Morgunblaðið - 01.11.2007, Qupperneq 16

16 FIMMTUDAGUR 1. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
AFGANSKIR, bandarískir og kan-
adískir hermenn hafa á síðustu
dögum átt í hörðum átökum við
skæruliða talibana skammt frá
borginni Kandahar í Suður-
Afganistan. Hafa þeir fellt nokkra
tugi þeirra og voru í gær með á
þriðja hundrað skæruliða í herkví.
Skæruliðarnir höfðu lagt undir
sig nokkur þorp og tekið húsin af
fólkinu, sem þar bjó. Þegar látið
var til skarar skríða gegn þeim
flýðu þorpsbúar hver sem betur gat
og margir með það af eigum sínum,
sem þeir gátu flutt.
Sayed Agha Saqib, lögreglustjóri
í héraðinu, sagði, að á síðustu
þremur dögum hefðu 50 talibanar
verið felldir en þrír lögreglumenn
og einn afganskur stjórnarhermað-
ur hefðu fallið. Sextán talibanar
hefðu verið handteknir.
Saqib sagði, að talibanarnir
hefðu komið í þorpin eftir að
áhrifamikill ættflokkshöfðingi
hefði látist en hann hefði staðið
með stjórnvöldum gegn talibönum.
Karimullah Khan, einn þorpsbú-
anna, sagði, að talibanar hefðu
komið í þorpið og skipað fólkinu að
koma sér burt.
Saqib sagði, að nú væru um 250
talibanar í herkví og ættu sér ekki
undankomu auðið.
Harðir bardagar hafa einnig
geisað í Farah-sýslu en þar lögðu
talibanar undir sig bæ í Gulistan-
héraði. Þar var búið að fella um
fjörutíu talibana og handtaka ein-
hvern ótiltekinn fjölda.
Reuters
Vel vopnaður Ungur drengur virðir fyrir sér afganskan stjórnarhermann
með sprengjuvörpu í bænum Panjwaii í Kandahar-héraði.
Hundruð skæruliða í herkví
UNGUR drengur hefur skýrt frá
því, að hann hafi í ógáti kveikt einn
af mestu eldunum, sem nýlega geis-
uðu í Kaliforníu.
Það var talsmaður lögreglunnar í
Los Angeles, sem greindi frá þessu,
en Buckweed-eldurinn svokallaði
var fyrst talinn hafa kviknað út frá
slitnum háspennulínum en síðan
vaknaði grunur um íkveikju.
Drengurinn viðurkenndi, að
hann hefði verið að leika sér með
eldspýtur og þannig hefði eldurinn
hafist. Ekki er enn ljóst hvort hon-
um verður refsað með einhverjum
hætti.
Eldarnir á dögunum eru þeir
mestu í sögu Kaliforníu. Urðu þeir
sjö manns að bana, eyðilögðu 2.000
heimili og neyddu 640.000 manns til
að flýja að heiman.
Talið er, að sumir eldanna hafi
verið kveiktir vitandi vits og hefur
verið heitið háum verðlaunum fyrir
upplýsingar, sem leitt geta til hand-
töku brennuvarganna. Enn er unn-
ið að því að slökkva síðustu eldana.
Reuters
Horfið Dave Ruiz stendur á rústum
hússins síns eftir eldana.
Fikt olli miklum
skógareldi
STUÐNINGUR við sjálfstætt Skotland hefur ekki verið
minni í 10 ár þrátt fyrir að Skoski þjóðarflokkurinn hafi
sigrað í kosningunum í vor og sé nú við stjórnvölinn í
Edinborg.
Fram kemur í könnun að aðeins 23% Skota séu hlynnt
því að slíta 300 ára gömlu sambandi Englands og Skot-
lands og þykir það sýna að sigur Skoska þjóðarflokks-
ins, SNP, í kosningunum í maí hafi fremur endurspeglað
vinsældir hans og óánægju með Verkamannaflokkinn,
sem lengst af hefur verið við völd í Skotlandi, en stuðn-
ing við sjálfstæði. Það var þó eitt helsta kosningamál
SNP að efnt yrði til þjóðaratkvæðagreiðslu um sjálf-
stæðið fyrir 2011.
Fram kemur einnig að Alex Salmond, forsætisráðherra minnihluta-
stjórnar Skoska þjóðarflokksins, þykir hafa staðið sig vel í embætti og nýt-
ur umtalsverðra vinsælda.
Aðeins 23% styðja sjálfstæði
Alex Salmond
forsætisráðherra.
STJÓRNVÖLD í Rússlandi hafa
krafist þess, að fjöldi eftirlitsmanna
með þingkosningunum í landinu 2.
desember nk. verði takmarkaður.
Er þessi ósk sögð „fordæmalaus“.
Amast við eftirliti
ALLS hafa 54 látist af völdum hita-
beltisstormsins Noel sem gengið
hefur yfir Karíbahafið undanfarna
daga með miklum rigningum, flóð-
um og aurskriðum.
Noel mannskæður
ÞÝSKUR kaupsýslumaður ætlar að
koma á fót sjónvarpsstöð, sem mun
eingöngu sjónvarpa frá jarðar-
förum og minningarathöfnum,
flytja dánartilkynningar og sýna
heimildarmyndir um kirkjugarða.
Jarðarfararás
UM eitt hundrað búddamunkar
gengu í gær fylktu liði um bæinn
Pakokku í Búrma og fóru með bæn-
ir. Þeir virðast því aftur vera farnir
að ögra herstjórninni.
Hernum ögrað
HUGSANLEGT er, að á næsta ári
verði teknar í notkun neðanjarðar-
lestir í Seoul í S-Kóreu eingöngu
fyrir konur. Er það til að koma í
veg fyrir kynferðislega áreitni.
Kvennalestir
Í HNOTSKURN
» Flestir þeirra sem voruákærðir fyrir hryðjuverk-
in eru ungir múslímar af norð-
ur-afrískum uppruna.
» Þeir eru sakaðir um aðhafa framið hryðjuverkin
til að hefna þeirrar ákvörð-
unar spænskra stjórnvalda að
senda hermenn til Íraks og
Afganistans. Dómstóllinn tel-
ur ekkert benda til þess að að-
skilnaðarsamtök Baska séu
viðriðin hryðjuverkin.
Eftir Boga Þór Arason
bogi@mbl.is
DÓMSTÓLL á Spáni dæmdi í gær
þrjá menn seka um morð á 191
manni í sprengjutilræðum í farþega-
lestum í Madríd 11. mars 2004,
mannskæðustu hryðjuverkum á
Vesturlöndum frá árásunum á
Bandaríkin 11. september 2001.
Dómstóllinn sýknaði hins vegar
mann sem var ákærður fyrir að hafa
tekið þátt í skipulagningu hryðju-
verkanna í Madríd.
Þremenningarnir – tveir Mar-
okkómenn og einn Spánverji – voru
dæmdir í 34.000 til 43.000 ára fang-
elsi hver þótt spænsk lög kveði á um
að enginn geti setið lengur í fangelsi
en í 40 ár.
Egyptinn Rabei Osman Sayed Ah-
med, einn meintra skipuleggjenda
hryðjuverkanna, var sýknaður af öll-
um ákærum ásamt sex öðrum sak-
borningum. Ahmed var handtekinn á
Ítalíu í júní 2004 og ákærður fyrir að
stjórna hryðjuverkahreyfingu.
Fjórir aðrir meintir forsprakkar
hópsins voru sýknaðir af ákæru um
fjöldamorð en dæmdir sekir um aðild
að hryðjuverkasamtökum og fleiri
lögbrot. Þeir voru dæmdir í 12-18
ára fangelsi.
Fjórtán sakborninganna fengu
vægari dóma fyrir aðra glæpi en
þátttöku í fjöldamorðum, meðal ann-
ars fyrir aðild að hryðjuverkasam-
tökum. Alls var 21 af 28 sakborn-
ingum dæmdur sekur í málinu. Af
níu Spánverjum, sem voru ákærðir
fyrir að útvega hryðjuverkamönnun-
um sprengiefni, voru þrír sýknaðir
vegna skorts á sönnunum.
Sýknudómar gagnrýndir
Dómstóll, sem stofnaður var til að
dæma í hryðjuverkamálum, kvað
upp dóminn. Sakborningarnir þurfa
að ákveða innan fimm daga hvort
þeir áfrýi dómnum til hæstaréttar
Spánar.
Jose Luis Rodriguez Zapatero,
forsætisráðherra Spánar, fagnaði
fangelsisdómunum og sagði að rétt-
lætinu hefði verið fullnægt.
Samtök fjölskyldna þeirra sem
létu lífið í hryðjuverkunum í Madríd
gagnrýndu hins vegar niðurstöðu
dómstólsins og sögðust ætla að
áfrýja sýknudómunum. „Við viljum
ekki að morðingjar gangi lausir,“
sagði formaður samtakanna, Pilar
Manjon, sem missti tvítugan son í
hryðjuverkunum.
Dæmdir í um 40.000 ára
fangelsi fyrir hryðjuverk
INDVERSKAR konur fagna Angelu Merkel, kanslara
Þýskalands, í höfuðstöðvum landbúnaðar- og byggða-
þróunarbanka í Mumbai á Indlandi. Merkel er í fjög-
urra daga heimsókn þar í landi ásamt frammámönnum
í þýska viðskiptalífinu til að beita sér fyrir auknum við-
skiptum milli landanna tveggja.
Reuters
Beitir sér fyrir auknum viðskiptum
ÁÐUR óþekkt eyja eða klettasker
hefur komið í ljós við norðurströnd
Grænlands og gæti það orðið vatn á
myllu Dana og Grænlendinga í bar-
áttunni um Norðurpólinn og Norð-
ur-Íshafið.
Bandaríski landkönnuðurinn
Dennis Schmitt fann eyjuna eða
skerið í júlí síðastliðnum. Schmitt er
þekktastur fyrir að finna nýja eyju,
Hlýnunareyju, við austurströnd
Grænlands árið 2005.
Schmitt hefur gefið nýju land-
ræmunni nafnið Flökkuhundur
vestri vegna þess að „hann villtist af
leið undir ísnum“.
Landræman er aðeins 40 metra
löng en talin geta rennt frekari stoð-
um undir kröfu Dana og Grænlend-
inga til Norðurpólsins og fiskveiði-
réttinda í Norður-Íshafi.
Eyja eða óbyggilegt sker?
„Þessi litla eyja gæti haft mikla al-
þjóðlega þýðingu,“ hafði fréttastofan
Reuters eftir Stefan Talmon, pró-
fessor í þjóðarétti við Oxford-há-
skóla í Bretlandi. „Nú þegar ísinn
bráðnar gætu fleiri slíkar eyjar kom-
ið í ljós og gegnt mikilvægu hlut-
verki við afmörkun hafsvæðanna.“
Enn er óljóst hvort nýja land-
svæðið styrkir stöðu Dana í barátt-
unni um Norðurpólinn og Norður-
Íshafið og ræðst það af því hvort
Flökkuhundur vestri verður skil-
greindur sem eyja eða óbyggilegt
sker. Í hafréttarsáttmála Sameinuðu
þjóðanna er tekið fram að sker eða
klettar, sem ekki geti borið manna-
byggð eða eigið efnahagslíf, skuli
ekki hafa nokkra sérefnahagslög-
sögu eða landgrunn. Í sáttmálanum
er eyja skilgreind sem náttúrulega
myndað, umflotið landsvæði sem er
upp úr sjó í stórstraumsflóði.
Flökkuhundur vestri er aðeins
fjóra metra yfir sjávarmáli og gæti
horfið ef sjávarborðið hækkar.
Standist Flökkuhundur vestri
ágang sjávar nógu lengi verður hann
að öllum líkindum settur í landakort
sem eru í endurskoðun vegna lofts-
lagsbreytinga í heiminum. Fari svo
telst hann nyrsta landsvæði jarðar.
Hlýnunareyja er á landakorti sem
Oxford-háskóli gaf út fyrr í mán-
uðinum.
Ný eyja vatn á
myllu Danaveldis?


 


    
  
 


 
    

   
 !

"  

$

 
 
 








%&!'(!
%&!'(!

 



 !

 
 

" # $%&'"
()   *!   +)
)*
 

  

    
 
 
 ! 
"
    #

!  $

  #
% !  &