Morgunblaðið - 19.12.2007, Blaðsíða 24

|miðvikudagur|19. 12. 2007| mbl.is
daglegtlíf
Gætum að geðheilsu barnanna
okkar yfir hátíðirnar. Jól eftir
skilnað eða sambúðarslit geta
verið erfið. » 26
hollráð
Vinsælir netleikir á borð við
Club Penguin valda áhyggjum
af því hvort verið sé að ýta und-
ir neysluæði hjá börnum. » 29
börn
Njótið jólamatarins en gætið
hófs þegar kemur að hangikjöt-
inu, segir Ólafur Sæmundsson
næringarfræðingur. » 28
heilsa
Íslenskan er máttug og kannskisvo máttug að hún geti leittsaman fólk frá ólíkum heims-álfum. Fe Galicia Isorena, eða
Níní eins og hún er kölluð, flutti frá
Filippseyjum til Íslands árið 1998 og
kynntist þar manninum sínum, Þórði
Inga Guðjónssyni íslenskufræðingi.
Íslenskan kemur að minnsta kosti við
sögu á þeim bænum en Níní hefur
kennt íslensku sem annað tungumál í
Fellaskóla í Reykjavík í fimm ár.
Tvær systur Níníar og móðir
þeirra búa líka á Íslandi og er mikill
samgangur á milli fjölskyldna. Um
síðustu jól lagði allur hópurinn, ellefu
manns, upp í ævintýraferð til Filipps-
eyja í mánuð og naut hátíðanna á
hlýjum eyjunum með ættingjum og
vinum. Ingunn Sif, tveggja ára dóttir
Níníar og Þórðar Inga, heimsótti
annað heimalandið sitt í fyrsta sinn
og lærði þar að ganga og segja
„mamma“. Þórður Ingi hafði heldur
aldrei komið þangað og því var þetta
stór stund í lífi fjölskyldunnar.
Jólagjafir bara fyrir börn
„Jól á Filippseyjum eru ekki svo
ólík jólum á Íslandi en þjóðin er eina
kristna þjóðin í Asíu,“ segir Níní,
spurð um jólahald Filippseyinga.
Kaþólsk trú er iðkuð þar í landi.
Fjölskyldan skemmti sér kon-
unglega í ferðinni. „Það sem mér
fannst merkilegast var hve sterk fjöl-
skylduböndin eru á Filippseyjum.
Það var óskaplega gaman að hitta alla
ættingja Níníar sem búa í Manila,
þ.á m. eru þrjú systkini hennar og
faðir, og þetta var mikill barnaskari,“
segir Þórður Ingi og bætir því við að
vestrænum áhrifum sem ríki í land-
inu megi sjá stað í jólahaldinu, raunar
sé þjóðin mun kirkjuræknari en hin
íslenska. Níní kinkar kolli: „Já og þar
er byrjað að skreyta fyrr eða eftir
allraheilagramessu 1. nóvember, þá
má alls staðar heyra jólalög.“ Níní
lýsir „gömlu“ jólunum sínum af nokk-
urri eftirsjá enda alin upp við mjög
sterkar jólahefðir. „En það er ekki
eins mikið um gjafir eins og hérna.
Mér fannst það voða skrítið fyrst að
ég fengi líka gjafir, fullorðin mann-
eskja, því úti eru gjafirnar bara fyrir
börn.“ Þar sé m.a.s. sjaldgæft að pör
gefi hvort öðru jólagjafir.
„Níu nóttum fyrir jól fara allir í
kirkju mjög snemma að morgni,
klukkan fjögur, og í messunni er talað
um Jesú og af hverju jólin eru haldin.
Ég sakna þessarar hefðar hér. Prest-
urinn segir skemmtilegar sögur og
við syngjum saman; það er mjög
gaman og hátíðlegt. Það reynir líka á
að vakna svo snemma,“ segir Níní kát
í bragði og Þórður Ingi kveðst ekki
alveg geta séð fyrir sér að Íslend-
ingar fylgi þessum sið eftir.
Jólanóttin er í hávegum höfð á Fil-
ippseyjum og er í hlutverki að-
fangadagskvöldsins hér á landi. „Við
setjumst að borðum klukkan tólf á
miðnætti – þá sefur enginn. Fjöl-
skyldan á að vera saman á þessum
tíma!“ Þá fá börnin líka að taka upp
pakkana.
Að sögn Níníar er maturinn ákaf-
lega fjölbreyttur, eins konar hlað-
borð. „Þú mátt elda eins mikið og þú
vilt, þar er t.d. kjúklingur, svínakjöt,
nautakjöt og mikið af ávöxtum.“ Eftir
að borðhaldinu lýkur er svo „opið
hús“. „Þá líta nágrannarnir inn til að
spjalla og borða.“ Þessi hefð kom
Þórði Inga spánskt fyrir sjónir:
„Jafnvel ókunnugt fólk sem átti leið
hjá í góða veðrinu gekk inn, kom sér
fyrir og fór að borða með okkur!
Þetta er sérstakt en afskaplega hlý-
legt, eins og fólkið sjálft, þótt bílstjór-
arnir geti verið stressaðir eins og
hérna,“ bætir hann við.
Gamlársdagshefðinni á Filipps-
eyjum svipar mjög til þeirrar ís-
lensku; þá sameinast fjölskyldan yfir
góðum mat og flugeldum á miðnætti.
Veisla eftir veisluna
Í raun hafa íslenskar hefðir yf-
irhöndina hjá fjölskyldunni á jól-
unum. Hangikjöt er t.a.m. á borðum á
aðfangadag en Níní var ekki hrifin af
því í fyrstu. „Það venst … það tók
mig tvenn jól og núna finnst mér það
mjög gott,“ segir hún brosandi og
Ingunn Sif leggur orð í belg: „Ég
líka.“ Hamborgarhryggur er svo
venjulega á jóladag. „Níní er með svo
mikla aðlögunarhæfni, borðar slátur
og ýsu en þó ekki skötu,“ segir Þórð-
ur.
Samt sem áður segir Níní filipps-
eyska matarhefð lifa góðu lífi og vera
svo ríka hjá systrunum að eftir að
þær hafi þegið matarboð einhvers
staðar þurfi þær alltaf að koma sam-
an strax á eftir hjá einni þeirra til að
elda meira, því þeim finnist svo skrít-
ið að hafa sjálfar ekkert lagt til borð-
haldsins. Einhverjir hafi reyndar átt
svolítið erfitt með að skilja þessa þörf.
„Mér fannst ég varla gera neitt annað
í ferðinni úti en að borða. Þar eru
miklar matarhefðir og gestrisni mik-
il,“ botnar Þórður Ingi. Að auki ýti
undir stemninguna að Filippseyingar
eigi sín eigin jólalög. „Vinsælasta lag-
ið það árið glumdi í eyrum eiginlega
allan tímann.“
Þau segjast að lokum örugglega
eiga eftir að leita aftur til föðurlands
Níníar á jólatímanum, þótt langur sé
vegurinn. „Desember og janúar er
líka besti tíminn fyrir okkur Íslend-
inga að ferðast til Filippseyja, hita-
stigið er 25-30°C en fer stundum upp
fyrir 40°C með vorinu,“ segir Þórður
Ingi. Jól í sól – er það kannski stund-
um málið?
thuridur@mbl.is
Sól í janúar Skötuhjúin Níní og Þórður Ingi brugðu sér í skrautlegan bún-
ing Ita-ættflokksins í upphafi ársins í blíðunni á Filippseyjum.
Morgunblaðið/Kristinn
Við jólatréð Níní, Ingunn Sif og Þórður Ingi fylgja hefð Filippseyinga að skreyta snemma. „Við setjumst að borð-
um klukkan tólf á miðnætti – þá sefur enginn,“ segir Níní um jólanóttina í heimalandinu sínu.
Gamlárskvöld 2006 Stórfjölskyldan fagnar áramótum, uppi á þakinu á húsi elstu systur Níníar.
Opið hús á filippseyskri jólanótt
Ísland-Þýskaland-Kína-
Filippseyjar og aftur til
baka: Jólaleiðangur ellefu
manns í fyrra var langur
og vel heppnaður – en
hvernig kemst maður í
jólaskap í blíðviðri á borð
við það sem jafnan ríkir á
Filippseyjum? Þuríður
Magnúsína Björnsdóttir
leitaði svara; eru jól í sól
kannski æskilegri en
rauð jól?