Skinfaxi - 01.10.1915, Blaðsíða 2

106
SKINFAXI
]>ar er maurapúkinn jafn bágstaddur eins
og brauðlaus maður, með fulla vasa af
gulli, á víðáttumikilli eyðimörku. Hver
hamingja, lífsnautn eða varanlegir ávextir
fylgdu samanspöruðu aurunum, sem lágu
ónotaðir í sjóvetlingnum eða á kistubotn-
inum? Og hvílíkt starf hefiríslenskaþjóð-
in unnið á síðasta mannsaldrinum með
hinum almennu fjárframlögum, sköttunum,
sem annars hafa verið feiknalágir? Unga
kynslóðin verður að vera sjálfri sér sam-
kvœm. Ef hún vill framfarir, þá verður
hún að þola skatta og kunna að nola
þá. Frá sjónarmiði framfaramannsins
eru skattarnir gleði- en ekki hrygðarefni.
Hver slíkur maður, sem borgar skatt finn-
ur, að hann er að gefa nokkuð af sínu
eigin afli til að gera Iandið betra og feg-
urra og þjóðlífið fullkomnara en annars
mundi, ef hans skerfur væri dregin undan
tiund. Það er þessi lífs-
Miklir staitar. skoðun sem þarf að
Rettlátir skattar. ’ r
ryðja sér tu rúms, et
framfaraviðleitnin á að verða heilbrigð og
affarasæl. Trúin á nauðsyn mikilla skatta
og fúsleiki að gjalda þá er undirstöðu-
atriði í framsókn okkar. Næsta atriðið er
að skattarnir séu réttlátir, og verði engri
stétt eða manni óþarflega þungbærir. Nú
sem stendur eru skattarnir mjög ranglátir.
Þeir hvíla mest á fátæklingunum en miklu
minna á efnafólki. Tvær helstu tekjulind-
ir landssjóðs nú sem stendur eru vöru-
tollurinn og kaffí,- og sykurtollur. Og
þessa skatta greiða menn nokkurnveginn
jafnt, af jafnmörgu fólki, hvort sem tekjur
heimilisins eru 1000 eða 10,000 krónur á
ári. Samt er þessu ekki svo til hagað nú,
af því að löggjafana hafi langað til að
leggja byrðarnar þyngstar að tiltölu á þá
máttarrninstu, heldur af hinu, að skattarn-
ir verða að vera að mestu ósýnilegir,
af því fólkið hatar þá. Ranglætið í
skatíalöggjöfinni stafa að mestu af því, að
það verður að leika á gjaldendur. Þessu
fylgja tveir ágallar. Fyrst að skattar fengn-
ir með tolium koma ranglátlega niður,
mest á þá sem síst skyldi, og í öðru Iagi
af því að innheimtumenn tollanna (kaup-
menn) leggja skatt á skattinn, taka miklu
hærri innheimtulaun heldur en nokkur
skattheimtumaður mundi gera. Þegar
fram líða stundir mun verða breyting á
þessu hér á landi. Eftir því sem mönn-
um vex þekking og víðsýni í fjármálum
munu tollarnir minka og hverfa með öllu.
I stað þeirra virðist sýnilegt að koma muni
þrír tekjustofnar, og má ráða það af fram-
þróun skattamálanna erlendis. Fyrst kem-
ur verðhækkunarskattur af öllu landi og
lóðum, sem hækka í verði fyrir aðgerðir
þjóðfélagsins, eða af almennri framþróun
i landinu. Þá hœkkandi skattur afstór-
eignum og háum árstekjum. Sá skattur
er mjög nauðsynlegur til að fylla upp í
eyður verðhækkunarskattsins, sem ekki nær
ætíð sem skyldi til manna með mikinn
höfuðstól í lausafé. I þriðja lagi getur vel
komið til mála, að þjóðfélagið hafi með
höndum arðberandi atvinnurekstur ,svo sem
siglingar, fiskiveiðar, samgöngur o. fl.
Þannig munu skattamálin liggja fyrir
hinni uppvaxandi kynslóð. Því örari sem
framförin á að verða, því þyngri verða
skattarnir. En til þess að búa ekki við
óþarflega háa eða rangláta skatta, verða
framfaramennirnir að breyta nokkuð frá
þeirri stefnu, sem nú er fylgt, hverfa frá
tollum, en hníga að beinum sköttum. En
hvenær verðum við svo skynugir að fylgja
þeim leiðtogum, sem hafa hug og dug til
að segja: Mikla skatta! Miklar framfarirf
Itýja skipið.
Munið eftir því, að enn vantar Eim-
skipafélagið fé í þriðja skipið. Margt
smátt gerir eitt stórt.