Morgunblaðið - 19.05.2008, Side 9

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 19. MAÍ 2008 9
FRÉTTIR
Opið virka daga frá kl. 10-18 laugardaga frá kl. 10-16
• Engjateigur 5
• Sími 581 2141
Silkijakkar, -kjólar og -pils
Eftir Jóhönnu Maríu Vilhelmsdóttur
jmv@mbl.is
„ÞAÐ VERÐUR að teljast athygl-
isvert að geðlæknar létu ekki sjá sig
á málþinginu,“ segir Auður Axels-
dóttir, iðjuþjálfi hjá Hugarafli, um
málþing sem haldið var nýverið og
fjallaði um þróun samfélagsgeðþjón-
ustu á Íslandi. Auður segir þátttök-
una hafa verið gríðarlega góða og að
miklar umræður hafi skapast.
„Það kom saman blandaður hópur
aðstandenda, notenda, fagfólks og
ráðamanna til að ræða þessi mál en
auk þess miðlaði fagteymi frá Dan-
mörku af reynslu sinni,“ segir Auð-
ur, en Jóhanna Erla Eiríksdóttir,
iðjuþjálfi, hinn skipuleggjandi mál-
þingsins, stýrir því fagteymi í Kaup-
mannahöfn.
„Danirnir sögðu aðdáunarvert
hversu vel hefði tekist til hjá Hugar-
afli við að vinna á jafningjagrund-
velli og af virðingu gagnvart skjól-
stæðingunum,“ segir Auður.
Hugarafl er hluti af eftirfylgd-
arstarfi við geðheilsumiðstöð sem
heyrir undir Heilsugæslu höf-
uðborgarsvæðisins og styðst við
svokallaða „empowerment“ hug-
myndafræði, eða valdeflingu. Sú
hugmyndafræði miðast við að
styrkja sjálfstraust einstaklingsins,
efla hann í ákvarðanatöku og valdi á
eigin aðstæðum. Taka þarf tillit til
þarfa skjólstæðinganna, að þeir fái
tækifæri til að velja leiðir til bata á
eigin forsendum og hafna öðrum ef
þeir vilja.
„Það er engin ein leið í bataferli
og sveigjanleiki er nauðsynlegur.
Við verðum að fara út úr ramm-
anum og brjóta reglurnar!“ segir
Auður. Hún segir að valdabarátta
fagstéttanna sé enn of mikil og að
slíkt henti alls ekki í vinnu með geð-
sjúkum eða aðstandendum þeirra.
Mikilvægt sé að henda fagkápunni,
hætta að hólfa fagstéttirnar niður
og fara að ræða meira saman um
leiðir til bættrar þjónustu. „Því
þjónustan snýst ekki um okkur fag-
fólkið, heldur gæði og samstarf við
þá sem þurfa hjálpina,“ segir Auður.
Heilsugæslan útskrifar ekki
„Ég hef alltaf verið mjög hrifinn
af hugmyndafræði valdeflingarinnar
og hún er í samhljómi við forsendur
heilsugæslunnar,“ segir Lúðvík
Ólafsson, lækningaforstjóri Heilsu-
gæslu höfuðborgarsvæðisins, sem
sat málþingið.
Lúðvík segir
aðferðir frum-
þjónustunnar
nokkuð öðruvísi
en aðferðir á öðr-
um stigum heil-
brigðiskerfisins,
„þú útskrifast
aldrei úr heilsu-
gæslunni og
heildarmyndin er því til í bakgrunn-
inum. Það virðist kannski ekki
dramatískur munur á því hvort farið
er upp á geðdeild Landspítalans eða
á heilsugæslustöðina í hverfinu til
að leita sér aðstoðar. Munurinn er
þó töluverður,“ segir Lúðvík.
Hann segir mikilvægt að margir
og fjölþættir aðilar komi að geðheil-
brigðismálum, „þó ekki sé grund-
völlur fyrir að hafa slíkt á hverri
heilsugæslustöð, en þó á einhverjum
þeirra,“ segir Lúðvík. Tekist hafi að
skapa eitt þverfaglegt teymi í
heilsugæslunni í Grafarvogi auk
þess sem sálfræðingar starfi með
læknum og hjúkrunarfræðingum
annarsstaðar. „Þetta er grundvall-
aratriði varðandi geðfötlun því
vandamálin verða svo fjölþætt og
snerta m.a. fjölskylduna, atvinnu og
vinnustað, vandinn er mun fjölþætt-
ari en þegar um aðra sjúkdóma er
að ræða,“ segir Lúðvík.
Fagfólk allt af vilja gert
„Það er gott þegar fólk sest niður
og ræðir saman, slík vinna skilar
alltaf miklu,“ segir Soffía Gísladótt-
ir, verkefnisstjóri Straumhvarfa,
eflingar þjónustu við geðfatlaða, á
vegum félagsmálaráðuneytisins.
„Ef við fellum fagmúrana þá er-
um við alltaf að vinna með skjól-
stæðinginn í huga,“ segir Soffía.
Hún segir að áhersla á þverfag-
lega vinnu færist í aukana, mik-
ilvægt sé að fólk festist ekki á sínu
sviði. „Fagfólk er allt af vilja gert og
við höfum séð múra falla í auknum
mæli á síðustu árum,“ segir Soffía.
Hún segir jafnframt að vaxandi
áhersla sé á að aðstoða fólk í eigin
umhverfi „við í Straumhvarfa-
verkefninu erum enn í „steypuvinn-
unni“ þ.e. að koma fólki í hús. Þegar
þeirri vinnu lýkur munum við horfa
á samfélagsuppbygginguna og
virkni geðfatlaðra þar og í þeirri
vinnu munum við vissulega taka til-
liti til hugmynda valdeflingarinnar
sem hefur gefið góða raun,“ segir
Soffía.
„Það er nauðsynlegt
að brjóta reglurnar“
Mikilvægt að
fagfólk festist
ekki á sínu sviði
Morgunblaðið/Kristinn
Munur „Það virðist kannski ekki dramatískur munur á því hvort farið er
upp á geðdeild Landspítalans eða á heilsugæslustöðina í hverfinu til að leita
sér aðstoðar. Munurinn er þó töluverður,“ segir Lúðvík Ólafsson, lækninga-
forstjóri Heilsugæslunnar.
Í HNOTSKURN
»Í vinnusmiðjum málþingsinskom m.a. fram að nýta þyrfti
þekkingu notenda og aðstand-
enda við stefnumótun.
»Þjónustan þyrfti í auknummæli að fara fram á heima-
velli, hún yrði að vera aðgengi-
leg og einföld.
»Vinna þyrfti á fordómumheilbrigðisstétta í garð geð-
sjúkra og stofna þverfagleg
teymi.
Auður Axelsdóttir Lúðvík Ólafsson Soffía Gísladóttir
Stórmeistararnir
Hannes Hlífar
Stefánsson og
Þröstur Þór-
hallsson náðu
bestum árangri
íslensku kepp-
endanna á Kaup-
thing Open, al-
þjóðlegu skák-
móti sem Kaup-
þing í Lúxem-
borg stóð fyrir og lauk í fyrradag.
Þeir Hannes og Þröstur hlutu 6
vinninga í 9 skákum og luku keppni
í 7.-13. sæti. Sigurvegari í mótinu
varð Rúmeninn Andrei Istratescu
sem ásamt tveimur til viðbótar
hlaut 7 vinninga en varð hærri þeim
á stigum.
Alls tóku níu íslenskir skákmenn
þátt í mótinu.
Hannes og
Þröstur í
7.-13. sæti
Hannes Hlífar
Stefánsson
LÖGREGLAN á höfuðborgarsvæð-
inu stöðvaði sautján ára ökumann á
Reykjanesbraut, nærri Smáralind,
aðfaranótt sunnudags en bifreið
hans mældist á 157 km hraða. Leyfi-
legur ökuhraði á þeim stað sem pilt-
urinn var stöðvaður er hins vegar 70
km á klukkustund.
Samkvæmt upplýsingum frá lög-
reglu var pilturinn sviptur ökurétt-
indum á staðnum. Honum verður
gert að greiða sekt til ríkissjóðs auk
þess sem hann verður að taka öku-
prófið á nýjan leik.
Sautján ára á
157 km hraða
♦♦♦
MARGMENNI var við opnun sýningarinnar Kæri borg-
arstjóri í Tjarnarsal Ráðhúss Reykjavíkur á laugardag.
Sýningin er haldin í tilefni af því að 7. maí sl. voru liðin
100 ár frá því fyrsti borgarstjóri Reykjavíkur var kjörinn
í embætti.
Á sýningunni eru sögu embættisins gerð góð skil, ljósi
varpað á hvernig samband borgarbúa við borgarstjóra
hefur þróast gegnum tíðina og sýnd skjöl, munir, ljós-
myndir og viðtöl sem segja sögu borgarinnar.
Páll Einarsson var á fundi bæjarstjórnar árið 1908
kjörinn borgarstjóri til sex ára og stuðlaði m.a. að lagn-
ingu vatnsveitu og holræsa og hafnargerð. Starfið hafði
verið auglýst í ritinu Ingólfi í febrúar sama ár.
Hafa nítján einstaklingar gegnt starfi borgarstjóra á
þessum 100 árum og eru ellefu þeirra á lífi í dag. Þar af
hafa fimm gegnt embættinu frá árinu 2004.
Morgunblaðið/G. Rúnar
Tímamót Meðal gesta í Ráðhúsinu á laugardag voru Steinunn Valdís Óskarsdóttir, Þórólfur Árnason, Vilhjálmur Þ.
Vilhjálmsson og Davíð Oddsson, sem öll hafa gegnt embætti borgarstjóra í lengri eða skemmri tíma.
Borgarstjórar í hundrað ár
BRUNAVARNIR Suðurnesja voru
kallaðar út vegna elds sem logaði í
númerslausri og mannlausri bifreið á
Fitjabraut í Njarðvík skömmu eftir
miðnætti aðfararnætur sunnudags.
Auðveldlega gekk að ráða niðurlög-
um eldsins en bifreiðin er talin ónýt.
Nær fullvíst er talið að um íkveikju
hafi verið að ræða, en rannsókn
stendur yfir.
Helgin var mjög erilsöm hjá lög-
reglu Suðurnesja, mikið var um
slagsmál og ólæti í miðbæ Keflavík-
ur í tengslum við skemmtanahald og
þurftu þrír einstaklingar að gista
fangageymslur lögreglunnar vegna
ólátanna. Þar að auki var nokkuð um
skemmtanir í heimahúsum og var
lögregla fimm sinnum kölluð til
vegna hávaða af þeim sökum.
Erilsöm helgi í umdæmi
lögreglu Suðurnesja
ÁSKRIFTARVERÐ Morgunblaðs-
ins hefur hækkað og kostar nú mán-
aðaráskrift 2.950 kr. en kostaði 2.800
krónur áður. Helgaráskrift að Morg-
unblaðinu kostar nú 1.800 kr. en
kostaði 1.700 kr. áður.
Breytt
áskriftarverð
♦♦♦