls hafa um 3.000 karlar leitað til
ATV frá því að meðferðarstöðin hóf
starfsemi. 60% þeirra hafa sjálfir
haft samband en öðrum hefur verið
bent á hana, t.d. af lögreglu eða fé-
lagsmálayfirvöldum.
„Ég er ekki ofbeldishneigður“
Hópurinn sem sækir sér aðstoð er
að sögn Råkil mjög fjölbreyttur, en
hjá ATV er boðið upp á viðtöl og
hópmeðferð.
Mjög algengt er að karlarnir reyni
að gera sem minnst úr vandanum og
margir skella skuldinni á makann.
„Ég er ekki ofbeldishneigður ein-
staklingur er það fyrsta sem margir
segja við okkur,“ segir Råkil, sem
segist ekki líta svo á að með þessu
séu menn að reyna að ljúga. Það sé
hins vegar afar mikilvægt að fá
mennina til að horfast í augu við það
ofbeldi sem þeir hafa framið og fá þá
til að átta sig á því að þeir geti breytt
hegðun sinni.
Råkil segir mjög mikilvægt að
taka mið af öllum í fjölskyldunni
þegar lausna sé leitað. Sérstaklega
þurfi að beina sjónum að börnum og
veita þeim ríkari vernd. „Það sem er
einna erfiðast við starfið er að styðja
börnin en geta ekki á sama tíma
tryggt að ofbeldinu linni.“
Dr. Berglind Guðmundsdóttir, sál-
fræðingur hjá Áfallamiðstöð slysa,
ofbeldis og hamfara á Landspítala –
háskólasjúkrahúsi, ræddi á ráðstefn-
unni um þjónustu við þolendur heim-
ilisofbeldis.
Berglind fór yfir tölur yfir tilvís-
anir á áfallamiðstöðina síðustu ár.
Árið 2005 voru tilvísanirnar 36, 51
árið 2006 og það sem af er árinu hafa
þær verið 28. Af þeim sem vísað hef-
ur verið á áfallamiðstöðina í ár eru
28 konur, þar af 11 af erlendum upp-
runa, 2 karlar og 1 stúlka. „Í um það
bil helmingi tilfella eru börn á heim-
ilunum,“ sagði Berglind, en slíkt er
ávallt tilkynnt til barnaverndaryf-
irvalda.
Berglind sagði að unnið hefði ver-
ið ötullega að því á slysa- og bráða-
deild að koma af stað verkferlum og
stuðla að því að það væri hluti af
vinnu starfsfólks þar að spyrja
spurninga um ofbeldi. „Þetta hefur
batnað töluvert mikið en við þurfum
stöðugt að vera með fræðslu [til
lækna og hjúkrunarfræðinga],“
sagði Berglind.
Rannveig Þórisdóttir, deild-
arstjóri upplýsinga- og áætl-
anadeildar Lögreglustjórans á höf-
uðborgarsvæðinu, ræddi um
heimilisofbeldi og gögn lögreglu um
þau. Fram kom í máli hennar að
flestir þeirra ofbeldismanna sem til-
kynnt væri um til lögreglu kæmu
þar aðeins einu sinni við sögu og
sagði hún þetta hugsanlega vegna
þess að konur leituðu líka annarra
úrræða en þeirra að kalla til lögreglu
þegar þær yrðu fyrir ofbeldi. Hún
sagði að flestir þeirra sem tilkynnt
væri um væru á aldrinum 35-44 ára.
Það væri eldri hópur en kæmi oftast
við sögu í öðrum ofbeldismálum en
þar væru karlar á þrítugsaldri mest
áberandi.
Sálfræðingarnir Einar Gylfi Jóns-
son og Andrés Ragnarsson ræddu á
ráðstefnunni um verkefnið Karlar til
ábyrgðar, sem er íslensk meðferð
fyrir karla sem beita ofbeldi á heim-
ili. Meðferðin var starfrækt á ár-
unum 1998-2002 og héldu Skrifstofa
jafnréttismála, Rauði krossinn og
heilbrigðis- og félagsmálaráðuneyti
utan um starfsemina. Verkefnið var
ekki á föstum fjárlögum og svo fór að
það lognaðist út af, að sögn Einars
Gylfa. Í fyrra var verkefnið hafið að
nýju og fjármagn tryggt til tveggja
ára. Hafa um 25 karlar nýtt sér með-
ferðarúrræðið frá þeim tíma, en þeir
Einar Gylfi og Andrés segjast gjarn-
an vilja að úrræðið verði betur nýtt.
Hefur reynst vel
Ein af fyrirmyndum verkefnisins
hér á Íslandi er hið norska Alterna-
tiv til vold. Boðið er upp á ein-
staklings- og hópmeðferð, en karl-
arnir greiða sjálfir 2.000 fyrir hvern
tíma sem þeir sækja. Þá býðst mök-
um að koma tvisvar í viðtal, annars
vegar í upphafi og hins vegar við lok
meðferðar karlanna. Einar Gylfi tel-
ur þörf á þessari þjónustu. Reynslan,
bæði hér og erlendis, sýni að hún
hafi reynst vel, en þjónustan er eina
sérhæfða meðferðarúrræðið fyrir
karla sem beita ofbeldi.
Jóhanna Sigurðardóttir félags-
málaráðherra ávarpaði ráðstefnuna.
Hún sagði að nú væri í fyrsta sinn í
gildi aðgerðaráætlun vegna ofbeldis
á heimilum og kynferðislegs ofbeld-
is. Jóhanna sagðist leggja á það ríka
áherslu að áætlunin reyndist ekki
orðin tóm. Karlar til ábyrgðar væri
eitt af mikilvægustu verkefnunum
innan áætlunarinnar. „Þar er tekið á
rót vandans,“ sagði Jóhanna.
„Erum að berjast gegn
mannréttindabrotum“
Karlar sem beita maka
sína ofbeldi verða að
taka ábyrgð á eigin
gjörðum eigi þeir að
geta fundið leið út úr
ofbeldinu. Þetta kom
fram á ráðstefnunni
Karlar til ábyrgðar.
Gegn ofbeldi Jóhanna Sigurðardóttir ávarpaði ráðstefnuna.
Í HNOTSKURN
»Alternativ til vold er rannsóknar- og meðferð-
armiðstöð fyrir ofbeldismenn,
en miðstöðin hefur aðsetur í
Ósló.
»Miðstöðin er 20 ára í ár ogeru starfsmenn hennar um
30 talsins.
»Um er að ræða sjálfstæðastarfsemi en sveitarfélög
og ríki styðja hana með fjár-
framlögum, sem og önnur
samtök og sjóðir.
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
FASTAFULLTRÚI Íslands hjá
Sameinuðu þjóðunum, Hjálmar W.
Hannesson sendiherra, hefur verið
kjörinn einn af
varaforsetum 62.
allsherjarþings
SÞ, en þingið
hefst í næsta
mánuði.
Kjörnir vara-
forsetar þingsins
eru 16 talsins og
koma tvö sæti í
hlut vesturlanda-
hóps SÞ.
Sem varaforseti allsherjarþings-
ins mun Hjálmar taka þátt í starfi
nefndar þingsins er ákveður dagskrá
þess og því er um virkt hlutverk að
ræða. Hann mun einnig stýra ein-
hverjum fundum þingsins og hlaupa
í skarð forseta þegar svo ber undir.
Thor Thors, Tómas Á. Tómasson og
Þorsteinn Ingólfsson hafa áður
gegnt embætti varaforseta allsherj-
arþings SÞ fyrir hönd vesturland-
ahópsins.
Fjórði íslenski
varaforsetinn
Hjálmar W.
Hannesson
TVEGGJA daga
flokksráðsfundur
Vinstrihreyfing-
arinnar – græns
framboðs hefst í
dag en fundurinn
er haldinn á Hótel
Flúðum. Katrín
Jakobsdóttir,
varaformaður
flokksins, setur
fundinn kl. 17 og
síðan mun Steingrímur J. Sigfússon,
formaður Vg, fara yfir hlutverk
Vinstri grænna í breyttu landslagi
íslenskra stjórnmála. Þá verður sér-
staklega fjallað um hlutverk og
rekstur almannaþjónustu í íslensku
samfélagi og leiðir Ögmundur Jón-
asson alþingismaður þá umræðu. Að
auki verða almennar stjórnmálaum-
ræður á dagskrá.
Á laugardeginum verður m.a.
fjallað um verndun Þjórsárvera á
fundinum.
Flokksráð Vg er skipað öllum
sveitarstjórnarfulltrúum flokksins,
alþingismönnum, varaþingmönnum,
formanni Ungra vinstri grænna, for-
mönnum svæðisfélaga og formönn-
um kjördæmisráða auk þrjátíu full-
trúa kjörinna á landsfund.
Steingrímur J.
Sigfússon.
Ræðir hlut-
verk Vg í
flokksráði
♦♦♦
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
Sjávarútvegsráðuneytið hefur að til-
lögu Hafrannsóknastofnunarinnar
ákveðið að heimilt verði að hefja
loðnuveiðar 1. nóvember 2007.
Bráðabirgðakvóti fyrir komandi ver-
tíð hefur verið ákveðinn 205 þús.
lestir og koma þar af rúmar 145 þús.
lestir í hlut íslenskra loðnuskipa
samkvæmt ákvæðum samninga um
nýtingu loðnustofnsins.
Við þessa ákvörðun er miðað við
að heildarkvóti komandi vertíðar
verði 308 þús. lestir og gangi það eft-
ir eykst heildarkvóti íslenzku loðnu-
skipanna rétt um 100 þús. lestir.
Ljóst er hins vegar að loðnurann-
sóknir Hafrannsóknastofnunarinnar
á hausti komandi gætu leitt til breyt-
inga á leyfilegu heildarmagni.
Loðnuafli tvær síðustu vertíðar varð
mjög lítill. Síðastliðinn vetur varð afli
íslenzkra skipa aðeins 307.000 tonn
og enn minni veturinn áður eða að-
eins 193.000 tonn. Þegar loðnuafli er
svona lítill fer megnið af loðnunni í
vinnslu til manneldis, frystingu og
hrognatöku. með því aukast verð-
mæti hennar verulega umfram það
sem fyrir hana fæst í bræðslu til
framleiðslu á mjöli og lýsi. Minni ver-
tíð getur því skilað svipuðum verð-
mætum og mun stærri vertíð.
Auka aðgengi
þorsksins að loðnunni
„Þegar við tókum ákvörðun um
heildarafla í sumar greindi ég frá því
að veiðar yrðu ekki leyfðar í sumar
og mættu ekki hefjast fyrr en í haust.
Það sem fyrir okkur vakti var fyrst
og fremst það að auka líkurnar á því
að aðgengi þorskins að loðnunni sem
fæðu yrði meira auk þess sem loðnan
þyngist mikið á þessu tímabili.
Loðnukvótinn nú er því í samræmi
við yfirlýsingu mína frá því í sumar,“
segir Einar K. Guðfinnsson, sjávar-
útvegsráðherra. Ekki hefur tekizt að
mæla nægilegt magn af loðnu að
hausti til að gefa út upphafsloðnu-
kvóta nokkur undanfarin ár. „Það
tókst í fyrra og það er jákvætt og
gefur vonandi einhverjar vísbend-
ingar um batnandi fæðubúskap í haf-
inu,“ segir sjávarútvegsráðherra.
Óvíst hvenær menn byrja
Friðrik J. Arngrímsson, fram-
kvæmdastjóri LÍÚ, segir að útgáfa
loðnukvótans nú sé í samræmi við
það sem komið hafi fram í sumar.
Hann segir mjög erfitt að segja til
um það hvort einhverjir muni hefja
veiðar strax, en það kæmi þó ekki á
óvart. Það fari mikið eftir því hvernig
staðan í veiðum á síld og kolmunna
verði þá. Þá skipti það líka máli hvað
komi út úr loðnumælingum hausts-
ins. Það sé heldur ekki ólíklegt að
Norðmenn og Færeyingar hefji þá
veiðar.
Loðnuveiðar mega
hefjast í haust

 -..
/012/
            



  


 






 








Í HNOTSKURN
»Ekki liggur fyrir hvortskipin hefja veiðarnar
strax í bryjun nóvember.
þar ræður staðan í veiðum á
sild og kolmunna miklu.
»Loðnan er verðmætustþegar hún er orðin
hrognafull og hæf til fryst-
ingar fyrir markaðinn í
Japan. það er á tímabilinu
febrúar-marz.
» Í fyrra tókst í fyrstasinn í nokkur ár að
mæla loðnustofninn að
hausti til. Það bendir hugs-
anlega til þetri tíðar í sjón-
um.
Heildarkvóti verður að minnsta kosti 308.000 tonn
ÚR VERINU