Skinfaxi - 01.04.1987, Blaðsíða 17
lagða gerviefni. í dag eru hvergi í
heiminum byggðir malarvellir fyrir
frjálsíþróttafólk nema hér á landi, ef til
vill einnig hjá þjóðum sem okkur
dettur aldrei í hug að bera okkur saman
við, frjálsíþróttalega séð. Það er því
hreinlega broslegt að mönnum skuli
finnast það hálfgerðir draumórar þegar
talað er um nauðsyn þess að hafa velli
og brautir sem eru í byggingu með
gerviefni. í þessu sambandi má nefna
að malarvellir nýtast ekki nema brot af
því sem vellir lagðir gerviefni nýtast,
fyrir utan viðhaldskostnað malarvall-
anna. Það má nefna veturinn sem er að
líða sem dæmi. Ef til væri full-
kominn, upphitaður frjálsíþróttavöllur
hefði verið hægt að nota hann í allan
vetur. Auðvitað hefur Valbjarnarvöllur
verið notaður í vetur (í góðviðrinu).
Hann er bara svo lélegur að hann er
varla bjóðandi fólki með memað í sinni
grein.
Malarvellirnir á
landsbyggðinni.
Malarvellirnir um allt land eru
yfirleitt ónotaðir sjö til átta mánuði á
ári. Þeir verða varla boðlegir að vori
vegna bleytu, fyrr en í júní. Þar fyrir
utan virðist mjög víða ekki vera áhugi
fyrir því að halda þessum völlum við,
þannig að þeir verða lélegir, frá-
hrindandi og alls ekki til þess fallnir að
vekja áhuga ungs fólks á því að æfa
frjálsíþróttir. Þó malarvellir séu víða
um land er ekkert allt of rnikið um þá.
Ef suðurland er tekið sem dæmi, er
malarvöllur á Selfossi. Síðan þarf að
fara allt til Egilsstaða til að finna annan
malarvöll(að vísu með millilendingu í
Vestmannaeyjum). Reyndar er völlur
nú í smíðum á Höfn í Hornafirði. A
suðurlandi má auðvitað finna aðstöðu
þar sem frjálsíþróttir eru æfðar. Nefna
má dæmi með Vík í Mýrdal. Þar er
einn besti grasvöllur á landinu. Það er
þó mikið til móður náttúru fyrir að
þakka. Auðvitað býst enginn við því
að farið sé að byggja velli lagða
gerviefni í Vík. Það er hins vegar
einkennilegt að mönnum skuli finnast
það fáránlegt þegar minnst er á velli úr
gerviefni, það sé einfaldlega allt of dýrt.
Það er rétt að það er nokkur
byrjunarkostnaður í gerviefni umfram
möl.
En þegar hugsað er til eðlilegs
viðhalds á malarvelli verður kostnað-
urinn ekki svo mikill. Það hlýtur
hreinlega að teljast hálfger sýndar-
mennska í mörgum tilfellum þegar
bæjaryfirvöld reisa stóran frjálsíþrótta-
völl á möl, ef það er ekki fáfræði. Það
má taka Kópavogsvöllinn sem dæmi.
Þar var byggður sex brauta völlur fyrir
nokkrum árum síðan. Þar sést ekki sála
við æfingar og hefur ekki sést. Það eru
allir á besta velli landsins nokkra
kílómetra í burtu, sem þó er ónýtur!
Valbjarnarvöllurinn var byggður á
svipuðum tíma og Kópavogsvöllurinn.
Því fóru allir þangað. Það sama gildir
um Hafnarfjörðinn. Þar æfir nokkuð
stór hópur frjálsíþróttir. Sá hópur fer
allur til Reykjavíkur.
Slys á sínum tíma
En ferðumst áfram um landið.
Vesturland; það er einn ólöglegur völlur
í Borgarnesi, 350 metra langur. Eins
og við vitum þarf auðvitað 400 metra
hlaupabraut. Borgarnesvöllurinn var
því hálfgert slys á sínum tíma.
En nú er hins vegar fyrirhuguð
bygging nýs vallar í Borgarnesi.
Spurningin er hvort þar verður
tartanbraut. Auðvitað væri það Borgar-
nesi og UMSB til mikils framdráttar.
Sérstaklega ef héraðssambandið ætlar að
halda Landsmót 1996 eins og allt
virðist stefna í.
Næsti malarvöllur vestanlands
er í Stykkishólmi, síðan á Þingeyri og
eftir því sem best er vitað er hann ekki
mikið notaður. Svo er það Hvamms-
tangi og Blönduós sem hafa malarvöll.
A Akureyri er prýðilegur malarvöllur
(eins og þeir geta orðið). Þar er gott
áhaldahús og nokkuð góð áhöld. Hins
vegar sýnist manni að bær eins og
Akureyri ætti að hafa stærri völl en
fjögurra brauta. Fjórar brautir er
nægilegt til æfinga en ef Akureyri vill
halda mót með reisn er lágmark að hafa
sex brautir og helst átta. Og gerviefni,
að sjálfsögðu. Það er ekki nóg með að
vellirnir séu ófullkomnir. Öll tæki til
frjálsíþróttaiðkunar eru af mjög skorn-
um skammti. Grindur sjást varla úti á
landsbyggðinni, hvað þá stangarstökks-
aðstaða eða kastbúr.
Tökum sem dæmi Húsavík, þar
á Landsmótið að fara fram í sumar eins
og flestir vita. Þar eru ekki til grindur,
stangarstökksdýnur eða kastbúr. Og
það sem verra er, trúlega verða þessi
tæki fengin að láni meðan mótið fer
frani og koma því Þingeyingum ekki
að gagni eftir Landsmótið.
Auðvitað er aðstaðan ekki vita
vonlaus í öllum greinum. Við getum
litið á kúluvarp sem dæmi um það.
Þar þarf auðvitað lítið annað en
kúluvarpsplatta. Þó er allt of víða
pottur brotinn í þeim efnum.
Auðvitað eru menn ekki
fullkomlega sinnulausir og áhugalausir
fyrir þessu, hvorki í Þingeyjarsýslum
né annars staðar. Á héraðsskólanum að
Laugum hafa menn t.d. velt fyrir sér að
nota gerviefni á hlaupabrautum nýs
frjálsíþróttavallar sem þar er í
byggingu. Ef sú yrði raunin má segja
að Laugar gætu orðið "Mekka
norðursins" hvað frjálsíþróttir snertir.
Sigurður V. Sigmundsson, kennari að
Laugum, hefur mikið látið þessi mál
sig skipta. Hann sagði í samtali við
Skinfaxa að gerviefni á brautimar fjórar
væri hins vegar enn sem komið er,
aðeins draumur. "Eins og staðan er í
dag, hugsum við fyrst og fremst um að
koma gerviefni á atrennubrautir í kast-
og stökkíþróttum", sagði Sigurður.
"Fjárhagurinn leyfir ekki meira."
íþróttasjóður
Samkvæmt lögum á íþrótta-
sjóður ríkisins að greiða 40% af
kostnaði við byggingu frjálsíþrótta-
vallar sem annarra íþróttamannvirkja.
Hann fær hins vegar lítið íjármagn til
útlilutunar miðað við það sem honum
er skylt að greiða. Á íjárlögum þessa
árs eru 40 milljónir til íþróttasjóðs
ríkisins. í samtali við Reyni Karlsson,
íþróttafulltrúa ríkisins og formann
íþróttasjóðs, kom fram að sjóðurinn
þarf að minnsta kosti 120 milljónir
króna til að geta greitt upp skuldir við
þau íþróttamannvirki sem hann hefur
skuldbundið sig til að greiða í.
Þannig var staðan um síðustu
áramót hjá sjóðnum.Nú eru ein 185
mannvirki á skrá hjá íþróttasjóði sem
eru í byggingu "Mörg minni verkefni
út um land, eins og t.d. íþróttavelli,
getum við haldið í við hvað varðar
greiðslur", sagði Reynir. "En þegar um
er að ræða stór íþróttahús sem rísa á
skömmum tíma förum við fljótlega að
skulda í byggingamar, vegna hins
mikla fjármagns sem fer í þær.
"En ég get nefnt Félags-
heimilasjóð í tengslum við fyrmefndar
upphæðir. Síðustu ár hefur hann verið
mjög skertur á lánsfjárlögum. Sam-
kvæmt lögum á sjóðurinn að fá
innheimtan skemmtanaskatt, á þessu ári
fær hann t.d. 10,8 milljónir króna. Það
er hinsvegar aðeins um það bil 1/4 af
skemmtanaskatti. Nú em ógreidd
framlög úr sjóðnum um það bil 54
milljónir", sagði Reynir Karlsson.
17