Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.01.1910, Síða 41

37
verra að vörur sje látnar vanta á miðju ári, ef ráðnir eru
Iíka fastir starfsmenn.
Sje ekki sjerstakur sjóður til þess ætlaður, að bera
kostnað við hús og áhöld, þá verður að draga ákveðna
hundraðstölu árlega frá andvirði þeirra, hafi engin endur-
bót átt sjer stað.
Utlendar vöruleifar væri eðlilegast að telja til verðs,
lægri nokkuð en til þeirra hefir verið kostað. En það er
ervitt um of, að miða við tiikostnaðinn, og ómögulegt
að vita með nákvæmni um fargjöld, uppskipun o. fl. á
smávöruleifum margskonar. Auðveldara miklu að telja
vöruleifarnar með útsöluverði, og draga frá því dálítið
meira en nemur framfærslu á vöruverðinu í heild, fyrir
sölukostnaði, rýrnun og fl.
Framfærslan er auðvitað mismunandi á ýmsum stöð-
um, eptir því, hve dyrt er keypt inn, dyrt að flytja, geyma,
selja og sv. frv., þó líkar sjeu vörurnar. Á mörgum stöð-
Um. °g gagnvart algengum vörum hygg eg nærri lagi
að binda frádráttinn við 25 % eða fjórða hluta útsölu-
verðs. Hafi vörur skemmst eða lækkað mikið í verði,
fyrir áramótin, verður líka auðvitað að lækka verðið, áð-
ur en frá því er dregið.
Ákvæði, lík þessu, þurfa að komast inn í lög flestra,
ef eigi allra, samvinnufjelaga, sem eignir eiga, ef þau
vantar þar.
Sje mikil eign metin hærra en góðu hófi gegnir, getur
eignareikningur sýnt ágóða, þó tap ætti að sýna, í raun
rjettri.
Sjáum hverju munar með einföldu dæmi: Tvö fjelög
eiga, eptir útsöluverði, í vöruleifum sömu tegundar 50
þús. kr. Annað fjelagið dregur frá þeirri fjárhæð í eigna-
reikningi 15°/o eður 7,500 kr. Hitt dregur frá 25% eður
12.500 kr. Bæði fjelögin eiga jafnmikla vöru og jafn-
góða, þó telur annað þær 42,500 kr.; hitt ekki nema
37.500 kr. virði. Af þessu einu leiðir það, að fyr nefnda
fjelagið telur sig hafa í árságóða 5,000 kr. fram yfir hitt